Dane szczegółowe książki

SPIS TREŚCI 4
WPROWADZENIE 11
A. PYTANIE O WŁAŚCIWY PUNKT WYJŚCIA 16
I. Wstępne pojęcie antropologii filozoficznej 16
1. Poznanie istoty 16
2. Poznanie siebie samego 19
a. „My” a ”człowiek” 20
b. Antropologia zrodzona z pytań 21
powiązania możności, powinności i bycia uprawnionym (Dürfen), nazywamy obszarem „samookreślenia”, a ideą centralną jest dla niego wolność. Zatem wydaje się, że już w pytaniu człowieka o siebie samego pojawia się brak istotnego zdeterminowania w odniesieniu do możliwości samookreślenia. 22
c. Empiryczne i aprioryczne elementy pytań antropologicznych 22
II. Antropologia biologiczna i filozoficzna 23
1. Program antropologii biologicznej i niektóre jej osiągnięcia 23
a. Osobliwości anatomiczno-morfologiczne 24
b. Wyjątkowa sytuacja ontogenetyczna 25
c. Specyfika struktury zachowań 26
2. Relacja między antropologią biologiczną a filozoficzną 29
III. Antropologia kulturowa a antropologia filozoficzna 33
1. Program antropologii kulturowej i niektóre jej osiągnięcia 33
2. Stosunek antropologii kulturowej do antropologii filozoficznej 34
a. Relacje między kulturą a naturą 35
b. Wielość kultur, jedność istoty 37
c. Wątek filozoficzny w antropologii kulturowej 39
IV. Antropologia filozoficzna 40
1. Czym musi być każda antropologia filozoficzna i czym chce być antropologia tutaj prezentowana 40
2. Tworzenie wiodącego pojęcia podmiotowości 43
3. Podmiotowość jako bycie-w-świecie 46
B. PODSTAWOWE WYMIARY BYTU CZŁOWIEKA 49
I. Posługiwanie się mową 51
1. Pojęcie języka 51
a. Język jako system 52
b. Język dźwięków a język znaków 54
c. Język ludzki a systemy komunikacji zwierząt 56
2. Osiągnięcia języka 57
a. Przedstawianie 59
b. Komunikacja 62
c. Wyrażanie 64
3. Język jako narzędzie i jako przekazywanie 66
II. Uspołecznienie 69
1. Fenomen tego, co społeczne 70
2. Socjobiologia, nauka społeczna, filozofia społeczna 71
a. Socjobiologia 71
b. Nauka społeczna 74
c. Filozofia społeczna 76
3. Społeczny rozwój jednostki 77
4. Stosunek między indywidualnością a uspołecznieniem 79
a. Postawienie zagadnienia 79
b. Indywidualizm i jego granice 81
c. Jednostkowość społeczna 83
5. Wzajemne relacje jednostek 85
a. Intersubiektywność jako wspólnota poznania 85
b. Interosobowość jako bycie naprzeciw siebie: Drugi i Ty 88
III. Czasowość i historyczność 90
1. Od pisania historii do historyczności życia 91
2. Od czasu wydarzenia do czasowości 93
3. Wewnętrzna czasowość ludzkiego działania 96
a. Wewnętrzna czasowość spostrzeżenia 96
b. Wewnętrzna czasowość działania 98
c. Spostrzeganie, działanie, życie 99
4. Dialektyka życia w teraźniejszości 100
5. Historyczność 103
IV. Cielesność 107
1. Wstępne pojęcie cielesności zaczerpnięte z języka 107
a. Metaforyka ciała w języku 108
b. „Cielesna” struktura języka 109
c. „Skrytość” języka i ciała 109
2. Dwustronność ciała 111
a. Ciało-Körper a ciało-Leib 111
b. Cielesność (Leiblichkeit) podmiotu jako podstawa uznania ciała-Leib za rzecz i maszynę 112
c. Podmiot a jego ciało 115
3. Być cielesnym 117
a. Przestrzenny wymiar cielesności 118
b. Dynamiczne bycie ciałem 121
C. DUCHOWY ELEMENT REALIZACJI EGZYSTENCJI 124
I. Wiedza 125
1. „Fenomen” świadomości 125
a. Świadomość jako fenomen 126
b. Struktura świadomości spostrzegania i świadomości odczuwania 128
c. Świadomość – poznanie – wiedza 131
d. Formy świadomości, które otaczają wyraźną świadomość 133
2. Formy poznania 136
a. Świadomość teoretyczna i praktyczna, poznanie i wiedza 136
b. Od samoświadomości do samopoznania 140
3. Wewnętrzne i zewnętrzne warunki poznania 142
a. Spontaniczność i receptywność jako warunki wewnętrzne 142
b. Zdolny do funkcjonowania mózg jako zewnętrzny warunek poznania 145
c. Duch ludzki jako „w jakiś sposób wszystko” 148
4. Elementy dynamiki ducha 149
a. Byt i pozór 150
b. Pomysłowa wyobraźnia 150
II. Wolność woli 151
1. Co znaczy: „wolność woli”? 152
a. Różne znaczenia słowa „wolność” 153
b. Wolność woli 157
2. Pozytywne wykazanie istnienia wolności 161
a. Dowód ze sprzeczności dwu supozycji 162
b. Dowód ze sprzeczności twierdzenia z wysuwaniem twierdzeń 163
c. Pewność teoretyczna i praktyczna 165
3. Argumenty przeciw determinizmowi mechanistycznemu 166
a. Niemożność pogodzenia wolności i powszechnego zdeterminowania 167
b. Niedowodliwość determinizmu mechanistycznego 168
c. Wzajemne relacje między samookreśleniem i określeniem naturalnym w działaniu 170
4. Argumenty przeciw determinizmowi teleologicznemu 172
a. Miernik refleksji praktycznej 173
b. Wolność do dobra 175
III. Pierwiastek duchowy w jedności człowieka 178
1. Formy dwoistości „dusza – ciało” 180
a. Dusza jako podmiot duchowego życia (PLATON) 181
b. Dusza jako zasada życia ciała organicznego (ARYSTOTELES) 183
c. Świadome siebie Ja i ciało-maszyna (KARTEZJUSZ) 184
2. Próby zrozumienia dualnej jedności człowieka 186
a. Wyjście z kartezjańskiego dualizmu 186
b. Wyjście z monizmu (zwłaszcza materialistycznego) 187
c. Wnioski końcowe 191
D. PYTANIE O SENS LUDZKIEJ EGZYSTENCJI 194
1. Podstawa i struktura problemu sensu 196
2. Próby jednostronnego usuwania napięcia między skończonością i nieskończonością 198
a. Odrzucenie skończoności 199
b. Odrzucenie nie-skończoności 200
3. Akceptacja podstawowego napięcia, jako warunek realizacji sensu 200
a. Akceptacja aktualnej sytuacji 201
b. Akceptacja siebie samego 202
c. Akceptacja śmierci 204
d. Sens wolności 207
BIBLIOGRAFIA 210
INDEKS OSÓB 239
INDEKS RZECZOWY 246
WPROWADZENIE DO ANTROPOLOGII FILOZOFICZNEJ 305