Dane szczegółowe książki
Tożsamość, nowoczesność, stereotypy / Dopierała, Renata; Kaźmierska, Kaja (1964-)
Tytuł
Tożsamość, nowoczesność, stereotypy
Wydawnictwo
Kraków: Zakład Wydawniczy "Nomos", 2012
ISBN
9788376880860
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Materiały z konf. z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin prof. Zbigniewa Bokszańskiego, 27-28 września 2010 r., Łódź.
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp 8
Przemówienie dyrektora Instytutu Socjologii 14
Część pierwsza. Tożsamość 16
Rozdział I. Polska tożsamość narodowa: dyskurs, pamięć, (samo)wiedza 18
Symbolizm święta 3 maja i dyskursy tożsamościowe po upadku komunizmu w Polsce 20
"Scena" - przywrócenie Święta Narodowego Trzeciego Maja 21
Symbolizm Konstytucji 3 Maja w trzech dyskursach prezydenckich 24
"Podmiot działający" - naród 26
"Działanie", albo: co robić? 29
"Zamiar" i znaczenie działania politycznego 34
Duchowość narodu: eklezjalny dyskurs trzeciomajowy 41
Konkluzja 43
"Polaków portret własny" - ujęcie artystyczne, potoczne, socjologiczne 45
Dywagacje o trzech ujęciach 46
Ujęcie artystyczne 48
Ujęcie potoczne 53
Ujęcie naukowe 57
Konkluzje 60
Zaangażowanie czy neutralność. Kilka uwag o tożsamości i etosie polskiej inteligencji 64
Pomiędzy ideami a dobrym towarzystwem 66
Rola (dla) inteligencji 71
Mit jednomyślności i służba społeczeństwu 74
Komunizm i odpowiedzialność 78
Inteligencja po komunizmie 80
Wartości rdzenne w dyskursie popkultury ponowoczesność wątpiąca 82
Mechanizmy uobecniania wartości rdzennych w popkulturze 88
Konflikt pamięci. II wojna światowa w spotkaniach młodych Polaków i wojennego pokolenia Niemców 96
Konflikt zbiorowych wymiarów pamięci i kolektywnych tożsamości: polska a Niemcy 96
Powojenna pamięć niemiecka 97
Polska pamięć przeszłości wojennej 104
Dwa kontrastywne nastawienia wobec odmiennych pamięci wojny u niemieckich partnerów interakcyjnych 106
Kontestowanie zasady przekładalności perspektyw - przypadek Moniki 109
Orientacja na podejmowanie perspektywy innego. Praca pośrednicząca - przypadek Doroty 113
Konkluzje 120
Rozdział 2. Konstruowanie tożsamości w światach społecznych 124
Dyskursy tożsamościowe w nauce i życiu społecznym: odmiany, własności, funkcje 126
Pytanie o genealogię tożsamości 127
Głos Petera Bergera 131
Wyłanianie się zainteresowania tożsamością w naukach społecznych 133
Paradoksy socjologii tożsamości 140
Poza socjologię tożsamości? 142
Socjologia wobec pytania: "Kim jestem?" 143
Społeczne zainteresowanie tożsamością - w stronę analizy dyspozytywów 145
Zakończenie 150
Kłoskowska - Łotman - Sebeok. Luźna dywagacja o socjologii kultury 151
Około 1964 151
Antonina Kłoskowska -w stronę socjologii kultury 151
Łotman - o semiotyce kultury i semiosferze 158
Sebeok - od semiosfery do semiobiosfery 166
Uwagi zamykające 170
Tożsamość jako refleksyjna narracja współczesności w obszarze prywatnych i publicznych doświadczeń jednostki 172
Postmodernistyczne oswajanie własnej tożsamości 172
Publiczny i prywatny zakres formatowania tożsamości 176
Tożsamość w prywatnym obszarze relacji społecznych 177
Tożsamość na publicznym rynku kultury masowej 180
Seksualne konteksty bycia sobą 182
Intymna tożsamość obojga płci 184
Uwagi końcowe na temat "rozkawałkowanej autoekspresji" jednostki 186
Proces włączania w świat bezdomnych - analiza na przykładzie biografii bezdomnych mężczyzn 188
Linie/dynamiki procesu stawania się bezdomnym 194
Linia oparta na wewnątrzsterowności - ciągłej 194
Linia oparta na wewnątrzsterowności - reaktywnej 197
Linia oparta na zewnątrzsterowności 198
Konstruowanie tożsamości dziennikarskiej w dyskursie publicznym. Przyczynek do analizy 200
Główne przesłanki analizy 201
Konstruowanie tożsamości dziennikarskiej - główne osie sporu 208
Liminalność a procesy tożsamościowe artystów emigrantów 219
Między liminalnością a liminoidalnością 222
Tożsamości liminalna 229
Część druga. Nowoczesność 237
Rozdział 3. Zmiana społeczna a zmiana kulturowa 239
Współczesne wspólnoty: od polityki do estetyki 241
Od wspólnot politycznych... 242
...do wspólnot estetycznych 244
Nowa polityczność? 250
Przynależność w dobie globalizacji 255
Inspiracje teoretyczne 257
Pojęcie przynależności 261
Przynależność w dobie industrializacji 266
Przynależność w dobie globalizacji 272
"Ja" zwielokrotnione. Tradycja, wielokulturowość i świat wirtualny 287
Dylematy tożsamości we współczesnym świecie 287
Tożsamość tradycyjna, czyli przywiązanie do miejsca 290
Tożsamość w społeczeństwie wielu kultur 292
Tożsamość w świecie wirtualnym 300
Kim jestem? Kim jesteśmy? Zamiast zakończenia 305
Wielokulturowość a prawa człowieka 306
Wielokulturowość jako polityka społeczna 306
Wielokulturowość i prawa człowieka w warunkach dużego dystansu kulturowego 307
Prawa człowieka. Uniwersalizm czy partykularyzm kulturowy? 310
Alternatywne definicje i regulacje praw człowieka 313
Prawa człowieka: wielokulturowość - równoważność czy hierarchia? 316
Rozdział 4. Tożsamość zbiorowa - między izolacją a integracją 319
Zmiana kulturowa i tożsamość na przykładzie Afryki równikowej 321
Historia powszechna i historie lokalne: logika dziejów 322
Tożsamość 334
Tożsamość narodowa szwajcarów - historia i teraźniejszość 337
Tożsamość jako przedmiot badawczy humanistyki 337
Kategorie analizy tożsamości 338
Antynomie tożsamości 339
Nie-monokulturowy charakter współczesnych tożsamości 340
Historyczny proces kształtowania się tożsamości narodowej szwajcarów 341
Współczesne problemy tożsamości narodowej Szwajcarów 346
Identyfikacja narodowa w wielokulturowym społeczeństwie ukraińskim 350
Odbudowa i przemiany tożsamości narodowej. Rozważania teoretyczne 352
Sowiecki patriotyzm vs ukraińska tożsamość narodowa 356
Świadomość narodowa wielokulturowej społeczności Zaporoża 358
Czym jest tożsamość ukraińska? 361
Konkluzje 365
Jak Kaszubi myślą o sobie, tożsamości i narodzie? Analiza wypowiedzi uczestników forum naszekaszuby.pl 366
Pomiędzy etnicznością separacyjną a polityczną. Analiza tożsamości etnicznej Rusinów karpackich 380
Część trzecia. Stereotypy 393
Wokół stereotypów narodowych i niektórych zjawisk pokrewnych. Nowe formy starych dylematów 395
O naturze stereotypów i innych uogólnień 395
Funkcjonowanie stereotypu w sferze publicznej 399
Między nacjonalizmem, kształtowaniem marki a tożsamością europejską 401
Kilka wątków na przyszłość 406
"Władza Żydów" i słabnąca władza stereotypu. Eksperymentalne badanie wzdłuż czasu 408
Nowe prądy 409
Eksperyment 413
Krok 1: kto ma za duży, a kto za mały wpływ? 416
Krok 2: Czy któraś mniejszość narodowa ma za duży wpływ? 422
Krok 3: jaki wpływ mają Żydzi? 425
Zmiana: 2002-2010 429
Konkluzje - rzeczowe i warsztatowe 433
Postscriptum 2012 437
Śląskie światy: tożsamości i stereotypy. Refleksje wokół dzienników Jana Szczepańskiego z lat 1935-1945 438
Tożsamości i stereotypy 445
Obrazy Śląska 448
Śląski świat Jana Szczepańskiego czasów wojny 453
Bibliografia 463
Przemówienie dyrektora Instytutu Socjologii 14
Część pierwsza. Tożsamość 16
Rozdział I. Polska tożsamość narodowa: dyskurs, pamięć, (samo)wiedza 18
Symbolizm święta 3 maja i dyskursy tożsamościowe po upadku komunizmu w Polsce 20
"Scena" - przywrócenie Święta Narodowego Trzeciego Maja 21
Symbolizm Konstytucji 3 Maja w trzech dyskursach prezydenckich 24
"Podmiot działający" - naród 26
"Działanie", albo: co robić? 29
"Zamiar" i znaczenie działania politycznego 34
Duchowość narodu: eklezjalny dyskurs trzeciomajowy 41
Konkluzja 43
"Polaków portret własny" - ujęcie artystyczne, potoczne, socjologiczne 45
Dywagacje o trzech ujęciach 46
Ujęcie artystyczne 48
Ujęcie potoczne 53
Ujęcie naukowe 57
Konkluzje 60
Zaangażowanie czy neutralność. Kilka uwag o tożsamości i etosie polskiej inteligencji 64
Pomiędzy ideami a dobrym towarzystwem 66
Rola (dla) inteligencji 71
Mit jednomyślności i służba społeczeństwu 74
Komunizm i odpowiedzialność 78
Inteligencja po komunizmie 80
Wartości rdzenne w dyskursie popkultury ponowoczesność wątpiąca 82
Mechanizmy uobecniania wartości rdzennych w popkulturze 88
Konflikt pamięci. II wojna światowa w spotkaniach młodych Polaków i wojennego pokolenia Niemców 96
Konflikt zbiorowych wymiarów pamięci i kolektywnych tożsamości: polska a Niemcy 96
Powojenna pamięć niemiecka 97
Polska pamięć przeszłości wojennej 104
Dwa kontrastywne nastawienia wobec odmiennych pamięci wojny u niemieckich partnerów interakcyjnych 106
Kontestowanie zasady przekładalności perspektyw - przypadek Moniki 109
Orientacja na podejmowanie perspektywy innego. Praca pośrednicząca - przypadek Doroty 113
Konkluzje 120
Rozdział 2. Konstruowanie tożsamości w światach społecznych 124
Dyskursy tożsamościowe w nauce i życiu społecznym: odmiany, własności, funkcje 126
Pytanie o genealogię tożsamości 127
Głos Petera Bergera 131
Wyłanianie się zainteresowania tożsamością w naukach społecznych 133
Paradoksy socjologii tożsamości 140
Poza socjologię tożsamości? 142
Socjologia wobec pytania: "Kim jestem?" 143
Społeczne zainteresowanie tożsamością - w stronę analizy dyspozytywów 145
Zakończenie 150
Kłoskowska - Łotman - Sebeok. Luźna dywagacja o socjologii kultury 151
Około 1964 151
Antonina Kłoskowska -w stronę socjologii kultury 151
Łotman - o semiotyce kultury i semiosferze 158
Sebeok - od semiosfery do semiobiosfery 166
Uwagi zamykające 170
Tożsamość jako refleksyjna narracja współczesności w obszarze prywatnych i publicznych doświadczeń jednostki 172
Postmodernistyczne oswajanie własnej tożsamości 172
Publiczny i prywatny zakres formatowania tożsamości 176
Tożsamość w prywatnym obszarze relacji społecznych 177
Tożsamość na publicznym rynku kultury masowej 180
Seksualne konteksty bycia sobą 182
Intymna tożsamość obojga płci 184
Uwagi końcowe na temat "rozkawałkowanej autoekspresji" jednostki 186
Proces włączania w świat bezdomnych - analiza na przykładzie biografii bezdomnych mężczyzn 188
Linie/dynamiki procesu stawania się bezdomnym 194
Linia oparta na wewnątrzsterowności - ciągłej 194
Linia oparta na wewnątrzsterowności - reaktywnej 197
Linia oparta na zewnątrzsterowności 198
Konstruowanie tożsamości dziennikarskiej w dyskursie publicznym. Przyczynek do analizy 200
Główne przesłanki analizy 201
Konstruowanie tożsamości dziennikarskiej - główne osie sporu 208
Liminalność a procesy tożsamościowe artystów emigrantów 219
Między liminalnością a liminoidalnością 222
Tożsamości liminalna 229
Część druga. Nowoczesność 237
Rozdział 3. Zmiana społeczna a zmiana kulturowa 239
Współczesne wspólnoty: od polityki do estetyki 241
Od wspólnot politycznych... 242
...do wspólnot estetycznych 244
Nowa polityczność? 250
Przynależność w dobie globalizacji 255
Inspiracje teoretyczne 257
Pojęcie przynależności 261
Przynależność w dobie industrializacji 266
Przynależność w dobie globalizacji 272
"Ja" zwielokrotnione. Tradycja, wielokulturowość i świat wirtualny 287
Dylematy tożsamości we współczesnym świecie 287
Tożsamość tradycyjna, czyli przywiązanie do miejsca 290
Tożsamość w społeczeństwie wielu kultur 292
Tożsamość w świecie wirtualnym 300
Kim jestem? Kim jesteśmy? Zamiast zakończenia 305
Wielokulturowość a prawa człowieka 306
Wielokulturowość jako polityka społeczna 306
Wielokulturowość i prawa człowieka w warunkach dużego dystansu kulturowego 307
Prawa człowieka. Uniwersalizm czy partykularyzm kulturowy? 310
Alternatywne definicje i regulacje praw człowieka 313
Prawa człowieka: wielokulturowość - równoważność czy hierarchia? 316
Rozdział 4. Tożsamość zbiorowa - między izolacją a integracją 319
Zmiana kulturowa i tożsamość na przykładzie Afryki równikowej 321
Historia powszechna i historie lokalne: logika dziejów 322
Tożsamość 334
Tożsamość narodowa szwajcarów - historia i teraźniejszość 337
Tożsamość jako przedmiot badawczy humanistyki 337
Kategorie analizy tożsamości 338
Antynomie tożsamości 339
Nie-monokulturowy charakter współczesnych tożsamości 340
Historyczny proces kształtowania się tożsamości narodowej szwajcarów 341
Współczesne problemy tożsamości narodowej Szwajcarów 346
Identyfikacja narodowa w wielokulturowym społeczeństwie ukraińskim 350
Odbudowa i przemiany tożsamości narodowej. Rozważania teoretyczne 352
Sowiecki patriotyzm vs ukraińska tożsamość narodowa 356
Świadomość narodowa wielokulturowej społeczności Zaporoża 358
Czym jest tożsamość ukraińska? 361
Konkluzje 365
Jak Kaszubi myślą o sobie, tożsamości i narodzie? Analiza wypowiedzi uczestników forum naszekaszuby.pl 366
Pomiędzy etnicznością separacyjną a polityczną. Analiza tożsamości etnicznej Rusinów karpackich 380
Część trzecia. Stereotypy 393
Wokół stereotypów narodowych i niektórych zjawisk pokrewnych. Nowe formy starych dylematów 395
O naturze stereotypów i innych uogólnień 395
Funkcjonowanie stereotypu w sferze publicznej 399
Między nacjonalizmem, kształtowaniem marki a tożsamością europejską 401
Kilka wątków na przyszłość 406
"Władza Żydów" i słabnąca władza stereotypu. Eksperymentalne badanie wzdłuż czasu 408
Nowe prądy 409
Eksperyment 413
Krok 1: kto ma za duży, a kto za mały wpływ? 416
Krok 2: Czy któraś mniejszość narodowa ma za duży wpływ? 422
Krok 3: jaki wpływ mają Żydzi? 425
Zmiana: 2002-2010 429
Konkluzje - rzeczowe i warsztatowe 433
Postscriptum 2012 437
Śląskie światy: tożsamości i stereotypy. Refleksje wokół dzienników Jana Szczepańskiego z lat 1935-1945 438
Tożsamości i stereotypy 445
Obrazy Śląska 448
Śląski świat Jana Szczepańskiego czasów wojny 453
Bibliografia 463