Dane szczegółowe książki
Terapia małżeńska / Kratochvíl, Stanislav (1932-)
Autorzy
Tytuł
Terapia małżeńska
Tytuł oryginału
Manželská terapie
Wydawnictwo
Gdańsk: Wydawnictwo Via Medica, 2006
Numer wydania
1
ISBN
83-89861-34-8
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
.
Spis treści
pokaż spis treści
Spis treści
Wstęp
Od Autora
1. Współczesne koncepcje terapii małżeńskiej 1
1.1. Dynamiczna terapia małżeńska 3
1.1.1. Świadoma i nieświadoma umowa małżeńska 4
1.1.2. Przeniesienie niezaspokojonych potrzeb z dzieciństwa 5
1.1.3. Wzorce z domu rodzinnego 6
1.1.4. Kombinacje typów osobowości 10
1.1.5. Dynamika rozwoju 13
1.2. Behawioralna i kognitywna terapia małżeńska 14
1.2.1. Wzajemne pozytywne zachowanie 15
1.2.2. Trening umiejętności 17
1.2.3. Układ małżeński na temat zmian zachowania 18
1.2.4. Korygowanie błędnych założeń 21
1.2.5. Zmiana i akceptacja 22
1.3. Humanistyczno-psychologiczna terapia małżeńska 24
1.3.1. Otwarta komunikacja 24
1.3.2. Odreagowanie uczuć negatywnych 25
1.3.3. Empatia, serdeczność i autentyczność 25
1.3.4. Małżeństwo otwarte 26
1.4. Koncepcje systemowe w terapii małżeńskiej 28
1.4.1. Ogólna koncepcja systemowa 28
1.4.2. Rodzinna koncepcja systemowa 29
1.4.3. Terapia systemiczna 32
1.4.4. Terapia narracyjna 34
1.5. Racjonalnie edukacyjna terapia małżeńska 37
1.6. Wartościowa koncepcja terapii małżeńskiej 39
1.6.1. Osobista dojrzałość i strategia kooperatywna 40
1.6.2. Wiara i wykorzystanie zasad chrześcijańskiej moralności 41
1.7. Koncepcje syntetyczne terapii małżeńskiej 43
1.7.1. Przeszłość i teraźniejszość 44
1.7.2. Jednostka i system 44
1.7.3. Rzeczywistość i ideały 44
1.7.4. Ogólne i indywidualne 45
2. Trening komunikacji 47
2.1. Punkt wyjścia dla treningu komunikacji 47
2.2. Zachowanie werbalne jako czynnik wpływający i podlegający wpływowi 49
2.3. Przekaz 50
2.4. Odbiór przekazu 51
2.5. Eliminacja wzajemnych oskarżeń 52
2.6. Komunikacja pozytywna i opanowanie uczuć agresywnych 54
2.7. Akceptacja różnic 59
2.8. Przebieg treningu komunikacji 59
2.9. Trening rozwiązywania problemów 60
2.10. Techniczne pomoce naukowe do treningu 62
2.11. Instrukcja rozwiązywania problemów 67
2.12. Taktyka małżeńska 69
2.13. Spór konstruktywny 74
3. Podstawowe typy problemów i ich rozwiązywanie 79
3.1. Osobowości małżonków 79
3.1.1. Normalne cechy osobowości 80
3.1.2. Specyficzne cechy osobowości 82
3.1.3. Praktyczne rady 92
3.2. Związek małżeński 93
3.2.1. Wybór partnera 93
3.2.2. Oczekiwania kobiet i mężczyzn wobec małżeństwa 97
3.2.3. Uwarunkowania związku wyniesione z domu rodzinnego 109
3.2.4. Schematy związków małżeńskich 113
3.2.5. Miłość 117
3.3. Rozwój związku w czasie 129
3.3.1. Stadia rozwoju 129
3.3.2. Drugie małżeństwo 131
3.3.3. Kryzysy rozwojowe 136
3.4. Sytuacje dotyczące wewnętrznych relacji w małżeństwie 140
3.4.1. Sposób gospodarowania w rodzinie 140
3.4.2. Spędzanie wolnego czasu 141
3.4.3. Wychowywanie dzieci 143
3.4.4. Współżycie seksualne 148
3.5. Wpływy zewnętrzne 159
3.5.1. Rodzice i krewni 159
3.5.2. Przyjaciele, znajomi, sąsiedzi 164
3.5.3. Kontakty i związki pozamałżeńskie 165
3.5.4. Wpływ innych czynników 181
4. Organizacja i taktyka terapii 183
4.1. Praca z jednym z małżonków 183
4.1.1. Powód wyboru 183
4.1.2. Wykorzystywane metody 184
4.2. Wspólne spotkania z parą 187
4.2.1. Zarys przebiegu spotkania 187
4.2.2. Stadia wspólnej terapii 191
4.2.3. Kombinacja terapii małżeńskiej ze spotkaniami indywidualnymi 194
4.3. Grupowa terapia małżeńska 196
4.3.1. Formy pracy z parami w grupie 197
4.3.2. Specyficzne techniki pracy w grupie 201
4.4. Zachowania i postawy terapeuty 203
4.4.1. Postawa dyrektywna i niedyrektywna 203
4.4.2. Rezerwa i zaufanie 205
4.4.3. Rozum a emocje 206
4.4.4. Wysiłek i rezygnacja 207
4.5. Terapia rozwodowa 209
4.5.1. Okres przedrozwodowy 210
4.5.2. Okres rozwodu 214
4.5.3. Okres po rozwodzie 215
4.5.4. Uwagi końcowe 217
5. Badania terapii małżeńskiej 221
5.1. Metody oceny wyników terapii małżeńskiej 221
5.1.1. Ankiety badające dostosowanie w małżeństwie 221
5.1.2. Inne kwestionariusze i testy 223
5.1.3. Metody oceny zachowania i interakcji 225
5.2. Przykłady badań z grupami kontrolnymi 227
5.2.1. Terapia behawioralna i grupa kontrolna oczekująca na terapię 228
5.2.2. Terapia behawioralna i komunikacyjna 229
5.2.3. Grupowa terapia behawioralna i interpersonalna 230
5.2.4. Badania przeprowadzone w Monachium 230
5.2.5. Prace przeprowadzone w Brnie 232
5.2.6. Pozostałe badania 233
5.2.7. Zakończenie 237
Załączniki 239
1. Test dostosowania w małżeństwie (Locke-Wallace) 239
2. Test dostosowania w małżeństwie (Locke-Williamson) 242
3. Test dostosowania pary według Spaniera 247
4. Kwestionariusz wpływu rodziny na szczęście małżeńskie 250
Piśmiennictwo 252
Indeks nazwisk 265
Indeks rzeczowy 268
Wstęp
Od Autora
1. Współczesne koncepcje terapii małżeńskiej 1
1.1. Dynamiczna terapia małżeńska 3
1.1.1. Świadoma i nieświadoma umowa małżeńska 4
1.1.2. Przeniesienie niezaspokojonych potrzeb z dzieciństwa 5
1.1.3. Wzorce z domu rodzinnego 6
1.1.4. Kombinacje typów osobowości 10
1.1.5. Dynamika rozwoju 13
1.2. Behawioralna i kognitywna terapia małżeńska 14
1.2.1. Wzajemne pozytywne zachowanie 15
1.2.2. Trening umiejętności 17
1.2.3. Układ małżeński na temat zmian zachowania 18
1.2.4. Korygowanie błędnych założeń 21
1.2.5. Zmiana i akceptacja 22
1.3. Humanistyczno-psychologiczna terapia małżeńska 24
1.3.1. Otwarta komunikacja 24
1.3.2. Odreagowanie uczuć negatywnych 25
1.3.3. Empatia, serdeczność i autentyczność 25
1.3.4. Małżeństwo otwarte 26
1.4. Koncepcje systemowe w terapii małżeńskiej 28
1.4.1. Ogólna koncepcja systemowa 28
1.4.2. Rodzinna koncepcja systemowa 29
1.4.3. Terapia systemiczna 32
1.4.4. Terapia narracyjna 34
1.5. Racjonalnie edukacyjna terapia małżeńska 37
1.6. Wartościowa koncepcja terapii małżeńskiej 39
1.6.1. Osobista dojrzałość i strategia kooperatywna 40
1.6.2. Wiara i wykorzystanie zasad chrześcijańskiej moralności 41
1.7. Koncepcje syntetyczne terapii małżeńskiej 43
1.7.1. Przeszłość i teraźniejszość 44
1.7.2. Jednostka i system 44
1.7.3. Rzeczywistość i ideały 44
1.7.4. Ogólne i indywidualne 45
2. Trening komunikacji 47
2.1. Punkt wyjścia dla treningu komunikacji 47
2.2. Zachowanie werbalne jako czynnik wpływający i podlegający wpływowi 49
2.3. Przekaz 50
2.4. Odbiór przekazu 51
2.5. Eliminacja wzajemnych oskarżeń 52
2.6. Komunikacja pozytywna i opanowanie uczuć agresywnych 54
2.7. Akceptacja różnic 59
2.8. Przebieg treningu komunikacji 59
2.9. Trening rozwiązywania problemów 60
2.10. Techniczne pomoce naukowe do treningu 62
2.11. Instrukcja rozwiązywania problemów 67
2.12. Taktyka małżeńska 69
2.13. Spór konstruktywny 74
3. Podstawowe typy problemów i ich rozwiązywanie 79
3.1. Osobowości małżonków 79
3.1.1. Normalne cechy osobowości 80
3.1.2. Specyficzne cechy osobowości 82
3.1.3. Praktyczne rady 92
3.2. Związek małżeński 93
3.2.1. Wybór partnera 93
3.2.2. Oczekiwania kobiet i mężczyzn wobec małżeństwa 97
3.2.3. Uwarunkowania związku wyniesione z domu rodzinnego 109
3.2.4. Schematy związków małżeńskich 113
3.2.5. Miłość 117
3.3. Rozwój związku w czasie 129
3.3.1. Stadia rozwoju 129
3.3.2. Drugie małżeństwo 131
3.3.3. Kryzysy rozwojowe 136
3.4. Sytuacje dotyczące wewnętrznych relacji w małżeństwie 140
3.4.1. Sposób gospodarowania w rodzinie 140
3.4.2. Spędzanie wolnego czasu 141
3.4.3. Wychowywanie dzieci 143
3.4.4. Współżycie seksualne 148
3.5. Wpływy zewnętrzne 159
3.5.1. Rodzice i krewni 159
3.5.2. Przyjaciele, znajomi, sąsiedzi 164
3.5.3. Kontakty i związki pozamałżeńskie 165
3.5.4. Wpływ innych czynników 181
4. Organizacja i taktyka terapii 183
4.1. Praca z jednym z małżonków 183
4.1.1. Powód wyboru 183
4.1.2. Wykorzystywane metody 184
4.2. Wspólne spotkania z parą 187
4.2.1. Zarys przebiegu spotkania 187
4.2.2. Stadia wspólnej terapii 191
4.2.3. Kombinacja terapii małżeńskiej ze spotkaniami indywidualnymi 194
4.3. Grupowa terapia małżeńska 196
4.3.1. Formy pracy z parami w grupie 197
4.3.2. Specyficzne techniki pracy w grupie 201
4.4. Zachowania i postawy terapeuty 203
4.4.1. Postawa dyrektywna i niedyrektywna 203
4.4.2. Rezerwa i zaufanie 205
4.4.3. Rozum a emocje 206
4.4.4. Wysiłek i rezygnacja 207
4.5. Terapia rozwodowa 209
4.5.1. Okres przedrozwodowy 210
4.5.2. Okres rozwodu 214
4.5.3. Okres po rozwodzie 215
4.5.4. Uwagi końcowe 217
5. Badania terapii małżeńskiej 221
5.1. Metody oceny wyników terapii małżeńskiej 221
5.1.1. Ankiety badające dostosowanie w małżeństwie 221
5.1.2. Inne kwestionariusze i testy 223
5.1.3. Metody oceny zachowania i interakcji 225
5.2. Przykłady badań z grupami kontrolnymi 227
5.2.1. Terapia behawioralna i grupa kontrolna oczekująca na terapię 228
5.2.2. Terapia behawioralna i komunikacyjna 229
5.2.3. Grupowa terapia behawioralna i interpersonalna 230
5.2.4. Badania przeprowadzone w Monachium 230
5.2.5. Prace przeprowadzone w Brnie 232
5.2.6. Pozostałe badania 233
5.2.7. Zakończenie 237
Załączniki 239
1. Test dostosowania w małżeństwie (Locke-Wallace) 239
2. Test dostosowania w małżeństwie (Locke-Williamson) 242
3. Test dostosowania pary według Spaniera 247
4. Kwestionariusz wpływu rodziny na szczęście małżeńskie 250
Piśmiennictwo 252
Indeks nazwisk 265
Indeks rzeczowy 268