Dane szczegółowe książki
Epistemologia komunikacji medialnej: perspektywa ewolucyjna / Pleszczyński, Jan (1958-)
Autorzy
Tytuł
Epistemologia komunikacji medialnej: perspektywa ewolucyjna
Wydawnictwo
Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2013
ISBN
9788377842843
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Słowo wstępne 15
Prolog. Komunikacja i komunikowanie z perspektywy filozoficznej 19
Uśmiech Kota z Cheshire. W poszukiwaniu definicji 19
Status ontyczny komunikacji. Relacjonizm i substancjalizm 26
Komunikacja - relacja zontologizowana 33
Pojęciowa nieuchwytność komunikacji i komunikowania 39
Transport, komunikacja i epistemologia 41
Perspektywy, cząstkowe syntezy i teorie 46
Część I 51
1. Rozpoznawanie komunikacji. Żywioł i konstrukty 53
1.1. Biologiczne i kulturowe a priori 53
1.2. Rozpoznawanie żywiołu: wychodzenie z anarchiczności 57
1.3. Ontologizacja komunikacji. Animizm 59
1.4. Analiza i konstruowanie 62
Naturalność i artefaktyczność 62
Dekonstrukcja-rekonstrukcja-konstrukcja 71
1.5. Nadmiar i niedomiar - powszechne komunikacyjne doświadczenie Homo sapiens 74
1.6. Herkules i Narcyz - dwa wymiary człowieka. Personalistyczny komentarz do piramidy komunikacyjnej McQuaila 78
Pierwotna diada komunikacyjna 78
Alienacja a komunikacja 82
Emancypacja a komunikacja 85
1.7. Transformacja diady w triadę 89
1.8. Sympozjon - debata idealna 98
2. Komunikacyjne pole poznawcze 102
2.1. Pierwsza diada poznawcza. Lingwistyczny wybieg Kartezjusza 102
2.2. Druga diada poznawcza. Kantowska gatunkowa wspólnota poznania 105
2.3. Podmiot zbiorowy. Brakujące ogniwo epistemologii 110
2.4. Komunikacyjny pierwiastek kartezjanizmu 112
2.5. Naturalistyczna epistemologia bez komunikacji 117
2.6. Komunikacja w polu poznawczym. Otwartość i tajemnica 119
2.7. Gambit Montaigne’a. XVI-wieczna intuicja nowej epistemologii 123
2.8. Nowy projekt epistemologii społecznej. Wędrujący trójkąt poznawczy 127
2.9. Wierzchołki wędrującego trójkąta 131
Podmiot jednostkowy (P1) 131
Podmiot zbiorowy (P2) 134
Świat (Ś) 136
2.10. Lebenswelt i mezokosmos 137
2.11. Relacje w polu poznawczym 143
Doświadczenie i fakt 143
Doświadczenie bezpośrednie 145
Natura i kultura 147
Komunikacja - klamra ludzkiego doświadczenia 148
2.12. Media w polu poznawczym 152
2.13. Prawda i wiedza w polu poznawczym. Między metafizyką a ironistką 160
Transcendencja 160
Praktyczne skutki realizmu naiwnego 163
Prawda absolutna jako poznawcze i komunikacyjne zagrożenie 166
Prawda absolutna jako bariera poznawcza 171
Negocjowanie nowego paradygmatu 174
Pl-Ś. "Oczywista adekwatność" 176
P2-Ś. Nowy kartezjanizm i postęp cywilizacyjny 177
P1-P2. Co i dzięki czemu możemy wiedzieć? 180
Prawda w komunikacji - próba syntezy 181
3. Komunikacja: natura i kultura 188
3.1. Oswajanie zwierzęcości. Racjomorficzność i racjonalność 188
3.2. Komunikacja i antropogeneza 193
3.3. Trzy horyzonty poznawcze 197
3.4. Kultura. Wspólnota i społeczeństwo 201
Sygnalizacja i komunikacja jako spoiwa. Między przymusem a wolnością 201
Dobro wspólne 206
Współpraca-dialog-walka 208
Osobowy status wspólnoty 210
3.5. Natura. Perspektywa holistyczna 212
Podmiotowość i inteligencja przyrody 212
Horyzontalność i wertykalność. Konwencje w komunikacji 225
3.6. Triada epistemologiczno-aksjologiczna: dobro-piękno-prawda 229
Aksjomorficzna Jednia i jej rozpad 229
Schopenhauer i pierwiastek buddyjski 235
Wartości w ujęciu ewolucyjnym 236
3.7. Dusza - upodmiotowienie człowieka 239
4. Jednostki komunikacji, sytuacja komunikacyjna i obszar niedookreśloności 245
4.1. Teoretyczne i pragmatyczne całostki 245
4.2. Sytuacja komunikacyjna: tekst-kontekst, figura-tło 251
4.3. Niedookreśloność. Pożytki i niedostatki 256
Część II 260
1. Obrońcy komunikacji. Sofiści i Sokrates 262
1.1. Język-metoda-komunikacja 262
1.2. Sofistyczny skok w komunikację 266
1.3. Ku dowodowi i uzasadnieniu. Trzy przełomy epistemologiczne 269
1.4. Od fizyki ku humanistyce 273
1.5. Aristos i demos 276
1.6. Metoda komunikacji - dialektyka 280
1.7. Sokrates-kryptosofista i Sokrates-Platon 288
1.8. O co naprawdę chodziło sofistom? 294
1.9. Sofista redivivus. Media, teatr, opinia publiczna i dziennikarze 298
1.10. Komunikacja jako zagrożenie i ideologia 305
2. Wrogowie komunikacji. Platon i aprioryści 314
2.1. Śmierć Sokratesa. Falsyfikacja wartości komunikacji 314
2.2. Pion i poziom. Dedukcja i indukcja 317
2.3. Epistemologia poza komunikacją 324
2.4. Monadologia i milczenie Kanta 328
2.5. Platon i trójkąt poznawczy 333
2.6. Monada Berkeleya 336
3. Proces Sokratesa a media masowe 339
3.1. Totalizm epistemiczny 339
3.2. Liberalny impuls Sokratesa 343
3.3. Dwie formy paidei 346
3.4. Proces Sokratesa dziś 348
3.5. Sokrates i trójkąt poznawczy 355
3.6. Media masowe. Rozbite lustro Kasandry 358
III. Część 363
1. Berkeley redivivus. Media masowe 365
1.1. Media i medialność 365
1.2. Zasada działania mediów 369
1.3. Upodmiotowianie (się) mediów 370
1.4. Przezroczystość i nieprzezroczystość mediów 377
1.5. Berkeley - rzecznik racjomorficzności. Efekt mostkowania 380
1.6. Media wobec P1 i P2 382
1.7. Paideia a media współczesne. Herkules i Narcyz dziś 391
1.8. Między społecznym a masowym 395
1.9. Żywioł i chaos. Ścieżki i sieć 398
Ulotność i pragmatyzm 398
Prawa mediów McLuhana a epistemologia 410
1.10. Władza mediów 412
Media w diadach 412
Przeobrażenia władzy i udomowienie mediów 413
Autorytety i idole 415
Pozycjonowanie. Media jako arbiter 418
Edukacja. Między konformizmem a oportunizmem 420
1.11. Obrazo-światy 424
1.12. Medialna zasada komplementarności 427
1.13. Media jako dopełnienie "ja" 428
1.14. Berkeley dziś 430
2. Wiedza i dyskurs medialny 433
2.1. Kapsuła epistemologiczna i nowa transcendencja 433
2.2. Charakter źródła 435
2.3. Edukacja i epistemologia. Wyróżnianie i odczarowywanie faktów 437
2.4. Dlaczego wierzymy (nie wierzymy) mediom? Prawda i zaufanie w komunikacji medialnej 442
2.5. Wiedza a nowe media 445
2.6. Epistemologiczne nacechowanie dyskursu 446
2.7. Dyskurs kartezjański i sympozjalny 449
2.8. Ułomność dyskursu medialnego 451
2.9. Show i poza w dyskursie medialnym 455
3. Komunikacja face-to-face a komunikacja medialna 458
3.1. Więź podmiot-podmiot i relacja podmiot-przedmiot 458
3.2. Wzajemność i empatia. Poza zyskiem epistemologicznym 461
3.3. Masowość - ilość i adres 464
3.4. 4 x "0". Uśmiech Mony Lisy 466
3.5. Media. Komunikacja bez twarzy 468
3.6. Granice 4 x "0". Szczerość i obcość 470
4. Etos w komunikacji medialnej 474
4.1. Lokalność etosu 474
4.2. Etos i etyka a technologia 476
4.3. Technika i regulatory życia społecznego 478
4.4. Współczesne dziennikarstwo - konglomerat zawodów i zanik profesji 483
4.5. Zatrudnienie vs powołanie. Normy i cnoty 487
Zakończenie. Komunikacyjny kryzys epistemologiczny? 493
Bibliografia prac cytowanych i przywoływanych 499
Summary The Epistemology of Media Communication. Evolutionary Approach 533
Indeks osób i postaci 539
Prolog. Komunikacja i komunikowanie z perspektywy filozoficznej 19
Uśmiech Kota z Cheshire. W poszukiwaniu definicji 19
Status ontyczny komunikacji. Relacjonizm i substancjalizm 26
Komunikacja - relacja zontologizowana 33
Pojęciowa nieuchwytność komunikacji i komunikowania 39
Transport, komunikacja i epistemologia 41
Perspektywy, cząstkowe syntezy i teorie 46
Część I 51
1. Rozpoznawanie komunikacji. Żywioł i konstrukty 53
1.1. Biologiczne i kulturowe a priori 53
1.2. Rozpoznawanie żywiołu: wychodzenie z anarchiczności 57
1.3. Ontologizacja komunikacji. Animizm 59
1.4. Analiza i konstruowanie 62
Naturalność i artefaktyczność 62
Dekonstrukcja-rekonstrukcja-konstrukcja 71
1.5. Nadmiar i niedomiar - powszechne komunikacyjne doświadczenie Homo sapiens 74
1.6. Herkules i Narcyz - dwa wymiary człowieka. Personalistyczny komentarz do piramidy komunikacyjnej McQuaila 78
Pierwotna diada komunikacyjna 78
Alienacja a komunikacja 82
Emancypacja a komunikacja 85
1.7. Transformacja diady w triadę 89
1.8. Sympozjon - debata idealna 98
2. Komunikacyjne pole poznawcze 102
2.1. Pierwsza diada poznawcza. Lingwistyczny wybieg Kartezjusza 102
2.2. Druga diada poznawcza. Kantowska gatunkowa wspólnota poznania 105
2.3. Podmiot zbiorowy. Brakujące ogniwo epistemologii 110
2.4. Komunikacyjny pierwiastek kartezjanizmu 112
2.5. Naturalistyczna epistemologia bez komunikacji 117
2.6. Komunikacja w polu poznawczym. Otwartość i tajemnica 119
2.7. Gambit Montaigne’a. XVI-wieczna intuicja nowej epistemologii 123
2.8. Nowy projekt epistemologii społecznej. Wędrujący trójkąt poznawczy 127
2.9. Wierzchołki wędrującego trójkąta 131
Podmiot jednostkowy (P1) 131
Podmiot zbiorowy (P2) 134
Świat (Ś) 136
2.10. Lebenswelt i mezokosmos 137
2.11. Relacje w polu poznawczym 143
Doświadczenie i fakt 143
Doświadczenie bezpośrednie 145
Natura i kultura 147
Komunikacja - klamra ludzkiego doświadczenia 148
2.12. Media w polu poznawczym 152
2.13. Prawda i wiedza w polu poznawczym. Między metafizyką a ironistką 160
Transcendencja 160
Praktyczne skutki realizmu naiwnego 163
Prawda absolutna jako poznawcze i komunikacyjne zagrożenie 166
Prawda absolutna jako bariera poznawcza 171
Negocjowanie nowego paradygmatu 174
Pl-Ś. "Oczywista adekwatność" 176
P2-Ś. Nowy kartezjanizm i postęp cywilizacyjny 177
P1-P2. Co i dzięki czemu możemy wiedzieć? 180
Prawda w komunikacji - próba syntezy 181
3. Komunikacja: natura i kultura 188
3.1. Oswajanie zwierzęcości. Racjomorficzność i racjonalność 188
3.2. Komunikacja i antropogeneza 193
3.3. Trzy horyzonty poznawcze 197
3.4. Kultura. Wspólnota i społeczeństwo 201
Sygnalizacja i komunikacja jako spoiwa. Między przymusem a wolnością 201
Dobro wspólne 206
Współpraca-dialog-walka 208
Osobowy status wspólnoty 210
3.5. Natura. Perspektywa holistyczna 212
Podmiotowość i inteligencja przyrody 212
Horyzontalność i wertykalność. Konwencje w komunikacji 225
3.6. Triada epistemologiczno-aksjologiczna: dobro-piękno-prawda 229
Aksjomorficzna Jednia i jej rozpad 229
Schopenhauer i pierwiastek buddyjski 235
Wartości w ujęciu ewolucyjnym 236
3.7. Dusza - upodmiotowienie człowieka 239
4. Jednostki komunikacji, sytuacja komunikacyjna i obszar niedookreśloności 245
4.1. Teoretyczne i pragmatyczne całostki 245
4.2. Sytuacja komunikacyjna: tekst-kontekst, figura-tło 251
4.3. Niedookreśloność. Pożytki i niedostatki 256
Część II 260
1. Obrońcy komunikacji. Sofiści i Sokrates 262
1.1. Język-metoda-komunikacja 262
1.2. Sofistyczny skok w komunikację 266
1.3. Ku dowodowi i uzasadnieniu. Trzy przełomy epistemologiczne 269
1.4. Od fizyki ku humanistyce 273
1.5. Aristos i demos 276
1.6. Metoda komunikacji - dialektyka 280
1.7. Sokrates-kryptosofista i Sokrates-Platon 288
1.8. O co naprawdę chodziło sofistom? 294
1.9. Sofista redivivus. Media, teatr, opinia publiczna i dziennikarze 298
1.10. Komunikacja jako zagrożenie i ideologia 305
2. Wrogowie komunikacji. Platon i aprioryści 314
2.1. Śmierć Sokratesa. Falsyfikacja wartości komunikacji 314
2.2. Pion i poziom. Dedukcja i indukcja 317
2.3. Epistemologia poza komunikacją 324
2.4. Monadologia i milczenie Kanta 328
2.5. Platon i trójkąt poznawczy 333
2.6. Monada Berkeleya 336
3. Proces Sokratesa a media masowe 339
3.1. Totalizm epistemiczny 339
3.2. Liberalny impuls Sokratesa 343
3.3. Dwie formy paidei 346
3.4. Proces Sokratesa dziś 348
3.5. Sokrates i trójkąt poznawczy 355
3.6. Media masowe. Rozbite lustro Kasandry 358
III. Część 363
1. Berkeley redivivus. Media masowe 365
1.1. Media i medialność 365
1.2. Zasada działania mediów 369
1.3. Upodmiotowianie (się) mediów 370
1.4. Przezroczystość i nieprzezroczystość mediów 377
1.5. Berkeley - rzecznik racjomorficzności. Efekt mostkowania 380
1.6. Media wobec P1 i P2 382
1.7. Paideia a media współczesne. Herkules i Narcyz dziś 391
1.8. Między społecznym a masowym 395
1.9. Żywioł i chaos. Ścieżki i sieć 398
Ulotność i pragmatyzm 398
Prawa mediów McLuhana a epistemologia 410
1.10. Władza mediów 412
Media w diadach 412
Przeobrażenia władzy i udomowienie mediów 413
Autorytety i idole 415
Pozycjonowanie. Media jako arbiter 418
Edukacja. Między konformizmem a oportunizmem 420
1.11. Obrazo-światy 424
1.12. Medialna zasada komplementarności 427
1.13. Media jako dopełnienie "ja" 428
1.14. Berkeley dziś 430
2. Wiedza i dyskurs medialny 433
2.1. Kapsuła epistemologiczna i nowa transcendencja 433
2.2. Charakter źródła 435
2.3. Edukacja i epistemologia. Wyróżnianie i odczarowywanie faktów 437
2.4. Dlaczego wierzymy (nie wierzymy) mediom? Prawda i zaufanie w komunikacji medialnej 442
2.5. Wiedza a nowe media 445
2.6. Epistemologiczne nacechowanie dyskursu 446
2.7. Dyskurs kartezjański i sympozjalny 449
2.8. Ułomność dyskursu medialnego 451
2.9. Show i poza w dyskursie medialnym 455
3. Komunikacja face-to-face a komunikacja medialna 458
3.1. Więź podmiot-podmiot i relacja podmiot-przedmiot 458
3.2. Wzajemność i empatia. Poza zyskiem epistemologicznym 461
3.3. Masowość - ilość i adres 464
3.4. 4 x "0". Uśmiech Mony Lisy 466
3.5. Media. Komunikacja bez twarzy 468
3.6. Granice 4 x "0". Szczerość i obcość 470
4. Etos w komunikacji medialnej 474
4.1. Lokalność etosu 474
4.2. Etos i etyka a technologia 476
4.3. Technika i regulatory życia społecznego 478
4.4. Współczesne dziennikarstwo - konglomerat zawodów i zanik profesji 483
4.5. Zatrudnienie vs powołanie. Normy i cnoty 487
Zakończenie. Komunikacyjny kryzys epistemologiczny? 493
Bibliografia prac cytowanych i przywoływanych 499
Summary The Epistemology of Media Communication. Evolutionary Approach 533
Indeks osób i postaci 539