Dane szczegółowe książki
Teraźniejszość i przyszłość osób niepełnosprawnych w kontekście społecznych zmian / Miłkowska, Grażyna; Olszak-Krzyżanowska, Bożena
Tytuł
Teraźniejszość i przyszłość osób niepełnosprawnych w kontekście społecznych zmian
Wydawnictwo
Kraków: Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2008
ISBN
9788373084803
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp 10
I. Problemy osób niepełnosprawnych w polityce i ustawodawstwie państw Unii Europejskiej 14
Kierunki działań w polityce Unii Europejskiej wobec osób niepełnosprawnych 16
Wprowadzenie 16
Kluczowe działania Unii Europejskiej na rzecz osób niepełnosprawnych 18
Nowa strategia Unii Europejskiej wobec niepełnosprawności 20
Wnioski końcowe 27
Literatura 30
Szanse i wyzwania edukacji osób niepełnosprawnych w świetle międzynarodowych raportów 31
Wstęp 31
Polityka oświatowa 31
a) szanse 31
b) bariery i wyzwania 33
Wsparcie edukacyjne w szkolnictwie ogólnodostępnym 34
a) szanse 34
b) bariery i wyzwania 35
Szkolnictwo specjalne 36
a) szanse 36
b) bariery i wyzwania 37
Rola rodziców 39
a) szanse 39
b) bariery i wyzwania 40
Zakończenie 40
Literatura 41
Niepełnosprawność jako kwestia społeczno-ekonomiczna na przykładzie regulacji dotyczących niepełnosprawnych studentów brytyjskich 42
Wprowadzenie 42
Jakim językiem mówi się o niepełnosprawności? 42
Konceptualizacje "centrum" i "marginesu" - co praktyki dyskryminacyjne mówią o społeczeństwie? 43
Edukacja a problem wykluczenia 46
Niepełnosprawność - różne ujęcia 48
Model medyczny 48
Model prawny 50
Model społeczny 51
Działania Unii Europejskiej 52
Edukacja a równouprawnienie osób niepełnosprawnych 54
Narzędzia wspierające równouprawnienie 54
Internet: najbardziej dostępne źródło informacji o uniwersytetach 55
Praktyki studenckie - pierwsze samodzielne zastosowanie nabytej wiedzy 56
Proponowane rozwiązania mogące polepszyć sytuację osób niepełnosprawnych na uniwersytetach 57
Zakończenie: dlaczego zjawisko niepełnosprawności wciąż powoduje nierówność?…, czyli co jeszcze można zmienić 58
Literatura 59
Wsparcie społeczne osób niepełnosprawnych w Norwegii 63
Wprowadzenie 63
Wytyczne międzynarodowe w odniesieniu do osób niepełnosprawnych 64
Norweskie akty prawne regulujące problemy osób niepełnosprawnych 65
System zabezpieczenia społecznego i jego finansowanie 68
Zakończenie 70
Literatura 70
Pedagogika specjalna wczesnego wieku ze specjalnością wczesnej interwencji w planowaniu administracyjnym w Republice Czeskiej 73
Wprowadzenie 73
Całościowa i integrowana pedagogika specjalna wczesnego wieku 73
Koncepcja wczesnej interwencji w Republice Czeskiej 75
Administracyjne planowanie opieki społecznej 81
Zakończenie 82
Literatura 83
Studenci niepełnosprawni na polskich uczelniach - z doświadczeń Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 84
I etap. Kandydaci na studia 87
II etap. Studenci 89
III etap. Absolwenci 90
Pomoc osobom niepełnosprawnym w przepisach ustawy o świadczeniach rodzinnych 93
Zakładane przez rząd cele wprowadzenia w życie ustawy o świadczeniach rodzinnych 94
Podstawowe założenia ustawy 94
Rodzaje świadczeń 95
Zasiłek rodzinny 95
Dodatki do zasiłku rodzinnego 97
Świadczenia opiekuńcze 99
Literatura 100
Przemiany społeczne szansą dla osób niepełnosprawnych 101
Wnioski 108
Literatura 109
II. Postawy wobec osób niepełnosprawnych 111
Źródła kształtowania się postaw wobec osób niepełnosprawnych 113
Literatura 121
Źródła informacji uzyskiwanych przez nauczycieli na temat dzieci niepełnosprawnych 122
Wprowadzenie 122
Uczenie tolerancji jako zadanie wychowawcze 122
Wskazywane źródła informacji 123
Podsumowanie 127
Literatura 127
Dorosłość z zespołem Downa z perspektywy rodziców i preferowanych przez nich postaw i wzorów społeczno-kulturowych 130
Wprowadzenie 130
Cel i problematyka badań 132
Materiał, metoda i techniki badań 133
Wyniki badań i próba ich interpretacji 135
Dyskusja wyników i próba jej podsumowania 138
Literatura 140
Opinie gimnazjalistów na temat edukacji integracyjnej 142
Wprowadzenie 142
Założenia metodologiczne podjętych badań 145
Charakterystyka terenu badań i badanej grupy uczniów 146
Stan wiedzy badanych uczniów na temat istoty i celu społecznej integracji osób niepełnosprawnych 146
Walory i mankamenty edukacji integracyjnej w opinii badanych gimnazjalistów 151
Stosunki interpersonalne w szkole badanej grupy gimnazjalistów 155
Podsumowanie 160
Literatura 161
Psychospołeczna sytuacja dzieci z wadą słuchu w klasie integracyjnej 163
Wprowadzenie 163
Przedmiot, metoda, techniki i teren badań 164
Globalne ujęcie wyników badań 166
Uogólniona konstatacja 168
Literatura 169
Postawy dzieci pełnosprawnych wobec niepełnosprawnych rówieśników 172
Założenia teoretyczne 172
Cele i wyniki badań 174
Charakterystyka badanych dzieci 174
Klasa I 174
Klasa II 176
Klasa IV 176
Podsumowanie wyników i wnioski 178
Literatura 181
III. Współczesna rzeczywistość a problemy życiowe osób niepełnosprawnych 182
Stosunek do życia młodzieży w normie intelektualnej i z upośledzeniem umysłowym 184
Wprowadzenie 184
Wartości w życiu badanej młodzieży 185
Cele i plany życiowe badanej młodzieży 188
Poczucie zadowolenia i szczęścia 190
Zakończenie 194
Literatura 195
Świat dążeń osób niepełnosprawnych w świetle zapisów pamiętnikarskich 198
Wprowadzenie 198
Materiał i metoda 199
Niepełnosprawność i cierpienie 200
Niepełnosprawność - wartości, potrzeby, dążenia 205
Zakończenie 212
Literatura 212
Szanse i zagrożenia rozwojowe niepełnosprawnych studentów w kontekście ich doświadczeń edukacyjnych 216
Wprowadzenie 216
Szanse rozwoju niepełnosprawnego człowieka na przełomie adolescencji i wczesnej dorosłości 217
Analiza i interpretacja wyników badań 218
Zakończenie 224
Literatura 227
Problemy edukacyjne i rehabilitacyjne u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym 229
Wprowadzenie 229
Wczesne problemy w zakresie rozpoznania i wykrywania nieprawidłowości związanych z uszkodzeniem CUN w okresie prenatalnym, perinatalnym i postnatalnym 229
Opóźnienia w rozwoju intelektualnym i utrudnienia w wykonywaniu różnych czynności 232
Specyfika rehabilitacji dziecka z MPDz 233
Utrudnienia występujące w rehabilitacji neurologicznej dziecka z wczesnym uszkodzeniem mózgu 236
Wnioski 237
Literatura 237
Problemy życiowe osób niepełnosprawnych z uszkodzonym narządem ruchu 239
Wprowadzenie 239
Opis badań 239
Problemy egzystencjalne 242
Problemy funkcjonalne 242
Problemy społeczne 244
Problemy natury psychicznej 248
Stosunek do życia i choroby 252
Zakończenie 254
Literatura 256
Rola rodziny w procesie przezwyciężania dysleksji rozwojowej 257
Literatura 269
Uwarunkowania edukacji dziecka z głęboką wieloraką niepełnosprawnością 271
Wprowadzenie 271
Uwarunkowania formalne 272
Czynniki zależne od poziomu funkcjonowania ucznia 276
Uwarunkowania rodzinne 279
Jakość kontaktów między edukatorami a rodzicami 281
Zakończenie 282
Literatura 282
Wychowanie dzieci z niepełnosprawnością sprzężoną w Republice Czeskiej 284
Wprowadzenie 284
Historia 284
Transformacja w szkolnictwie 285
Stan współczesny 286
Zakończenie 288
Literatura 288
W trosce o jakość życia osób przewlekle chorych w Republice Czeskiej 290
Wprowadzenie 290
Jakość życia osób chorych 291
Działania na rzecz polepszenia jakości życia - na przykładzie chorych na cukrzycę 293
Zakończenie 297
Literatura 297
Organizacja procesu nauczania i oceniania uczniów klas integracyjnych a ich osiągnięcia edukacyjne 299
Wprowadzenie 299
Badania własne 300
Wyniki badań i ich interpretacja 300
Organizacja procesu nauczania w opiniach nauczycieli 300
Osiągnięcia dydaktyczne 304
Funkcjonowanie społeczne dzieci 308
Organizacja procesu nauczania dzieci niepełnosprawnych a ich osiągnięcia dydaktyczne 309
Podsumowanie 311
Literatura 313
Czy edukacja zintegrowana integruje? Analiza wybranych programów ze względu na obecność problematyki niepełnosprawności w treściach kształcenia 314
Wprowadzenie 314
Analiza wybranych programów 315
Wnioski 323
Literatura 324
Zjawisko bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych 325
Wprowadzenie 325
Charakterystyka osób niepełnosprawnych na rynku pracy 326
Przyczyny bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych 328
Wpływ braku pracy na funkcjonowanie psychospołeczne osób niepełnosprawnych 329
Formy i zadania pomocy społecznej w zakresie pracy z niepełnosprawnym bezrobotnym 332
Podsumowanie 334
Literatura 335
Promocja zdrowia wobec osób niepełnosprawnych 338
Literatura 344
Nieznane pojęcie - etopedia 347
IV. Terapia, rehabilitacja i wsparcie społeczne osób niepełnosprawnych i ich rodzin 351
Społeczno-pedagogiczna ochrona dzieci niepełnosprawnych we współpracy z rodziną i innymi instytucjami wychowawczymi na terenie Federacji Rosyjskiej 353
Literatura 362
Biblioterapia formą wsparcia osób niepełnosprawnych fizycznie i ich rodzin 363
Wprowadzenie 363
Biblioterapia jako forma psychicznego wsparcia 363
Adresat biblioterapii 364
Programy biblioterapeutyczne 365
Biblioterapeutyczna pomoc rodzicom dzieci niepełnosprawnych fizycznie 367
Program biblioterapeutyczny na kanwie Ogrodów Marii Borowej 368
Literatura 370
Wspomaganie rozwoju społecznego i emocjonalnego dzieci i młodzieży przewlekle chorych przez wykorzystanie zajęć biblioterapeutycznych 371
Literatura 376
Muzyka jako środek oddziaływania terapeutycznego 380
Wprowadzenie 380
Rozpoczęło się od…, czyli z zagadnień arteterapii 380
"Wielka moc" muzyki - bawi, uczy i leczy 383
Muzykoterapeuta - nauczyciel, wychowawca, przyjaciel 388
Przykłady wykorzystania terapeutycznych funkcji muzyki 389
Podsumowanie 392
Literatura 392
Wychowanie muzyczne dzieci z opóźnionym rozwojem psychicznym 395
Wprowadzenie 395
Zadania wychowania muzycznego wobec dzieci z opóźnionym rozwojem psychicznym 395
Formy działalności muzycznej z dziećmi o opóźnionym rozwoju psychicznym 397
Zakończenie 401
Literatura 402
Komunikat o projekcie badawczym reedukacji wzroku osób dorosłych z upośledzeniami wzroku 405
Wprowadzenie 405
Problematyka projektu 405
Znaczenie drużyn "Nieprzetartego Szlaku" dla uspołecznienia młodzieży upośledzonej umysłowo **1 410
Wprowadzenie 410
Badania własne 411
Literatura 420
Sprawowanie funkcji rodzicielskiej wobec dziecka niepełnosprawnego 422
Literatura 429
Znaczenie terapii pedagogicznej w funkcjonowaniu społecznym dzieci z trudnościami w uczeniu się 431
Wprowadzenie 431
Metodologia badań własnych 432
Analiza wyników badań 433
Motywacja do nauki szkolnej 433
Uspołecznienie 440
Zachowania antyspołeczne 441
Zachowania przyhamowane 442
Podsumowanie i wnioski 444
Literatura 445
Osobowość jako modyfikator wypalenia zawodowego u nauczycieli szkolnictwa specjalnego 447
Wprowadzenie 447
Pojęcie zespołu wypalenia zawodowego 448
Niektóre czynniki etiologiczne zespołu wypalenia zawodowego związane z pracą nauczyciela uczniów z upośledzeniem umysłowym 450
Osobowość a zespół wypalenia zawodowego 453
Podsumowanie 457
Literatura 458
Relacja terapeuty z pacjentem w procesie terapeutycznym 463
Osoba terapeuty w procesie terapeutycznym 466
Literatura 471
Aspekty rehabilitacji osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi 474
Idea rehabilitacji osób z zaburzeniami psychicznymi 474
Modele rehabilitacji psychiatrycznej 476
Źródła wsparcia i specyficzne uwarunkowania programów rehabilitacji psychiatrycznej 477
Farmakologiczne i psychoterapeutyczne aspekty rehabilitacji psychiatrycznej 481
Zakończenie 484
Literatura 484
Informacje o autorach 486
I. Problemy osób niepełnosprawnych w polityce i ustawodawstwie państw Unii Europejskiej 14
Kierunki działań w polityce Unii Europejskiej wobec osób niepełnosprawnych 16
Wprowadzenie 16
Kluczowe działania Unii Europejskiej na rzecz osób niepełnosprawnych 18
Nowa strategia Unii Europejskiej wobec niepełnosprawności 20
Wnioski końcowe 27
Literatura 30
Szanse i wyzwania edukacji osób niepełnosprawnych w świetle międzynarodowych raportów 31
Wstęp 31
Polityka oświatowa 31
a) szanse 31
b) bariery i wyzwania 33
Wsparcie edukacyjne w szkolnictwie ogólnodostępnym 34
a) szanse 34
b) bariery i wyzwania 35
Szkolnictwo specjalne 36
a) szanse 36
b) bariery i wyzwania 37
Rola rodziców 39
a) szanse 39
b) bariery i wyzwania 40
Zakończenie 40
Literatura 41
Niepełnosprawność jako kwestia społeczno-ekonomiczna na przykładzie regulacji dotyczących niepełnosprawnych studentów brytyjskich 42
Wprowadzenie 42
Jakim językiem mówi się o niepełnosprawności? 42
Konceptualizacje "centrum" i "marginesu" - co praktyki dyskryminacyjne mówią o społeczeństwie? 43
Edukacja a problem wykluczenia 46
Niepełnosprawność - różne ujęcia 48
Model medyczny 48
Model prawny 50
Model społeczny 51
Działania Unii Europejskiej 52
Edukacja a równouprawnienie osób niepełnosprawnych 54
Narzędzia wspierające równouprawnienie 54
Internet: najbardziej dostępne źródło informacji o uniwersytetach 55
Praktyki studenckie - pierwsze samodzielne zastosowanie nabytej wiedzy 56
Proponowane rozwiązania mogące polepszyć sytuację osób niepełnosprawnych na uniwersytetach 57
Zakończenie: dlaczego zjawisko niepełnosprawności wciąż powoduje nierówność?…, czyli co jeszcze można zmienić 58
Literatura 59
Wsparcie społeczne osób niepełnosprawnych w Norwegii 63
Wprowadzenie 63
Wytyczne międzynarodowe w odniesieniu do osób niepełnosprawnych 64
Norweskie akty prawne regulujące problemy osób niepełnosprawnych 65
System zabezpieczenia społecznego i jego finansowanie 68
Zakończenie 70
Literatura 70
Pedagogika specjalna wczesnego wieku ze specjalnością wczesnej interwencji w planowaniu administracyjnym w Republice Czeskiej 73
Wprowadzenie 73
Całościowa i integrowana pedagogika specjalna wczesnego wieku 73
Koncepcja wczesnej interwencji w Republice Czeskiej 75
Administracyjne planowanie opieki społecznej 81
Zakończenie 82
Literatura 83
Studenci niepełnosprawni na polskich uczelniach - z doświadczeń Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 84
I etap. Kandydaci na studia 87
II etap. Studenci 89
III etap. Absolwenci 90
Pomoc osobom niepełnosprawnym w przepisach ustawy o świadczeniach rodzinnych 93
Zakładane przez rząd cele wprowadzenia w życie ustawy o świadczeniach rodzinnych 94
Podstawowe założenia ustawy 94
Rodzaje świadczeń 95
Zasiłek rodzinny 95
Dodatki do zasiłku rodzinnego 97
Świadczenia opiekuńcze 99
Literatura 100
Przemiany społeczne szansą dla osób niepełnosprawnych 101
Wnioski 108
Literatura 109
II. Postawy wobec osób niepełnosprawnych 111
Źródła kształtowania się postaw wobec osób niepełnosprawnych 113
Literatura 121
Źródła informacji uzyskiwanych przez nauczycieli na temat dzieci niepełnosprawnych 122
Wprowadzenie 122
Uczenie tolerancji jako zadanie wychowawcze 122
Wskazywane źródła informacji 123
Podsumowanie 127
Literatura 127
Dorosłość z zespołem Downa z perspektywy rodziców i preferowanych przez nich postaw i wzorów społeczno-kulturowych 130
Wprowadzenie 130
Cel i problematyka badań 132
Materiał, metoda i techniki badań 133
Wyniki badań i próba ich interpretacji 135
Dyskusja wyników i próba jej podsumowania 138
Literatura 140
Opinie gimnazjalistów na temat edukacji integracyjnej 142
Wprowadzenie 142
Założenia metodologiczne podjętych badań 145
Charakterystyka terenu badań i badanej grupy uczniów 146
Stan wiedzy badanych uczniów na temat istoty i celu społecznej integracji osób niepełnosprawnych 146
Walory i mankamenty edukacji integracyjnej w opinii badanych gimnazjalistów 151
Stosunki interpersonalne w szkole badanej grupy gimnazjalistów 155
Podsumowanie 160
Literatura 161
Psychospołeczna sytuacja dzieci z wadą słuchu w klasie integracyjnej 163
Wprowadzenie 163
Przedmiot, metoda, techniki i teren badań 164
Globalne ujęcie wyników badań 166
Uogólniona konstatacja 168
Literatura 169
Postawy dzieci pełnosprawnych wobec niepełnosprawnych rówieśników 172
Założenia teoretyczne 172
Cele i wyniki badań 174
Charakterystyka badanych dzieci 174
Klasa I 174
Klasa II 176
Klasa IV 176
Podsumowanie wyników i wnioski 178
Literatura 181
III. Współczesna rzeczywistość a problemy życiowe osób niepełnosprawnych 182
Stosunek do życia młodzieży w normie intelektualnej i z upośledzeniem umysłowym 184
Wprowadzenie 184
Wartości w życiu badanej młodzieży 185
Cele i plany życiowe badanej młodzieży 188
Poczucie zadowolenia i szczęścia 190
Zakończenie 194
Literatura 195
Świat dążeń osób niepełnosprawnych w świetle zapisów pamiętnikarskich 198
Wprowadzenie 198
Materiał i metoda 199
Niepełnosprawność i cierpienie 200
Niepełnosprawność - wartości, potrzeby, dążenia 205
Zakończenie 212
Literatura 212
Szanse i zagrożenia rozwojowe niepełnosprawnych studentów w kontekście ich doświadczeń edukacyjnych 216
Wprowadzenie 216
Szanse rozwoju niepełnosprawnego człowieka na przełomie adolescencji i wczesnej dorosłości 217
Analiza i interpretacja wyników badań 218
Zakończenie 224
Literatura 227
Problemy edukacyjne i rehabilitacyjne u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym 229
Wprowadzenie 229
Wczesne problemy w zakresie rozpoznania i wykrywania nieprawidłowości związanych z uszkodzeniem CUN w okresie prenatalnym, perinatalnym i postnatalnym 229
Opóźnienia w rozwoju intelektualnym i utrudnienia w wykonywaniu różnych czynności 232
Specyfika rehabilitacji dziecka z MPDz 233
Utrudnienia występujące w rehabilitacji neurologicznej dziecka z wczesnym uszkodzeniem mózgu 236
Wnioski 237
Literatura 237
Problemy życiowe osób niepełnosprawnych z uszkodzonym narządem ruchu 239
Wprowadzenie 239
Opis badań 239
Problemy egzystencjalne 242
Problemy funkcjonalne 242
Problemy społeczne 244
Problemy natury psychicznej 248
Stosunek do życia i choroby 252
Zakończenie 254
Literatura 256
Rola rodziny w procesie przezwyciężania dysleksji rozwojowej 257
Literatura 269
Uwarunkowania edukacji dziecka z głęboką wieloraką niepełnosprawnością 271
Wprowadzenie 271
Uwarunkowania formalne 272
Czynniki zależne od poziomu funkcjonowania ucznia 276
Uwarunkowania rodzinne 279
Jakość kontaktów między edukatorami a rodzicami 281
Zakończenie 282
Literatura 282
Wychowanie dzieci z niepełnosprawnością sprzężoną w Republice Czeskiej 284
Wprowadzenie 284
Historia 284
Transformacja w szkolnictwie 285
Stan współczesny 286
Zakończenie 288
Literatura 288
W trosce o jakość życia osób przewlekle chorych w Republice Czeskiej 290
Wprowadzenie 290
Jakość życia osób chorych 291
Działania na rzecz polepszenia jakości życia - na przykładzie chorych na cukrzycę 293
Zakończenie 297
Literatura 297
Organizacja procesu nauczania i oceniania uczniów klas integracyjnych a ich osiągnięcia edukacyjne 299
Wprowadzenie 299
Badania własne 300
Wyniki badań i ich interpretacja 300
Organizacja procesu nauczania w opiniach nauczycieli 300
Osiągnięcia dydaktyczne 304
Funkcjonowanie społeczne dzieci 308
Organizacja procesu nauczania dzieci niepełnosprawnych a ich osiągnięcia dydaktyczne 309
Podsumowanie 311
Literatura 313
Czy edukacja zintegrowana integruje? Analiza wybranych programów ze względu na obecność problematyki niepełnosprawności w treściach kształcenia 314
Wprowadzenie 314
Analiza wybranych programów 315
Wnioski 323
Literatura 324
Zjawisko bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych 325
Wprowadzenie 325
Charakterystyka osób niepełnosprawnych na rynku pracy 326
Przyczyny bezrobocia wśród osób niepełnosprawnych 328
Wpływ braku pracy na funkcjonowanie psychospołeczne osób niepełnosprawnych 329
Formy i zadania pomocy społecznej w zakresie pracy z niepełnosprawnym bezrobotnym 332
Podsumowanie 334
Literatura 335
Promocja zdrowia wobec osób niepełnosprawnych 338
Literatura 344
Nieznane pojęcie - etopedia 347
IV. Terapia, rehabilitacja i wsparcie społeczne osób niepełnosprawnych i ich rodzin 351
Społeczno-pedagogiczna ochrona dzieci niepełnosprawnych we współpracy z rodziną i innymi instytucjami wychowawczymi na terenie Federacji Rosyjskiej 353
Literatura 362
Biblioterapia formą wsparcia osób niepełnosprawnych fizycznie i ich rodzin 363
Wprowadzenie 363
Biblioterapia jako forma psychicznego wsparcia 363
Adresat biblioterapii 364
Programy biblioterapeutyczne 365
Biblioterapeutyczna pomoc rodzicom dzieci niepełnosprawnych fizycznie 367
Program biblioterapeutyczny na kanwie Ogrodów Marii Borowej 368
Literatura 370
Wspomaganie rozwoju społecznego i emocjonalnego dzieci i młodzieży przewlekle chorych przez wykorzystanie zajęć biblioterapeutycznych 371
Literatura 376
Muzyka jako środek oddziaływania terapeutycznego 380
Wprowadzenie 380
Rozpoczęło się od…, czyli z zagadnień arteterapii 380
"Wielka moc" muzyki - bawi, uczy i leczy 383
Muzykoterapeuta - nauczyciel, wychowawca, przyjaciel 388
Przykłady wykorzystania terapeutycznych funkcji muzyki 389
Podsumowanie 392
Literatura 392
Wychowanie muzyczne dzieci z opóźnionym rozwojem psychicznym 395
Wprowadzenie 395
Zadania wychowania muzycznego wobec dzieci z opóźnionym rozwojem psychicznym 395
Formy działalności muzycznej z dziećmi o opóźnionym rozwoju psychicznym 397
Zakończenie 401
Literatura 402
Komunikat o projekcie badawczym reedukacji wzroku osób dorosłych z upośledzeniami wzroku 405
Wprowadzenie 405
Problematyka projektu 405
Znaczenie drużyn "Nieprzetartego Szlaku" dla uspołecznienia młodzieży upośledzonej umysłowo **1 410
Wprowadzenie 410
Badania własne 411
Literatura 420
Sprawowanie funkcji rodzicielskiej wobec dziecka niepełnosprawnego 422
Literatura 429
Znaczenie terapii pedagogicznej w funkcjonowaniu społecznym dzieci z trudnościami w uczeniu się 431
Wprowadzenie 431
Metodologia badań własnych 432
Analiza wyników badań 433
Motywacja do nauki szkolnej 433
Uspołecznienie 440
Zachowania antyspołeczne 441
Zachowania przyhamowane 442
Podsumowanie i wnioski 444
Literatura 445
Osobowość jako modyfikator wypalenia zawodowego u nauczycieli szkolnictwa specjalnego 447
Wprowadzenie 447
Pojęcie zespołu wypalenia zawodowego 448
Niektóre czynniki etiologiczne zespołu wypalenia zawodowego związane z pracą nauczyciela uczniów z upośledzeniem umysłowym 450
Osobowość a zespół wypalenia zawodowego 453
Podsumowanie 457
Literatura 458
Relacja terapeuty z pacjentem w procesie terapeutycznym 463
Osoba terapeuty w procesie terapeutycznym 466
Literatura 471
Aspekty rehabilitacji osób niepełnosprawnych z zaburzeniami psychicznymi 474
Idea rehabilitacji osób z zaburzeniami psychicznymi 474
Modele rehabilitacji psychiatrycznej 476
Źródła wsparcia i specyficzne uwarunkowania programów rehabilitacji psychiatrycznej 477
Farmakologiczne i psychoterapeutyczne aspekty rehabilitacji psychiatrycznej 481
Zakończenie 484
Literatura 484
Informacje o autorach 486