Dane szczegółowe książki
Wprowadzenie do teorii poznania / Keller, Albert (1932-); Ziernicki, Arkadiusz
Tytuł
Wprowadzenie do teorii poznania
Tytuł oryginału
Allgemeine Erkenntnistheorie
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010
ISBN
9788375053227
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
A. Problematyka teorii poznania 13
I. Stawianie pytania 13
1. To, o co pytanie pyta (das Gefragte) 15
2. To, o co pytanie się dopytuje (das Erfragte) 17
3. To, czego pytanie dotyczy (das Befragte) 17
4. Sensowne sformułowanie pytania a pytania pozorne 19
5. Punkt wyjścia pytania 23
6. Motywacja do pytania o coś 25
II. Pytanie "Czym jest?" 29
1. Pytanie o postaci "Czym jest a?" 29
2. Znaczenie słów 32
3. Mówienie w języku - mówienie o języku 36
4. Definicja i wprowadzenie słowa 39
5. Pytanie o istotę 43
6. Analityczne - syntetyczne 47
III. Czym jest teoria poznania? 49
1. Czym jest poznanie? 50
2. Czym jest nauka? 51
3. Czym jest filozofia? 55
4. Bliższe określenie teorii poznania 59
5. Teoria poznania a krytyka poznania 66
IV. Po co teoria poznania? 70
1. Pytanie o "po co". Cel 70
a) Cel w sensie. Ziel i cel w sensie Zweck. Punkt kierunkowy. Koniec, kres 70
b) Powinność. Sens. Norma 72
c) O co pyta "po co"? 74
2. Cel teorii poznania 75
3. Cel człowieka 81
4. Dlaczego uprawiamy teorię poznania? 87
V. Jak uprawiać teorię poznania? 92
1. Metody zależą od celu. Dedukcja i redukcja 92
2. Historia filozofii a postęp w teorii poznania 96
3. Starożytny sceptycyzm i powstrzymywanie się od wydawania sądów 99
4. Filozofia średniowiecza i metoda sic et non 103
5. Kartezjusza metodyczne ogólne wątpienie. Filozofia eksperymentalna 106
6. Idol. Odzwierciedlenie a ideologia 107
7. Kant, przesądy, metoda transcendentalna 110
8. Filozofia współczesna o przyjmowaniu założeń i o krytyce 113
a) Filozofia hermeneutyczna i koło hermeneutyczne 113
b) Filozofia języka potocznego, niemożność wyjścia poza język, "sposób życia" 116
c) Racjonalizm krytyczny a krytyka 119
d) Teoria krytyczna i fałsz jako norma negatywna 125
e) Fenomenologia Husserla i metoda ujmowania w nawias jako "nieprzyjmowanie na próbę, że" 128
B. Teoriopoznawcze odpowiedzi 131
I. Pojęcie prawdy 131
1. Teorie prawdy 131
a) Teoria adekwatności 131
b) Teorie prawdy zorientowane na analizę języka 134
c) Teoria koherencji 137
d) Pragmatyczna teoria prawdy a teoria konsensu 137
2. Określenie wyrażeń "prawdziwy" i "prawda" 140
a) Czy istnieje prawdziwa teoria prawdy? 140
b) Nośnik predykatu "prawdziwy" 141
c) Prowizoryczne określenie kryterium prawdy 143
d) Zarzuty przeciw temu określeniu 144
e) Intencjonalność a rzeczywistość 148
f) Prawda jako spełniona intencja wypowiedzi orzekającej 150
II. Umożliwienie bezzałożeniowego poznania prawdy 158
1. Zarzuty przeciw bezzałożeniowości 158
2. Różnica między przedzaiożeniami i uwarunkowaniami 162
3. "Niesprawdzony instrument sprawdzania" 165
4. Zawężenie postulowanej bezzalożeniowości 166
5. Wzięcie w nawias wszystkiego, co się nie przedstawia 167
6. Co pozostaje jako to, co się przedstawia? 172
7. Zastany język 176
III. Poznanie prawdy 178
1. Prawda twierdzenia o faktach 178
2. Związki treściowe ( Washeitszusammenhänge) 180
3. Poznanie metafizyczne 183
4. Zasada niesprzeczności 188
5. Percepcja zmysłowa i spostrzeżenie wewnętrzne oraz ich granice 193
IV. Pewność bez poznania prawdziwości 197
1. Usprawiedliwienie twierdzeń jako działań 197
2. Pewność. Pozór. Błąd 200
3. Uczenie się 203
4. Wiedza. Indukcja. Krytyka doświadczenia 206
C. Niezamykające uwagi końcowe 212
I. Ogólna i szczególna teoria poznania 212
II. Obraz człowieka tej ogólnej teorii poznania 216
1. Między dogmatyzmem i sceptycyzmem 216
2. Zdolność do prawdy a godność człowieka 218
Wykaz wykorzystanej literatury 221
Indeks rzeczowy 232
Indeks osób **01 239
I. Stawianie pytania 13
1. To, o co pytanie pyta (das Gefragte) 15
2. To, o co pytanie się dopytuje (das Erfragte) 17
3. To, czego pytanie dotyczy (das Befragte) 17
4. Sensowne sformułowanie pytania a pytania pozorne 19
5. Punkt wyjścia pytania 23
6. Motywacja do pytania o coś 25
II. Pytanie "Czym jest?" 29
1. Pytanie o postaci "Czym jest a?" 29
2. Znaczenie słów 32
3. Mówienie w języku - mówienie o języku 36
4. Definicja i wprowadzenie słowa 39
5. Pytanie o istotę 43
6. Analityczne - syntetyczne 47
III. Czym jest teoria poznania? 49
1. Czym jest poznanie? 50
2. Czym jest nauka? 51
3. Czym jest filozofia? 55
4. Bliższe określenie teorii poznania 59
5. Teoria poznania a krytyka poznania 66
IV. Po co teoria poznania? 70
1. Pytanie o "po co". Cel 70
a) Cel w sensie. Ziel i cel w sensie Zweck. Punkt kierunkowy. Koniec, kres 70
b) Powinność. Sens. Norma 72
c) O co pyta "po co"? 74
2. Cel teorii poznania 75
3. Cel człowieka 81
4. Dlaczego uprawiamy teorię poznania? 87
V. Jak uprawiać teorię poznania? 92
1. Metody zależą od celu. Dedukcja i redukcja 92
2. Historia filozofii a postęp w teorii poznania 96
3. Starożytny sceptycyzm i powstrzymywanie się od wydawania sądów 99
4. Filozofia średniowiecza i metoda sic et non 103
5. Kartezjusza metodyczne ogólne wątpienie. Filozofia eksperymentalna 106
6. Idol. Odzwierciedlenie a ideologia 107
7. Kant, przesądy, metoda transcendentalna 110
8. Filozofia współczesna o przyjmowaniu założeń i o krytyce 113
a) Filozofia hermeneutyczna i koło hermeneutyczne 113
b) Filozofia języka potocznego, niemożność wyjścia poza język, "sposób życia" 116
c) Racjonalizm krytyczny a krytyka 119
d) Teoria krytyczna i fałsz jako norma negatywna 125
e) Fenomenologia Husserla i metoda ujmowania w nawias jako "nieprzyjmowanie na próbę, że" 128
B. Teoriopoznawcze odpowiedzi 131
I. Pojęcie prawdy 131
1. Teorie prawdy 131
a) Teoria adekwatności 131
b) Teorie prawdy zorientowane na analizę języka 134
c) Teoria koherencji 137
d) Pragmatyczna teoria prawdy a teoria konsensu 137
2. Określenie wyrażeń "prawdziwy" i "prawda" 140
a) Czy istnieje prawdziwa teoria prawdy? 140
b) Nośnik predykatu "prawdziwy" 141
c) Prowizoryczne określenie kryterium prawdy 143
d) Zarzuty przeciw temu określeniu 144
e) Intencjonalność a rzeczywistość 148
f) Prawda jako spełniona intencja wypowiedzi orzekającej 150
II. Umożliwienie bezzałożeniowego poznania prawdy 158
1. Zarzuty przeciw bezzałożeniowości 158
2. Różnica między przedzaiożeniami i uwarunkowaniami 162
3. "Niesprawdzony instrument sprawdzania" 165
4. Zawężenie postulowanej bezzalożeniowości 166
5. Wzięcie w nawias wszystkiego, co się nie przedstawia 167
6. Co pozostaje jako to, co się przedstawia? 172
7. Zastany język 176
III. Poznanie prawdy 178
1. Prawda twierdzenia o faktach 178
2. Związki treściowe ( Washeitszusammenhänge) 180
3. Poznanie metafizyczne 183
4. Zasada niesprzeczności 188
5. Percepcja zmysłowa i spostrzeżenie wewnętrzne oraz ich granice 193
IV. Pewność bez poznania prawdziwości 197
1. Usprawiedliwienie twierdzeń jako działań 197
2. Pewność. Pozór. Błąd 200
3. Uczenie się 203
4. Wiedza. Indukcja. Krytyka doświadczenia 206
C. Niezamykające uwagi końcowe 212
I. Ogólna i szczególna teoria poznania 212
II. Obraz człowieka tej ogólnej teorii poznania 216
1. Między dogmatyzmem i sceptycyzmem 216
2. Zdolność do prawdy a godność człowieka 218
Wykaz wykorzystanej literatury 221
Indeks rzeczowy 232
Indeks osób **01 239