Dane szczegółowe książki
Warunkowe zwolnienie i jego korelaty socjopedagogiczne / Linowski, Krzysztof
Autorzy
Tytuł
Warunkowe zwolnienie i jego korelaty socjopedagogiczne
Wydawnictwo
Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, 2009
ISBN
978-83-7545-105-4
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp 10
Rozdział 1. Socjopedagogiczne korelaty wychowania 20
1.1. Środowisko rodzinne w kontekście niedostosowania społecznego 20
1.1.1. Rodzina w procesie wychowania 20
1.1.2. Dysfunkcje rodziny a niedostosowanie społeczne dzieci i młodzieży 23
1.2. Środowisko socjalizacyjne szkoły 36
1.3. Środowisko lokalne a socjalizacja 44
Czynniki ryzyka w środowisku społecznym 46
Rozdział 2. Problematyka wychowania resocjalizacyjnego 48
2.1. Wychowanie resocjalizujące jako przedmiot pedagogiki 48
2.2. Cele wychowania resocjalizacyjnego 58
2.3. Zakres i możliwości oddziaływań penitencjarnych 77
Rozdział 3. Wybrane problemy współczesnego systemu penitencjarnego 106
3.1. Zaludnienie jednostek penitencjarnych w latach 2004-2007 106
3.2. Charakterystyka jednostek penitencjarnych ze względu na status osób w nich przebywających skazanych, ukaranych i tymczasowo aresztowanych 115
3.3. Dynamika stosowania warunkowego przedterminowego zwolnienia w latach 2004-2007 142
3.4. Przepustki i zezwolenia na czasowe opuszczenie jednostki penitencjarnej w latach 2004-2007 148
3.5. Pomoc postpenitencjarna 152
3.6. Zatrudnienie osób odbywających karę pozbawienia wolności 155
Rozdział 4. Warunkowe przedterminowe zwolnienie jako środek wychowania resocjalizującego 162
4.1. Aspekty historyczne i charakterystyka warunkowego przedterminowego zwolnienia 162
4.2. Rozwój warunkowego przedterminowego zwolnienia w Polsce 169
4.3. Aktualne uwarunkowania stosowania warunkowego przedterminowego zwolnienia 187
4.3.1. Przestanki formalne 191
4.3.2. Przesłanki merytoryczne 197
4.3.3. Prognozowanie kryminologiczno-społeczne 204
Czynniki pozytywne 205
Czynniki negatywne 208
4.3.4. Obowiązki skazanego w okresie próby 210
4.3.5. Odwołanie warunkowego przedterminowego zwolnienia 213
Rozdział 5. Metodologiczne aspekty badań 217
5.1. Przedmiot i cel badań 218
5.2. Problemy i hipotezy badawcze 221
5.3. Metody, techniki i narzędzia badawcze 227
5.4. Charakterystyka grupy badawczej oraz organizacja badań 232
Stan cywilny deklarowany przez badanych 234
Wykształcenie badanych 235
Pochodzenie badanych 237
Miejsce zamieszkania badanych 237
Rozdział 6. Analiza wyników badań własnych warunkowe zwolnienie i jego korelaty socjopedagogiczne 240
6.1. Wpływ czynników osobistych na proces resocjalizacji zakładowej i readaptacji społecznej 240
6.1.1. Wiek, wykształcenie, motywy popełniania przestępstw, system wartości, przekonań, stan zdrowia, uzależnienia oraz zainteresowania skazanych a warunkowe przedterminowe zwolnienie 241
Wiek 241
Stan cywilny deklarowany przez badanych 242
Wykształcenie badanych 244
Stan zdrowia skazanych w ich własnej ocenie 248
Zainteresowania deklarowane przez badanych 251
Motywy popełniania przestępstw w ocenie badanych 253
Poczucie szczęścia wśród skazanych 256
Uzależnienia wśród badanych 259
Znaczący "inni" dla badanych 262
Wartości ważne dla skazanych 265
Najważniejsze sprawy w życiu w ocenie badanych 268
Skazani jako ludzie odpowiedzialni w ocenie własnej (poczucie sprawstwa i samoocena) 270
Czynniki wpływające na niegodne postępowanie ludzi w ocenie badanych 273
Uczenie się kochania innych w ocenie badanych 276
Wykorzystywanie innych osób przez badanych do własnych celów 279
Wiek rozpoczęcia życia seksualnego przez badanych 281
Deklarowana przynależność badanych do podkultury przestępczej - "grypserki" 282
6.1.2. Ocena słuszności odwołania warunkowego zwolnienia a jakość funkcjonowania skazanych w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 290
Sprawiedliwość wymierzonej kary w ocenie skazanych 290
Powody odwołania warunkowego przedterminowego zwolnienia w ocenie badanych 292
Słuszność odwołania warunkowego przedterminowego zwolnienia w ocenie badanych 295
6.1.3. Ocena dotychczasowego życia oraz plany na przyszłość jako czynniki wpływające na odwołanie warunkowego przedterminowego zwolnienia 297
Karalność badanych w okresie niepełnoletności 297
Powtarzanie klas przez skazanych w ich deklaracjach 298
Ocena dotychczasowego życia przez skazanych 301
Deklarowana chęć zmiany dotychczasowego życia przez badanych 304
6. 2. Warunki rodzinne a powodzenie procesu resocjalizacji i readaptacji społecznej skazanych w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 319
6.2.1. Rodzina pochodzenia a zachowanie skazanych w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 319
Wpływ rodziny pochodzenia w ocenie badanych na ich postawy i zachowania 320
Zadowolenie z rodziny pochodzenia w ocenie skazanych 323
Poczucie bezpieczeństwa w opinii badanych w ich domach rodzinnych 328
Ocena podobieństwa rodzin pochodzenia i własnej przez badanych 330
Deklarowana chęć badanych posiadania takiej samej rodziny jak ta, z której pochodzą 333
Konflikty i awantury w rodzinie badanych skazanych według ich oświadczeń 335
Posłuszeństwo wobec rodziców skazanych w ich deklaracjach 337
Przyjmowanie postaw agresywnych w stosunku do własnych rodziców w deklaracjach badanych 340
Sposób karania skazanych przez rodziców 346
Konflikty z rodzeństwem w deklaracjach badanych 348
Karalność sądowa rodzeństwa w opiniach badanych 352
Pomoc rodzeństwa skazanym w sytuacjach trudnych 354
Rys. 78. Siła związku badanych czynników 360
6.2.2. Wpływ rodziców i osób wychowujących na postawy skazanych a warunkowe przedterminowe zwolnienie 360
Osoby wychowujące skazanych 361
Wykształcenie matki w deklaracjach badanych 364
Wykształcenie ojca w deklaracjach badanych 366
Stan zdrowia rodziców w opinii badanych 368
Kto uczył odróżniać skazanych dobro od zła w ich opiniach? 371
Zainteresowanie rodziców problemami skazanych w ich ocenie 373
Miłość matek i ojców do skazanych w ocenie badanych 375
Miłość ojców do skazanych w ocenie badanych 378
Miłość wzajemna rodziców w ocenie badanych 380
Czy rodzice byli w konflikcie z prawem według opinii badanych 385
Traktowanie skazanych i rodzeństwa przez rodziców 387
6.2.3. Wiara i religijność skazanych oraz ich rodzin a warunkowe przedterminowe zwolnienie 393
Religijność matki a poprawne funkcjonowanie skazanego w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 393
Religijność ojca a poprawne funkcjonowanie skazanego w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 396
Rodzice jako nauczyciele życia religijnego badanych 399
Stosunek do wiary badanych według ich oświadczeń 401
6.3. Warunki życia i ocena udzielonej pomocy przez skazanych a warunkowe zwolnienie 409
6.3.1. Ocena warunków życia po opuszczeniu zakładu karnego oraz pochodzenie skazanych a odwołane warunkowe przedterminowe zwolnienie 410
Warunki materialne własnej rodziny w ocenie badanych 410
Warunki mieszkaniowe w ocenie badanych 412
Deklarowane miejsce pochodzenia skazanych a odwołane warunkowe przedterminowe zwolnienie 415
Elementy zaskoczenia po wyjściu na wolność a warunkowe zwolnienie 417
6.3.2. Napotkane trudności oraz oczekiwania na pomoc przez skazanych oraz ocena udzielonej pomocy a warunkowe przedterminowe zwolnienie 423
Trudności napotkane przez skazanych w chwili uzyskania warunkowego przedterminowego zwolnienia 423
Pomoc udzielona badanym po wyjściu na wolność 428
Oparcie w trudnych sytuacjach w deklaracjach badanych 433
6.4. Rodzaj popełnionego przestępstwa, warunki odbywania kary pozbawienia wolności oraz obowiązki wynikające z warunkowego zwolnienia a readaptacja społeczna w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 439
6.4.1. Rodzaj popełnionego przestępstwa, wymiar kary, warunki odbywania kary pozbawienia wolności oraz ich ocena a warunkowe zwolnienie 439
Rodzaj zakładu karnego, w którym badani odbywali karę pozbawienia wolności 439
Typ zakładu karnego, w którym badani odbywali karę pozbawienia wolności 441
System odbywania kary pozbawienia wolności 444
Podejmowanie terapii uzależnień przez skazanych 446
Rodzaj popełnionego przestępstwa 449
Znajomości zawierane w więzieniu przez badanych 452
Na czym polegała znajomość zawarta w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności 454
Ocena pobytu w więzieniu przez badanych 456
6.4.2. Korzystanie z możliwości opuszczenia zakładu karnego i zachowanie skazanych w czasie pobytu w więzieniu a warunkowe przedterminowe zwolnienie 460
Pobyt na przerwie w odbywaniu kary pozbawienia wolności a warunkowe zwolnienie 461
Terminowy powrót do zakładu karnego po zezwoleniu na jego opuszczenie 463
Korzystanie z widzeń i innych zezwoleń na opuszczenie zakładu karnego w ocenie badanych 464
Nagradzanie regulaminowe w ocenie skazanych 467
Podleganie odpowiedzialności dyscyplinarnej za przekroczenia w ocenie skazanych 469
6.4.3. Podmiot wnioskujący o udzielenie warunkowego zwolnienia i obowiązki nałożone na skazanych w czasie próby a powodzenie warunkowego zwolnienia 474
Obowiązki nałożone na skazanych na czas próby 474
Podmiot występujący z wnioskiem o warunkowe przedterminowe zwolnienie 477
Konkluzje, postulaty i zalecenia 483
Bibliografia 503
I. Druki zwarte 503
II. Artykuły z czasopism 517
III. Akty prawne 521
Rozdział 1. Socjopedagogiczne korelaty wychowania 20
1.1. Środowisko rodzinne w kontekście niedostosowania społecznego 20
1.1.1. Rodzina w procesie wychowania 20
1.1.2. Dysfunkcje rodziny a niedostosowanie społeczne dzieci i młodzieży 23
1.2. Środowisko socjalizacyjne szkoły 36
1.3. Środowisko lokalne a socjalizacja 44
Czynniki ryzyka w środowisku społecznym 46
Rozdział 2. Problematyka wychowania resocjalizacyjnego 48
2.1. Wychowanie resocjalizujące jako przedmiot pedagogiki 48
2.2. Cele wychowania resocjalizacyjnego 58
2.3. Zakres i możliwości oddziaływań penitencjarnych 77
Rozdział 3. Wybrane problemy współczesnego systemu penitencjarnego 106
3.1. Zaludnienie jednostek penitencjarnych w latach 2004-2007 106
3.2. Charakterystyka jednostek penitencjarnych ze względu na status osób w nich przebywających skazanych, ukaranych i tymczasowo aresztowanych 115
3.3. Dynamika stosowania warunkowego przedterminowego zwolnienia w latach 2004-2007 142
3.4. Przepustki i zezwolenia na czasowe opuszczenie jednostki penitencjarnej w latach 2004-2007 148
3.5. Pomoc postpenitencjarna 152
3.6. Zatrudnienie osób odbywających karę pozbawienia wolności 155
Rozdział 4. Warunkowe przedterminowe zwolnienie jako środek wychowania resocjalizującego 162
4.1. Aspekty historyczne i charakterystyka warunkowego przedterminowego zwolnienia 162
4.2. Rozwój warunkowego przedterminowego zwolnienia w Polsce 169
4.3. Aktualne uwarunkowania stosowania warunkowego przedterminowego zwolnienia 187
4.3.1. Przestanki formalne 191
4.3.2. Przesłanki merytoryczne 197
4.3.3. Prognozowanie kryminologiczno-społeczne 204
Czynniki pozytywne 205
Czynniki negatywne 208
4.3.4. Obowiązki skazanego w okresie próby 210
4.3.5. Odwołanie warunkowego przedterminowego zwolnienia 213
Rozdział 5. Metodologiczne aspekty badań 217
5.1. Przedmiot i cel badań 218
5.2. Problemy i hipotezy badawcze 221
5.3. Metody, techniki i narzędzia badawcze 227
5.4. Charakterystyka grupy badawczej oraz organizacja badań 232
Stan cywilny deklarowany przez badanych 234
Wykształcenie badanych 235
Pochodzenie badanych 237
Miejsce zamieszkania badanych 237
Rozdział 6. Analiza wyników badań własnych warunkowe zwolnienie i jego korelaty socjopedagogiczne 240
6.1. Wpływ czynników osobistych na proces resocjalizacji zakładowej i readaptacji społecznej 240
6.1.1. Wiek, wykształcenie, motywy popełniania przestępstw, system wartości, przekonań, stan zdrowia, uzależnienia oraz zainteresowania skazanych a warunkowe przedterminowe zwolnienie 241
Wiek 241
Stan cywilny deklarowany przez badanych 242
Wykształcenie badanych 244
Stan zdrowia skazanych w ich własnej ocenie 248
Zainteresowania deklarowane przez badanych 251
Motywy popełniania przestępstw w ocenie badanych 253
Poczucie szczęścia wśród skazanych 256
Uzależnienia wśród badanych 259
Znaczący "inni" dla badanych 262
Wartości ważne dla skazanych 265
Najważniejsze sprawy w życiu w ocenie badanych 268
Skazani jako ludzie odpowiedzialni w ocenie własnej (poczucie sprawstwa i samoocena) 270
Czynniki wpływające na niegodne postępowanie ludzi w ocenie badanych 273
Uczenie się kochania innych w ocenie badanych 276
Wykorzystywanie innych osób przez badanych do własnych celów 279
Wiek rozpoczęcia życia seksualnego przez badanych 281
Deklarowana przynależność badanych do podkultury przestępczej - "grypserki" 282
6.1.2. Ocena słuszności odwołania warunkowego zwolnienia a jakość funkcjonowania skazanych w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 290
Sprawiedliwość wymierzonej kary w ocenie skazanych 290
Powody odwołania warunkowego przedterminowego zwolnienia w ocenie badanych 292
Słuszność odwołania warunkowego przedterminowego zwolnienia w ocenie badanych 295
6.1.3. Ocena dotychczasowego życia oraz plany na przyszłość jako czynniki wpływające na odwołanie warunkowego przedterminowego zwolnienia 297
Karalność badanych w okresie niepełnoletności 297
Powtarzanie klas przez skazanych w ich deklaracjach 298
Ocena dotychczasowego życia przez skazanych 301
Deklarowana chęć zmiany dotychczasowego życia przez badanych 304
6. 2. Warunki rodzinne a powodzenie procesu resocjalizacji i readaptacji społecznej skazanych w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 319
6.2.1. Rodzina pochodzenia a zachowanie skazanych w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 319
Wpływ rodziny pochodzenia w ocenie badanych na ich postawy i zachowania 320
Zadowolenie z rodziny pochodzenia w ocenie skazanych 323
Poczucie bezpieczeństwa w opinii badanych w ich domach rodzinnych 328
Ocena podobieństwa rodzin pochodzenia i własnej przez badanych 330
Deklarowana chęć badanych posiadania takiej samej rodziny jak ta, z której pochodzą 333
Konflikty i awantury w rodzinie badanych skazanych według ich oświadczeń 335
Posłuszeństwo wobec rodziców skazanych w ich deklaracjach 337
Przyjmowanie postaw agresywnych w stosunku do własnych rodziców w deklaracjach badanych 340
Sposób karania skazanych przez rodziców 346
Konflikty z rodzeństwem w deklaracjach badanych 348
Karalność sądowa rodzeństwa w opiniach badanych 352
Pomoc rodzeństwa skazanym w sytuacjach trudnych 354
Rys. 78. Siła związku badanych czynników 360
6.2.2. Wpływ rodziców i osób wychowujących na postawy skazanych a warunkowe przedterminowe zwolnienie 360
Osoby wychowujące skazanych 361
Wykształcenie matki w deklaracjach badanych 364
Wykształcenie ojca w deklaracjach badanych 366
Stan zdrowia rodziców w opinii badanych 368
Kto uczył odróżniać skazanych dobro od zła w ich opiniach? 371
Zainteresowanie rodziców problemami skazanych w ich ocenie 373
Miłość matek i ojców do skazanych w ocenie badanych 375
Miłość ojców do skazanych w ocenie badanych 378
Miłość wzajemna rodziców w ocenie badanych 380
Czy rodzice byli w konflikcie z prawem według opinii badanych 385
Traktowanie skazanych i rodzeństwa przez rodziców 387
6.2.3. Wiara i religijność skazanych oraz ich rodzin a warunkowe przedterminowe zwolnienie 393
Religijność matki a poprawne funkcjonowanie skazanego w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 393
Religijność ojca a poprawne funkcjonowanie skazanego w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 396
Rodzice jako nauczyciele życia religijnego badanych 399
Stosunek do wiary badanych według ich oświadczeń 401
6.3. Warunki życia i ocena udzielonej pomocy przez skazanych a warunkowe zwolnienie 409
6.3.1. Ocena warunków życia po opuszczeniu zakładu karnego oraz pochodzenie skazanych a odwołane warunkowe przedterminowe zwolnienie 410
Warunki materialne własnej rodziny w ocenie badanych 410
Warunki mieszkaniowe w ocenie badanych 412
Deklarowane miejsce pochodzenia skazanych a odwołane warunkowe przedterminowe zwolnienie 415
Elementy zaskoczenia po wyjściu na wolność a warunkowe zwolnienie 417
6.3.2. Napotkane trudności oraz oczekiwania na pomoc przez skazanych oraz ocena udzielonej pomocy a warunkowe przedterminowe zwolnienie 423
Trudności napotkane przez skazanych w chwili uzyskania warunkowego przedterminowego zwolnienia 423
Pomoc udzielona badanym po wyjściu na wolność 428
Oparcie w trudnych sytuacjach w deklaracjach badanych 433
6.4. Rodzaj popełnionego przestępstwa, warunki odbywania kary pozbawienia wolności oraz obowiązki wynikające z warunkowego zwolnienia a readaptacja społeczna w czasie warunkowego przedterminowego zwolnienia 439
6.4.1. Rodzaj popełnionego przestępstwa, wymiar kary, warunki odbywania kary pozbawienia wolności oraz ich ocena a warunkowe zwolnienie 439
Rodzaj zakładu karnego, w którym badani odbywali karę pozbawienia wolności 439
Typ zakładu karnego, w którym badani odbywali karę pozbawienia wolności 441
System odbywania kary pozbawienia wolności 444
Podejmowanie terapii uzależnień przez skazanych 446
Rodzaj popełnionego przestępstwa 449
Znajomości zawierane w więzieniu przez badanych 452
Na czym polegała znajomość zawarta w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności 454
Ocena pobytu w więzieniu przez badanych 456
6.4.2. Korzystanie z możliwości opuszczenia zakładu karnego i zachowanie skazanych w czasie pobytu w więzieniu a warunkowe przedterminowe zwolnienie 460
Pobyt na przerwie w odbywaniu kary pozbawienia wolności a warunkowe zwolnienie 461
Terminowy powrót do zakładu karnego po zezwoleniu na jego opuszczenie 463
Korzystanie z widzeń i innych zezwoleń na opuszczenie zakładu karnego w ocenie badanych 464
Nagradzanie regulaminowe w ocenie skazanych 467
Podleganie odpowiedzialności dyscyplinarnej za przekroczenia w ocenie skazanych 469
6.4.3. Podmiot wnioskujący o udzielenie warunkowego zwolnienia i obowiązki nałożone na skazanych w czasie próby a powodzenie warunkowego zwolnienia 474
Obowiązki nałożone na skazanych na czas próby 474
Podmiot występujący z wnioskiem o warunkowe przedterminowe zwolnienie 477
Konkluzje, postulaty i zalecenia 483
Bibliografia 503
I. Druki zwarte 503
II. Artykuły z czasopism 517
III. Akty prawne 521