Dane szczegółowe książki
Idea transcendentalizmu: od Kanta do Wittgensteina / Parszutowicz, Przemysław; Soin, Maciej (1961-)
Tytuł
Idea transcendentalizmu: od Kanta do Wittgensteina
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, 2011
ISBN
9788376830148
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Od redakcji 10
Artur Banaszkiewicz Uniwersytet Łódzki Kantowskie pojęcie poznania transcendentalnego 12
1. Termin „transcendentalny" - uwagi wstępne 15
2. Poznanie transcendentalne 20
Marek Maciejczak Politechnika Warszawska Jedność systemowa w Krytyce czystego rozumu Immanuela Kanta 44
1. Jedność spostrzeżenia 45
3. Jedność samowiedzy 58
4. Jedność rozumu 65
Podsumowanie 68
Andrzej Lorenz Uniwersytet Wrocławski Problem „rzeczy samych w sobie" w filozofii transcendentalnej Kanta - próba rekonstrukcji na podstawie analizy językowej 70
1. Wstęp 70
2. Transcendentalno-filozoficzny sens rozróżnienia „rzecz rozważana jako zjawisko" vs. „rzecz rozważana sama w sobie" 78
3. Empiryczna różnica między zjawiskiem a rzeczą samą w sobie 90
4. Transcendentalna różnica między zjawiskiem a rzeczą samą w sobie 94
5. Zakończenie 98
Radosław Kuliniak Uniwersytet Wrocławski Immanuela Kanta Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 101
1. Wprowadzenie 101
2. Podział Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 102
3. Kantowskie Refleksje o metodzie 108
4. Kanta Refleksje o „Estetyce transcendentalnej" 112
5. Refleksje o „Logice transcendentalnej" 114
6. „Psychologia racjonalna" w Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 120
7. „Kosmologia racjonalna" w Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 123
8. „Teologia racjonalna" w Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 127
9. Kantowskie Refleksje z „Metodologii transcendentalnej" 131
Wojciech Włoch Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Kantowskie pojęcie filozofii prawa 136
Tomasz Kubalica Uniwersytet Śląski w Katowicach „Przewrót kopernikański" Immanuela Kanta a teoria odbicia 154
Kopernikańska metafora 155
Transcendentna i immanentna teoria odbicia 161
Przedmiot poznania a problem subsumpcji 167
Marcin Poręba Uniwersytet Warszawski Dwa pojęcia aprioryczności **1 174
Dorota Leszczyna Uniwersytet Wrocławski Recepcje filozofii transcendentalnej Immanuela Kanta w XlX-wiecznej Hiszpanii 188
1. Wprowadzenie **1 188
2. Faza pierwsza lata 1800-1821 192
3. Faza druga lata 1822-1868 196
4. Faza trzecia lata 1875-1900 204
5. Pierwsze hiszpańskie przekłady dzieł Kanta 214
Andrzej J. Noras Uniwersytet Śląski w Katowicach Transcendentalizm Hermanna Cohena 218
Wojciech Hanuszkiewicz Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Problem estetyki transcendentalnej w ujęciu Hermanna Cohena 244
Andrzej Lisak Politechnika Gdańska Alois Riehl - filozofia transcendentalna a realizm 271
Marek Szulakiewicz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Filozofia transcendentalna i metafizyka 303
Ku metafizycznej wykładni transcendentalizmu 304
Zwrot ku podmiotowi 306
Pominięcie bytu 306
Ograniczenie filozofii 307
O możliwościach transcendentalnych przeobrażeń w metafizyce 307
Ugruntowanie metafizyczne i transcendentalne 310
Zakończenie 314
Bolesław Andrzejewski Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Politechnika Koszalińska Problem języka i komunikacji w świetle filozofii transcendentalnej 319
1. Słowo wstępne 319
2. Racjonalizm metodyczny 319
3. O „brakach" i „zaletach" kantyzmu w zakresie teorii języka i komunikacji 322
4. Wilhelm von Humboldt i językowe a priori 324
5. Transcendentalne implikacje symbolizmu komunikacyjnego 333
6. Podsumowanie 339
Przemysław Parszutowicz Instytut Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie Idea krytyki poznania w filozofii Ernsta Cassirera 340
Leszek Kopciuch Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Nicolaia Hartmanna krytyka Kantowskiego podmiotu transcendentalnego w etyce 358
Jakub Duraj Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Heidegger: praktyczne umotywowanie problematyki transcendentalnej 381
1. Ontologią fundamentalna jako analityka egzystencjalna **3 382
2. Hermeneutyczna reinterpretacja fenomenologii 387
3. Egzystencyjny motyw ontologii 392
4. Filozofia jako działanie 395
5. Decyzjonizm 400
Literatura cytowana w nawiasach 408
Mateusz Bonecki Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Transcendentalna refleksja nad poznaniem obiektywizującym i jej redefinicja w duchu nauk humanistycznych 411
I. Intencjonalność i redukcja fenomenologiczna 411
II. Pytanie o syntezę intencjonalną. Zarzut Heideggera 417
III. Rozumienie jako podstawa intencjonalności 421
IV. Czynnościowe ugruntowanie poznania 424
V. Konsekwencje 429
Norbert Leśniewski Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Ontologizacja transcendentalizmu Historyczno-intencjonalny aspekt Heideggerowskiej interpretacji Krytyki czystego rozumu Kanta 435
Andrzej Przyłębski Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Hermeneutyka wobec transcendentalizmu 453
1. Czym jest transcendentalizm? 454
2. Czym jest filozofia hermeneutyczną? 456
3. Czy filozofia hermeneutyczna jest pewną wersją transcendentalizmu? 461
4. Hermeneutyka wobec transcendentalnej fenomenologii 469
5. Podsumowanie 471
Rafał Michalski, Agata Zwolińska Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Między fenomenologią a transcendentalizmem motywy kantowskie w filozofii Helmutha Plessnera 473
1. Kryzys filozofii transcendentalnej? 476
2. Estezjologia ducha 485
3. Teoria warstw życia organicznego 494
Podsumowanie 505
Krzysztof Śnieżyński WSFP „Ignatianum" w Krakowie Karl Rahner i transcendentalna odnowa teologii 508
Wstęp 510
I. Specyfika naukowej umysłowości Karla Rahnera 511
2. Spekulatywne podłoże teologii Rahnera i teologiczne znaczenie Ducha w świecie 520
3. Zmiana teoretycznego nastawienia i transcendentalny sposób stawiania pytań 522
II. Transcendentalizm w metafizyczno-teologicznej antropologii Rahnera 523
1. Człowiek jako pytanie o byt szukające odpowiedzi poza sobą 527
2. Człowiek jako poznanie szukające swej istoty poza sobą 530
3. Człowiek jako wolność szukająca samourzeczywistnienia poza sobą 533
III. Rahner i Kant - podobieństwa i różnice 539
2. Między Kantem a Rahnerem: podstawowa różnica 541
3. Rahner wobec Kanta: produktywna recepcja 550
Zakończenie 551
Włodzimierz Heflik Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Logika jako zwierciadlany obraz świata Próba transcendentalnej interpretacji Traktatu Wittgensteina **1 555
Wstęp 555
Uwagi końcowe 573
Maciej Soin Instytut Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie Wittgenstein i transcendentalizm 575
1. Problem 575
2. Traktat 577
3. Pierwszy zwrot 582
4. Drugi zwrot 586
5. Konkluzja 590
Artur Banaszkiewicz Uniwersytet Łódzki Kantowskie pojęcie poznania transcendentalnego 12
1. Termin „transcendentalny" - uwagi wstępne 15
2. Poznanie transcendentalne 20
Marek Maciejczak Politechnika Warszawska Jedność systemowa w Krytyce czystego rozumu Immanuela Kanta 44
1. Jedność spostrzeżenia 45
3. Jedność samowiedzy 58
4. Jedność rozumu 65
Podsumowanie 68
Andrzej Lorenz Uniwersytet Wrocławski Problem „rzeczy samych w sobie" w filozofii transcendentalnej Kanta - próba rekonstrukcji na podstawie analizy językowej 70
1. Wstęp 70
2. Transcendentalno-filozoficzny sens rozróżnienia „rzecz rozważana jako zjawisko" vs. „rzecz rozważana sama w sobie" 78
3. Empiryczna różnica między zjawiskiem a rzeczą samą w sobie 90
4. Transcendentalna różnica między zjawiskiem a rzeczą samą w sobie 94
5. Zakończenie 98
Radosław Kuliniak Uniwersytet Wrocławski Immanuela Kanta Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 101
1. Wprowadzenie 101
2. Podział Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 102
3. Kantowskie Refleksje o metodzie 108
4. Kanta Refleksje o „Estetyce transcendentalnej" 112
5. Refleksje o „Logice transcendentalnej" 114
6. „Psychologia racjonalna" w Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 120
7. „Kosmologia racjonalna" w Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 123
8. „Teologia racjonalna" w Reflexionen zur Kritik der reinen Vernunft 127
9. Kantowskie Refleksje z „Metodologii transcendentalnej" 131
Wojciech Włoch Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Kantowskie pojęcie filozofii prawa 136
Tomasz Kubalica Uniwersytet Śląski w Katowicach „Przewrót kopernikański" Immanuela Kanta a teoria odbicia 154
Kopernikańska metafora 155
Transcendentna i immanentna teoria odbicia 161
Przedmiot poznania a problem subsumpcji 167
Marcin Poręba Uniwersytet Warszawski Dwa pojęcia aprioryczności **1 174
Dorota Leszczyna Uniwersytet Wrocławski Recepcje filozofii transcendentalnej Immanuela Kanta w XlX-wiecznej Hiszpanii 188
1. Wprowadzenie **1 188
2. Faza pierwsza lata 1800-1821 192
3. Faza druga lata 1822-1868 196
4. Faza trzecia lata 1875-1900 204
5. Pierwsze hiszpańskie przekłady dzieł Kanta 214
Andrzej J. Noras Uniwersytet Śląski w Katowicach Transcendentalizm Hermanna Cohena 218
Wojciech Hanuszkiewicz Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Problem estetyki transcendentalnej w ujęciu Hermanna Cohena 244
Andrzej Lisak Politechnika Gdańska Alois Riehl - filozofia transcendentalna a realizm 271
Marek Szulakiewicz Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Filozofia transcendentalna i metafizyka 303
Ku metafizycznej wykładni transcendentalizmu 304
Zwrot ku podmiotowi 306
Pominięcie bytu 306
Ograniczenie filozofii 307
O możliwościach transcendentalnych przeobrażeń w metafizyce 307
Ugruntowanie metafizyczne i transcendentalne 310
Zakończenie 314
Bolesław Andrzejewski Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Politechnika Koszalińska Problem języka i komunikacji w świetle filozofii transcendentalnej 319
1. Słowo wstępne 319
2. Racjonalizm metodyczny 319
3. O „brakach" i „zaletach" kantyzmu w zakresie teorii języka i komunikacji 322
4. Wilhelm von Humboldt i językowe a priori 324
5. Transcendentalne implikacje symbolizmu komunikacyjnego 333
6. Podsumowanie 339
Przemysław Parszutowicz Instytut Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie Idea krytyki poznania w filozofii Ernsta Cassirera 340
Leszek Kopciuch Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Nicolaia Hartmanna krytyka Kantowskiego podmiotu transcendentalnego w etyce 358
Jakub Duraj Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Heidegger: praktyczne umotywowanie problematyki transcendentalnej 381
1. Ontologią fundamentalna jako analityka egzystencjalna **3 382
2. Hermeneutyczna reinterpretacja fenomenologii 387
3. Egzystencyjny motyw ontologii 392
4. Filozofia jako działanie 395
5. Decyzjonizm 400
Literatura cytowana w nawiasach 408
Mateusz Bonecki Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Transcendentalna refleksja nad poznaniem obiektywizującym i jej redefinicja w duchu nauk humanistycznych 411
I. Intencjonalność i redukcja fenomenologiczna 411
II. Pytanie o syntezę intencjonalną. Zarzut Heideggera 417
III. Rozumienie jako podstawa intencjonalności 421
IV. Czynnościowe ugruntowanie poznania 424
V. Konsekwencje 429
Norbert Leśniewski Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Ontologizacja transcendentalizmu Historyczno-intencjonalny aspekt Heideggerowskiej interpretacji Krytyki czystego rozumu Kanta 435
Andrzej Przyłębski Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu Hermeneutyka wobec transcendentalizmu 453
1. Czym jest transcendentalizm? 454
2. Czym jest filozofia hermeneutyczną? 456
3. Czy filozofia hermeneutyczna jest pewną wersją transcendentalizmu? 461
4. Hermeneutyka wobec transcendentalnej fenomenologii 469
5. Podsumowanie 471
Rafał Michalski, Agata Zwolińska Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Między fenomenologią a transcendentalizmem motywy kantowskie w filozofii Helmutha Plessnera 473
1. Kryzys filozofii transcendentalnej? 476
2. Estezjologia ducha 485
3. Teoria warstw życia organicznego 494
Podsumowanie 505
Krzysztof Śnieżyński WSFP „Ignatianum" w Krakowie Karl Rahner i transcendentalna odnowa teologii 508
Wstęp 510
I. Specyfika naukowej umysłowości Karla Rahnera 511
2. Spekulatywne podłoże teologii Rahnera i teologiczne znaczenie Ducha w świecie 520
3. Zmiana teoretycznego nastawienia i transcendentalny sposób stawiania pytań 522
II. Transcendentalizm w metafizyczno-teologicznej antropologii Rahnera 523
1. Człowiek jako pytanie o byt szukające odpowiedzi poza sobą 527
2. Człowiek jako poznanie szukające swej istoty poza sobą 530
3. Człowiek jako wolność szukająca samourzeczywistnienia poza sobą 533
III. Rahner i Kant - podobieństwa i różnice 539
2. Między Kantem a Rahnerem: podstawowa różnica 541
3. Rahner wobec Kanta: produktywna recepcja 550
Zakończenie 551
Włodzimierz Heflik Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Logika jako zwierciadlany obraz świata Próba transcendentalnej interpretacji Traktatu Wittgensteina **1 555
Wstęp 555
Uwagi końcowe 573
Maciej Soin Instytut Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie Wittgenstein i transcendentalizm 575
1. Problem 575
2. Traktat 577
3. Pierwszy zwrot 582
4. Drugi zwrot 586
5. Konkluzja 590