Dane szczegółowe książki
Strategie interwencji kryzysowej / James, Richard K. (1942-); Gilliland, Burl E.; Bidziński, Andrzej; Mazurek, Krzysztof (1956-)
Autorzy
Tytuł
Strategie interwencji kryzysowej
Tytuł oryginału
Crisis intervention strategies, 2001
Wydawnictwo
Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Wydawnictwo Edukacyjne Parpamedia, 2008
ISBN
9788389566485
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
PRZEDMOWA 25
Cel książki 25
Uzasadnienie 25
Istota interwencji kryzysowej 25
Zalety podejścia dyrektywnego 25
Zalety podejścia uczestniczącego 26
UKŁAD KSIĄŻKI 26
PODZIĘKOWANIA 29
CZĘŚĆ 1 Teoria i praktyka interwencji kryzysowej 31
ROZDZIAŁ 1
Zbiór pojęć interwencji kryzysowej 33
DEFINICJE KRYZYSU 33
CHARAKTERYSTYKA KRYZYSU 33
Jednoczesne występowanie zagrożenia i okazji 33
Złożona symptomatologia 34
Zalążek rozwoju i zmiany 34
Żadnego panaceum czy „naprawy od ręki 34
Konieczność dokonywania wyboru 34
Uniwersalność i wyjątkowość 34
OBSZARY KRYZYSÓW 35
Kryzysy rozwojowe 35
Kryzysy sytuacyjne 35
Kryzysy egzystencjalne 35
Kryzysy środowiskowe 35
STANY TRANSKRYZYSOWE 35
#8
TEORIE KRYZYSU I INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 37
Podstawowa interwencja kryzysowa 37
Rozszerzona teoria kryzysu 38
TEORIA EKOSYSTEMOWA 40
Wpływ mediów elektronicznych 40
Systemowa współzależność 41
Podejście makrosystemowe 41
MODELE INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 41
Model równowagi 42
Model poznawczy 42
Model przemiany psychospołecznej 43
EKLEKTYCZNA TEORIA INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 43
CECHY CHARAKTERYSTYCZNE OSÓB PROWADZĄCYCH INTERWENCJĘ KRYZYSOWĄ 44
Doświadczenia życiowe 44
Opanowanie 45
Kreatywność i elastyczność 45
Energia 45
Refleks w myśleniu 45
Inne cechy 46
Podsumowanie 46
Bibliografia 47
ROZDZIAŁ 2
Podstawowe umiejętności prowadzenia interwencji kryzysowej 49
WPROWADZENIE 49
SZEŚCIOETAPOWY MODEL INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 49
OCENIANIE 49
WYSŁUCHIWANIE 50
Etap 1: Zdefiniowanie problemu 50
Etap 2: Zapewnienie bezpieczeństwa 50
Etap 3: Wspieranie 50
#9
DZIAŁANIE 50
Etap 4: Rozważanie możliwości 50
Etap 5: Układanie planów 52
Etap 6: Uzyskanie zobowiązania klienta 52
OCENA W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 52
Ocena sposobu funkcjonowania klienta 52
Ocena w interwencji kryzysowej 53
Ocena natężenia kryzysu 53
SYSTEM OCENY SELEKCYJNEJ 54
OCENA PSYCHOBIOLOGICZNA 59
OCENA AKTUALNEGO STANU FUNKCJONOWANIA KLIENTA 60
Stan klienta: ostry czy przewlekły? 60
Zasób sił emocjonalnych klienta 60
Strategie oceny stanu emocjonalnego 61
OCENA INNYCH SPOSOBÓW RADZENIA SOBIE Z TRUDNOŚCIAMI I SYSTEMÓW WSPARCIA 61
OCENA POTENCJALNEGO ZAGROŻENIA SAMOBÓJSTWEM LUB ZABÓJSTWEM 61
PODSUMOWANIE PROCESU OCENY 62
WYSŁUCHIWANIE W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 62
Pytania otwarte 62
Pytania zamknięte 63
Przeformułowanie i jasne podsumowanie 63
Poczucie własności 64
Atmosfera sprzyjająca rozwojowi człowieka 65
Okazywanie empatii 66
Komunikowanie autentyczności 68
Wyrażanie akceptacji 69
Wysłuchiwanie 70
DZIAŁANIE W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 72
Poradnictwo kooperatywne 72
Poradnictwo niedyrektywne 72
#10
Poradnictwo dyrektywne 73
Strategie działań osób prowadzących interwencję kryzysową 74
Podsumowanie 78
Bibliografia 79
ROZDZIAŁ 3
Postępowanie z osobą przeżywającą kryzys 81
RÓŻNICA MIĘDZY INTERWENCJĄ KRYZYSOWĄ A PORADNICTWEM DŁUGOTERMINOWYM 81
Porównanie reguł, celów, sposobu funkcjonowania klienta i oceny jego postępów 82
UDZIELANIE POMOCY PRZEZ DYŻURNY TELEFON KRYZYSOWY 82
Strategie prowadzenia poradnictwa przez telefon 86
Stali, ciężko zaburzeni i ordynarni rozmówcy 91
Osobowość 92
Postępowanie z rozmówcą ciężko zaburzonym 93
Inni rozmówcy problemowi 96
Postępowanie z trudnymi klientami 97
Kwestie prawne, etyczne i moralne poradnictwa telefonicznego 99
POSTĘPOWANIE Z OSOBAMI PRZEŻYWAJĄCYMI KRYZYS W PLACÓWKACH „OTWARTYCH DRZWI” 99
Rodzaje przedstawianych kryzysów 100
Postępowanie w społecznych poradniach zdrowia psychicznego 101
STANY TRANSKRYZYSOWE W TERAPII DŁUGOTERMINOWEJ 104
Reakcje lękowe 104
Regresja 105
Problemy związane z zakończeniem terapii 105
Kryzys w trakcie sesji terapeutycznej 106
Załamania psychotyczne 106
Klienci manipulujący 107
Pacjenci o osobowości z pogranicza (borderline) 107
PORADNICTWO DLA TRUDNYCH KLIENTÓW 109
Podstawowe reguły prowadzenia poradnictwa dla trudnych klientów 109
Konfrontacje z trudnymi klientami 110
#11
POUFNOŚĆ W POSTĘPOWANIU Z KLIENTEM 111
Zasady określające granice poufności 111
Zamiar wyrządzenia krzywdy i obowiązek ostrzeżenia przed zagrożeniem 112
Podsumowanie 114
Bibliografia 115
CZĘŚĆ 2
Postępowanie w konkretnych rodzajach kryzysów:
udajemy się na front 117
ROZDZIAŁ 4
Zespół stresu pourazowego 119
WPROWADZENIE 119
DYNAMIKA PTSD 121
Różnicowanie diagnostyczne 121
Sprzeczne rozpoznania 122
Problem występującej wcześniej psychopatologii 123
Reakcje fizjologiczne 123
Zapamiętywanie uzależnione od stanu afektywnego 124
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA, SKUTKI I RODZAJ URAZU 124
Częstość występowania 124
Skutki rezydualne 125
Znaczenie rodzaju urazu 125
Wietnam: archetyp PTSD 126
Myśli natrętne, nawracające 128
Zaprzeczanie/odrętwienie 128
Stan podwyższonego pobudzenia układu nerwowego 129
Dysocjacja 129
Reakcje rodziny 129
WZORCE NIEPRZYSTOSOWANIA CHARAKTERYSTYCZNE DLA PTSD 130
LECZENIE OSÓB DOROSŁYCH 131
Ocena 132
Fazy powrotu do zdrowia 134
Rozpoczynanie interwencji 135
Znaczenie akceptacji 135
Zagrożenia związane z terapią 136
Interwencja indywidualna 137
Zagrożenie/wołanie o pomoc 138
Wygaszanie natrętnych obrazów 138
Odrętwienie/zaprzeczanie 138
Refleksja i przejścia 140
Integracja 143
TERAPIA GRUPOWA 143
Grupa przystosowania do życia 149
Terapia rodzin 150
ODWRAŻLIWIANIE RUCHAMI GAŁEK OCZNYCH I PONOWNE PRZETWARZANIE INFORMACJI 150
DZIECI A PTSD 153
Strategie interwencji 156
Terapia 157
Życie po wyzwoleniu się z urazu 158
Podsumowanie 159
Bibliografia 159
ROZDZIAŁ 5
Kryzys zagrożenia życia 167
WPROWADZENIE 167
Zasięg kryzysu związanego z samobójstwami 167
Samobójstwo i dylemat moralny 168
DYNAMIZM SAMOBÓJSTWA 169
Teorie psychologiczne 169
Inne wyjaśnienia 169
Cechy charakterystyczne osób popełniających samobójstwo 170
Podobieństwa między samobójstwem a zabójstwem 171
Analizowanie listów pozostawionych przez samobójców i zabójców pod kątem podobieństw pomiędzy obiema sytuacjami 171
MITY O SAMOBÓJSTWIE 172
OBSZARY OCENY 173
Sygnały zamiarów samobójczych 173
Czynniki ryzyka 173
Zastosowanie Formularza Oceny Selekcyjnej w odniesieniu do problemu zagrożenia życia 175
STRATEGIE INTERWENCJI 175
Ludzie starsi 183
Zabójstwa/samobójstwa wśród ludzi starszych 185
Autopsja psychologiczna 188
Strategie postinterwencyjne 188
KIEDY ZAWODZI INTERWENCJA KRYZYSOWA 191
Stres i żałoba po utracie klienta 191
Wyjątkowy charakter żałoby po samobójstwie 192
Podsumowanie 193
Bibliografia 193
ROZDZIAŁ 6 Napaść seksualna 197
WPROWADZENIE 197
Gwałt, molestowanie seksualne i napaść – zakres problemu 197
Mechanizmy gwałtu 198
Mity związane z gwałtem 200
GWAŁT DOKONANY PRZEZ PARTNERA NA RANDCE LUB ZNAJOMEGO 202
Ryzyko doświadczenia gwałtu na randce 202
Zapobieganie gwałtom dokonywanym przez znajomych i partnerów na randkach w różnych okolicznościach 202
STRATEGIE INTERWENCJI W PRZYPADKACH GWAŁTU Z POBICIEM: PRZYPADEK JEANETTE 203
Bezpośrednio po fakcie 204
Następne trzy miesiące 205
STRATEGIE INTERWENCJI WOBEC DOROSŁYCH, KTÓRZY BYLI OFIARĄ NADUŻYĆ SEKSUALNYCH
W DZIECIŃSTWIE: PRZYPADEK PEARL 207
Diagnoza 207
Terapia dorosłych 208
Odkrycie faktu i przyznanie, że miał miejsce 208
Psychoedukacja 209
Potwierdzenie 209
Wygaszanie urazu 209
Restrukturyzacja poznawcza 210
Łagodzenie żalu po stracie 211
Zmienianie zachowań poprzez budowanie umiejętności 212
DŁUGOTRWAŁE SKUTKI NADUŻYĆ SEKSUALNYCH WOBEC DZIECI 212
Uraz psychiczny i jego następstwa 212
FAZY NADUŻYCIA SEKSUALNEGO WOBEC DZIECKA 215
Zasięg zjawiska, wina oraz spodziewane skutki nadużyć seksualnych wobec dzieci 216
MECHANIZMY SKUTKÓW NADUŻYĆ SEKSUALNYCH DOZNANYCH W DZIECIŃSTWIE 217
RODZINNE MECHANIZMY NADUŻYĆ SEKSUALNYCH 218
„Przekazywanie” molestowania seksualnego z pokolenia na pokolenie 218
WSPOMNIENIA DOZNANYCH W DZIECIŃSTWIE NADUŻYĆ SEKSUALNYCH 218
Fałszywe wspomnienia 218
Wątpliwości i kontrowersje 219
STRATEGIE INTERWENCJI PROWADZONYCH WŚRÓD DZIECI 219
Terapia indywidualna dzieci 219
Potrzeba afirmacji i bezpieczeństwa 219
Odzyskiwanie poczucia kontroli nad własnym życiem 220
Edukacja 220
Profilaktyka 221
DOROŚLI, KTÓRZY PRZEŻYLI NAPAŚĆ SEKSUALNĄ W DZIECIŃSTWIE 221
Uraz psychiczny i jego następstwa 221
Fałszywe wspomnienia 223
STRATEGIE INTERWENCJI W PRZYPADKACH NADUŻYĆ SEKSUALNYCH WOBEC DZIECI:
PRZYPADEK SUSIE 223
Ujawnienie 224
Bezpośrednio po fakcie 224
Zbieranie wywiadu od dziecka 226
Przygotowywanie dziecka do składania zeznań 227
Następstwa 228
Poradnictwo 228
Zapobieganie wtórnemu skrzywdzeniu 230
Terapia dla sprawców 230
Inicjatywy związane z wymiarem sprawiedliwości 230
Podsumowanie 231
Bibliografia 232
ROZDZIAŁ 7 Przemoc ze strony partnera 237
POWSZECHNOŚĆ PRZEMOCY DOMOWEJ 237
SPOSOBY PODEJŚCIA DO PRZEMOCY ZE STRONY PARTNERA 239
MECHANIZMY ZJAWISKA PRZEMOCY 240
Mechanizmy psychospołeczne i kulturowe 240
Czynniki psychologiczne 243
Czynniki stresujące 244
Mity związane z maltretowaniem 245
Sporządzanie profilu sprawcy znęcania się 246
Cykl przemocy 247
Sytuacja maltretowanych kobiet 247
STRATEGIE INTERWENCJI 248
Ocena 248
Elementy interwencji 251
SCHRONISKA 257
Prowadzenie poradnictwa dla kobiet w schroniskach 257
Dalsza opieka 260
PROWADZENIE INTERWENCJI WŚRÓD DZIECI 261
PRZEMOC W OKRESIE PRZEDMAŁŻEŃSKIM 262
PRZEMOC W ŚRODOWISKACH GEJÓW I LESBIJEK 263
Interwencja kryzysowa w przypadkach przemocy wśród gejów i lesbijek 264
LECZENIE SPRAWCÓW PRZEMOCY 266
Cele terapii 267
Ocena 267
Wywiad wstępny 268
Motywacja 268
Grupa kontrolowania gniewu 269
Skuteczność programu 274
BYCIE W ZWIĄZKU, W KTÓRYM ISTNIEJE PRZEMOC 275
Podsumowanie 276
Bibliografia 276
ROZDZIAŁ 8 Uzależnienie od substancji chemicznych: kryzys nałogu 283
SOCJOKULTUROWE DETERMINANTY NADUŻYWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH 284
ALKOHOL: NUMER 1 WŚRÓD NADUŻYWANYCH SUBSTANCJI 285
MODELE UZALEŻNIENIA 286
DEFINICJE TERMINOLOGICZNE 288
MECHANIZMY UZALEŻNIENIA 290
Mechanizmy obronne 290
Ułatwianie i współuzależnienie 291
DZIECI W RODZINACH ALKOHOLOWYCH 294
Reguły rodzinne w rodzinach alkoholików 295
Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) 296
DIAGNOZA UWZGLĘDNIAJĄCA WIELE ZMIENNYCH 299
STRATEGIE INTERWENCJI 300
Ocena 300
Etapy kryzysowe w terapii uzależnień 304
Detoksykacja 307
ZASADY LECZENIA 308
Ewoluujące podejścia terapeutyczne 308
Cele terapeutyczne 310
Protokół postępowania terapeutycznego 311
Terapia indywidualna 311
Grupa terapeutyczna 312
Nabywanie umiejętności potrzebnych w związkach z innymi ludźmi 313
Akceptowanie odpowiedzialności 313
Wyjście z zaprzeczania 314
Konfrontacja 315
Testowanie granic 316
Sekrety w trakcie leczenia 316
Burzenie irracjonalnych mechanizmów myślenia 317
Reagowanie na sygnały środowiskowe prowadzące do picia 318
Leczenie rodziny 319
Nawrót 322
Opieka po terapii i zapobieganie nawrotom 323
INTERWENCJA WŚRÓD DOROSŁYCH DZIECI ALKOHOLIKÓW 326
Ocena 326
Edukacja 328
Grupa poradnictwa 329
Uzyskiwanie zobowiązania do abstynencji 329
Podsumowanie 329
Bibliografia 330
ROZDZIAŁ 9 Strata osobista: żałoba i smutek po stracie 335
MECHANIZMY ŻAŁOBY 336
Mechanizmy kulturowe 336
Obyczaje socjokulturowe 336
PODEJŚCIA DO ŻAŁOBY 337
Model Kubler-Ross: stadia smutku umierającego pacjenta 337
Model Schneidera: transformacyjne stadia smutku po stracie 338
Kontrapunkt dla modeli tradycyjnych: model Dutra 339
RODZAJE STRAT 340
Śmierć współmałżonka 340
Śmierć dziecka 340
Utrata bliskiej osoby w dzieciństwie 341
Utrata bliskiej osoby w wieku dojrzewania 342
Żałoba u ludzi w starszym wieku 342
AIDS: współczesny dylemat 343
Utrata pracy 344
Separacja i rozwód 345
Śmierć ulubionego zwierzęcia domowego 345
Skomplikowana reakcja żałoby po stracie 346
Żałoba pozbawiona prawa głosu 347
STRATEGIE INTERWENCJI 347
Stadia żałoby: koncepcja operacyjna 347
Najważniejsze kroki w procesie żałoby 348
Wysłuchiwanie ludzi pogrążonych w żałobie – imperatyw prowadzącego interwencję 348
Śmierć współmałżonka 348
Śmierć dziecka 351
Żałoba w wieku dziecięcym 354
Separacja i rozwód 356
Śmierć ulubionego zwierzęcia domowego 358
Żałoba osób starszych 359
Żałoba klientów zarażonych HIV 361
Skomplikowany proces żałoby – śmierć matki 363
Kryzys żałoby u prowadzącego interwencję 366
Podsumowanie 367
Bibliografia 368
CZĘŚĆ 3 Kryzys w siedzibie służb społecznych 371
ROZDZIAŁ 10 Przemoc na terenie instytucji 373
CZYNNIKI SPUSTOWE 373
WINY PO STRONIE INSTYTUCJI 374
WINY PO STRONIE PERSONELU 374
ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA 375
MECHANIZMY PRZEMOCY W PLACÓWKACH SŁUŻB SPOŁECZNYCH 375
Podstawy przemocy 376
STRATEGIE INTERWENCJI 378
Planowanie zabezpieczeń 378
Zaangażowanie 379
Analiza miejsca pracy 379
Kontrola i zapobieganie 379
Szkolenie 380
Środki ostrożności związane z lokalizacją zagrożenia 382
Prowadzenie dokumentacji i ocena programu 383
Etapy interwencji 383
AGRESYWNY KLIENT GERIATRYCZNY 392
Dezorientacja umiarkowana: przypadek Cliffa 392
Dezorientacja głęboka: przypadek Grace 396
POSTĘPOWANIE Z OFIARAMI NAPAŚCI WŚRÓD PERSONELU 398
Podsumowanie 399
Bibliografia 399
ROZDZIAŁ 11 Kryzysy w szkołach 403
SZCZELNIE CHRONIONY PRZED PRZEMOCĄ BUDYNEK SZKOLNY NOWEGO TYSIĄCLECIA 403
GANGI 405
Rodzaje gangów 405
Pojawianie się gangów na obszarach podmiejskich i wiejskich 406
Problemy występujące w systemach szkolnych 407
Programy interwencji i zapobiegania działalności gangów 408
Społeczność 411
WYOBCOWANY MŁODOCIANY SPRAWCA PRZEMOCY 411
Profilowe porównanie cech i charakterystyka młodocianych sprawców przemocy 412
Przesiewowe wyszukiwanie EVJO 415
Zbieranie wywiadu od potencjalnego EVJO 416
Działanie 419
ZAPOBIEGANIE SAMOBÓJSTWOM I INTERWENCJA 419
Czynniki ryzyka – wskazówki 420
Myśli samobójcze u dzieci i młodocianych 420
Skupiska samobójstw: zaraźliwość 425
ZAGADNIENIA PRAWNE I ETYCZNE ZWIĄZANE Z MOŻLIWOŚCIĄ WYSTĄPIENIA
ZACHOWAŃ GWAŁTOWNYCH 427
PLANOWANIE DOTYCZĄCE KRYZYSU 429
Komitet planowania reagowania na kryzys 429
Zespół reagowania kryzysowego 430
WDRAŻANIE PLANU KRYZYSOWEGO 432
Wymogi materialne 432
Logistyka 432
Reagowanie na kryzys 433
ŻAŁOBA W SZKOŁACH 436
INTERWENCJA TRANSKRYZYSOWA 438
Podsumowanie 441
Bibliografia 441
ROZDZIAŁ 12 Negocjacje kryzysowe związane z porwaniem zakładników 445
BRANIE ZAKŁADNIKÓW 446
Typy porywaczy 446
Zaburzeni umysłowo 446
Inni biorący zakładników 449
Stadia i dynamika rozwoju sytuacji zakładników 450
STRATEGIE INTERWENCJI 453
Techniki komunikowania się 453
Opanowywanie groźnych sytuacji 455
Zbieranie informacji 455
Stabilizowanie sytuacji 455
Przekonywanie porywacza do poddania się 457
Negocjowanie w sytuacji porwania zakładników: przypadek Jamesa 458
Pracownik prowadzący interwencję kryzysową w roli konsultanta 463
Pełnienie funkcji negocjatora 463
JEŻELI ZOSTAŁEŚ ZAKŁADNIKIEM 464
INTERWENCJA PO UWOLNIENIU 465
Interwencja kryzysowa wobec ocalonych zakładników 466
Podsumowanie 468
Bibliografia 468
ROZDZIAŁ 13 Pracownicy służb społecznych w kryzysie: wypalenie 471
ZAWODOWCY W NIESIENIU POMOCY: GŁÓWNI KANDYDACI 471
DEFINIOWANIE WYPALENIA 472
MECHANIZMY WYPALENIA 472
PRZYCZYNY WYPALENIA 473
BADANIA NAD MECHANIZMAMI WYPALENIA 474
MYŚLENIE SPRZYJAJĄCE WYPALENIU 475
OBJAWY WYPALENIA 476
POZIOMY WYPALENIA 476
STADIA WYPALENIA 476
ZWIĄZEK MIĘDZY PRACOWNIKIEM I KLIENTEM A WYPALENIE 478
Przeciwprzeniesienie 478
Traumatyzacja pośrednia/wyczerpanie współczuciem 478
WINY PO STRONIE ORGANIZACJI 479
ROZPOZNAWANIE WYPALENIA 480
STRATEGIE INTERWENCJI 480
Ocena 481
Interwencja przez szkolenie 481
Interwencja wobec organizacji 482
PRAKTYKA PRYWATNA I WYPALENIE 486
Interwencja wobec osoby 487
Podsumowanie 495
Bibliografia 496
CZĘŚĆ 4 Nowe kierunki 499
ROZDZIAŁ 14 Ekosystemowa interwencja kryzysowa i imperatyw wielokulturowości 501
GWAŁTOWNIE ZMIENIAJĄCY SIĘ OBRAZ WYDARZEŃ 501
Międzynarodowy terroryzm 501
PRZEGLĄD SYSTEMÓW 503
Mikrosystem 503
Mezosystem 505
Egzosystem 506
Makrosystem 507
Chronosystem 507
Definiowanie zasad ekosystemu interwencji kryzysowej 508
ANALIZA PRZYPADKU RODZINY BENEFIELDÓW 511
PERSPEKTYWA WIELOKULTUROWOŚCI W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 521
Świadomość wartości kulturowych 522
Przekonania kulturowe 522
MINUSY PODEJŚCIA WIELOKULTUROWEGO DO INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 523
Pogląd uniwersalny w porównaniu z poglądem skupionym 524
PORADNICTWO SKUTECZNE KULTUROWO 525
Pozytywne aspekty pracy skutecznego terapeuty wielokulturowego 525
Praca w kontekście kontinuum indywidualnego/kolektywnego – wysokiego/niskiego 526
Świadomość umiejętności zarówno w rozumieniu ekologicznym, jak i wielokulturowym 527
KWESTIE WIELOKULTUROWOŚCI PODCZAS PRACY POZA WŁASNYM TERENEM 528
Argumenty przeciw natrętnemu „pomaganiu” 529
Turystyka traumy 529
Wykonywany zawód jako przeszkoda kulturowa 530
Położenie geograficzne jako przeszkoda kulturowa 530
Dylemat konsultacji lokalnej 531
Konieczność działania 532
Podsumowanie 533
Bibliografia 533
ROZDZIAŁ 15 Zejść z kozetki i wyjść na ulicę 537
EWOLUCJA INTERWENCJI KRYZYSOWEJ JAKO ODRĘBNEGO KIERUNKU PSYCHOTERAPII 537
Ruch oddolny 537
Znaczenie wolontariatu 538
Wyszkoleni, profesjonalni konsultanci 538
Rozwój placówki 539
Bodźce społeczne 540
ANTYCYPACYJNE I PREWENCYJNE MODELE INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 540
Interwencja kryzysowa w świetle faktów 540
Opieka kontrolowana i jej koszty 541
Programy prewencyjne 541
NOWE TRENDY W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 542
Programy przezwyciężania kryzysów 542
Programy ułatwiające rozwiązywanie problemów i zespoły reagowania kryzysowego 543
Krajowe zespoły interwencji kryzysowej 546
Miejscowe agencje kryzysowe 549
Zintegrowane poziomo i pionowo lokalne systemy zarządzania kryzysowego 549
Aspekty zdrowia psychicznego w lokalnych centrach zarządzania kryzysowego 555
Odreagowanie psychologiczne 556
Odreagowanie psychiczne – ratownicy kryzysowi 557
Proces odreagowywania w interwencji kryzysowej 558
Elektroniczne usługi ułatwiające rozwiązywanie problemów 560
POLICJA A INTERWENCJA KRYZYSOWA 562
Konfrontacja policji z ludźmi chorymi lub zaburzonymi umysłowo 562
Program Zespołu Interwencji Kryzysowej (CIT) 563
Program Ośrodka Rozwiązywania Problemów Rodzinnych (FTC) 565
PROGRAMY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ W SPOŁECZNOŚCIACH LOKALNYCH 566
Podejście wielodyscyplinarne 566
Innowacyjne programy 566
Plan 567
EPILOG 567
Podsumowanie 568
Bibliografia 568
Spis treści
pokaż spis treści
PRZEDMOWA 25
Cel książki 25
Uzasadnienie 25
Istota interwencji kryzysowej 25
Zalety podejścia dyrektywnego 25
Zalety podejścia uczestniczącego 26
UKŁAD KSIĄŻKI 26
PODZIĘKOWANIA 29
CZĘŚĆ 1 Teoria i praktyka interwencji kryzysowej 31
ROZDZIAŁ 1
Zbiór pojąć interwencji kryzysowej 33
DEFINICJE KRYZYSU 33
CHARAKTERYSTYKA KRYZYSU 33
Jednoczesne występowanie zagrożenia i okazji 33
Złożona symptomatologia 34
Zalążek rozwoju i zmiany 34
Żadnego panaceum czy „naprawy od ręki 34
Konieczność dokonywania wyboru 34
Uniwersalność i wyjątkowość 34
OBSZARY KRYZYSÓW 35
Kryzysy rozwojowe 35
Kryzysy sytuacyjne 35
Kryzysy egzystencjalne 35
Kryzysy środowiskowe 35
STANY TRANSKRYZYSOWE 35
TEORIE KRYZYSU I INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 37
Podstawowa interwencja kryzysowa 37
Rozszerzona teoria kryzysu 38
TEORIA EKOSYSTEMOWA 40
Wpływ mediów elektronicznych 40
Systemowa współzależność 41
Podejście makrosystemowe 41
MODELE INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 41
Model równowagi 42
Model poznawczy 42
Model przemiany psychospołecznej 43
EKLEKTYCZNA TEORIA INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 43
CECHY CHARAKTERYSTYCZNE OSÓB PROWADZĄCYCH INTERWENCJĘ KRYZYSOWĄ 44
Doświadczenia życiowe 44
Opanowanie 45
Kreatywność i elastyczność 45
Energia 45
Refleks w myśleniu 45
Inne cechy 46
Podsumowanie 46
Bibliografia 47
ROZDZIAŁ 2
Podstawowe umiejętności prowadzenia interwencji kryzysowej 49
WPROWADZENIE 49
SZESCIOETAPOWY MODEL INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 49
OCENIANIE 49
WYSŁUCHIWANIE 50
Etap 1: Zdefiniowanie problemu 50
Etap 2: Zapewnienie bezpieczeństwa 50
Etap 3: Wspieranie 50
DZIAŁANIE 50
Etap 4: Rozważanie możliwości 50
Etap 5: Układanie planów 52
Etap 6: Uzyskanie zobowiązania klienta 52
OCENA W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 52
Ocena sposobu funkcjonowania klienta 52
Ocena w interwencji kryzysowej 53
Ocena natężenia kryzysu 53
SYSTEM OCENY SELEKCYJNEJ 54
OCENA PSYCHOBIOLOGICZNA 59
OCENA AKTUALNEGO STANU FUNKCJONOWANIA KLIENTA 60
Stan klienta: ostry czy przewlekły? 60
Zasób sił emocjonalnych klienta 60
Strategie oceny stanu emocjonalnego 61
OCENA INNYCH SPOSOBÓW RADZENIA SOBIE Z TRUDNOŚCIAMI I SYSTEMÓW WSPARCIA 61
OCENA POTENCJALNEGO ZAGROŻENIA SAMOBÓJSTWEM LUB ZABÓJSTWEM 61
PODSUMOWANIE PROCESU OCENY 62
WYSŁUCHIWANIE W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 62
Pytania otwarte 62
Pytania zamknięte 63
Przeformułowanie i jasne podsumowanie 63
Poczucie własności 64
Atmosfera sprzyjająca rozwojowi człowieka 65
Okazywanie empatii 66
Komunikowanie autentyczności 68
Wyrażanie akceptacji 69
Wysłuchiwanie 70
DZIAŁANIE W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 72
Poradnictwo kooperatywne 72
Poradnictwo niedyrektywne 72
Poradnictwo dyrektywne 73
Strategie działań osób prowadzących interwencję kryzysową 74
Podsumowanie 78
Bibliografia 79
ROZDZIAŁ 3
Postępowanie z osobą przeżywającą kryzys 81
RÓŻNICA MIĘDZY INTERWENCJĄ KRYZYSOWĄ A PORADNICTWEM DŁUGOTERMINOWYM 81
Porównanie reguł, celów, sposobu funkcjonowania klienta i oceny jego postępów 82
UDZIELANIE POMOCY PRZEZ DYŻURNY TELEFON KRYZYSOWY 82
Strategie prowadzenia poradnictwa przez telefon 86
Stali, ciężko zaburzeni i ordynarni rozmówcy 91
Osobowość 92
Postępowanie z rozmówcą ciężko zaburzonym 93
Inni rozmówcy problemowi 96
Postępowanie z trudnymi klientami 97
Kwestie prawne, etyczne i moralne poradnictwa telefonicznego 99
POSTĘPOWANIE Z OSOBAMI PRZEŻYWAJĄCYMI KRYZYS W PLACÓWKACH „OTWARTYCH DRZWI” 99
Rodzaje przedstawianych kryzysów 100
Postępowanie w społecznych poradniach zdrowia psychicznego 101
STANY TRANSKRYZYSOWE W TERAPII DŁUGOTERMINOWEJ 104
Reakcje lękowe 204
Regresja 105
Problemy związane z zakończeniem terapii 105
Kryzys w trakcie sesji terapeutycznej 106
Załamania psychotyczne 106
Klienci manipulujący 207
Pacjenci o osobowości z pogranicza (borderline) 107
PORADNICTWO DLA TRUDNYCH KLIENTÓW 109
Podstawowe reguły prowadzenia poradnictwa dla trudnych klientów 109
Konfrontacje z trudnymi klientami 110
POUFNOŚĆ W POSTĘPOWANIU Z KLIENTEM 111
Zasady określające granice poufności 111
Zamiar wyrządzenia krzywdy i obowiązek ostrzeżenia przed zagrożeniem 112
Podsumowanie 114
Bibliografia 115
CZĘŚĆ 2
Postępowanie w konkretnych rodzajach kryzysów:
udajemy się na front 117
ROZDZIAŁ 4
Zespół stresu pourazowego 119
WPROWADZENIE 119
DYNAMIKA PTSD 121
Różnicowanie diagnostyczne 121
Sprzeczne rozpoznania 122
Problem występującej wcześniej psychopatologii 123
Reakcje fizjologiczne 123
Zapamiętywanie uzależnione od stanu afektywnego 124
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA, SKUTKI I RODZAJ URAZU 124
Częstość występowania 124
Skutki rezydualne 125
Znaczenie rodzaju urazu 125
Wietnam: archetyp PTSD 126
Myśli natrętne, nawracające 128
Zaprzeczanie/odrętwienie 128
Stan podwyższonego pobudzenia układu nerwowego 129
Dysocjacja 129
Reakcje rodziny 129
WZORCE NIEPRZYSTOSOWANIA CHARAKTERYSTYCZNE DLA PTSD 130
LECZENIE OSÓB DOROSŁYCH 131
Ocena 132
Fazy powrotu do zdrowia 134
Rozpoczynanie interwencji 135
Znaczenie akceptacji 135
Zagrożenia związane z terapią 136
Interwencja indywidualna 137
Zagrożenie/wołanie o pomoc 138
Wygaszanie natrętnych obrazów 138
Odrętwienie/zaprzeczanie 138
Refleksja i przejścia 140
Integracja 143
TERAPIA GRUPOWA 143
Grupa przystosowania do życia 149
Terapia rodzin 150
ODWRAŻLIWIANIE RUCHAMI GAŁEK OCZNYCH I PONOWNE PRZETWARZANIE INFORMACJI 150
DZIECI A PTSD 153
Strategie interwencji 156
Terapia 157
Życie po wyzwoleniu się z urazu 158
Podsumowanie 159
Bibliografia 159
ROZDZIAŁ 5
Kryzys zagrożenia życia 167
WPROWADZENIE 167
Zasięg kryzysu związanego z samobójstwami 167
Samobójstwo i dylemat moralny 168
DYNAMIZM SAMOBÓJSTWA 169
Teorie psychologiczne 169
Inne wyjaśnienia 169
Cechy charakterystyczne osób popełniających samobójstwo 170
Podobieństwa między samobójstwem a zabójstwem 171
Analizowanie listów pozostawionych przez samobójców i zabójców pod kątem podobieństw pomiędzy obiema sytuacjami 171
MITY O SAMOBÓJSTWIE 172
OBSZARY OCENY 173
Sygnały zamiarów samobójczych 173
Czynniki ryzyka 173
Zastosowanie Formularza Oceny Selekcyjnej w odniesieniu do problemu zagrożenia żyda 175
STRATEGIE INTERWENCJI 175
Ludzie starsi 183
Zabójstwa/samobójstwa wśród ludzi starszych 185
Autopsja psychologiczna 188
Strategie postinterwencyjne 188
KIEDY ZAWODZI INTERWENCJA KRYZYSOWA 191
Stres i żałoba po utracie klienta 191
Wyjątkowy charakter żałoby po samobójstwie 192
Podsumowanie 193
Bibliografia 193
ROZDZIAŁ 6
Napaść seksualna 197
WPROWADZENIE 197
Gwałt, molestowanie seksualne i napaść – zakres problemu 197
Mechanizmy gwałtu 198
Mity związane z gwałtem 200
GWAŁT DOKONANY PRZEZ PARTNERA NA RANDCE LUB ZNAJOMEGO 202
Ryzyko doświadczenia gwałtu na randce 202
Zapobieganie gwałtom dokonywanym przez znajomych i partnerów na randkach w różnych okolicznościach 202
STRATEGIE INTERWENCJI W PRZYPADKACH GWAŁTU Z POBICIEM: PRZYPADEK JEANETTE 203
Bezpośrednio po fakcie 204
Następne trzy miesiące 205
STRATEGIE INTERWENCJI WOBEC DOROSŁYCH, KTÓRZY BYLI OFIARĄ NADUŻYĆ SEKSUALNYCH
W DZIECIŃSTWIE: PRZYPADEK PEARL 207
Diagnoza 207
Terapia dorosłych 208
Odkrycie faktu i przyznanie, że miał miejsce 208
Psychoedukacja 209
Potwierdzenie 209
Wygaszanie urazu 209
Restrukturyzacja poznawcza 210
Łagodzenie żalu po stracie 211
Zmienianie zachowań poprzez budowanie umiejętności 212
DŁUGOTRWAŁE SKUTKI NADUŻYĆ SEKSUALNYCH WOBEC DZIECI 212
Uraz psychiczny i jego następstwa 212
FAZY NADUŻYCIA SEKSUALNEGO WOBEC DZIECKA 215
Zasięg zjawiska, wina oraz spodziewane skutki nadużyć seksualnych wobec dzieci 216
MECHANIZMY SKUTKÓW NADUŻYĆ SEKSUALNYCH DOZNANYCH W DZIECIŃSTWIE 217
RODZINNE MECHANIZMY NADUŻYĆ SEKSUALNYCH 218
„Przekazywanie” molestowania seksualnego z pokolenia na pokolenie 218
WSPOMNIENIA DOZNANYCH W DZIECIŃSTWIE NADUŻYĆ SEKSUALNYCH 218
Fałszywe wspomnienia 218
Wątpliwości i kontrowersje 219
STRATEGIE INTERWENCJI PROWADZONYCH WŚRÓD DZIECI 219
Terapia indywidualna dzieci 219
Potrzeba afirmacji i bezpieczeństwa 219
Odzyskiwanie poczucia kontroli nad własnym życiem 220
Edukacja 220
Profilaktyka 221
DOROŚLI, KTÓRZY PRZEŻYLI NAPAŚĆ SEKSUALNĄ W DZIECIŃSTWIE 221
Uraz psychiczny i jego następstwa 221
Fałszywe wspomnienia 223
STRATEGIE INTERWENCJI W PRZYPADKACH NADUŻYĆ SEKSUALNYCH WOBEC DZIECI:
PRZYPADEK SUSIE 223
Ujawnienie 224
Bezpośrednio po fakcie 224
Zbieranie wywiadu od dziecka 226
Przygotowywanie dziecka do składania zeznań 227
Następstwa 228
Poradnictwo 228
Zapobieganie wtórnemu skrzywdzeniu 230
Terapia dla sprawców 230
Inicjatywy związane z wymiarem sprawiedliwości 230
Podsumowanie 231
Bibliografia 232
ROZDZIAŁ 7
Przemoc ze strony partnera 237
POWSZECHNOŚĆ PRZEMOCY DOMOWEJ 237
SPOSOBY PODEJŚCIA DO PRZEMOCY ZE STRONY PARTNERA 239
MECHANIZMY ZJAWISKA PRZEMOCY 240
Mechanizmy psychospołeczne i kulturowe 240
Czynniki psychologiczne 243
Czynniki stresujące 244
Mity związane z maltretowaniem 245
Sporządzanie profilu sprawcy znęcania się 246
Cykl przemocy 247
Sytuacja maltretowanych kobiet 247
STRATEGIE INTERWENCJI 248
Ocena 248
Elementy interwencji 251
SCHRONISKA 257
Prowadzenie poradnictwa dla kobiet w schroniskach 257
Dalsza opieka 260
PROWADZENIE INTERWENCJI WŚRÓD DZIECI 261
PRZEMOC W OKRESIE PRZEDMAŁŻEŃSKIM 262
PRZEMOC W ŚRODOWISKACH GEJÓW I LESBIJEK 263
Interwencja kryzysowa w przypadkach przemocy wśród gejów i lesbijek 264
LECZENIE SPRAWCÓW PRZEMOCY 266
Cele terapii 267
Ocena 267
Wywiad wstępny 268
Motywacja 268
Grupa kontrolowania gniewu 269
Skuteczność programu 274
BYCIE W ZWIĄZKU, W KTÓRYM ISTNIEJE PRZEMOC 275
Podsumowanie 276
Bibliografia 276
ROZDZIAŁ 8
Uzależnienie od substancji chemicznych: kryzys nałogu 283
SOCJOKULTUROWE DETERMINANTY NADUŻYWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH 284
ALKOHOL: NUMER 1 WŚRÓD NADUŻYWANYCH SUBSTANCJI 285
MODELE UZALEŻNIENIA 286
DEFINICJE TERMINOLOGICZNE 288
MECHANIZMY UZALEŻNIENIA 290
Mechanizmy obronne 290
Ułatwianie i współuzależnienie 291
DZIECI W RODZINACH ALKOHOLOWYCH 294
Reguły rodzinne w rodzinach alkoholików 295
Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) 296
DIAGNOZA UWZGLĘDNIAJĄCA WIELE ZMIENNYCH 299
STRATEGIE INTERWENCJI 300
Ocena 300
Etapy kryzysowe w terapii uzależnień 304
Detoksykacja 307
ZASADY LECZENIA 308
Ewoluujące podejścia terapeutyczne 308
Cele terapeutyczne 310
Protokół postępowania terapeutycznego 311
Terapia indywidualna 311
Grupa terapeutyczna 312
Nabywanie umiejętności potrzebnych w związkach z innymi ludźmi 313
Akceptowanie odpowiedzialności 313
Wyjście z zaprzeczania 314
Konfrontacja 315
Testowanie granic 316
Sekrety w trakcie leczenia 316
Burzenie irracjonalnych mechanizmów myślenia 317
Reagowanie na sygnały środowiskowe prowadzące do picia 318
Leczenie rodziny 319
Nawrót 322
Opieka po terapii i zapobieganie nawrotom 323
INTERWENCJA WŚRÓD DOROSŁYCH DZIECI ALKOHOLIKÓW 326
Ocena 326
Edukacja 328
Grupa poradnictwa 329
Uzyskiwanie zobowiązania do abstynencji 329
Podsumowanie 329
Bibliografia 330
ROZDZIAŁ 9
Strata osobista: żałoba i smutek po stracie 335
MECHANIZMY ŻAŁOBY 336
Mechanizmy kulturowe 336
Obyczaje socjokulturowe 336
PODEJŚCIA DO ŻAŁOBY 337
Model Kubler-Ross: stadia smutku umierającego pacjenta 337
Model Schneidera: transformacyjne stadia smutku po stracie 338
Kontrapunkt dla modeli tradycyjnych: model Dutra 339
RODZAJE STRAT 340
Śmierć współmałżonka 340
Śmierć dziecka 340
Utrata bliskiej osoby w dzieciństwie 341
Utrata bliskiej osoby w wieku dojrzewania 342
Żałoba u ludzi w starszym wieku 342
AIDS: współczesny dylemat 343
Utrata pracy 344
Separacja i rozwód 345
Śmierć ulubionego zwierzęcia domowego 345
Skomplikowana reakcja żałoby po stracie 346
Żałoba pozbawiona prawa głosu 347
STRATEGIE INTERWENCJI 347
Stadia żałoby: koncepcja operacyjna 347
Najważniejsze kroki w procesie żałoby 348
Wysłuchiwanie ludzi pogrążonych w żałobie – imperatyw prowadzącego interwencję 348
Śmierć współmałżonka 348
Śmierć dziecka 351
Żałoba w wieku dziecięcym 354
Separacja i rozwód 356
Śmierć ulubionego zwierzęcia domowego 358
Żałoba osób starszych 359
Żałoba klientów zarażonych HIV 361
Skomplikowany proces żałoby – śmierć matki 363
Kryzys żałoby u prowadzącego interwencję 366
Podsumowanie 367
Bibliografia 368
CZĘŚĆ 3 Kryzys w siedzibie służb społecznych 371
ROZDZIAŁ 10
Przemoc na terenie instytucji 373
CZYNNIKI SPUSTOWE 373
WINY PO STRONIE INSTYTUCJI 374
WINY PO STRONIE PERSONELU 374
ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA 375
MECHANIZMY PRZEMOCY W PLACÓWKACH SŁUŻB SPOŁECZNYCH 375
Podstawy przemocy 376
STRATEGIE INTERWENCJI 378
Planowanie zabezpieczeń 378
Zaangażowanie 379
Analiza miejsca pracy 379
Kontrola i zapobieganie 379
Szkolenie 380
Środki ostrożności związane z lokalizacją zagrożenia 382
Prowadzenie dokumentacji i ocena programu 383
Etapy interwencji 383
AGRESYWNY KLIENT GERIATRYCZNY 392
Dezorientacja umiarkowana: przypadek Cliffa 392
Dezorientacja głęboka: przypadek Grace 396
POSTĘPOWANIE Z OFIARAMI NAPAŚCI WŚRÓD PERSONELU 398
Podsumowanie 399
Bibliografia 399
ROZDZIAŁ 11
Kryzysy w szkołach 403
SZCZELNIE CHRONIONY PRZED PRZEMOCĄ BUDYNEK SZKOLNY NOWEGO TYSIĄCLECIA 403
GANGI 405
Rodzaje gangów 405
Pojawianie się gangów na obszarach podmiejskich i wiejskich 406
Problemy występujące w systemach szkolnych 407
Programy interwencji i zapobiegania działalności gangów 408
Społeczność 411
WYOBCOWANY MŁODOCIANY SPRAWCA PRZEMOCY 411
Profilowe porównanie cech i charakterystyka młodocianych sprawców przemocy 412
Przesiewowe wyszukiwanie EVJO 415
Zbieranie wywiadu od potencjalnego EVJO 416
Działanie 419
ZAPOBIEGANIE SAMOBÓJSTWOM I INTERWENCJA 419
Czynniki ryzyka – wskazówki 420
Myśli samobójcze u dzieci i młodocianych 420
Skupiska samobójstw: zaraźliwość 425
ZAGADNIENIA PRAWNE I ETYCZNE ZWIĄZANE Z MOŻLIWOŚCIĄ WYSTĄPIENIA
ZACHOWAŃ GWAŁTOWNYCH 427
PLANOWANIE DOTYCZĄCE KRYZYSU 429
Komitet planowania reagowania na kryzys 429
Zespół reagowania kryzysowego 430
WDRAŻANIE PLANU KRYZYSOWEGO 432
Wymogi materialne 432
Logistyka 432
Reagowanie na kryzys 433
ŻAŁOBA W SZKOŁACH 436
INTERWENCJA TRANSKRYZYSOWA 438
Podsumowanie 441
Bibliografia 441
ROZDZIAŁ 12
Negocjacje kryzysowe związane z porwaniem zakładników 445
BRANIE ZAKŁADNIKÓW 446
Typy porywaczy 446
Zaburzeni umysłowo 446
Inni biorący zakładników 449
Stadia i dynamika rozwoju sytuacji zakładników 450
STRATEGIE INTERWENCJI 453
Techniki komunikowania się 453
Opanowywanie groźnych sytuacji 455
Zbieranie informacji 455
Stabilizowanie sytuacji 455
Przekonywanie porywacza do poddania się 457
Negocjowanie w sytuacji porwania zakładników: przypadek Jamesa 458
Pracownik prowadzący interwencję kryzysową w roli konsultanta 463
Pełnienie funkcji negocjatora 463
JEŻELI ZOSTAŁEŚ ZAKŁADNIKIEM 464
INTERWENCJA PO UWOLNIENIU 465
Interwencja kryzysowa wobec ocalonych zakładników 466
Podsumowanie 468
Bibliografia 468
ROZDZIAŁ 13
Pracownicy służb społecznych w kryzysie: wypalenie 471
ZAWODOWCY W NIESIENIU POMOCY: GŁÓWNI KANDYDACI 471
DEFINIOWANIE WYPALENIA 472
MECHANIZMY WYPALENIA 472
PRZYCZYNY WYPALENIA 473
BADANIA NAD MECHANIZMAMI WYPALENIA 474
MYŚLENIE SPRZYJAJĄCE WYPALENIU 475
OBJAWY WYPALENIA 476
POZIOMY WYPALENIA 476
STADIA WYPALENIA 476
ZWIĄZEK MIĘDZY PRACOWNIKIEM I KLIENTEM A WYPALENIE 478
Przeciwprzeniesienie 478
Traumatyzacja pośrednia/wyczerpanie współczuciem 478
WINY PO STRONIE ORGANIZACJI 479
ROZPOZNAWANIE WYPALENIA 480
STRATEGIE INTERWENCJI 480
Ocena 481
Interwencja przez szkolenie 481
Interwencja wobec organizacji 482
PRAKTYKA PRYWATNA I WYPALENIE 486
Interwencja wobec osoby 487
Podsumowanie 495
Bibliografia 496
CZĘŚĆ 4 Nowe kierunki 499
ROZDZIAŁ 14
Ekosystemowa interwencja kryzysowa i imperatyw wielokulturowości 501
GWAŁTOWNIE ZMIENIAJĄCY SIĘ OBRAZ WYDARZEŃ 501
Międzynarodowy terroryzm 501
PRZEGLĄD SYSTEMÓW 503
Mikrosystem 503
Mezosystem 505
Egzosystem 506
Makrosystem 507
Chronosystem 507
Definiowane zasad ekosystemu interwencji kryzysowej 508
ANALIZA PRZYPADKU RODZINY BENEFIELDÓW 511
PERSPEKTYWA WIELOKULTUROWOŚCI W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 521
Świadomość wartości kulturowych 522
Przekonania kulturowe 522
MINUSY PODEJŚCIA WIELOKULTUROWEGO DO INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 523
Pogląd uniwersalny w porównaniu z poglądem skupionym 524
PORADNICTWO SKUTECZNE KULTUROWO 525
Pozytywne aspekty pracy skutecznego terapeuty wielokulturowego 525
Praca w kontekście kontinuum indywidualnego/kolektywnego – wysokiego/niskiego 526
Świadomość umiejętności zarówno w rozumieniu ekologicznym, jak i wielokulturowym 527
KWESTIE WIELOKULTUROWOŚCI PODCZAS PRACY POZA WŁASNYM TERENEM 528
Argumenty przeciw natrętnemu „pomaganiu” 529
Turystyka traumy 529
Wykonywany zawód jako przeszkoda kulturowa 530
Położenie geograficzne jako przeszkoda kulturowa 530
Dylemat konsultacji lokalnej 531
Konieczność działania 532
Podsumowanie 533
Bibliografia 533
ROZDZIAŁ 15
Zejść z kozetki i wyjść na ulicę 537
EWOLUCJA INTERWENCJI KRYZYSOWEJ JAKO ODRĘBNEGO KIERUNKU PSYCHOTERAPII 537
Ruch oddolny 537
Znaczenie wolontariatu 538
Wyszkoleni, profesjonalni konsultanci 538
Rozwój placówki 539
Bodźce społeczne 540
ANTYCYPACYJNE I PREWENCYJNE MODELE INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 540
Interwencja kryzysowa w świetle faktów 540
Opieka kontrolowana i jej koszty 541
Programy prewencyjne 541
NOWE TRENDY W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 542
Programy przezwyciężania kryzysów 542
Programy ułatwiające rozwiązywanie problemów i zespoły reagowania kryzysowego 543
Krajowe zespoły interwencji kryzysowej 546
Miejscowe agencje kryzysowe 549
Zintegrowane poziomo i pionowo lokalne systemy zarządzania kryzysowego 549
Aspekty zdrowia psychicznego w lokalnych centrach zarządzania kryzysowego 555
Odreagowanie psychologiczne 556
Odreagowanie psychiczne – ratownicy kryzysowi 557
Proces odreagowywania w interwencji kryzysowej 559
Elektroniczne usługi ułatwiające rozwiązywanie problemów 560
POLICJA A INTERWENCJA KRYZYSOWA 562
Konfrontacja policji z ludźmi chorymi lub zaburzonymi umysłowo 562
Program Zespołu Interwencji Kryzysowej (CIT) 563
Program Ośrodka Rozwiązywania Problemów Rodzinnych (FTC) 565
PROGRAMY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ W SPOŁECZNOŚCIACH LOKALNYCH 566
Podejście wielodyscyplinarne 566
Innowacyjne programy 566
Plan 567
EPILOG 567
Podsumowanie 568
Bibliografia 568
Cel książki 25
Uzasadnienie 25
Istota interwencji kryzysowej 25
Zalety podejścia dyrektywnego 25
Zalety podejścia uczestniczącego 26
UKŁAD KSIĄŻKI 26
PODZIĘKOWANIA 29
CZĘŚĆ 1 Teoria i praktyka interwencji kryzysowej 31
ROZDZIAŁ 1
Zbiór pojąć interwencji kryzysowej 33
DEFINICJE KRYZYSU 33
CHARAKTERYSTYKA KRYZYSU 33
Jednoczesne występowanie zagrożenia i okazji 33
Złożona symptomatologia 34
Zalążek rozwoju i zmiany 34
Żadnego panaceum czy „naprawy od ręki 34
Konieczność dokonywania wyboru 34
Uniwersalność i wyjątkowość 34
OBSZARY KRYZYSÓW 35
Kryzysy rozwojowe 35
Kryzysy sytuacyjne 35
Kryzysy egzystencjalne 35
Kryzysy środowiskowe 35
STANY TRANSKRYZYSOWE 35
TEORIE KRYZYSU I INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 37
Podstawowa interwencja kryzysowa 37
Rozszerzona teoria kryzysu 38
TEORIA EKOSYSTEMOWA 40
Wpływ mediów elektronicznych 40
Systemowa współzależność 41
Podejście makrosystemowe 41
MODELE INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 41
Model równowagi 42
Model poznawczy 42
Model przemiany psychospołecznej 43
EKLEKTYCZNA TEORIA INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 43
CECHY CHARAKTERYSTYCZNE OSÓB PROWADZĄCYCH INTERWENCJĘ KRYZYSOWĄ 44
Doświadczenia życiowe 44
Opanowanie 45
Kreatywność i elastyczność 45
Energia 45
Refleks w myśleniu 45
Inne cechy 46
Podsumowanie 46
Bibliografia 47
ROZDZIAŁ 2
Podstawowe umiejętności prowadzenia interwencji kryzysowej 49
WPROWADZENIE 49
SZESCIOETAPOWY MODEL INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 49
OCENIANIE 49
WYSŁUCHIWANIE 50
Etap 1: Zdefiniowanie problemu 50
Etap 2: Zapewnienie bezpieczeństwa 50
Etap 3: Wspieranie 50
DZIAŁANIE 50
Etap 4: Rozważanie możliwości 50
Etap 5: Układanie planów 52
Etap 6: Uzyskanie zobowiązania klienta 52
OCENA W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 52
Ocena sposobu funkcjonowania klienta 52
Ocena w interwencji kryzysowej 53
Ocena natężenia kryzysu 53
SYSTEM OCENY SELEKCYJNEJ 54
OCENA PSYCHOBIOLOGICZNA 59
OCENA AKTUALNEGO STANU FUNKCJONOWANIA KLIENTA 60
Stan klienta: ostry czy przewlekły? 60
Zasób sił emocjonalnych klienta 60
Strategie oceny stanu emocjonalnego 61
OCENA INNYCH SPOSOBÓW RADZENIA SOBIE Z TRUDNOŚCIAMI I SYSTEMÓW WSPARCIA 61
OCENA POTENCJALNEGO ZAGROŻENIA SAMOBÓJSTWEM LUB ZABÓJSTWEM 61
PODSUMOWANIE PROCESU OCENY 62
WYSŁUCHIWANIE W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 62
Pytania otwarte 62
Pytania zamknięte 63
Przeformułowanie i jasne podsumowanie 63
Poczucie własności 64
Atmosfera sprzyjająca rozwojowi człowieka 65
Okazywanie empatii 66
Komunikowanie autentyczności 68
Wyrażanie akceptacji 69
Wysłuchiwanie 70
DZIAŁANIE W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 72
Poradnictwo kooperatywne 72
Poradnictwo niedyrektywne 72
Poradnictwo dyrektywne 73
Strategie działań osób prowadzących interwencję kryzysową 74
Podsumowanie 78
Bibliografia 79
ROZDZIAŁ 3
Postępowanie z osobą przeżywającą kryzys 81
RÓŻNICA MIĘDZY INTERWENCJĄ KRYZYSOWĄ A PORADNICTWEM DŁUGOTERMINOWYM 81
Porównanie reguł, celów, sposobu funkcjonowania klienta i oceny jego postępów 82
UDZIELANIE POMOCY PRZEZ DYŻURNY TELEFON KRYZYSOWY 82
Strategie prowadzenia poradnictwa przez telefon 86
Stali, ciężko zaburzeni i ordynarni rozmówcy 91
Osobowość 92
Postępowanie z rozmówcą ciężko zaburzonym 93
Inni rozmówcy problemowi 96
Postępowanie z trudnymi klientami 97
Kwestie prawne, etyczne i moralne poradnictwa telefonicznego 99
POSTĘPOWANIE Z OSOBAMI PRZEŻYWAJĄCYMI KRYZYS W PLACÓWKACH „OTWARTYCH DRZWI” 99
Rodzaje przedstawianych kryzysów 100
Postępowanie w społecznych poradniach zdrowia psychicznego 101
STANY TRANSKRYZYSOWE W TERAPII DŁUGOTERMINOWEJ 104
Reakcje lękowe 204
Regresja 105
Problemy związane z zakończeniem terapii 105
Kryzys w trakcie sesji terapeutycznej 106
Załamania psychotyczne 106
Klienci manipulujący 207
Pacjenci o osobowości z pogranicza (borderline) 107
PORADNICTWO DLA TRUDNYCH KLIENTÓW 109
Podstawowe reguły prowadzenia poradnictwa dla trudnych klientów 109
Konfrontacje z trudnymi klientami 110
POUFNOŚĆ W POSTĘPOWANIU Z KLIENTEM 111
Zasady określające granice poufności 111
Zamiar wyrządzenia krzywdy i obowiązek ostrzeżenia przed zagrożeniem 112
Podsumowanie 114
Bibliografia 115
CZĘŚĆ 2
Postępowanie w konkretnych rodzajach kryzysów:
udajemy się na front 117
ROZDZIAŁ 4
Zespół stresu pourazowego 119
WPROWADZENIE 119
DYNAMIKA PTSD 121
Różnicowanie diagnostyczne 121
Sprzeczne rozpoznania 122
Problem występującej wcześniej psychopatologii 123
Reakcje fizjologiczne 123
Zapamiętywanie uzależnione od stanu afektywnego 124
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA, SKUTKI I RODZAJ URAZU 124
Częstość występowania 124
Skutki rezydualne 125
Znaczenie rodzaju urazu 125
Wietnam: archetyp PTSD 126
Myśli natrętne, nawracające 128
Zaprzeczanie/odrętwienie 128
Stan podwyższonego pobudzenia układu nerwowego 129
Dysocjacja 129
Reakcje rodziny 129
WZORCE NIEPRZYSTOSOWANIA CHARAKTERYSTYCZNE DLA PTSD 130
LECZENIE OSÓB DOROSŁYCH 131
Ocena 132
Fazy powrotu do zdrowia 134
Rozpoczynanie interwencji 135
Znaczenie akceptacji 135
Zagrożenia związane z terapią 136
Interwencja indywidualna 137
Zagrożenie/wołanie o pomoc 138
Wygaszanie natrętnych obrazów 138
Odrętwienie/zaprzeczanie 138
Refleksja i przejścia 140
Integracja 143
TERAPIA GRUPOWA 143
Grupa przystosowania do życia 149
Terapia rodzin 150
ODWRAŻLIWIANIE RUCHAMI GAŁEK OCZNYCH I PONOWNE PRZETWARZANIE INFORMACJI 150
DZIECI A PTSD 153
Strategie interwencji 156
Terapia 157
Życie po wyzwoleniu się z urazu 158
Podsumowanie 159
Bibliografia 159
ROZDZIAŁ 5
Kryzys zagrożenia życia 167
WPROWADZENIE 167
Zasięg kryzysu związanego z samobójstwami 167
Samobójstwo i dylemat moralny 168
DYNAMIZM SAMOBÓJSTWA 169
Teorie psychologiczne 169
Inne wyjaśnienia 169
Cechy charakterystyczne osób popełniających samobójstwo 170
Podobieństwa między samobójstwem a zabójstwem 171
Analizowanie listów pozostawionych przez samobójców i zabójców pod kątem podobieństw pomiędzy obiema sytuacjami 171
MITY O SAMOBÓJSTWIE 172
OBSZARY OCENY 173
Sygnały zamiarów samobójczych 173
Czynniki ryzyka 173
Zastosowanie Formularza Oceny Selekcyjnej w odniesieniu do problemu zagrożenia żyda 175
STRATEGIE INTERWENCJI 175
Ludzie starsi 183
Zabójstwa/samobójstwa wśród ludzi starszych 185
Autopsja psychologiczna 188
Strategie postinterwencyjne 188
KIEDY ZAWODZI INTERWENCJA KRYZYSOWA 191
Stres i żałoba po utracie klienta 191
Wyjątkowy charakter żałoby po samobójstwie 192
Podsumowanie 193
Bibliografia 193
ROZDZIAŁ 6
Napaść seksualna 197
WPROWADZENIE 197
Gwałt, molestowanie seksualne i napaść – zakres problemu 197
Mechanizmy gwałtu 198
Mity związane z gwałtem 200
GWAŁT DOKONANY PRZEZ PARTNERA NA RANDCE LUB ZNAJOMEGO 202
Ryzyko doświadczenia gwałtu na randce 202
Zapobieganie gwałtom dokonywanym przez znajomych i partnerów na randkach w różnych okolicznościach 202
STRATEGIE INTERWENCJI W PRZYPADKACH GWAŁTU Z POBICIEM: PRZYPADEK JEANETTE 203
Bezpośrednio po fakcie 204
Następne trzy miesiące 205
STRATEGIE INTERWENCJI WOBEC DOROSŁYCH, KTÓRZY BYLI OFIARĄ NADUŻYĆ SEKSUALNYCH
W DZIECIŃSTWIE: PRZYPADEK PEARL 207
Diagnoza 207
Terapia dorosłych 208
Odkrycie faktu i przyznanie, że miał miejsce 208
Psychoedukacja 209
Potwierdzenie 209
Wygaszanie urazu 209
Restrukturyzacja poznawcza 210
Łagodzenie żalu po stracie 211
Zmienianie zachowań poprzez budowanie umiejętności 212
DŁUGOTRWAŁE SKUTKI NADUŻYĆ SEKSUALNYCH WOBEC DZIECI 212
Uraz psychiczny i jego następstwa 212
FAZY NADUŻYCIA SEKSUALNEGO WOBEC DZIECKA 215
Zasięg zjawiska, wina oraz spodziewane skutki nadużyć seksualnych wobec dzieci 216
MECHANIZMY SKUTKÓW NADUŻYĆ SEKSUALNYCH DOZNANYCH W DZIECIŃSTWIE 217
RODZINNE MECHANIZMY NADUŻYĆ SEKSUALNYCH 218
„Przekazywanie” molestowania seksualnego z pokolenia na pokolenie 218
WSPOMNIENIA DOZNANYCH W DZIECIŃSTWIE NADUŻYĆ SEKSUALNYCH 218
Fałszywe wspomnienia 218
Wątpliwości i kontrowersje 219
STRATEGIE INTERWENCJI PROWADZONYCH WŚRÓD DZIECI 219
Terapia indywidualna dzieci 219
Potrzeba afirmacji i bezpieczeństwa 219
Odzyskiwanie poczucia kontroli nad własnym życiem 220
Edukacja 220
Profilaktyka 221
DOROŚLI, KTÓRZY PRZEŻYLI NAPAŚĆ SEKSUALNĄ W DZIECIŃSTWIE 221
Uraz psychiczny i jego następstwa 221
Fałszywe wspomnienia 223
STRATEGIE INTERWENCJI W PRZYPADKACH NADUŻYĆ SEKSUALNYCH WOBEC DZIECI:
PRZYPADEK SUSIE 223
Ujawnienie 224
Bezpośrednio po fakcie 224
Zbieranie wywiadu od dziecka 226
Przygotowywanie dziecka do składania zeznań 227
Następstwa 228
Poradnictwo 228
Zapobieganie wtórnemu skrzywdzeniu 230
Terapia dla sprawców 230
Inicjatywy związane z wymiarem sprawiedliwości 230
Podsumowanie 231
Bibliografia 232
ROZDZIAŁ 7
Przemoc ze strony partnera 237
POWSZECHNOŚĆ PRZEMOCY DOMOWEJ 237
SPOSOBY PODEJŚCIA DO PRZEMOCY ZE STRONY PARTNERA 239
MECHANIZMY ZJAWISKA PRZEMOCY 240
Mechanizmy psychospołeczne i kulturowe 240
Czynniki psychologiczne 243
Czynniki stresujące 244
Mity związane z maltretowaniem 245
Sporządzanie profilu sprawcy znęcania się 246
Cykl przemocy 247
Sytuacja maltretowanych kobiet 247
STRATEGIE INTERWENCJI 248
Ocena 248
Elementy interwencji 251
SCHRONISKA 257
Prowadzenie poradnictwa dla kobiet w schroniskach 257
Dalsza opieka 260
PROWADZENIE INTERWENCJI WŚRÓD DZIECI 261
PRZEMOC W OKRESIE PRZEDMAŁŻEŃSKIM 262
PRZEMOC W ŚRODOWISKACH GEJÓW I LESBIJEK 263
Interwencja kryzysowa w przypadkach przemocy wśród gejów i lesbijek 264
LECZENIE SPRAWCÓW PRZEMOCY 266
Cele terapii 267
Ocena 267
Wywiad wstępny 268
Motywacja 268
Grupa kontrolowania gniewu 269
Skuteczność programu 274
BYCIE W ZWIĄZKU, W KTÓRYM ISTNIEJE PRZEMOC 275
Podsumowanie 276
Bibliografia 276
ROZDZIAŁ 8
Uzależnienie od substancji chemicznych: kryzys nałogu 283
SOCJOKULTUROWE DETERMINANTY NADUŻYWANIA SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH 284
ALKOHOL: NUMER 1 WŚRÓD NADUŻYWANYCH SUBSTANCJI 285
MODELE UZALEŻNIENIA 286
DEFINICJE TERMINOLOGICZNE 288
MECHANIZMY UZALEŻNIENIA 290
Mechanizmy obronne 290
Ułatwianie i współuzależnienie 291
DZIECI W RODZINACH ALKOHOLOWYCH 294
Reguły rodzinne w rodzinach alkoholików 295
Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) 296
DIAGNOZA UWZGLĘDNIAJĄCA WIELE ZMIENNYCH 299
STRATEGIE INTERWENCJI 300
Ocena 300
Etapy kryzysowe w terapii uzależnień 304
Detoksykacja 307
ZASADY LECZENIA 308
Ewoluujące podejścia terapeutyczne 308
Cele terapeutyczne 310
Protokół postępowania terapeutycznego 311
Terapia indywidualna 311
Grupa terapeutyczna 312
Nabywanie umiejętności potrzebnych w związkach z innymi ludźmi 313
Akceptowanie odpowiedzialności 313
Wyjście z zaprzeczania 314
Konfrontacja 315
Testowanie granic 316
Sekrety w trakcie leczenia 316
Burzenie irracjonalnych mechanizmów myślenia 317
Reagowanie na sygnały środowiskowe prowadzące do picia 318
Leczenie rodziny 319
Nawrót 322
Opieka po terapii i zapobieganie nawrotom 323
INTERWENCJA WŚRÓD DOROSŁYCH DZIECI ALKOHOLIKÓW 326
Ocena 326
Edukacja 328
Grupa poradnictwa 329
Uzyskiwanie zobowiązania do abstynencji 329
Podsumowanie 329
Bibliografia 330
ROZDZIAŁ 9
Strata osobista: żałoba i smutek po stracie 335
MECHANIZMY ŻAŁOBY 336
Mechanizmy kulturowe 336
Obyczaje socjokulturowe 336
PODEJŚCIA DO ŻAŁOBY 337
Model Kubler-Ross: stadia smutku umierającego pacjenta 337
Model Schneidera: transformacyjne stadia smutku po stracie 338
Kontrapunkt dla modeli tradycyjnych: model Dutra 339
RODZAJE STRAT 340
Śmierć współmałżonka 340
Śmierć dziecka 340
Utrata bliskiej osoby w dzieciństwie 341
Utrata bliskiej osoby w wieku dojrzewania 342
Żałoba u ludzi w starszym wieku 342
AIDS: współczesny dylemat 343
Utrata pracy 344
Separacja i rozwód 345
Śmierć ulubionego zwierzęcia domowego 345
Skomplikowana reakcja żałoby po stracie 346
Żałoba pozbawiona prawa głosu 347
STRATEGIE INTERWENCJI 347
Stadia żałoby: koncepcja operacyjna 347
Najważniejsze kroki w procesie żałoby 348
Wysłuchiwanie ludzi pogrążonych w żałobie – imperatyw prowadzącego interwencję 348
Śmierć współmałżonka 348
Śmierć dziecka 351
Żałoba w wieku dziecięcym 354
Separacja i rozwód 356
Śmierć ulubionego zwierzęcia domowego 358
Żałoba osób starszych 359
Żałoba klientów zarażonych HIV 361
Skomplikowany proces żałoby – śmierć matki 363
Kryzys żałoby u prowadzącego interwencję 366
Podsumowanie 367
Bibliografia 368
CZĘŚĆ 3 Kryzys w siedzibie służb społecznych 371
ROZDZIAŁ 10
Przemoc na terenie instytucji 373
CZYNNIKI SPUSTOWE 373
WINY PO STRONIE INSTYTUCJI 374
WINY PO STRONIE PERSONELU 374
ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA 375
MECHANIZMY PRZEMOCY W PLACÓWKACH SŁUŻB SPOŁECZNYCH 375
Podstawy przemocy 376
STRATEGIE INTERWENCJI 378
Planowanie zabezpieczeń 378
Zaangażowanie 379
Analiza miejsca pracy 379
Kontrola i zapobieganie 379
Szkolenie 380
Środki ostrożności związane z lokalizacją zagrożenia 382
Prowadzenie dokumentacji i ocena programu 383
Etapy interwencji 383
AGRESYWNY KLIENT GERIATRYCZNY 392
Dezorientacja umiarkowana: przypadek Cliffa 392
Dezorientacja głęboka: przypadek Grace 396
POSTĘPOWANIE Z OFIARAMI NAPAŚCI WŚRÓD PERSONELU 398
Podsumowanie 399
Bibliografia 399
ROZDZIAŁ 11
Kryzysy w szkołach 403
SZCZELNIE CHRONIONY PRZED PRZEMOCĄ BUDYNEK SZKOLNY NOWEGO TYSIĄCLECIA 403
GANGI 405
Rodzaje gangów 405
Pojawianie się gangów na obszarach podmiejskich i wiejskich 406
Problemy występujące w systemach szkolnych 407
Programy interwencji i zapobiegania działalności gangów 408
Społeczność 411
WYOBCOWANY MŁODOCIANY SPRAWCA PRZEMOCY 411
Profilowe porównanie cech i charakterystyka młodocianych sprawców przemocy 412
Przesiewowe wyszukiwanie EVJO 415
Zbieranie wywiadu od potencjalnego EVJO 416
Działanie 419
ZAPOBIEGANIE SAMOBÓJSTWOM I INTERWENCJA 419
Czynniki ryzyka – wskazówki 420
Myśli samobójcze u dzieci i młodocianych 420
Skupiska samobójstw: zaraźliwość 425
ZAGADNIENIA PRAWNE I ETYCZNE ZWIĄZANE Z MOŻLIWOŚCIĄ WYSTĄPIENIA
ZACHOWAŃ GWAŁTOWNYCH 427
PLANOWANIE DOTYCZĄCE KRYZYSU 429
Komitet planowania reagowania na kryzys 429
Zespół reagowania kryzysowego 430
WDRAŻANIE PLANU KRYZYSOWEGO 432
Wymogi materialne 432
Logistyka 432
Reagowanie na kryzys 433
ŻAŁOBA W SZKOŁACH 436
INTERWENCJA TRANSKRYZYSOWA 438
Podsumowanie 441
Bibliografia 441
ROZDZIAŁ 12
Negocjacje kryzysowe związane z porwaniem zakładników 445
BRANIE ZAKŁADNIKÓW 446
Typy porywaczy 446
Zaburzeni umysłowo 446
Inni biorący zakładników 449
Stadia i dynamika rozwoju sytuacji zakładników 450
STRATEGIE INTERWENCJI 453
Techniki komunikowania się 453
Opanowywanie groźnych sytuacji 455
Zbieranie informacji 455
Stabilizowanie sytuacji 455
Przekonywanie porywacza do poddania się 457
Negocjowanie w sytuacji porwania zakładników: przypadek Jamesa 458
Pracownik prowadzący interwencję kryzysową w roli konsultanta 463
Pełnienie funkcji negocjatora 463
JEŻELI ZOSTAŁEŚ ZAKŁADNIKIEM 464
INTERWENCJA PO UWOLNIENIU 465
Interwencja kryzysowa wobec ocalonych zakładników 466
Podsumowanie 468
Bibliografia 468
ROZDZIAŁ 13
Pracownicy służb społecznych w kryzysie: wypalenie 471
ZAWODOWCY W NIESIENIU POMOCY: GŁÓWNI KANDYDACI 471
DEFINIOWANIE WYPALENIA 472
MECHANIZMY WYPALENIA 472
PRZYCZYNY WYPALENIA 473
BADANIA NAD MECHANIZMAMI WYPALENIA 474
MYŚLENIE SPRZYJAJĄCE WYPALENIU 475
OBJAWY WYPALENIA 476
POZIOMY WYPALENIA 476
STADIA WYPALENIA 476
ZWIĄZEK MIĘDZY PRACOWNIKIEM I KLIENTEM A WYPALENIE 478
Przeciwprzeniesienie 478
Traumatyzacja pośrednia/wyczerpanie współczuciem 478
WINY PO STRONIE ORGANIZACJI 479
ROZPOZNAWANIE WYPALENIA 480
STRATEGIE INTERWENCJI 480
Ocena 481
Interwencja przez szkolenie 481
Interwencja wobec organizacji 482
PRAKTYKA PRYWATNA I WYPALENIE 486
Interwencja wobec osoby 487
Podsumowanie 495
Bibliografia 496
CZĘŚĆ 4 Nowe kierunki 499
ROZDZIAŁ 14
Ekosystemowa interwencja kryzysowa i imperatyw wielokulturowości 501
GWAŁTOWNIE ZMIENIAJĄCY SIĘ OBRAZ WYDARZEŃ 501
Międzynarodowy terroryzm 501
PRZEGLĄD SYSTEMÓW 503
Mikrosystem 503
Mezosystem 505
Egzosystem 506
Makrosystem 507
Chronosystem 507
Definiowane zasad ekosystemu interwencji kryzysowej 508
ANALIZA PRZYPADKU RODZINY BENEFIELDÓW 511
PERSPEKTYWA WIELOKULTUROWOŚCI W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 521
Świadomość wartości kulturowych 522
Przekonania kulturowe 522
MINUSY PODEJŚCIA WIELOKULTUROWEGO DO INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 523
Pogląd uniwersalny w porównaniu z poglądem skupionym 524
PORADNICTWO SKUTECZNE KULTUROWO 525
Pozytywne aspekty pracy skutecznego terapeuty wielokulturowego 525
Praca w kontekście kontinuum indywidualnego/kolektywnego – wysokiego/niskiego 526
Świadomość umiejętności zarówno w rozumieniu ekologicznym, jak i wielokulturowym 527
KWESTIE WIELOKULTUROWOŚCI PODCZAS PRACY POZA WŁASNYM TERENEM 528
Argumenty przeciw natrętnemu „pomaganiu” 529
Turystyka traumy 529
Wykonywany zawód jako przeszkoda kulturowa 530
Położenie geograficzne jako przeszkoda kulturowa 530
Dylemat konsultacji lokalnej 531
Konieczność działania 532
Podsumowanie 533
Bibliografia 533
ROZDZIAŁ 15
Zejść z kozetki i wyjść na ulicę 537
EWOLUCJA INTERWENCJI KRYZYSOWEJ JAKO ODRĘBNEGO KIERUNKU PSYCHOTERAPII 537
Ruch oddolny 537
Znaczenie wolontariatu 538
Wyszkoleni, profesjonalni konsultanci 538
Rozwój placówki 539
Bodźce społeczne 540
ANTYCYPACYJNE I PREWENCYJNE MODELE INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 540
Interwencja kryzysowa w świetle faktów 540
Opieka kontrolowana i jej koszty 541
Programy prewencyjne 541
NOWE TRENDY W INTERWENCJI KRYZYSOWEJ 542
Programy przezwyciężania kryzysów 542
Programy ułatwiające rozwiązywanie problemów i zespoły reagowania kryzysowego 543
Krajowe zespoły interwencji kryzysowej 546
Miejscowe agencje kryzysowe 549
Zintegrowane poziomo i pionowo lokalne systemy zarządzania kryzysowego 549
Aspekty zdrowia psychicznego w lokalnych centrach zarządzania kryzysowego 555
Odreagowanie psychologiczne 556
Odreagowanie psychiczne – ratownicy kryzysowi 557
Proces odreagowywania w interwencji kryzysowej 559
Elektroniczne usługi ułatwiające rozwiązywanie problemów 560
POLICJA A INTERWENCJA KRYZYSOWA 562
Konfrontacja policji z ludźmi chorymi lub zaburzonymi umysłowo 562
Program Zespołu Interwencji Kryzysowej (CIT) 563
Program Ośrodka Rozwiązywania Problemów Rodzinnych (FTC) 565
PROGRAMY INTERWENCJI KRYZYSOWEJ W SPOŁECZNOŚCIACH LOKALNYCH 566
Podejście wielodyscyplinarne 566
Innowacyjne programy 566
Plan 567
EPILOG 567
Podsumowanie 568
Bibliografia 568