Dane szczegółowe książki
Traktat o historii religii / Eliade, Mircea (1907-1986)
Autorzy
Tytuł
Traktat o historii religii
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2009
ISBN
978-83-61192-30-6
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Mircea Eliade 4
Traktat □ historii religii 4
Od Autora 6
Rozdział pierwszy WPROWADZENIE: Struktura i morfologia sacrum 12
1. „SACRUM” I „PROFANUM”. 12
2. TRUDNOŚCI METODOLOGICZNE. 15
3. RÓŻNORODNOŚĆ HIEROFANII. 17
4. WIELORAKOŚĆ HIEROFANII. 21
5. DIALEKTYKA HIEROFANII. 22
6. TABU I AMBIWALENCJA SACRUM. 25
7. MANA. 30
8. STRUKTURA, HIEROFANll. 35
9. REWALORYZACJA HIEROFANII. 38
10. ZŁOŻONOŚĆ „PIERWOTNEGO” ZJAWISKA RELIGIJNEGO. 42
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 45
Rozdział drugi NIEBO: BÓSTWA URANICZNE, RYTY I SYMBOLE NIEBIESKIE 50
11. SAKRALNOŚĆ NIEBA. 50
12. AUSTRALIJSKIE BÓSTWA NIEBA. 53
13. BÓSTWA NIEBIAŃSKIE U ANDAMANÓW, U AFRYKANÓW ITD. 55
14. „DEUS OTIOSUS”. 58
15. NOWE „POSTACIE” BOSKIE ZAJMUJĄ MIEJSCE BOGÓW URANICZNYCH. 62
16. STAPIANIE SIĘ RÓŻNYCH BÓSTW W JEDNO (FUZJA) I WCHODZENIE JEDNYCH BÓSTW NA MIEJSCE INNYCH (SUBSTYTUCJA). 64
17. PRADAWNOŚĆ NAJWYŻSZYCH ISTOT URANICZNYCH. 66
18. BÓSTWA NIEBA U LUDÓW ARKTYCZNYCH I U LUDÓW AZJI ŚRODKOWEJ. 70
19. MEZOPOTAMIA. 77
21. WARUNA I SUWERENNOŚĆ. 83
22. IRAŃSCY BOGOWIE NIEBA. 88
23. URANOS. 93
24. ZEUS. 95
25. JUPITER, ODYN, TARANIS ITD. 97
26. BOGOWIE BURZY. 101
27. BÓSTWA ZAPŁADNIAJĄCE. 106
28. MAŁŻONEK WIELKIEJ MACIERZY. 114
29. JAHWE. 117
30. BÓSTWA ZAPŁADNIAJĄCE ZAJMUJĄ MIEJSCE BÓSTW URANICZNYCH. 121
35. WNIOSKI. 137
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 140
Rozdział trzeci Słońce i kulty solarne 156
36. HIEROFANIE SOLARNE I RACJONALIZM. 156
37. SOLARYZACJA ISTOT NAJWYŻSZYCH. 158
38. AFRYKA. INDONEZJA. 161
43. EGIPSKIE KULTY SOLARNE. 171
46. HEROSI SOLARNI, ZMARLI, WYBRANI. 182
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 186
Rozdział czwarty Księżyc i mistyka lunarna 189
47. KSIĘŻYC I CZAS. 189
48. SOLIDARNOŚĆ EPIFANII LUNARNYCH. 191
49. KSIĘŻYC I WODY. 194
50. KSIĘŻYC I ROŚLINNOŚĆ. 197
55. KSIĘŻYC I INICJACJA. 212
57. KOSMOBIOLOGIA I FIZJOLOGIA MISTYCZNA. 217
58. KSIĘŻYC I PRZEZNACZENIE. 221
59. METAFIZYKA LUNARNA. 222
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 225
Rozdział piąty Wody i symbolika akwatyczna 229
60. WODA I ZARODKI. 229
61. KOSMOGONIE AKWATYCZNE. 231
63. „WODA ŻYWOTA”. 235
68. EPIFANIE AKWATYCZNE I BÓSTWA WODNE. 245
69. NIMFY. 246
70. POSEJDON, AEGIR ITD. 248
71. ZWIERZĘTA I SYMBOLE AKWATYCZNE. 249
73. SYNTEZA. 255
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 256
Rozdział szósty ŚWIĘTE KAMIENIE: EPIFANIE, ZNAKI, FORMY 260
74. KRATOFANIE LITYCZNE. 260
75. MEGALITY ŻAŁOBNE. 261
77. „POŚLIZG”. 266
79. METEORYTY I BETYLE. 273
80. EPIFANIE I SYMBOLIKI LITYCZNE. 274
81. ŚWIĘTY KAMIEŃ OMFALOS, CENTRUM ŚWIATA. 277
82. ZNAKI I FORMY. 279
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 281
Rozdział siódmy Ziemia - kobieta - płodność 286
83. ZIEMIA-MATKA. 286
85. STRUKTURA HIEROFANIITELLURYCZNYCH. 290
86. MACIERZYŃSTWO CHTONICZNE. 293
87. POCHODZENIE TELLURYCZNE. 295
88. REGENERACJA. 298
89. HOMO-HUMUS. 300
90. SOLIDARNOŚĆ KOSMOBIOLOGICZNA. 302
91. GLEBA I KOBIETA. 303
92. KOBIETA I ROLNICTWO. 305
93. kobieta i bruzda. 307
94. SYNTEZA. 311
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 312
Rozdział ósmy Roślinność: symbole i ryty odnowienia 316
95. PRÓBA KLASYFIKACJI. 316
96. ŚWIĘTE DRZEWO. 318
98. DRZEWO SIEDZIBĄ BÓSTWA. 322
99. DRZEWO KOSMICZNE. 324
100. DRZEWO „ODWRÓCONE”. 326
101. IGDRASIL. 328
102. EPIFANIE ROŚLINNE. 330
103. WIELKIE BOGINIE I ROŚLINNOŚĆ. 332
104. SYMBOLIKA IKONOGRAFICZNA. 334
105. WIELKA BOGINI - DRZEWO ŻYWOTA. 336
106. DRZEWO POZNANIA. 340
107. STRÓŻE DRZEWA ŻYWOTA. 342
108. POTWORY I GRYFY. 343
109. DRZEWO I KRZYŻ. 345
110. ODMŁODZENIE I NIEŚMIERTELNOŚĆ. 347
111. ARCHETYP ZIÓŁ LECZNICZYCH. 349
112. DRZEWO OSIĄ ŚWIATA. 351
113. MLIYCZNE POCHODZENIE OD GATUNKU ROŚLINNEGO. 353
114. PRZEMIANA W ROŚLINĘ. 356
115. WZAJEMNY STOSUNEK MIĘDZY CZŁOWIEKIEM A ROŚLINĄ. 358
116. DRZEWO ODRODZENIA. 360
117. ZAŚLUBINY DRZEW. 362
118. „MAIK”. 363
119. „KRÓL” I „KRÓLOWA”. 367
120. SPRAWY PŁCI A ROŚLINNOŚĆ. 368
121. PRZEDSTAWICIELE ROŚLINNOŚCI. 370
122. WALKI RYTUALNE. 373
123. SYMBOLIKA KOSMICZNA. 375
124. SYNTEZA. 377
Rozdział dziewiąty Rolnictwo i kult płodności 386
125. RYTY AGRARNE. 386
127. OFIARY Z PRODUKTÓW ROLNYCH. 389
128. UKRYTE „SIŁY” PLONÓW. 390
129. PERSONIFIKACJE MITYCZNE. 392
130. OFIARY Z LUDZI. 396
131. OFIARY Z LUDZI U AZTEKÓW I U KHONDÓW. 398
132. OFIARA I REGENERACJA. 400
133. RYTUAŁY KOŃCOWE. 402
134. ZMARLI A NASIONA. 404
135. BÓSTWA AGRARNE I ŻAŁOBNE. 407
136. SPRAWY PŁCI A PŁODNOŚĆ ŚWIATA ROŚLINNEGO. 409
137. RYTUALNA FUNKCJA ORGII. 411
138. ORGIA I REINTEGRACJA. 413
139. MISTYKA AGRARNA I SOTERIOLOG1A. 414
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 416
Rozdział dziesiąty Święta przestrzeń: świątynia, pałac, „środek świata” 424
140. HIEROFANIE I POWTARZANIE. 424
141. KONSEKRACJA PRZESTRZENI. 426
142. „KONSTRUKCJA” PRZESTRZENI ŚWIĘTEJ. 428
143. „CENTRUM ŚWIATA”. 431
144. MODELE KOSMICZNE I OBRZĘDY BUDOWLANE. 437
145. SYMBOLIKA CENTRUM. 440
146. „TĘSKNOTA ZA RAJEM”. 442
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 445
Rozdział jedenasty Czas święty i mit wiecznego rozpoczynania na nowo 447
147. RÓŻNORODNOŚĆ CZASU. 447
148. ŁĄCZNOŚĆ I CIĄGŁOŚĆ CZASÓW HIEROFANICZNYCH. 450
149. PERIODYCZNOŚĆ - WIECZNA TERAŹNIEJSZOŚĆ. 451
150. PRZYWRÓCENIE CZASU MITYCZNEGO. 454
151. POWTARZANIE NIEPERIODYCZNE. 456
152. ODNOWA CZASU. 457
153. COROCZNE POWTARZANIE KOSMOGONII. 459
154. PRZYPADKOWE POWTÓRZENIE KOSMOGONII. 463
155. CAŁKOWITA REGENERACJA. 467
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 468
Rozdział dwunasty Morfologia i funkcja mitów 470
156. MITY KOSMOGONICZNE - MITY WZORCOWE. 470
157. JAJO KOSMOGONICZNE. 473
158. CO MITY OBJAWIAJĄ? 478
159. „COINCIDENTIAOPPOSITORUM” - MODEL MITYCZNY. 480
160. MIT BOSKIEJ ANDROGYNII. 482
161. MIT ANDROGYNII LUDZKIEJ. 484
162. MITY ODNOWIENIA, BUDOWY, INICJACJI ITD. 486
163. STRUKTURA MITU: WARUNA I WRTRA. 489
164. MIT - „HISTORIA WZORCOWA”. 490
165. DEGRADACJA MITÓW. 492
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 495
Rozdział trzynasty STRUKTURA SYMBOLI 499
166. KAMIENIE SYMBOLICZNE. 499
167. DEGRADACJA SYMBOLU. 502
168. INFANTYLIZM. 505
169. SYMBOLE IHIEROFANIE. 507
170. KOHERENCJA SYMBOLIKI. 510
171. FUNKCJA SYMBOLI. 513
172. LOGIKA SYMBOLI. 515
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 517
Wnioski 521
Bibliografia 529
Traktat □ historii religii 4
Od Autora 6
Rozdział pierwszy WPROWADZENIE: Struktura i morfologia sacrum 12
1. „SACRUM” I „PROFANUM”. 12
2. TRUDNOŚCI METODOLOGICZNE. 15
3. RÓŻNORODNOŚĆ HIEROFANII. 17
4. WIELORAKOŚĆ HIEROFANII. 21
5. DIALEKTYKA HIEROFANII. 22
6. TABU I AMBIWALENCJA SACRUM. 25
7. MANA. 30
8. STRUKTURA, HIEROFANll. 35
9. REWALORYZACJA HIEROFANII. 38
10. ZŁOŻONOŚĆ „PIERWOTNEGO” ZJAWISKA RELIGIJNEGO. 42
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 45
Rozdział drugi NIEBO: BÓSTWA URANICZNE, RYTY I SYMBOLE NIEBIESKIE 50
11. SAKRALNOŚĆ NIEBA. 50
12. AUSTRALIJSKIE BÓSTWA NIEBA. 53
13. BÓSTWA NIEBIAŃSKIE U ANDAMANÓW, U AFRYKANÓW ITD. 55
14. „DEUS OTIOSUS”. 58
15. NOWE „POSTACIE” BOSKIE ZAJMUJĄ MIEJSCE BOGÓW URANICZNYCH. 62
16. STAPIANIE SIĘ RÓŻNYCH BÓSTW W JEDNO (FUZJA) I WCHODZENIE JEDNYCH BÓSTW NA MIEJSCE INNYCH (SUBSTYTUCJA). 64
17. PRADAWNOŚĆ NAJWYŻSZYCH ISTOT URANICZNYCH. 66
18. BÓSTWA NIEBA U LUDÓW ARKTYCZNYCH I U LUDÓW AZJI ŚRODKOWEJ. 70
19. MEZOPOTAMIA. 77
21. WARUNA I SUWERENNOŚĆ. 83
22. IRAŃSCY BOGOWIE NIEBA. 88
23. URANOS. 93
24. ZEUS. 95
25. JUPITER, ODYN, TARANIS ITD. 97
26. BOGOWIE BURZY. 101
27. BÓSTWA ZAPŁADNIAJĄCE. 106
28. MAŁŻONEK WIELKIEJ MACIERZY. 114
29. JAHWE. 117
30. BÓSTWA ZAPŁADNIAJĄCE ZAJMUJĄ MIEJSCE BÓSTW URANICZNYCH. 121
35. WNIOSKI. 137
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 140
Rozdział trzeci Słońce i kulty solarne 156
36. HIEROFANIE SOLARNE I RACJONALIZM. 156
37. SOLARYZACJA ISTOT NAJWYŻSZYCH. 158
38. AFRYKA. INDONEZJA. 161
43. EGIPSKIE KULTY SOLARNE. 171
46. HEROSI SOLARNI, ZMARLI, WYBRANI. 182
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 186
Rozdział czwarty Księżyc i mistyka lunarna 189
47. KSIĘŻYC I CZAS. 189
48. SOLIDARNOŚĆ EPIFANII LUNARNYCH. 191
49. KSIĘŻYC I WODY. 194
50. KSIĘŻYC I ROŚLINNOŚĆ. 197
55. KSIĘŻYC I INICJACJA. 212
57. KOSMOBIOLOGIA I FIZJOLOGIA MISTYCZNA. 217
58. KSIĘŻYC I PRZEZNACZENIE. 221
59. METAFIZYKA LUNARNA. 222
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 225
Rozdział piąty Wody i symbolika akwatyczna 229
60. WODA I ZARODKI. 229
61. KOSMOGONIE AKWATYCZNE. 231
63. „WODA ŻYWOTA”. 235
68. EPIFANIE AKWATYCZNE I BÓSTWA WODNE. 245
69. NIMFY. 246
70. POSEJDON, AEGIR ITD. 248
71. ZWIERZĘTA I SYMBOLE AKWATYCZNE. 249
73. SYNTEZA. 255
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 256
Rozdział szósty ŚWIĘTE KAMIENIE: EPIFANIE, ZNAKI, FORMY 260
74. KRATOFANIE LITYCZNE. 260
75. MEGALITY ŻAŁOBNE. 261
77. „POŚLIZG”. 266
79. METEORYTY I BETYLE. 273
80. EPIFANIE I SYMBOLIKI LITYCZNE. 274
81. ŚWIĘTY KAMIEŃ OMFALOS, CENTRUM ŚWIATA. 277
82. ZNAKI I FORMY. 279
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 281
Rozdział siódmy Ziemia - kobieta - płodność 286
83. ZIEMIA-MATKA. 286
85. STRUKTURA HIEROFANIITELLURYCZNYCH. 290
86. MACIERZYŃSTWO CHTONICZNE. 293
87. POCHODZENIE TELLURYCZNE. 295
88. REGENERACJA. 298
89. HOMO-HUMUS. 300
90. SOLIDARNOŚĆ KOSMOBIOLOGICZNA. 302
91. GLEBA I KOBIETA. 303
92. KOBIETA I ROLNICTWO. 305
93. kobieta i bruzda. 307
94. SYNTEZA. 311
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 312
Rozdział ósmy Roślinność: symbole i ryty odnowienia 316
95. PRÓBA KLASYFIKACJI. 316
96. ŚWIĘTE DRZEWO. 318
98. DRZEWO SIEDZIBĄ BÓSTWA. 322
99. DRZEWO KOSMICZNE. 324
100. DRZEWO „ODWRÓCONE”. 326
101. IGDRASIL. 328
102. EPIFANIE ROŚLINNE. 330
103. WIELKIE BOGINIE I ROŚLINNOŚĆ. 332
104. SYMBOLIKA IKONOGRAFICZNA. 334
105. WIELKA BOGINI - DRZEWO ŻYWOTA. 336
106. DRZEWO POZNANIA. 340
107. STRÓŻE DRZEWA ŻYWOTA. 342
108. POTWORY I GRYFY. 343
109. DRZEWO I KRZYŻ. 345
110. ODMŁODZENIE I NIEŚMIERTELNOŚĆ. 347
111. ARCHETYP ZIÓŁ LECZNICZYCH. 349
112. DRZEWO OSIĄ ŚWIATA. 351
113. MLIYCZNE POCHODZENIE OD GATUNKU ROŚLINNEGO. 353
114. PRZEMIANA W ROŚLINĘ. 356
115. WZAJEMNY STOSUNEK MIĘDZY CZŁOWIEKIEM A ROŚLINĄ. 358
116. DRZEWO ODRODZENIA. 360
117. ZAŚLUBINY DRZEW. 362
118. „MAIK”. 363
119. „KRÓL” I „KRÓLOWA”. 367
120. SPRAWY PŁCI A ROŚLINNOŚĆ. 368
121. PRZEDSTAWICIELE ROŚLINNOŚCI. 370
122. WALKI RYTUALNE. 373
123. SYMBOLIKA KOSMICZNA. 375
124. SYNTEZA. 377
Rozdział dziewiąty Rolnictwo i kult płodności 386
125. RYTY AGRARNE. 386
127. OFIARY Z PRODUKTÓW ROLNYCH. 389
128. UKRYTE „SIŁY” PLONÓW. 390
129. PERSONIFIKACJE MITYCZNE. 392
130. OFIARY Z LUDZI. 396
131. OFIARY Z LUDZI U AZTEKÓW I U KHONDÓW. 398
132. OFIARA I REGENERACJA. 400
133. RYTUAŁY KOŃCOWE. 402
134. ZMARLI A NASIONA. 404
135. BÓSTWA AGRARNE I ŻAŁOBNE. 407
136. SPRAWY PŁCI A PŁODNOŚĆ ŚWIATA ROŚLINNEGO. 409
137. RYTUALNA FUNKCJA ORGII. 411
138. ORGIA I REINTEGRACJA. 413
139. MISTYKA AGRARNA I SOTERIOLOG1A. 414
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 416
Rozdział dziesiąty Święta przestrzeń: świątynia, pałac, „środek świata” 424
140. HIEROFANIE I POWTARZANIE. 424
141. KONSEKRACJA PRZESTRZENI. 426
142. „KONSTRUKCJA” PRZESTRZENI ŚWIĘTEJ. 428
143. „CENTRUM ŚWIATA”. 431
144. MODELE KOSMICZNE I OBRZĘDY BUDOWLANE. 437
145. SYMBOLIKA CENTRUM. 440
146. „TĘSKNOTA ZA RAJEM”. 442
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 445
Rozdział jedenasty Czas święty i mit wiecznego rozpoczynania na nowo 447
147. RÓŻNORODNOŚĆ CZASU. 447
148. ŁĄCZNOŚĆ I CIĄGŁOŚĆ CZASÓW HIEROFANICZNYCH. 450
149. PERIODYCZNOŚĆ - WIECZNA TERAŹNIEJSZOŚĆ. 451
150. PRZYWRÓCENIE CZASU MITYCZNEGO. 454
151. POWTARZANIE NIEPERIODYCZNE. 456
152. ODNOWA CZASU. 457
153. COROCZNE POWTARZANIE KOSMOGONII. 459
154. PRZYPADKOWE POWTÓRZENIE KOSMOGONII. 463
155. CAŁKOWITA REGENERACJA. 467
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 468
Rozdział dwunasty Morfologia i funkcja mitów 470
156. MITY KOSMOGONICZNE - MITY WZORCOWE. 470
157. JAJO KOSMOGONICZNE. 473
158. CO MITY OBJAWIAJĄ? 478
159. „COINCIDENTIAOPPOSITORUM” - MODEL MITYCZNY. 480
160. MIT BOSKIEJ ANDROGYNII. 482
161. MIT ANDROGYNII LUDZKIEJ. 484
162. MITY ODNOWIENIA, BUDOWY, INICJACJI ITD. 486
163. STRUKTURA MITU: WARUNA I WRTRA. 489
164. MIT - „HISTORIA WZORCOWA”. 490
165. DEGRADACJA MITÓW. 492
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 495
Rozdział trzynasty STRUKTURA SYMBOLI 499
166. KAMIENIE SYMBOLICZNE. 499
167. DEGRADACJA SYMBOLU. 502
168. INFANTYLIZM. 505
169. SYMBOLE IHIEROFANIE. 507
170. KOHERENCJA SYMBOLIKI. 510
171. FUNKCJA SYMBOLI. 513
172. LOGIKA SYMBOLI. 515
WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE 517
Wnioski 521
Bibliografia 529