Dane szczegółowe książki
Czas wolny i jego problematyka społeczno-wychowawcza / Kamiński, Aleksander (1903-1978)
Autorzy
Tytuł
Czas wolny i jego problematyka społeczno-wychowawcza
Wydawnictwo
Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
WSTĘP... 5
ROZDZIAŁ I: DYNAMIKA ROZWOJOWA CZASU WOLNEGO ... 7
1. Zmiany w społecznym uwarunkowaniu czasu wolnego od pracy 7
2. Redukcja normalnych godzin pracy... 10
3. Wprowadzanie płatnych urlopów dorocznych oraz tendencje do wydłużania czasu urlopowego... 20
4. Upowszechnianie się zakazu pracy dzieci i ochrona pracy młodocianych ... 22
5. Wzrost czasu wolnego ludzi starych . . . . . 23
6. Spadek liczby przydomowych warsztatów pracy ... 25
7. Skargi na brak wolnego czasu i ich przyczyny ... 20
ROZDZIAŁ II: NIEKTÓRE KONSEKWENCJE SKRÓCENIA CZASU
PRACY ORAZ PRZESUNIĘĆ W STRUKTURZE ZAWODOWEJ . . 35
1. Zmiana struktur zawodowych... 35
2. Intensyfikacja pracy — konieczność rozsądnego odnawiania sił ... 39
3. Szybkość postępu technicznego i ruchliwość zawodowa — konieczność dokształcania się... 42
4. Praca dodatkowa lub drugie zatrudnienie... 40
ROZDZIAŁ III: BUDŻET CZASU... 52
1. Uwagi wprowadzające . ... 52
2. Praca zawodowa lub podstawowe zatrudnienie ... 57
3. Dodatkowa praca zarobkowa ... 57
4. Dojazd do pracy... 58
5. Zaspokajanie elementarnych potrzeb organizmu ... 60
6. Obowiązki domowe ... 62
7. Uczelniane kształcenie się pracujących... 65
8. Czas wolny ... 68
9. Czas na wpoT~woTny ... 72
10. Czemu służą badania nad budżetami czasu ... 74
ROZDZIAŁ IV: CZAS WOLNY A WCZASY. UWAGI TERMINOLOGICZNE, DEFINICJA, LITERATURA . . . . . . . 75
1. Pojęcie wczasów — jego dzieje . . . ... . 75
2. Definicja wczasów — ich funkcje, zasada dobrowolności . 78
3. Półwczasy ... 84
4. Bezinteresowność ... . . . . . . . 86
5. Rekreacja ... 87
6. Ostateczna definicja wczasów ... 88
7. Dwa nurty zainteresowań praktycznych : teoretycznych wczasami 89
ROZDZIAŁ V: ODPOCZYNEK... 92
1. Zmęczenie i znużenie... 92
2. Intensywność nowoczesnej pracy...91
3. Życie w zwarlych skupiskach miejskich ... 95
4. Trudności współżycia... . 98
5. Sens odpoczynku ... 99
6. Sen nocny... 99
7. Nft czym polega odpoczynek dzienny... 100
8. Mieszkanie jako teren odpoczynku ...;. 102
9. Życzliwość i brak troski o byt ... . . 05
10. j Odpoczynek a praca ... 107
11. Uwarunkowanie społeczne i demograficzne odpoczywania . 108
12. Hierarchia odpoczynku ... 108
ROZDZIAŁ VI: ZABAWA ... 111
1. Zabawa jako funkcja wczasów . . . . ¦ "i . -. 111
2. Uwarunkowanie zabawy przez cechy demograficzne i społeczne 113
3. Wzory społeczne zabaw . . . . . . . . 115
4. Zabawy „na manowcach" . ... 116
5. Alkohol... 117
6. Wieloraki sens zabawy... 121
7. Nuda... 125
8. Kompensacyjna funkcja zabawy . . . . . ' ''.. .126
9. Szerzenie się wzoru społecznego człowieka zabawy . . .132
ROZDZIAŁ VII: ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE... 135
1. O pojęciu kształcenia ... 135
2. Uczestnictwo w zajęciach rozwijających ... 138
3. Teren zajęć rozwijających ... 140
4. Mechanizm psychologiczny wczasowych zajęć kształcących . 142
5. Sens kulturalny zajęć kształcących... 143
6. Niektóre zarzuty... ... 145
ROZDZIAŁ VIII: POSZCZEGÓLNE RODZAJE WCZASÓW. STAN AKTUALNY I PERSPEKTYWY ... 148
1. Zasada klasyfikacji... 148
2. Turystyka (pobytowa, wędrowna, podmiejska) ... 149
3. Sport... 157
4. Środki masowego przekazu (gazety, czasopisma, książki, radio, film, telewizja) ... 163
5. Kilka uwag o kulturze masowej... 171
6. Teatry i filharmonie, wystawy i muzea... 178
7. Samokształcenie ... 179
8. Amatorstwo artystyczne .« ... 183
9. Majsterkowanie i amatorstwo techniczne ... 189
10. Hodowla amatorska ... 191
11. Zabawy i kontakty towarzyskie... 193
12. Kolekcjonerstwo... 194
13. O pojęciu hobby, hobbizmu ... 195
14. Aktywność spofeczna... 196
15. Uwarunkowanie społeczne praktykowania poszczególnych rodzajów wczasów... 200
ROZDZIAŁ IX: JEDNOSTKA WOBEC WCZASÓW ... 204
1. Psychologia wczasów... 204
2. Problematyka wczasów czynnych i biernych... 208
3. Samotnie — razem — wspólnie... 212
4. Wczasy w życiu rodziny... 218
5. Styl życia a styl wczasów... 222
ROZDZIAŁ X: PROBLEMATYKA WCZASÓW W USA I ZSRR ... 225
1. Po co to zestawienie?... 225
2. Wczasy w USA... . 226
3. Wczasy w ZSRR... 234
ROZDZIAŁ XI: WYCHOWANIE DO WCZASÓW ... 243
1. Uwagi wstępne ... 243
2. O jakim wychowaniu mowa? . . . . . . . . 244
3. Instytucje wychowawcze... . . 245
4. Instytucje, placówki i urządzenia wychowania pozaszkolnego oraz oświaty i kultury dorosłych ... 248
5. Wychowujące społeczeństwo ... 250
6. Planowanie ... 251
7. Podstawowa metoda: manipulowanie wzorami społecznymi wczasów... 252
8. Zachowanie miary w kompensacji, przeciwdziałanie nadkompensacji... 255
9. Znaczenie wychowania do wczasów indywidualnych i w zespole 257
10. Ukazywanie ważności wszystkich trzech funkcji wczasów . 259
11. Sztuka rozbudzania potrzeb kulturalnych, wartościowania i wyboru ... 260
12. Wychowawca... 261
13. Wychowanie do wczasów jednym z czynników postępu politycznego, gospodarczego, kulturalnego... 262
LITERATURA... .264
INDEKS NAZWISK... 271
INDEKS RZECZOWY... 275
ROZDZIAŁ I: DYNAMIKA ROZWOJOWA CZASU WOLNEGO ... 7
1. Zmiany w społecznym uwarunkowaniu czasu wolnego od pracy 7
2. Redukcja normalnych godzin pracy... 10
3. Wprowadzanie płatnych urlopów dorocznych oraz tendencje do wydłużania czasu urlopowego... 20
4. Upowszechnianie się zakazu pracy dzieci i ochrona pracy młodocianych ... 22
5. Wzrost czasu wolnego ludzi starych . . . . . 23
6. Spadek liczby przydomowych warsztatów pracy ... 25
7. Skargi na brak wolnego czasu i ich przyczyny ... 20
ROZDZIAŁ II: NIEKTÓRE KONSEKWENCJE SKRÓCENIA CZASU
PRACY ORAZ PRZESUNIĘĆ W STRUKTURZE ZAWODOWEJ . . 35
1. Zmiana struktur zawodowych... 35
2. Intensyfikacja pracy — konieczność rozsądnego odnawiania sił ... 39
3. Szybkość postępu technicznego i ruchliwość zawodowa — konieczność dokształcania się... 42
4. Praca dodatkowa lub drugie zatrudnienie... 40
ROZDZIAŁ III: BUDŻET CZASU... 52
1. Uwagi wprowadzające . ... 52
2. Praca zawodowa lub podstawowe zatrudnienie ... 57
3. Dodatkowa praca zarobkowa ... 57
4. Dojazd do pracy... 58
5. Zaspokajanie elementarnych potrzeb organizmu ... 60
6. Obowiązki domowe ... 62
7. Uczelniane kształcenie się pracujących... 65
8. Czas wolny ... 68
9. Czas na wpoT~woTny ... 72
10. Czemu służą badania nad budżetami czasu ... 74
ROZDZIAŁ IV: CZAS WOLNY A WCZASY. UWAGI TERMINOLOGICZNE, DEFINICJA, LITERATURA . . . . . . . 75
1. Pojęcie wczasów — jego dzieje . . . ... . 75
2. Definicja wczasów — ich funkcje, zasada dobrowolności . 78
3. Półwczasy ... 84
4. Bezinteresowność ... . . . . . . . 86
5. Rekreacja ... 87
6. Ostateczna definicja wczasów ... 88
7. Dwa nurty zainteresowań praktycznych : teoretycznych wczasami 89
ROZDZIAŁ V: ODPOCZYNEK... 92
1. Zmęczenie i znużenie... 92
2. Intensywność nowoczesnej pracy...91
3. Życie w zwarlych skupiskach miejskich ... 95
4. Trudności współżycia... . 98
5. Sens odpoczynku ... 99
6. Sen nocny... 99
7. Nft czym polega odpoczynek dzienny... 100
8. Mieszkanie jako teren odpoczynku ...;. 102
9. Życzliwość i brak troski o byt ... . . 05
10. j Odpoczynek a praca ... 107
11. Uwarunkowanie społeczne i demograficzne odpoczywania . 108
12. Hierarchia odpoczynku ... 108
ROZDZIAŁ VI: ZABAWA ... 111
1. Zabawa jako funkcja wczasów . . . . ¦ "i . -. 111
2. Uwarunkowanie zabawy przez cechy demograficzne i społeczne 113
3. Wzory społeczne zabaw . . . . . . . . 115
4. Zabawy „na manowcach" . ... 116
5. Alkohol... 117
6. Wieloraki sens zabawy... 121
7. Nuda... 125
8. Kompensacyjna funkcja zabawy . . . . . ' ''.. .126
9. Szerzenie się wzoru społecznego człowieka zabawy . . .132
ROZDZIAŁ VII: ZAJĘCIA ROZWIJAJĄCE... 135
1. O pojęciu kształcenia ... 135
2. Uczestnictwo w zajęciach rozwijających ... 138
3. Teren zajęć rozwijających ... 140
4. Mechanizm psychologiczny wczasowych zajęć kształcących . 142
5. Sens kulturalny zajęć kształcących... 143
6. Niektóre zarzuty... ... 145
ROZDZIAŁ VIII: POSZCZEGÓLNE RODZAJE WCZASÓW. STAN AKTUALNY I PERSPEKTYWY ... 148
1. Zasada klasyfikacji... 148
2. Turystyka (pobytowa, wędrowna, podmiejska) ... 149
3. Sport... 157
4. Środki masowego przekazu (gazety, czasopisma, książki, radio, film, telewizja) ... 163
5. Kilka uwag o kulturze masowej... 171
6. Teatry i filharmonie, wystawy i muzea... 178
7. Samokształcenie ... 179
8. Amatorstwo artystyczne .« ... 183
9. Majsterkowanie i amatorstwo techniczne ... 189
10. Hodowla amatorska ... 191
11. Zabawy i kontakty towarzyskie... 193
12. Kolekcjonerstwo... 194
13. O pojęciu hobby, hobbizmu ... 195
14. Aktywność spofeczna... 196
15. Uwarunkowanie społeczne praktykowania poszczególnych rodzajów wczasów... 200
ROZDZIAŁ IX: JEDNOSTKA WOBEC WCZASÓW ... 204
1. Psychologia wczasów... 204
2. Problematyka wczasów czynnych i biernych... 208
3. Samotnie — razem — wspólnie... 212
4. Wczasy w życiu rodziny... 218
5. Styl życia a styl wczasów... 222
ROZDZIAŁ X: PROBLEMATYKA WCZASÓW W USA I ZSRR ... 225
1. Po co to zestawienie?... 225
2. Wczasy w USA... . 226
3. Wczasy w ZSRR... 234
ROZDZIAŁ XI: WYCHOWANIE DO WCZASÓW ... 243
1. Uwagi wstępne ... 243
2. O jakim wychowaniu mowa? . . . . . . . . 244
3. Instytucje wychowawcze... . . 245
4. Instytucje, placówki i urządzenia wychowania pozaszkolnego oraz oświaty i kultury dorosłych ... 248
5. Wychowujące społeczeństwo ... 250
6. Planowanie ... 251
7. Podstawowa metoda: manipulowanie wzorami społecznymi wczasów... 252
8. Zachowanie miary w kompensacji, przeciwdziałanie nadkompensacji... 255
9. Znaczenie wychowania do wczasów indywidualnych i w zespole 257
10. Ukazywanie ważności wszystkich trzech funkcji wczasów . 259
11. Sztuka rozbudzania potrzeb kulturalnych, wartościowania i wyboru ... 260
12. Wychowawca... 261
13. Wychowanie do wczasów jednym z czynników postępu politycznego, gospodarczego, kulturalnego... 262
LITERATURA... .264
INDEKS NAZWISK... 271
INDEKS RZECZOWY... 275