Dane szczegółowe książki

Spis treści 8
Przedmowa 15
Wprowadzenie 17
I. Religia i badanie religii 21
A. Trzy pytania wyjściowe 21
1. Co to jest religia? 21
a) Niektóre istotne cechy religii 23
(1) Religijnie interpretowane rzeczywistości 24
(2) Religijnie interpretowane doświadczenia 25
(3) Religijnie interpretowane normy 26
b) Dalsze cechy religii 27
2. Jak spotykamy się z religią? 28
3. Jak badamy religię? 30
B. Niektóre pojęcia ogólne w badaniu religii 32
1. Pojęcie faktu religijnego 32
2. Pojęcie religii jako problem 34
3. Wstępne pojęcie religii: religia jako orientacja 35
C. Systematyka religioznawstwa 37
D. O dziejach badań religii 41
1. Początki 41
2. Rozwój nauki a religioznawstwo 43
3. Rozwój pytań teologicznych i religioznawczych 45
a) Okres przed pierwszą wojną światową 46
b) Okres pomiędzy wojnami światowymi 48
c) Teologia dialektyczna i religioznawstwo 50
E. O współczesnych badaniach religii 52
1. Niektóre uwarunkowania 52
2. Niektóre zadania 53
3. Krytyka religii, apologetyka religii i religioznawstwo 54
a) Formy krytyki religii 55
b) O religijnokrytycznej funkcji religioznawstwa 56
4. O ideologicznokrytycznej funkcji religioznawstwa 57
F. O pożytkach religioznawstwa 59
II. Badanie historyczne 63
A. Historia, cel i metoda 63
B. Dzieje religii i religii 69
1. Fazy rozwojowe religii 69
2. Religie posiadające pisma 73
a) Podział 73
b) Odmienne cechy 74
c) Wspólne warstwy i krzyżowanie się religii historycznych 74
C. Religie w kontekście historycznym 76
1. Uwarunkowania religii 76
2. Historia kultury a religia 77
3. Zapotrzebowanie na religię 77
4. Ataki na religię 78
D. Rozwój religii posiadających pisma w XIX i XX w. 79
1. Przemiany 79
2. Nowe formy 82
3. Przykłady 85
a) Przemiany i nowe formy w ramach wielkich religij 85
b) Nadrzędne, uniwersalistyczne nowe formy 87
c) Wnioski z przemian i nowych form religii posiadających pisma 88
E. Uwagi końcowe 89
III. Badanie porównawcze 91
A. Dzieje 91
B. Porównanie wartościujące 92
C. Porównanie naukowe 94
D. Międzykulturowa perspektywa porównania 97
E. Trzy różne wymiary porównywanego materiału 100
F. Porównania globalne i lokalne 102
G. Przykłady porównania faktów religijnych 104
1. Przeciwstawienie nieba i ziemi 104
2. Monoteizm 106
3. Rytuał, kult i liturgia 108
4. Życie i śmierć 110
H. Porównania na podstawie pytań ogólnych 111
1. Obraz człowieka i jego zbawienia 112
2. Problemy etyki i etyki społecznej 113
I. Porównania na podstawie pytań teoretycznonaukowych 114
IV. Kontekstowe badanie religii 116
A. Wkład poszczególnych nauk 116
1. Perspektywa etnologiczna; antropologia kulturowa 117
2. Perspektywa socjologiczna; socjologia religii 119
3. Perspektywa psychologiczna; psychologia religii 122
B. Rozmaite podejścia metodyczne 125
C. Wspólnota religijna 129
1. Tradycja 131
2. Inicjacja 134
3. Święta i religia ludowa 135
D. Role we wspólnocie religijnej 139
1. Rola przypisywana mężczyźnie i kobiecie 139
2. Podstawowe role zachowania religijno-autorytatywnego 140
a) Szaman 141
b) Prorok 141
c) Mistyk 142
d) Gnostyk 143
e) Kapłan 144
f) Guru 146
g) Asceta 146
E. Formy religii ludów niepiśmiennych 147
F. Specyficzne wspólnoty religijne 154
1. Religijno-społeczne ruchy odnowy w krajach Trzeciego Świata 154
2. Nowe ruchy religijne na Zachodzie 155
3. Mniejszości narodowe i ich religia 156
4. Grupy uciskane i ich religią 156
V. Badanie hermeneutyczne 158
A. Badanie empiryczne i hermeneutyka 158
B. O hermeneutycznym badaniu faktów religijnych 161
1. Fakty religijne są zawsze faktami zinterpretowanymi; podstawowe reguły hermeneutycznego ich badania 161
2. Przykłady 164
a) Symbole 165
b) Mity 167
c) Mistyka 171
d) Pisma 174
e) Etyka 175
3. O antropologicznej hermeneutyce faktów religijnych 177
C. O hermeneutycznym badaniu religij 178
1. Religie są zawsze religiami zinterpretowanymi; religie implicytne i eksplicytne 179
2. Religie zartykułowane eksplicytnie: religia jako podmiot 180
a) Podejście semantyczne: religie jako zinterpretowane systemy znakowe 180
b) Podejście fenomenologiczne: religijność jako ludzka rzeczywistość intencjonalna 185
3. Religie implicytnie "niewidzialne": religia jako orzecznik 188
a) Pojawienie się religii funkcjonalnych 188
b) O identyfikacji religii implicytnych 188
c) O hermeneutycznym badaniu religii implicytnych 190
D. O adekwatne hermeneutyczne badanie religii i religij 192
Posłowie. Religie i religia w fenomenologicznej wizji Jacque'a Waardenburga 196
Bibliografia 208
1. Literatura ogólna na temat metody i teorii badań religii 208
2. Literatura podręczna 219
Przypisy 225
Rozdział I 225
Rozdział II 225
Rozdział III 226
Rozdział IV 230
Rozdział V 233