Dane szczegółowe książki
Od drzewa do labiryntu: studia historyczne o znaku i interpretacji / Eco, Umberto (1932-2016); Jurkowlaniec, Grażyna; Baran, Bogdan (1952-)
Tytuł
Od drzewa do labiryntu: studia historyczne o znaku i interpretacji
Tytuł oryginału
Dall'albero al labirinto : studi storici sul segno e l'interpretazione
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 2009
ISBN
9788361182351
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Przedmowa 6
1. Od drzewa do labiryntu 8
1.1. Słownik i encyklopedia 8
1.2. Słownik 9
1.2.1. Pierwsza idea słownika: Arbor Porphyriana 9
1.2.2. Utopia słownika we współczesnej semantyce 29
1.3. Encyklopedie **12 32
1.3.1. Pliniusz i model encyklopedii starożytnej 34
1.3.2. Encyklopedie średniowieczne 40
1.3.3. Od renesansu do XVII wieku: w stronę Labiryntu **19 46
1.3.4. Luneta Tesaura 51
1.3.5. Wilkins 57
1.3.6. Leibniz 61
1.3.7. Encyclopédie 64
1.4. Encyklopedia Maksymalna jako idea regulatywna 66
1.5. Labirynty 70
1.6. Nowe modele encyklopedyczne 77
1.7. "Ontologie" 82
1.8. Ontologie i kreatywność semiotyczna 83
1.8.1. Metafora jako narzędzie produkujące nowe ontologie 84
1.8.2. Ontologie Joyce'a 90
1.9. Formaty encyklopedii 94
1.9.1. Od osobistej do maksymalnej 94
1.9.2. Zawrót głowy w obliczu labiryntu i ars oblivionalis 99
1.9.3. Mnemotechniki jako semiotyki 104
1.9.4. Ars excerpendi 110
1.9.5. Wymazywanie, odsyłanie, latencja 114
1.9.6. Encyklopedia Maksymalna a wirtualność 115
1.9.7. Tekst jako fabryka zapomnienia 117
2. Metafora jako poznanie: kłopoty z Arystotelesem w średniowieczu **1 125
2.1. Aristoteles Latinus 125
2.2. Poetyka: komentarz Awerroesa i przekład Hermana **7 128
2.3. Poetyka: przekład Wilhelma z Moerbecke **13 134
2.4. Retoryka: przekład Hermana Niemca 136
2.5. Retoryka: Translatio vetus (V) i przekład Wilhelma z Moerbecke (W) **[6 138
2.6. Kłopoty z Poetyką i Retoryką w średniowieczu 141
3. Od metafory do Analogia entis **1 149
3.1. Poetyki i retoryka 149
3.2. Odwołania do przykładów w myśli filozoficznej 159
3.3. Metafora, alegoryzm i symbolizm uniwersalny 162
3.4. Metafora u Tomasza z Akwinu 177
3.5. Dante 182
3.6. Teologia symboliczna Pseudo-Dionizego 187
3.7. Analogia entis 195
3.8. Konkluzja 205
4. Szczekanie psa (Z archeologii zoosemiotycznej) **1 208
4.1. Zwierzęta od starożytności do średniowiecza 209
4.1.1. Dusza, prawa i język zwierząt w starożytności 209
4.1.2. Wędrówka motywu w średniowieczu 222
4.2. Latratus canis 233
4.2.1. Nazwy i znaki 233
4.2.2. Wpływ stoików: Augustyn 235
4.2.3. Wpływ stoików: Abelard 237
4.2.4. Boecjańskie odczytanie Hermeneutyki 16a 240
4.2.5. Tomistyczne odczytanie Hermeneutyki 16a 249
4.2.6. Transkrypcja i artykulacja 250
4.2.7. Jeszcze raz Tomasz 260
4.2.8. Roger Bacon 264
5. Fałszerstwo w średniowieczu **1 272
5.1. Semiotyka fałszerstwa **4 275
5.1.1. Dublety 275
5.1.2. Pseudo-dublety 275
5.1.3. Fałszywa identyfikacja 279
5.2. Problemy dotyczące procedur rozpoznawania autentyczności 280
5 2.1. Rozpoznawanie autentyczności na poziomie materialnego nośnika tekstu 281
5.2.2. Rozpoznawanie autentyczności na podstawie formy tekstu 281
5.2.3. Ustalanie autentyczności tekstu na poziomie treści 283
5.2.4. Ustalanie autentyczności tekstu na podstawie faktów zewnętrznych 286
5.3. Trzy rodzaje fałszywej identyfikacji 287
5.3.1. Fałszywa identyfikacja w znaczeniu mocnym 287
5.3.2. Fałszywa identyfikacja w znaczeniu słabym albo założenie ekwiwalencji 289
5.3.3. Pseudoidentyfikacja 290
5.4. Co znaczy "wiedzieć, że"? 293
5.5. Prawda historyczna, tradycja i autorytety 294
5.6. Na barkach olbrzymów 296
5.7. Tamquam ab iniustis possessoribus 299
5.8. Konkluzje 300
6. Przyczynki do Beatusa **1 303
6.1. Apertissime 305
6.2. Zobaczyć Pismo 314
6.3. Inne niemożliwe wizualizacje 323
6.4. Jerozolima Beatusa 328
6.5. Mille annos 330
7. Dante między modystamia kabalistami **1 346
7.1. O języku pospolitym 346
7.2. Raj, XXVI 356
8. Użycie i interpretacja tekstów średniowiecznych **1 370
8.1. Nowoczesność paleotomisty 370
8.2. Swobodne odczytanie 374
8.3. Po Art et scolastique, pojawienie się "poezji" 379
8.4. Dyskurs poetycki: Maritain vs. Tomasz 381
8.5. Twórcza intuicja vs. intelekt czynny 385
8.6. Lekcja historiograficzną de Bruyne'a 402
8.7. Problem intuicji intelektualnej 410
9. Przyczynki do historii denotacji **1 416
9.1. Od Milla do Peirce'a 417
9.2. Od Arystotelesa po wieki średnie 421
9.3. Boecjusz 425
9.4. Appellatio Anzelma 427
9.5. Abelard 429
9.6. Tomasz z Akwinu 433
9.7. Suppositio 436
9.8. Bacon 442
9.9. Duns Szkot i modyści 447
9.10. Ockham 449
9.11. Następcy Ockhama 457
9.12. Wnioski 462
10. Lull, Pico i Lullizm **1 466
10.1 Kilka uwag o Ars Rajmunda Lulla 467
10.2. Różnice między lullizmem a kabalistyką 482
10.3. Drzewa wiedzy Lulla a Wielki Łańcuch Bytów 486
10.4. Revolutio alphabetaria Pica delia Mirandoli 496
10.5. Lullizmpo Mirandoli 503
11. Język półkuli południowej **1 516
12. Powrót do Izydora: Etymologie Josepha de Maistre'a **1 533
13. O milczeniu Kanta **1 550
13.1. Pojęcia empiryczne 551
13.2. Sądy spostrzeżeniowe 560
13.3. Schematyzm 566
13.4. Czy w filozofii Kanta istnieje schemat psa? 570
13.5. Jak skonstruować schemat przedmiotu nieznanego 573
13.6. Opus postumum 579
14. Semioza naturalna i słowo w Narzeczonych **1 584
14.1. Akcja i słowo 584
14.2. Semioza ludowa 587
14.3. Spotkanie z bravimi 589
14.4. Imiona własne 591
14.5. Przebaczenie ojcu Cristoforo 594
14.6. Inne przykłady 596
14.7. Maligna i powszechne szaleństwo 598
14.8. Konkluzja 601
15. Próg i nieskończoność. Peirce i ikoniczność Prymarna **1 603
15.1. Ponowne odczytanie Peirce 'a 603
15.2. Peirce i ekspres do kawy 608
15.3. Peirce kontra Czarna Plama 612
15.4. Peirce i mózg 618
15.5. Peirce i żółw 621
16. Definicje w estetyce Crocego **1 630
17. Pięć znaczeń terminu "semantyka": od Bréala po czasy najnowsze **1 644
17.1. Różne znaczenia semantyki 645
17.2. Hasła encyklopedyczne 646
17.3. Czy pojęcie znaczenia ma jeszcze sens? 650
17.4. Znaczenie i synonimia 654
17.5. Semantyki prawdziwościowe 655
17.6. Znaczenie, przedmiot odniesienia, odniesienie 658
18. Myśl słaba a granice interpretacji **1 660
Bibliografia 681
1. Od drzewa do labiryntu 8
1.1. Słownik i encyklopedia 8
1.2. Słownik 9
1.2.1. Pierwsza idea słownika: Arbor Porphyriana 9
1.2.2. Utopia słownika we współczesnej semantyce 29
1.3. Encyklopedie **12 32
1.3.1. Pliniusz i model encyklopedii starożytnej 34
1.3.2. Encyklopedie średniowieczne 40
1.3.3. Od renesansu do XVII wieku: w stronę Labiryntu **19 46
1.3.4. Luneta Tesaura 51
1.3.5. Wilkins 57
1.3.6. Leibniz 61
1.3.7. Encyclopédie 64
1.4. Encyklopedia Maksymalna jako idea regulatywna 66
1.5. Labirynty 70
1.6. Nowe modele encyklopedyczne 77
1.7. "Ontologie" 82
1.8. Ontologie i kreatywność semiotyczna 83
1.8.1. Metafora jako narzędzie produkujące nowe ontologie 84
1.8.2. Ontologie Joyce'a 90
1.9. Formaty encyklopedii 94
1.9.1. Od osobistej do maksymalnej 94
1.9.2. Zawrót głowy w obliczu labiryntu i ars oblivionalis 99
1.9.3. Mnemotechniki jako semiotyki 104
1.9.4. Ars excerpendi 110
1.9.5. Wymazywanie, odsyłanie, latencja 114
1.9.6. Encyklopedia Maksymalna a wirtualność 115
1.9.7. Tekst jako fabryka zapomnienia 117
2. Metafora jako poznanie: kłopoty z Arystotelesem w średniowieczu **1 125
2.1. Aristoteles Latinus 125
2.2. Poetyka: komentarz Awerroesa i przekład Hermana **7 128
2.3. Poetyka: przekład Wilhelma z Moerbecke **13 134
2.4. Retoryka: przekład Hermana Niemca 136
2.5. Retoryka: Translatio vetus (V) i przekład Wilhelma z Moerbecke (W) **[6 138
2.6. Kłopoty z Poetyką i Retoryką w średniowieczu 141
3. Od metafory do Analogia entis **1 149
3.1. Poetyki i retoryka 149
3.2. Odwołania do przykładów w myśli filozoficznej 159
3.3. Metafora, alegoryzm i symbolizm uniwersalny 162
3.4. Metafora u Tomasza z Akwinu 177
3.5. Dante 182
3.6. Teologia symboliczna Pseudo-Dionizego 187
3.7. Analogia entis 195
3.8. Konkluzja 205
4. Szczekanie psa (Z archeologii zoosemiotycznej) **1 208
4.1. Zwierzęta od starożytności do średniowiecza 209
4.1.1. Dusza, prawa i język zwierząt w starożytności 209
4.1.2. Wędrówka motywu w średniowieczu 222
4.2. Latratus canis 233
4.2.1. Nazwy i znaki 233
4.2.2. Wpływ stoików: Augustyn 235
4.2.3. Wpływ stoików: Abelard 237
4.2.4. Boecjańskie odczytanie Hermeneutyki 16a 240
4.2.5. Tomistyczne odczytanie Hermeneutyki 16a 249
4.2.6. Transkrypcja i artykulacja 250
4.2.7. Jeszcze raz Tomasz 260
4.2.8. Roger Bacon 264
5. Fałszerstwo w średniowieczu **1 272
5.1. Semiotyka fałszerstwa **4 275
5.1.1. Dublety 275
5.1.2. Pseudo-dublety 275
5.1.3. Fałszywa identyfikacja 279
5.2. Problemy dotyczące procedur rozpoznawania autentyczności 280
5 2.1. Rozpoznawanie autentyczności na poziomie materialnego nośnika tekstu 281
5.2.2. Rozpoznawanie autentyczności na podstawie formy tekstu 281
5.2.3. Ustalanie autentyczności tekstu na poziomie treści 283
5.2.4. Ustalanie autentyczności tekstu na podstawie faktów zewnętrznych 286
5.3. Trzy rodzaje fałszywej identyfikacji 287
5.3.1. Fałszywa identyfikacja w znaczeniu mocnym 287
5.3.2. Fałszywa identyfikacja w znaczeniu słabym albo założenie ekwiwalencji 289
5.3.3. Pseudoidentyfikacja 290
5.4. Co znaczy "wiedzieć, że"? 293
5.5. Prawda historyczna, tradycja i autorytety 294
5.6. Na barkach olbrzymów 296
5.7. Tamquam ab iniustis possessoribus 299
5.8. Konkluzje 300
6. Przyczynki do Beatusa **1 303
6.1. Apertissime 305
6.2. Zobaczyć Pismo 314
6.3. Inne niemożliwe wizualizacje 323
6.4. Jerozolima Beatusa 328
6.5. Mille annos 330
7. Dante między modystamia kabalistami **1 346
7.1. O języku pospolitym 346
7.2. Raj, XXVI 356
8. Użycie i interpretacja tekstów średniowiecznych **1 370
8.1. Nowoczesność paleotomisty 370
8.2. Swobodne odczytanie 374
8.3. Po Art et scolastique, pojawienie się "poezji" 379
8.4. Dyskurs poetycki: Maritain vs. Tomasz 381
8.5. Twórcza intuicja vs. intelekt czynny 385
8.6. Lekcja historiograficzną de Bruyne'a 402
8.7. Problem intuicji intelektualnej 410
9. Przyczynki do historii denotacji **1 416
9.1. Od Milla do Peirce'a 417
9.2. Od Arystotelesa po wieki średnie 421
9.3. Boecjusz 425
9.4. Appellatio Anzelma 427
9.5. Abelard 429
9.6. Tomasz z Akwinu 433
9.7. Suppositio 436
9.8. Bacon 442
9.9. Duns Szkot i modyści 447
9.10. Ockham 449
9.11. Następcy Ockhama 457
9.12. Wnioski 462
10. Lull, Pico i Lullizm **1 466
10.1 Kilka uwag o Ars Rajmunda Lulla 467
10.2. Różnice między lullizmem a kabalistyką 482
10.3. Drzewa wiedzy Lulla a Wielki Łańcuch Bytów 486
10.4. Revolutio alphabetaria Pica delia Mirandoli 496
10.5. Lullizmpo Mirandoli 503
11. Język półkuli południowej **1 516
12. Powrót do Izydora: Etymologie Josepha de Maistre'a **1 533
13. O milczeniu Kanta **1 550
13.1. Pojęcia empiryczne 551
13.2. Sądy spostrzeżeniowe 560
13.3. Schematyzm 566
13.4. Czy w filozofii Kanta istnieje schemat psa? 570
13.5. Jak skonstruować schemat przedmiotu nieznanego 573
13.6. Opus postumum 579
14. Semioza naturalna i słowo w Narzeczonych **1 584
14.1. Akcja i słowo 584
14.2. Semioza ludowa 587
14.3. Spotkanie z bravimi 589
14.4. Imiona własne 591
14.5. Przebaczenie ojcu Cristoforo 594
14.6. Inne przykłady 596
14.7. Maligna i powszechne szaleństwo 598
14.8. Konkluzja 601
15. Próg i nieskończoność. Peirce i ikoniczność Prymarna **1 603
15.1. Ponowne odczytanie Peirce 'a 603
15.2. Peirce i ekspres do kawy 608
15.3. Peirce kontra Czarna Plama 612
15.4. Peirce i mózg 618
15.5. Peirce i żółw 621
16. Definicje w estetyce Crocego **1 630
17. Pięć znaczeń terminu "semantyka": od Bréala po czasy najnowsze **1 644
17.1. Różne znaczenia semantyki 645
17.2. Hasła encyklopedyczne 646
17.3. Czy pojęcie znaczenia ma jeszcze sens? 650
17.4. Znaczenie i synonimia 654
17.5. Semantyki prawdziwościowe 655
17.6. Znaczenie, przedmiot odniesienia, odniesienie 658
18. Myśl słaba a granice interpretacji **1 660
Bibliografia 681