Dane szczegółowe książki

Spis treści 7
Naprzeciw dzieła muzycznego. Twarzą w twarz 9
Upominając się o "wartości wyklęte" 10
Dotknąć, co nieuchwytne 11
Zachłysnąć się pełnią 11
W zadziwieniu 12
W stronę wzruszenia i przeżycia 13
Wysłyszeć przesłanie 13
Uchwycić nieuchwytne 14
Oddać sprawiedliwość 15
Część I. W kręgu wartości i sensów 17
1. Chopin w kręgu wartości 19
"Piętno własnej osobowości" 19
W świetle recepcji znaczącej 22
Wartości aksjologicznie doniosłe 27
2. Chopina osobowość twórcza 40
Wyrazy i przejawy, ślady i świadectwa 40
Powierzchowność i styl 41
Wrażliwość i temperament 44
Geniusz muzyczny 45
Talenty i uzdolnienia pozamuzyczne 47
Talent aktorski 50
Wrażliwość na sztuki piękne 50
Umysłowość 51
Wyobraźnia 52
Uczucia 53
Charakter 57
Zmagania z chorobą 57
Styl życia 58
Widzenie świata i ludzi 59
W kręgu wartości nadrzędnych 61
W oczach współczesnych 64
W perspektywie psychologicznej 67
Dynamiczna jedność przeciwieństw 69
3. Fenomen i paradoks muzyki Chopina 71
"Polskość" muzyki Chopina 72
Trzy aspekty 73
Autorskie potwierdzenie 79
Uniwersalność niezwyczajna 83
Odcienie uniwersalizmu 84
Esencja romantyzmu? 87
Narodowe wpisane w uniwersalne 88
U podstaw 90
4. W perspektywie patriotycznej 92
Biało-czerwona nitka 92
Zapisy samoświadomości 93
W oczach polskich 94
"On dawał Polskę" 95
"Śpiewy znad Wisły" 97
Dwa nurty 98
Improwizacje "demagoga" 101
Kompozytor zaangażowany 102
5. Chopin zaangażowany 104
Reakcja w sytuacjach granicznych 106
Śpiewy narodowe i praktyka improwizacji 108
Rezonans "śpiewów powszechnych" w twórczości Chopina 112
6. Fryderyka Chopina stosunek do spraw wiary 117
Zdanie dające do myślenia 117
Konstruowanie legendy 118
Świadectwo George Sand 120
W oczach bliższych i dalszych przyjaciół 121
Moralny punkt odniesienia 122
"Nawracanie" wierzącego 124
"Zwroty utarte"? 125
"Tutaj tego nie znają.. 128
Z dalszych świadectw i interpretacji 129
Muzyka ekspresją osobowości 131
Odmiany religijnych intonacji 132
Świat prześwietlony duchowością 141
Część II. Droga twórcza 143
7. Fascynacje, inspiracje, motywacje. Styl Chopina i jego przemiany 145
Kontradykcje i znaki zapytania 150
Autonomia i arrières pensées 150
Wokalna geneza muzyki instrumentalnej? 152
Espaces imaginaires i rzeczywistość historyczna 153
Pieśń ludowa - pieśń powszechna 155
Charakter wyobraźni 157
Dziennik intymny czy muzyka per se? 162
Przemiany z fazy na fazę 162
Próby dziecięce 165
Młodzieńcze naśladownictwa 166
Fascynacja wirtuozerią 167
Czas burzy i naporu 170
Nawrót wirtuozerii 173
Synteza dynamiczna 176
Synteza refleksyjna 179
Propozycje lat ostatnich 183
W stronę syndromu 185
8. Idiom stylistyczny Chopina 190
Między datum a novum 190
Rodzaje i odmiany tego, co dane, zastane, przejęte 192
Archetypy i wzorce 192
Idee kierunkowe 193
Socjolekty 195
Idiolekty 196
Teksty obce 198
Sposoby przejawiania się tego, co nowe 202
Intensyfikacja 202
Redukcja 204
Przekształcanie 204
Indywiduacja 204
Proces twórczy jako droga przekształceń: OD inspiracji zewnętrznych do stylu osobistego 205
Erupcja romantycznego novum 205
Romantyczna pełnia 206
Funkcje i charaktery 208
Niezawisłość i zakorzenienie 210
9. Droga Chopina ku własnej pełni. Przełomy i metamorfozy lat trzydziestych 214
Przełomy: zrywy i regres 215
Okresy i fazy 219
Na rozstajnych drogach 222
Lata trzydzieste 232
10. Chopin późny. Chopin ostatni 237
Twórczość późna 237
Punkty węzłowe 241
Fazy twórczości Chopina 244
Kiedy "smuga cienia"? 245
Samotność uświadomiona 247
Poszukiwania, przezwyciężania, przemiany 248
Problem oksymoronu 252
11. Życia twórcy punkty węzłowe. Rekonesans 258
Ciąg wyznań znaczących 258
Narracja życia twórcy 259
Momenty węzłowe 262
Fazy życia twórcy 266
Fiksacje 273
Stany i fazy szczególne 275
Nic ponad interpretację 276
Część III. W stronę syndromu 277
12. Muzyki Chopina właściwości konstytutywne 279
Od proweniencji do rezonansu 279
Pierwsze zetknięcia 280
W oczach pokoleń następnych 283
Poczucie wolności 285
Prawda wyrazu 285
Solidarność z losami narodu i kraju 287
Poetyczność 287
Doskonałość métier 288
Muzyka - "kształtem miłości" 288
Dynamiczna jedność przeciwieństw 288
Kolejna próba syndromu 290
Idiom rubato 291
Idiom maestoso 292
Idiom brillante 296
Idiom romansowy 298
Idiom balladowy 299
Idiom oniryczny 301
Idiom ekstatyczny 302
Idiom chorałowy 303
Idiom demoniczny 304
Idiom melancolico 305
Idiom eroico 306
Kadencja 307
13. W świecie nokturnów. Świadkowie i zwierciadła nocy? 312
Barwy nocy 313
Jedność nadrzędnego tonu, zróżnicowanie genre ow 317
Między romansem a dumą 318
Pięć odmian wśród osiemnastu nokturnów 322
"Dumanie przy księżycu.. 341
14. Sonaty Chopina. Przeświadczenia, sądy, znaki zapytania 343
Wpisane w kanon "wieku uniesień" 344
Sądy opiniotwórcze 344
Ostatnie wątpliwości 348
Kontakty i rezonanse 350
Niepowtarzalny kształt apriorycznej ekspresji 351
"Wyraz myśli, wrażeń i uczuć" 353
Część IV. Utwory Chopina odczytane na nowo 355
15. Etiuda a-moll op. 25 nr 11. Żywioł rozpętany i ujarzmiony 357
Kontekst biograficzny: świadectwa i znaki zapytania 359
Świat utworu w świetle interpretacji słownych 364
"Rozpętanie żywiołów" 368
Intonacje heroiczne 372
Prezentacja wielkości i siły 374
Opór stawiany przemocy 375
Między błyskotliwością a dzikością 379
"Uskrzydlona ręka" 381
Modi i stopnie werbalizacji 387
Rzeczowy opis sytuacji dźwiękowej 387
Opis animizowany lub antropomorfizowany 389
Metonimizacja i metaforyzacja opisu 391
Interpretacje ekspresywne 391
Odniesienia porównawcze do innych utworów 394
Interpretacje semantyczne 397
Interpretacje symboliczne 400
W perspektywie interpretacji integralnej 400
Od koncepcji do recepcji 402
Bliższe implikacje modelu 404
Refleksje końcowe 410
16. Nokturn Des-dur op. 27 nr 2. Od koncepcji do recepcji 416
Metryka utworu 417
W kształcie nowym 418
Struktura 422
Narracja 423
Kategoria gatunku 426
Syndrom utworu 428
Konkretyzacje dźwiękowe 436
Postscriptum 438
17. Scherzo cis-moll op. 39 441
Od proweniencji do rezonansu 441
Fakty i okoliczności 443
Wokół rękopisu 446
Odczytywanie formy 448
W perspektywie poetyki muzycznej 454
Spotkanie, zderzenie i walka 461
W poszukiwaniu źródeł inspiracji i impulsów 463
18. Fantazja f-moll op. 49. Struktura dwoista i drugie dno 469
Geneza: realia, kontekst, normy 469
Piękne niebo i smutno na sercu 469
Improwizacja z zasadami 473
Kompozycja ezoteryczna 476
Struktura i próby jej uchwycenia 478
Fantazja wobec form apriorycznych 478
Fantazja jako fantazja 482
Struktura dwoista 483
Recepcja: odczytywanie "tonu" i sensu 489
Kompozytor podaje ton 489
W stronę podtekstów 492
Ekspresja przypomnicza 499
Próba konkluzji 505
Część V. W kręgu pieśni 506
19. Filiacje pieśni Chopina z pieśnią ludową, powszechną i artystyczną 508
Margines znaczący, jego korzenie i związki 508
Pieśni i śpiewy towarzyskie 510
Pieśni i piosnki sielskie 513
Ballady i romanse 517
Pieśni liryczne 519
U narodzin polskiej pieśni romantycznej 519
20. Pieśni i piosnki Chopina. W kontekście europejskiej liryki wokalnej 523
Realia i okoliczności 523
Związki słowno-muzyczne w pieśni polskiej 527
Specyficzny repertuar gatunków 529
Rzut oka na pieśni tamtego czasu 530
Differentia specifica pieśni Chopina 532
21. Pieśni Chopina późne i ostatnie 537
Ścieżka obok drogi 538
Nowy styl, nowy ton 539
Od szumki do dumki i zadumania 543
Wpisana w czas i miejsce 547
Część VI. Proweniencje i konteksty 550
22. Inspiracje polską pieśnią powszechną 552
Pieśni powszechnej rodzaje i kategorie 553
Repertuar pieśni powszechnej czasów Chopina 555
Obecność pieśni powszechnej w muzyce Chopina 564
Chopinowskie idiomy inspirowane pieśnią powszechną 568
23. Obecność Beethovena w Chopina życiu i muzyce 572
Chopin wobec Beethovena 573
Beethoven u Chopina. Rodzaje i odmiany "obecności" 578
24. Chopin i konstelacja romantyków 591
W Paryżu 1831 591
Nowy prąd 592
Romantyczne odmienności i odcienie 593
"Sam jeden" 606
25. Chopin, Delacroix i inni 607
O koegzystencji sztuk i wspólnocie artystów 607
Tło i okoliczności 608
W pamięci Liszta 608
Wieczór u Chopina 610
Świadectwo George Sand 610
W zapiskach Norwida i Delacroix 614
Gdybym tu mieszkał… 617
Koegzystencja sztuk i wspólnota artystów 619
Prawda wyrazu 620
Część VII. Percepcja, recepcja, rezonans 621
26. Muzyka Chopina. W perspektywie percepcji, recepcji i rezonansu 623
Terminy bliskie, lecz odmienne 624
Propozycja uściśleń 625
Wcześniejsze intuicje 626
Recepcji status metodologiczny 627
Rezonans 629
W perspektywie intertekstualnej 629
27. Chopin w oczach polskich naśladowców, następców i kontynuatorów 631
Geniusz od iluminowanych kupfersztychów 632
"Solus et unicus" 636
Na użytek domowy 641
À la Chopin… 647
W kierunku ideału 654
Pół kroku naprzód i krok wstecz 656
Na granicy parodii 660
Zawracajcie! 666
Wielka dyskusja 671
W naszych oczach 674
"Jest jak powietrze.. 678
Odejścia i powroty 681
W zderzeniu z awangardą 684
Odmiany bliskości, rodzaje rezonansu 687
Odczytywanie przesłań głębszych 689
28. Obecność muzyki Chopina w twórczości rówieśników i następców 691
Rzut oka i punkty wyjścia 692
Fragment konkretnego utworu Chopina obecny w utworze innego twórcy 695
Reminiscencje 696
Aluzje 707
Cytaty 712
Collage 715
Konkretny utwór Chopina poddany przekształceniom, dopełniany i rozwijany 719
Transkrypcje i aranżacje 719
Wokalizacje i "tropowania" 724
Wariacje 729
Parafrazy, fantazje, metamorfozy 735
Elementy stylu Chopina w twórczości innego kompozytora 743
Naśladownictwa bezpośrednie 743
Kontynuacje 745
Powroty 750
Naśladownictwa wtórne 754
Idiomy ekspresywno-semantyczne Chopina i ich rezonans 759
Idiom pianistyczny 759
Idiom folklorystyczny 761
Idiom liryczno-nokturnowy 761
Idiom nostalgiczny 762
Idiom narracyjno-balladowy 764
Idiom dramatyczno-heroiczny 764
Idiom salonu 766
Idiom morbidezzy 767
29. Mazuromania, czyli Chopina rezonans prowincjonalny Casus Henryka Szopowicza 773
Daty i liczby 774
Chopin, Krzyżanowski, Szopowicz… 774
Licha łojówka wobec tarczy słonecznej? 776
Kompozytor, lekarz, dendrolog 778
Dwanaście zeszytów 779
À la biedermeier? 785
Część VIII. Lektury i dyskusje 787
30. Zawirowania wokół Mazurka a-moll op. 17 nr 4 789
Wątek spotkań z muzyką żydowską 789
Za i przeciw 789
Wiązka szczegółów wyjściowych 792
W kontekście Szafarni 795
Nieprawdopodobieństwo wersji pierwotnej? 797
Proweniencja mazurków najwcześniejszych 798
W muzykologicznej recepcji 806
Dysonans 807
31. Po lekturze lukrecji floriani Chopin i George Sand 811
W Paryżu zahuczało 812
Nikt nie uwierzył 813
Niełatwo zaprzeczać faktom 814
W oczach biografów 817
Portret czy karykatura? 818
Lukrecja - ustami Aurory 820
Przeciwieństwa się przyciągają? 823
Po co napisała Lukrecję? 824
Prawda chwili i prawda życia 826
Część IX. W stronę teorii 829
32. Muzyka Chopina w perspektywie interpretacji integralnej 831
Stanąć naprzeciw 831
Cztery perspektywy 832
Zasada komplementarności 834
Zasada ontologicznej pełni 837
Zasada kontekstualności 839
Zasada hierarchizacji 840
Aspekt podmiotowości 842
Posłowie 845
Źródła tekstów 847
Nota redaktora 853
Ikonografia 855
I. W kręgu wartości i sensów 855
II. Droga twórcza 855
III. W stronę syndromu 856
IV. Utwory Chopina odczytane na nowo 856
V. W kręgu pieśni 858
VI. Proweniencje i konteksty 858
VII. Percepcja, recepcja, rezonans 860
VIII. Lektury i dyskusje 861
Indeks utworów Fryderyka Chopina 863
Indeks osób i dzieł 873
Indeks czasopism 898