Dane szczegółowe książki

Przedmowa do wydania polskiego (Anna Brzezińska) 9
Przedmowa 19

Rozdział 1
Odkrywanie natury dziecka 21
Czym jest psychologia dziecka? 22
Istota i cele 22
Metody 24
Badania przekrojowe i podłużne 26
Do czego jest nam potrzebna psychologia dziecka? 27
Odpowiadanie na pytania: sposób subiektywny 28
Odpowiadanie na pytania: sposób obiektywny 31
Rola teorii 35
Podsumowanie 36
Literatura dodatkowa 36
Literatura uzupełniająca w języku polskim 37

Rozdział 2
Istota dzieciństwa 38
Kim jest dziecko? 39
Perspektywa historyczna 40
Dziecko jako miniaturowy dorosły 40
Dziecko jako ofiara 42
Dziecko dziś 43
Perspektywa kulturowa 45
Zróżnicowanie praktyk wychowawczych 46
Orientacja indywidualistyczna i kolektywistyczna 49
Międzykulturowo spostrzegany rozwój osobowości 51
Dorosły sposób myślenia o dzieciach 52
Istota systemów przekonań 53
Związki z rozwojem dziecka 54
Podsumowanie 56
Literatura dodatkowa 56
Literatura uzupełniająca w języku polskim 57

Rozdział 3
Początek życia 58
O dziedziczeniu 59
Przekaz genetyczny 59
Zaburzenia genetyczne 61
Natura a wychowanie 64
Prawdy i mity na temat genów 70
Od poczęcia do narodzin 73
Stadia rozwoju prenatalnego 74
Wpływ środowiska na rozwój prenatalny 76
Przystosowanie noworodka do życia 81
Poród i jego skutki psychologiczne 81
Wcześniaki 83
Świat w oczach nowo narodzonych dzieci 87
Wzorce działania a mózg 94
Dostosowanie rodziców 100
Podsumowanie 102
Literatura dodatkowa 103
Literatura uzupełniająca w języku polskim 104

Rozdział 4
Tworzenie związków 105
Istota związku 107
Rodzina 109
Rodzina jako system 109
Typy rodzin a rozwój dziecka 115
Rozwód i jego skutki 119
Rozwój przywiązania 122
Istota i funkcje przywiązania 123
Droga rozwoju 124
Przywiązanie bezpieczne i pozabezpieczne 128
Wewnętrzne modele operacyjne 132
Relacje między rówieśnikami 135
Relacje poziome i pionowe 136
Wpływ relacji rówieśniczych na rozwój 138
Status w grupie rówieśniczej 140
Podsumowanie 143
Literatura dodatkowa 144
Literatura uzupełniająca w języku polskim 144

Rozdział 5
Rozwój emocjonalny 146
Czym są emocje? 148
Istota i funkcje 148
Podstawy biologiczne 150
Droga rozwoju 154
Pojmowanie emocji przez dzieci 156
Początki języka emocji 156
Rozmowy na temat emocji 157
Myślenie na temat emocji 160
Socjalizowanie emocji 163
Nabywanie reguł ekspresji emocji 165
Wpływ rodziców 167
Kompetencje emocjonalne 170
Czym są kompetencje emocjonalne? 171
Od kontroli zewnętrznej do samokontroli 173
Dlaczego dzieci różnią się pod względem kompetencji emocjonalnych? 175
Podsumowanie 179
Literatura dodatkowa 179
Literatura uzupełniająca w języku polskim 180


Rozdział 6
Dziecko jako naukowiec: Piagetowska teoria rozwoju poznawczego 181
Przegląd 182
Cele i metody 183
Podstawowe cechy teorii 186
Stadia rozwoju poznawczego 189
Stadium sensoryczno-motoryczne 190
Stadium przedoperacyjne 196
Stadium operacji konkretnych 200
Stadium operacji formalnych 204
Za i przeciw teorii Piageta 205
Korzyści 205
Mankamenty 207
Podsumowanie 213
Literatura dodatkowa 214
Literatura uzupełniająca w języku polskim 214

Rozdział 7
Dziecko jako praktykant: Wygotskiego społeczno-poznawcza teoria rozwoju 216
Przegląd 217
Postać Lwa Wygotskiego 217
Teoria 218
Od cudzej pomocy do autopomocy 225
Co dzieje się w strefie najbliższego rozwoju? 226
W jaki sposób dorośli pomagają dziecku w rozwiązywaniu zadań? 227
Co sprzyja efektywnej pomocy? 232
Czy rówieśnicy mogą działać jako tutorzy? 233
Jaką rolę w tutoringu dorosły-dziecko pełnią czynniki kulturowe? 234
Czy wspólne rozwiązywanie problemów jest ważniejsze od pracy samodzielnej? .... 238
Ocena 240
Korzyści 240
Mankamenty 241
Podsumowanie 243
Literatura dodatkowa 244
Literatura uzupełniająca w języku polskim 244

Rozdział 8
Dzieci jako osoby przetwarzające informacje 246
Modelowanie czynności umysłowych 247
Czy umysł to komputer? 247
Istota myśli 252
Problem dostępu 253
Reprezentacja symboliczna: język, zabawa, rysowanie 257
Organizacja umysłu 268
Formowanie pojęć 269
Tworzenie skryptów 273
Zapamiętywanie 274
Istota pamięci 275
Rozwój pamięci 276
Pamięć autobiograficzna 281
Dzieci jako naoczni świadkowie 284
Myślenie o ludziach 285
Opisywanie innych ludzi 285
Wyjaśnianie zachowań innych ludzi 287
Podsumowanie 291
Literatura dodatkowa 292
Literatura uzupełniająca w języku polskim 292

Rozdział 9
Posługiwanie się językiem 293
Czym jest język? 294
Natura i funkcje języka 294
Czy to wyłącznie ludzka zdolność? 298
Przebieg rozwoju języka 301
Pierwsze słowa 302
Powstawanie zdań 305
Czy istnieją okresy krytyczne dla uczenia się języka? 309
Kompetencja komunikacyjna 313
Kilka słów o umiejętności czytania i pisania 316
Wyjaśnienie procesu przyswajania sobie języka 319
Podejście behawiorystyczne 319
Podejście natywistyczne 320
Podejście społeczno-interakcyjne 322
Podsumowanie 329
Literatura dodatkowa 330
Literatura uzupełniająca w języku polskim 331

Rozdział 10
Ku dojrzałości 332
Stawanie się człowiekiem dorosłym 333
Biologiczne uwarunkowania indywidualności 333
Tworzenie własnego Ja 335
Samoocena: jej istota i rozwój 338
Ja w okresie dorastania 342
Czynniki wpływające na samorozwój 345
Przyswajanie sobie poczucia przynależności do płci 348
Ciągłość i zmiana 355
Badanie ciągłości 356
Przewidywanie na podstawie wczesnych zachowań 358
Przewidywanie na podstawie wczesnych doświadczeń 364
Siedzenie trajektorii rozwojowych 368
Podsumowanie 370
Literatura dodatkowa 371
Literatura uzupełniająca w języku polskim 372

Słownik pojęć 373
Bibliografia 377
Indeks nazwisk 395
Indeks rzeczowy 402