Dane szczegółowe książki
Historia Polski 1795-1918 / Chwalba, Andrzej (1949-)
Autorzy
Tytuł
Historia Polski 1795-1918
Wydawnictwo
Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2000
ISBN
830803053X
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Od autora ....................................................11
Bilans otwarcia ................................................17
I. Ludność, jej dochód i ruchliwość ...............................23
1. Dynamika demograficzna..................................23
2. Dochód narodowy. Rozwarstwienie społeczne i zasoby materialne .... 26
3. Migracje..............................................28
II. Człowiek i cywilizacja........................................30
1. Zdrowie i brud .........................................30
2. Lekarze i szpitale .......................................33
3. Woda i mydło..........................................36
4. Choroby i śmiertelność ...................................41
5. Głód i śmierć głodowa....................................43
6. Kuchnia i pożywienie.....................................45
7. Dom i mieszkanie .......................................48
8. Oświetlenie miast i mieszkań...............................53
9. Stroje i ubiory..........................................54
10. Alkoholizm ............................................57
11. Dobroczynność.........................................59
III. Stare i nowe środki podróżowania. Obieg informacji .................61
1. Jakość i prędkość podróżowania. Epoka dyliżansów..............61
2. Kolej żelazna...........................................65
3. Rowery, samochody, tramwaje, samoloty ......................67
4. Żegluga rzeczna ........................................70
5. Obieg informacji .......................................71
IV Stosunki społeczne..........................................77
1. Chłopska wieś..........................................78
2. Chłopska mentalność.....................................80
3. Arystokracja, ziemianie...................................81
4. Drobna szlachta ........................................85
5. Miasto ...............................................86
6
6. Nowe mieszczaństwo (burżuazja)............................89
7. Robotnicy.............................................91
8. Inteligencja............................................96
9. Inne warstwy miejskie....................................99
10. Miasteczko ...........................................100
V Rodzina. Kobiety w życiu publicznym ...........................104
1. Rodzina chłopska ......................................105
2. Rodzina ziemiańska ....................................107
3. Rodzina drobnomieszczańska i mieszczańska ..................109
4. Rodzina robotnicza .....................................109
5. Rodzina żydowska .....................................111
6. Kobiety w życiu publicznym...............................112
VI. Kultura religijna...........................................117
1. Religijność ludu wiejskiego, robotników i warstw oświeconych .....117
2. Wiedza religijna a wiara w demony i upiory ...................121
3. Cechy polskiej religijności ...............................123
4. Duchowieństwo .......................................126
VII. Kultura elit. Kultura popularna ................................128
1. Pierwsza połowa XIX w. Charakterystyka ogólna................128
2. Klasycyzm............................................132
3. Romantyzm...........................................134
4. Druga połowa XIX wieku. Charakterystyka ogólna ..............135
5. Pozytywizm...........................................140
6. Młoda Polska..........................................141
7. Początki kultury popularnej (masowej) ......................145
VIII. Narody i stereotypy ........................................149
1. Od szlacheckiego narodu Sarmatów do narodu Polaków..........149
2. Drogi polskich chłopów do narodu Polaków...................154
3. Język, religia i historia w służbie uświadomienia narodowego ......160
4. Narody „kresowe": litewski, łotewski, ukraiński, białoruski........163
5. Żydzi: od biblijnego ludu do nowoczesnego narodu. Asymilacja
i syjonizm............................................165
6. Stereotypy narodowe.................168
2
Lata 17951850 (1853)
I. Zabór pruski 17951850 ....................................175
1. Administracja i zarządzanie ...............................175
2. Społeczeństwo i gospodarka ..............................178
3. Szkolnictwo. Oświata ...................................179
4. Po Tylży .............................................180
5. Po kongresie wiedeńskim ................................181
6. Kościół katolicki .......................................184
7. Uwłaszczenie. Pierwsi organicznicy .........................184
Zabór austriacki (Galicja) 17951850...........................188
1. Administracja i zarządzanie ...............................189
2. Społeczeństwo ........................................190
3. Wojsko i policja .......................................193
4. Galicja po kongresie wiedeńskim ..........................194
5. Kościół katolicki.......................................198
6. Aktywność literacka i kulturalna grekokatolików................200
7. Konkordat ze Stolicą Apostolską ...........................201
Zabór rosyjski (Ziemie Zabrane) 17951850 (1853) ................202
1. Środowisko geograficzne ................................203
2. Podział administracyjny. Służby cywilne i wojskowe .............204
3. Szkolnictwo ..........................................205
4. Wojsko..............................................207
5. Kościół rzymskokatolicki. Likwidacja Cerkwi
unickiej w 1839 r. ......................................208
6. Władza wobec społeczeństwa (stanowego)....................210
7. Zmiany cywilizacyjne. Gospodarka .........................215
8. Życie polityczne. Powstanie 1831 r. Represje ..................215
Legiony. Księstwo Warszawskie................................221
1. Nowi właściciele Rzeczypospolitej i ich nowi poddani............221
2. Legiony Jana Henryka Dąbrowskiego........................224
3. Księstwo Warszawskie...................................229
4. Europa i Polska w Wiedniu 18141815 ......................247
Rzeczpospolita Krakowska 18151846 ..........................251
Królestwo Polskie 18151850 (1853) ...........................257
1. Państwo konstytucyjne...................................257
2. Życie polityczne (do 1830) ...............................261
3. Nauka i oświata. KośćlóT . .....................267
4. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka (do 1830) ..................268
5. Powstanie listopadowe...................................271
6. Po powstaniu. Epoka paskiewiczowska.......................280
7. Zmiany cywilizacyjne. Gospodarka .........................284
8. „Ugrupowania" polityczne. Klemensowczycy i modernizacja
rolnictwa.............................................285
Wielka Emigracja i konspiracja w kraju. Rok 1846..................288
1. Wielka Emigracja ......................................288
2. Obóz księcia Adama Jerzego Czartoryskiego...................291
3. Obóz Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (TDP) ...........295
4. Gromady Ludu Polskiego w Anglii ..........................297
5. Wizerunek emigranta....................................298
6. Emigracja a konspiracja w kraju............................299
7. Rok 1846 i powstanie krakowskie ..........................301
Wiosna Ludów 18481849 ...................................307
1. W zaborze pruskim.....................................308
2. W Galicji.............................................312
3. Konspiracja w Królestwie i na Litwie ........................315
4. Polacy w europejskiej Wiośnie Ludów........................315
5. Wojna krymska i Polacy..................................317
SPIS
Lata 1850 (1853)1914
IX. Królestwo Polskie 1850 (1853)1914 ...........................319
1. Geografia ludności (według wyznań, języków, narodowości) .......319
2. Przed powstaniem styczniowym ...........................323
3. Powstanie styczniowe ...................................332
Po powstaniu. Polityka Rosji w Królestwie ....................341
5. Depolonizacja służb cywilnych. Korupcja .....................347
Polskie ugrupowania polityczne. Postawy Polaków ..............349
7. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka ..........................363
8. Rewolucja 1905 r. i lata porewolucyjne 19081914..............371
X. Zabór rosyjski (Ziemie Zabrane) 1850 (1853)1914 ................385
1. Geografia ludności (według wyznań, języków, narodowości) .......385
2. Od wojny krymskiej do powstania styczniowego. Powstanie
styczniowe ...........................................392
3. Represje po powstaniu...................................400
4. Służby cywilne i ich depolonizacja. Ziemstwa i samorządy miejskie . . 405
5. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka ..........................409
6. Lata rewolucyjne 19051907 i porewolucyjne..................416
7. Postawy Polaków. Życie polityczne ..........................422
8. Nowi (starzy) sąsiedzi: Litwini, Łotysze, Ukraińcy, Białorusini, Żydzi . 425
XI. Zabór pruski 18501914 ....................................435
1. Geografia ludności (według wyznań, języków, narodowości) .......435
2. Ustrój...............................................445
3. Polacy w polityce i w Kole Polskim..........................446
4. Era Bismarcka. Berlin wobec prowincji polskich i Polaków........450
5. Era Capriviego ........................................456
6. Wojna polskoniemiecka o język i ziemię. Ciąg dalszy............459
7. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka ..........................465
8. U źródeł nowoczesnego społeczeństwa. Polskie stowarzyszenia.....470
9. Mentalność ..........................................474
XII. Zabór austriacki (Galicja) 18501914...........................477
1. Geografia ludności (według wyznań, języków, narodowości) .......477
2. Po Wiośnie Ludów. Przed autonomią ........................488
3. Narodziny nowej Austrii. Autonomia Galicji i jej trudne początki .... 491 4. Ustrój autonomicznej Galicji ..............................494
5. Rada Państwa i Polacy. Koło Polskie ........................496
6. Kultura polityczna i prawna ..............................499
7. Administracja, samorządy i prawa polityczne ..................501
8. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka ..........................505
9. Oświata i nauka. Polskie instytucje kulturalne..................512
10. Stronnictwa polityczne: polskie, ukraińskie, żydowskie
(programy, przywódcy, organizacja).........................517
11. Życie polityczne w XX w. .................................527
XIII. Emigracja zarobkowa.......................................532
XIV Polskie pogranicza dawnej Rzeczypospolitej.......................539
1. Górny Śląsk ..........................................540
2. Dolny Śląsk...........................................551
SPIS TREŚCI
3. Śląsk Cieszyński .......................................553
(4. Spisz i Orawa .........................................560
5. Mazury..............................................564
6. Podsumowanie ........................................568
XV Pierwsza wojna światowa i wskrzeszenie Rzeczypospolitej Polskiej ......569
1. Sprawa polska ........................................569
2. Rok 1914 ............................................571
3. Rok 1915 ............................................575
4. Rok 1916 ............................................577
5. Akt 5 XI 1916 i proklamacja Królestwa Polskiego...............579
6. Lata 19171918 .......................................580
7. Wyłanianie się Rzeczypospolitej Polskiej......................589
Bilans zamknięcia .............................................595
Bibliografia ..................................................607
ndeks osób..................................................623
Indeks nazw geograficznch i administracyjnych........................640
Indeks rzeczowy ..............................................654
spis ilustracji.................................................666
spis map....................................................670
Spis tabel....................................................670
Wykaz skrótów................................................670
Bilans otwarcia ................................................17
I. Ludność, jej dochód i ruchliwość ...............................23
1. Dynamika demograficzna..................................23
2. Dochód narodowy. Rozwarstwienie społeczne i zasoby materialne .... 26
3. Migracje..............................................28
II. Człowiek i cywilizacja........................................30
1. Zdrowie i brud .........................................30
2. Lekarze i szpitale .......................................33
3. Woda i mydło..........................................36
4. Choroby i śmiertelność ...................................41
5. Głód i śmierć głodowa....................................43
6. Kuchnia i pożywienie.....................................45
7. Dom i mieszkanie .......................................48
8. Oświetlenie miast i mieszkań...............................53
9. Stroje i ubiory..........................................54
10. Alkoholizm ............................................57
11. Dobroczynność.........................................59
III. Stare i nowe środki podróżowania. Obieg informacji .................61
1. Jakość i prędkość podróżowania. Epoka dyliżansów..............61
2. Kolej żelazna...........................................65
3. Rowery, samochody, tramwaje, samoloty ......................67
4. Żegluga rzeczna ........................................70
5. Obieg informacji .......................................71
IV Stosunki społeczne..........................................77
1. Chłopska wieś..........................................78
2. Chłopska mentalność.....................................80
3. Arystokracja, ziemianie...................................81
4. Drobna szlachta ........................................85
5. Miasto ...............................................86
6
6. Nowe mieszczaństwo (burżuazja)............................89
7. Robotnicy.............................................91
8. Inteligencja............................................96
9. Inne warstwy miejskie....................................99
10. Miasteczko ...........................................100
V Rodzina. Kobiety w życiu publicznym ...........................104
1. Rodzina chłopska ......................................105
2. Rodzina ziemiańska ....................................107
3. Rodzina drobnomieszczańska i mieszczańska ..................109
4. Rodzina robotnicza .....................................109
5. Rodzina żydowska .....................................111
6. Kobiety w życiu publicznym...............................112
VI. Kultura religijna...........................................117
1. Religijność ludu wiejskiego, robotników i warstw oświeconych .....117
2. Wiedza religijna a wiara w demony i upiory ...................121
3. Cechy polskiej religijności ...............................123
4. Duchowieństwo .......................................126
VII. Kultura elit. Kultura popularna ................................128
1. Pierwsza połowa XIX w. Charakterystyka ogólna................128
2. Klasycyzm............................................132
3. Romantyzm...........................................134
4. Druga połowa XIX wieku. Charakterystyka ogólna ..............135
5. Pozytywizm...........................................140
6. Młoda Polska..........................................141
7. Początki kultury popularnej (masowej) ......................145
VIII. Narody i stereotypy ........................................149
1. Od szlacheckiego narodu Sarmatów do narodu Polaków..........149
2. Drogi polskich chłopów do narodu Polaków...................154
3. Język, religia i historia w służbie uświadomienia narodowego ......160
4. Narody „kresowe": litewski, łotewski, ukraiński, białoruski........163
5. Żydzi: od biblijnego ludu do nowoczesnego narodu. Asymilacja
i syjonizm............................................165
6. Stereotypy narodowe.................168
2
Lata 17951850 (1853)
I. Zabór pruski 17951850 ....................................175
1. Administracja i zarządzanie ...............................175
2. Społeczeństwo i gospodarka ..............................178
3. Szkolnictwo. Oświata ...................................179
4. Po Tylży .............................................180
5. Po kongresie wiedeńskim ................................181
6. Kościół katolicki .......................................184
7. Uwłaszczenie. Pierwsi organicznicy .........................184
Zabór austriacki (Galicja) 17951850...........................188
1. Administracja i zarządzanie ...............................189
2. Społeczeństwo ........................................190
3. Wojsko i policja .......................................193
4. Galicja po kongresie wiedeńskim ..........................194
5. Kościół katolicki.......................................198
6. Aktywność literacka i kulturalna grekokatolików................200
7. Konkordat ze Stolicą Apostolską ...........................201
Zabór rosyjski (Ziemie Zabrane) 17951850 (1853) ................202
1. Środowisko geograficzne ................................203
2. Podział administracyjny. Służby cywilne i wojskowe .............204
3. Szkolnictwo ..........................................205
4. Wojsko..............................................207
5. Kościół rzymskokatolicki. Likwidacja Cerkwi
unickiej w 1839 r. ......................................208
6. Władza wobec społeczeństwa (stanowego)....................210
7. Zmiany cywilizacyjne. Gospodarka .........................215
8. Życie polityczne. Powstanie 1831 r. Represje ..................215
Legiony. Księstwo Warszawskie................................221
1. Nowi właściciele Rzeczypospolitej i ich nowi poddani............221
2. Legiony Jana Henryka Dąbrowskiego........................224
3. Księstwo Warszawskie...................................229
4. Europa i Polska w Wiedniu 18141815 ......................247
Rzeczpospolita Krakowska 18151846 ..........................251
Królestwo Polskie 18151850 (1853) ...........................257
1. Państwo konstytucyjne...................................257
2. Życie polityczne (do 1830) ...............................261
3. Nauka i oświata. KośćlóT . .....................267
4. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka (do 1830) ..................268
5. Powstanie listopadowe...................................271
6. Po powstaniu. Epoka paskiewiczowska.......................280
7. Zmiany cywilizacyjne. Gospodarka .........................284
8. „Ugrupowania" polityczne. Klemensowczycy i modernizacja
rolnictwa.............................................285
Wielka Emigracja i konspiracja w kraju. Rok 1846..................288
1. Wielka Emigracja ......................................288
2. Obóz księcia Adama Jerzego Czartoryskiego...................291
3. Obóz Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (TDP) ...........295
4. Gromady Ludu Polskiego w Anglii ..........................297
5. Wizerunek emigranta....................................298
6. Emigracja a konspiracja w kraju............................299
7. Rok 1846 i powstanie krakowskie ..........................301
Wiosna Ludów 18481849 ...................................307
1. W zaborze pruskim.....................................308
2. W Galicji.............................................312
3. Konspiracja w Królestwie i na Litwie ........................315
4. Polacy w europejskiej Wiośnie Ludów........................315
5. Wojna krymska i Polacy..................................317
SPIS
Lata 1850 (1853)1914
IX. Królestwo Polskie 1850 (1853)1914 ...........................319
1. Geografia ludności (według wyznań, języków, narodowości) .......319
2. Przed powstaniem styczniowym ...........................323
3. Powstanie styczniowe ...................................332
Po powstaniu. Polityka Rosji w Królestwie ....................341
5. Depolonizacja służb cywilnych. Korupcja .....................347
Polskie ugrupowania polityczne. Postawy Polaków ..............349
7. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka ..........................363
8. Rewolucja 1905 r. i lata porewolucyjne 19081914..............371
X. Zabór rosyjski (Ziemie Zabrane) 1850 (1853)1914 ................385
1. Geografia ludności (według wyznań, języków, narodowości) .......385
2. Od wojny krymskiej do powstania styczniowego. Powstanie
styczniowe ...........................................392
3. Represje po powstaniu...................................400
4. Służby cywilne i ich depolonizacja. Ziemstwa i samorządy miejskie . . 405
5. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka ..........................409
6. Lata rewolucyjne 19051907 i porewolucyjne..................416
7. Postawy Polaków. Życie polityczne ..........................422
8. Nowi (starzy) sąsiedzi: Litwini, Łotysze, Ukraińcy, Białorusini, Żydzi . 425
XI. Zabór pruski 18501914 ....................................435
1. Geografia ludności (według wyznań, języków, narodowości) .......435
2. Ustrój...............................................445
3. Polacy w polityce i w Kole Polskim..........................446
4. Era Bismarcka. Berlin wobec prowincji polskich i Polaków........450
5. Era Capriviego ........................................456
6. Wojna polskoniemiecka o język i ziemię. Ciąg dalszy............459
7. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka ..........................465
8. U źródeł nowoczesnego społeczeństwa. Polskie stowarzyszenia.....470
9. Mentalność ..........................................474
XII. Zabór austriacki (Galicja) 18501914...........................477
1. Geografia ludności (według wyznań, języków, narodowości) .......477
2. Po Wiośnie Ludów. Przed autonomią ........................488
3. Narodziny nowej Austrii. Autonomia Galicji i jej trudne początki .... 491 4. Ustrój autonomicznej Galicji ..............................494
5. Rada Państwa i Polacy. Koło Polskie ........................496
6. Kultura polityczna i prawna ..............................499
7. Administracja, samorządy i prawa polityczne ..................501
8. Rozwój cywilizacyjny. Gospodarka ..........................505
9. Oświata i nauka. Polskie instytucje kulturalne..................512
10. Stronnictwa polityczne: polskie, ukraińskie, żydowskie
(programy, przywódcy, organizacja).........................517
11. Życie polityczne w XX w. .................................527
XIII. Emigracja zarobkowa.......................................532
XIV Polskie pogranicza dawnej Rzeczypospolitej.......................539
1. Górny Śląsk ..........................................540
2. Dolny Śląsk...........................................551
SPIS TREŚCI
3. Śląsk Cieszyński .......................................553
(4. Spisz i Orawa .........................................560
5. Mazury..............................................564
6. Podsumowanie ........................................568
XV Pierwsza wojna światowa i wskrzeszenie Rzeczypospolitej Polskiej ......569
1. Sprawa polska ........................................569
2. Rok 1914 ............................................571
3. Rok 1915 ............................................575
4. Rok 1916 ............................................577
5. Akt 5 XI 1916 i proklamacja Królestwa Polskiego...............579
6. Lata 19171918 .......................................580
7. Wyłanianie się Rzeczypospolitej Polskiej......................589
Bilans zamknięcia .............................................595
Bibliografia ..................................................607
ndeks osób..................................................623
Indeks nazw geograficznch i administracyjnych........................640
Indeks rzeczowy ..............................................654
spis ilustracji.................................................666
spis map....................................................670
Spis tabel....................................................670
Wykaz skrótów................................................670