Dane szczegółowe książki
Identyczność znaku czy znak identyczności?: księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Mieczysławowi Omyle z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin / Golińska-Pilarek, Joanna; Wójtowicz, Anna (1966-)
Tytuł
Identyczność znaku czy znak identyczności?: księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Mieczysławowi Omyle z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012
ISBN
9788323509905
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Przedmowa 6
Biogram naukowy Profesora Mieczysława Omyły 13
Życie i działalność naukowa 13
Anna Wojtowicz: Perspektywy logiki niefregowskiej 31
1. Wstęp 31
2. Historia - krótki przegląd 33
3. Perspektywy 37
3.1 Wybór określonego sposobu formalizacji pojęcia identyczności 37
3.1.1 Rozszerzenie lub ograniczanie słownika języka logiki 38
3.1.2 Zmiana znaczenia spójników należących do języka logiki 40
3.1.3 Zmiana metalogicznych własności logiki 41
3.2 Odtwarzalność znanych logik nieklasycznych w logice niefregowskiej 43
3.3 Metalogiczne i teoriomodelowe własności logik niefregowskich 45
3.4 Zastosowania logik niefregowskich w filozofii 47
3.4.1 Problem struktury zbioru sytuacji i definicja identyczności sytuacji 48
3.4.2 Analiza argumentu slingshot (argumentu z wyrzutni) 51
3.4.3 Analiza pojęcia znaczenia 51
4. Zakończenie i podziękowania 53
Bogusław Wolniewicz: O sensie i znaczeniu zdań 69
Jan Woleński: Logicy polscy o równoważności i identyczności 88
Edward Nieznański: Identyczność w Ontologii Leśniewskiego i w ontologii Arystotelesa 114
1. Identyczność w Ontologii Leśniewskiego 114
2. Identyczność w ontologii Arystotelesa 120
3. "stosunek inherencji" 123
4. "nazwy" 123
5. "przedmiot" 125
6. "tożsamość akcydentalna" 125
7. Rodzaje "identyczności" 127
8. Definicja a identyczność 127
9. Istotne składniki definicji 128
Andrzej Biłat: O pewnym uogólnieniu semantyki niefregowskiej 133
1. Czym jest semantyka niefregowska? 133
3. Sytuacje rzeczywiste i pojęcie spełniania w uogólnionych układach semantycznych 141
4. Uogólnione modele niefregowskie rachunków zdaniowych 146
5. Układy niezróżnicowane i układy pluralistyczne 149
6. Układy sytuacyjne i układy Suszki 152
7. Adekwatność prawdziwościowej semantyki niefregowskiej względem logiki klasycznej 156
8. Adekwatność uogólnionej semantyki Suszki względem logiki niefregowskiej 160
Urszula Wybraniec-Skardowska: Znaki identyczności i ich korelaty 166
1. Wprowadzenie 166
2. Aksjomatyczne określenie SCI 170
2.1. Język SCI+ 171
2.2. Aksjomaty i reguły dowodzenia 172
2.3. Operacja konsekwencji i rachunek niefregowski SCI+ 173
3. Modele związane z SCI 178
3.1. Model syntaktyczny 179
3.2. Model intensjonalny 181
3.3. Model ekstensjonalny 183
3.4 SCI+-model 187
4. Twierdzenie o pełności 189
5. Perspektywa dalszych badań 202
Grzegorz Malinowski: Identyczność i wielowartościowość* 206
Wprowadzenie 206
2. Matryce Łukasiewicza jako SCI-modele 210
3. Standardowe protologiki Rossera i Turquette'a 214
4. Semantyka referencyjna i identyczność 218
5. Wielowartościowe matryce referencyjne 222
6. Uwagi końcowe 225
Wojciech Dzik: Rozmaitość typów unifikacji w logikach niefregowskich 228
1. Wstęp 228
2. Unifikacja w teoriach równościowych 229
3. Logiki i teorie niefregowskie 231
4. Teoria unifikacji w logikach z identycznością ≡ 240
5. Unifikacja w logikach niefregowskich 242
6. Zastosowanie: strukturalna zupełność 250
Andrzej Wroński: Zasada Fregego i wewnętrzna logika struktur algebraicznych 258
Jerzy Pogonowski: Intuicja matematyczna w działaniu 272
1. Wstęp 272
2. Czym jest intuicja matematyczna? 272
2.1 Davies i Hersh o intuicji 273
2.2 Mieczysław Omyta o intuicji 274
2.3 Czymże więc są intuicje matematyczne? 276
2.4 Intuicja matematyczna w działaniu 281
2. Praktykę badawczą matematyki. 281
3. Dydaktykę matematyki. 282
3. Zmienność intuicji matematycznych 283
3.1 Antynomie i paradoksy 283
3.2 Przykłady zmienności intuicji matematycznych 286
3.3 Kilka problemów 292
4. Zakończenie 294
Kazimierz Trzęsicki: Filozofia matematyki a informatyka 297
Wstęp 297
2. Formalizm a informatyka 311
2.1 Główne postulaty formalizmu 312
2.2 Wkład formalizmu do informatyki 312
3. Intuicjonizm a informatyka 315
3.1 Istota intuicjonizmu 315
3.2 Konstruktywizm w informatyce 319
Witold Marciszewski: Fizykalizacja języka przez kodowanie arytmetyczne w notacji binarnej 332
1. Dwa pola rozważań w debacie o przyszłości sztucznej inteligencji 332
2. Fizykalizacja obliczeń jako odwzorowanie liczb i operacji na liczbach w stanach i operacjach maszyny 334
3. Kodowanie arytmetyczne składni języka 336
Kordula Świętorzecka: Jedyność i tożsamość Absolutu w Kurta Gödla teorii summum bonum 340
1. Wstęp 340
2. Teoria summum bonum 341
2.1 Inspiracje filozoficzne 341
2.2 Formalizm Gödla w wersji Scotta - teoria TG 343
2.3 Nierozróżnialność Absolutu w teorii TG 351
3. Jedyność i tożsamość Absolutu w TG z identycznością 352
3.1 Identyczność via definicja Leibniza 353
3.2 Identyczność wprowadzona aksjomatycznie 355
Piotr Wojtylak: Strukturalna zupełność logik modalnych 365
Janusz Czelakowski: O probabilistycznej interpretacji predykatów 376
1. Uwagi o predykatach ilościowych 376
2. Dystrybuanty 382
3. Algebra probabilistycznych atrybutów 383
4. Logika 391
5. Uwagi 392
5.1 W standardowy sposób uzupełniamy kratę CDD,∧,∨ 392
5.2 Powyższe definicje mają też sens dla szerszej algebry CD wszystkich niekoniecznie ciągłych, dystrybuant. Powstającą w ten sposób algebrę 394
5.3 Algebra CCD jest wyposażona w operację → zdefiniowaną następująco. 395
Andrzej Pietruszczak: Ogólna koncepcja bycia częścią całości 397
1. Filozoficzne wprowadzenie i preliminaria 397
3. Maksymalnie domknięte zbiory przechodnie 405
4. Trzeci aksjomat Dla dowolnego podzbioru X zbioru U kładziemy: 410
4.1. Pewne pomocnicze fakty 411
4.2. Pewna równoważna wersja aksjomatu (A3) 417
4.3. Mocniejsza wersja aksjomatu (A3) 425
5. Dwie wersje czwartego aksjomatu. 433
6. «Częściowa zasada monotoniczności» - równoważna wersja aksjomatu (A4S) 441
7. Piąty aksjomat 443
8. Suma mereologiczna 449
9. Suma mereologiczna a kres górny 454
Jacek Malinowski: O systemach logicznych opartych na pojęciu funkcji prawdopodobieństwa 463
1. Testowanie hipotez a wynikanie logiczne 463
2. Język i semantyka 465
3. Własności relacji wspierania - ⊨~ 476
4. Pewne własności relacji ⊨~iw 485
5. Dwa użyteczne przykłady 492
Stanisław Krajewski: Wnioskowania prawomocne i mocne: jednolite podejście do wnioskowań niezawodnych i uprawdopodobniających 499
Wstęp 499
1. Argumenty mocne 502
2. Wnioskowania dedukcyjne 506
3. Dobra argumentacja 512
4. Zastosowanie: wnioskowanie redukcyjne 516
Noty o Autorach 519
Biogram naukowy Profesora Mieczysława Omyły 13
Życie i działalność naukowa 13
Anna Wojtowicz: Perspektywy logiki niefregowskiej 31
1. Wstęp 31
2. Historia - krótki przegląd 33
3. Perspektywy 37
3.1 Wybór określonego sposobu formalizacji pojęcia identyczności 37
3.1.1 Rozszerzenie lub ograniczanie słownika języka logiki 38
3.1.2 Zmiana znaczenia spójników należących do języka logiki 40
3.1.3 Zmiana metalogicznych własności logiki 41
3.2 Odtwarzalność znanych logik nieklasycznych w logice niefregowskiej 43
3.3 Metalogiczne i teoriomodelowe własności logik niefregowskich 45
3.4 Zastosowania logik niefregowskich w filozofii 47
3.4.1 Problem struktury zbioru sytuacji i definicja identyczności sytuacji 48
3.4.2 Analiza argumentu slingshot (argumentu z wyrzutni) 51
3.4.3 Analiza pojęcia znaczenia 51
4. Zakończenie i podziękowania 53
Bogusław Wolniewicz: O sensie i znaczeniu zdań 69
Jan Woleński: Logicy polscy o równoważności i identyczności 88
Edward Nieznański: Identyczność w Ontologii Leśniewskiego i w ontologii Arystotelesa 114
1. Identyczność w Ontologii Leśniewskiego 114
2. Identyczność w ontologii Arystotelesa 120
3. "stosunek inherencji" 123
4. "nazwy" 123
5. "przedmiot" 125
6. "tożsamość akcydentalna" 125
7. Rodzaje "identyczności" 127
8. Definicja a identyczność 127
9. Istotne składniki definicji 128
Andrzej Biłat: O pewnym uogólnieniu semantyki niefregowskiej 133
1. Czym jest semantyka niefregowska? 133
3. Sytuacje rzeczywiste i pojęcie spełniania w uogólnionych układach semantycznych 141
4. Uogólnione modele niefregowskie rachunków zdaniowych 146
5. Układy niezróżnicowane i układy pluralistyczne 149
6. Układy sytuacyjne i układy Suszki 152
7. Adekwatność prawdziwościowej semantyki niefregowskiej względem logiki klasycznej 156
8. Adekwatność uogólnionej semantyki Suszki względem logiki niefregowskiej 160
Urszula Wybraniec-Skardowska: Znaki identyczności i ich korelaty 166
1. Wprowadzenie 166
2. Aksjomatyczne określenie SCI 170
2.1. Język SCI+ 171
2.2. Aksjomaty i reguły dowodzenia 172
2.3. Operacja konsekwencji i rachunek niefregowski SCI+ 173
3. Modele związane z SCI 178
3.1. Model syntaktyczny 179
3.2. Model intensjonalny 181
3.3. Model ekstensjonalny 183
3.4 SCI+-model 187
4. Twierdzenie o pełności 189
5. Perspektywa dalszych badań 202
Grzegorz Malinowski: Identyczność i wielowartościowość* 206
Wprowadzenie 206
2. Matryce Łukasiewicza jako SCI-modele 210
3. Standardowe protologiki Rossera i Turquette'a 214
4. Semantyka referencyjna i identyczność 218
5. Wielowartościowe matryce referencyjne 222
6. Uwagi końcowe 225
Wojciech Dzik: Rozmaitość typów unifikacji w logikach niefregowskich 228
1. Wstęp 228
2. Unifikacja w teoriach równościowych 229
3. Logiki i teorie niefregowskie 231
4. Teoria unifikacji w logikach z identycznością ≡ 240
5. Unifikacja w logikach niefregowskich 242
6. Zastosowanie: strukturalna zupełność 250
Andrzej Wroński: Zasada Fregego i wewnętrzna logika struktur algebraicznych 258
Jerzy Pogonowski: Intuicja matematyczna w działaniu 272
1. Wstęp 272
2. Czym jest intuicja matematyczna? 272
2.1 Davies i Hersh o intuicji 273
2.2 Mieczysław Omyta o intuicji 274
2.3 Czymże więc są intuicje matematyczne? 276
2.4 Intuicja matematyczna w działaniu 281
2. Praktykę badawczą matematyki. 281
3. Dydaktykę matematyki. 282
3. Zmienność intuicji matematycznych 283
3.1 Antynomie i paradoksy 283
3.2 Przykłady zmienności intuicji matematycznych 286
3.3 Kilka problemów 292
4. Zakończenie 294
Kazimierz Trzęsicki: Filozofia matematyki a informatyka 297
Wstęp 297
2. Formalizm a informatyka 311
2.1 Główne postulaty formalizmu 312
2.2 Wkład formalizmu do informatyki 312
3. Intuicjonizm a informatyka 315
3.1 Istota intuicjonizmu 315
3.2 Konstruktywizm w informatyce 319
Witold Marciszewski: Fizykalizacja języka przez kodowanie arytmetyczne w notacji binarnej 332
1. Dwa pola rozważań w debacie o przyszłości sztucznej inteligencji 332
2. Fizykalizacja obliczeń jako odwzorowanie liczb i operacji na liczbach w stanach i operacjach maszyny 334
3. Kodowanie arytmetyczne składni języka 336
Kordula Świętorzecka: Jedyność i tożsamość Absolutu w Kurta Gödla teorii summum bonum 340
1. Wstęp 340
2. Teoria summum bonum 341
2.1 Inspiracje filozoficzne 341
2.2 Formalizm Gödla w wersji Scotta - teoria TG 343
2.3 Nierozróżnialność Absolutu w teorii TG 351
3. Jedyność i tożsamość Absolutu w TG z identycznością 352
3.1 Identyczność via definicja Leibniza 353
3.2 Identyczność wprowadzona aksjomatycznie 355
Piotr Wojtylak: Strukturalna zupełność logik modalnych 365
Janusz Czelakowski: O probabilistycznej interpretacji predykatów 376
1. Uwagi o predykatach ilościowych 376
2. Dystrybuanty 382
3. Algebra probabilistycznych atrybutów 383
4. Logika 391
5. Uwagi 392
5.1 W standardowy sposób uzupełniamy kratę CDD,∧,∨ 392
5.2 Powyższe definicje mają też sens dla szerszej algebry CD wszystkich niekoniecznie ciągłych, dystrybuant. Powstającą w ten sposób algebrę 394
5.3 Algebra CCD jest wyposażona w operację → zdefiniowaną następująco. 395
Andrzej Pietruszczak: Ogólna koncepcja bycia częścią całości 397
1. Filozoficzne wprowadzenie i preliminaria 397
3. Maksymalnie domknięte zbiory przechodnie 405
4. Trzeci aksjomat Dla dowolnego podzbioru X zbioru U kładziemy: 410
4.1. Pewne pomocnicze fakty 411
4.2. Pewna równoważna wersja aksjomatu (A3) 417
4.3. Mocniejsza wersja aksjomatu (A3) 425
5. Dwie wersje czwartego aksjomatu. 433
6. «Częściowa zasada monotoniczności» - równoważna wersja aksjomatu (A4S) 441
7. Piąty aksjomat 443
8. Suma mereologiczna 449
9. Suma mereologiczna a kres górny 454
Jacek Malinowski: O systemach logicznych opartych na pojęciu funkcji prawdopodobieństwa 463
1. Testowanie hipotez a wynikanie logiczne 463
2. Język i semantyka 465
3. Własności relacji wspierania - ⊨~ 476
4. Pewne własności relacji ⊨~iw 485
5. Dwa użyteczne przykłady 492
Stanisław Krajewski: Wnioskowania prawomocne i mocne: jednolite podejście do wnioskowań niezawodnych i uprawdopodobniających 499
Wstęp 499
1. Argumenty mocne 502
2. Wnioskowania dedukcyjne 506
3. Dobra argumentacja 512
4. Zastosowanie: wnioskowanie redukcyjne 516
Noty o Autorach 519