Dane szczegółowe książki
Utopia i nowoczesność: porównawcza analiza cywilizacji / Eisenstadt, Shemuel Noah (1923-2010)
Tytuł
Utopia i nowoczesność: porównawcza analiza cywilizacji
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Oficyna Naukowa, 2009
ISBN
9788374590853
Informacje dodatkowe
Opis fizyczny 610, [2] s. ; 23 cm.
Spis treści
pokaż spis treści
Adam Ostolski Cywilizacja - niedokończona przygoda 10
Eliezer Ben-Rafael i Yitzhak Sternberg Eisenstadt o zmianie społecznej**1 19
Część I Analiza cywilizacji 30
Wymiar cywilizacyjny w analizie socjologicznej 32
Cywilizacja jako połączenie mitologicznych lub kosmologicznych wizji z definicjq, konstrukcją i regulacją głównych obszarów społecznego życia i interakcji 33
Cywilizacje Epoki Osi: rekonstrukcja świata i krystalizacja odrębnych kompleksów cywilizacyjnych 35
Niezależne elity jako nosiciele wizji cywilizacyjnych: zmiana, protest i herezje 38
Ekspansja cywilizacji osiowych 41
Wielość cywilizacji osiowych i wielość historii świata 42
Wewnętrzna transformacja cywilizacji osiowej: wtórne przełomy i krystalizacja cywilizacji nowoczesnej 45
Kulturowy i polityczny program nowoczesności: przesłanki i antynomie 47
Krystalizacja i ekspansja nowoczesności 50
Nieustannie zmieniające się nowoczesności zwielokrotnione 51
Uwagi końcowe: sprawczość, struktura i kultura w perspektywie cywilizacyjnej 55
Programy kulturowe, budowanie tożsamości zbiorowych i nieustająca rekonstrukcja pierwotności 58
I. Uwagi analityczne 58
II. Wskazówki porównawcze: program kulturowy i konstrukcja zbiorowych tożsamości w społeczeństwach przednowoczesnych 74
Kilka uwag porównawczych 74
IIl. Konstrukcja tożsamości zbiorowych i granic w społeczeństwach nowoczesnych: kulturowy i polityczny program nowoczesności 90
IV. Scena współczesna - poza hegemonią państwa narodowego i rewolucyjnego 110
Część II Cywilizacje osiowe 119
Epoka Osi: wyłonienie się wizji transcendentalnych i pojawienie się klerków* 121
I. Wprowadzenie 121
1. Epoka Osi i wyłonienie się wizji transcendentalnych 121
2. Natura rewolucji osiowych 122
II. Pojawienie się intelektualistów i klerków oraz przebudowa świata 125
3. Pojawienie się intelektualistów i transformacja elit 125
4. Instytucjonalizacja wizji transcendentalnej i nowe urządzenie świata 127
5. Struktura prawomocności społecznych centrów, tradycji i władzy politycznej 127
6. Autonomia i odrębność tradycji wysokich i niskich 129
7. Tworzenie porządku politycznego 130
8. Tworzenie hierarchii społecznych 131
9. Nowe poziomy konfliktu społecznego 132
III. Wzór nowej dynamiki cywilizacyjnej 133
10. Wielość wizji i wzrost refleksyjności 133
11. U źródeł solidarności organicznej 135
12. Intelektualiści i klerkowie jako członkowie panujących koalicji i ruchów protestu oraz jako nosiciele konfliktów i zmiany 136
13. Nowe ideologiczne ujęcia zmiany społecznej 139
IV. Wskazówki dla badań porównawczych 139
14. Wielość historii powszechnych 139
Między kulturą a polityką: źródła i formy polityki ideologicznej* 143
Żydowskie doświadczenie historyczne w ramach porównawczej historii powszechnej 176
Wprowadzenie 176
Krystalizacjo formy halaehieznej - cywilizacyjny kontekst żydowskiego doświadczenia historycznego 177
Sekty i herezje u zorania i u kresu panowania lormy halachicznej; potencjalne wyzwania dla formy halachicznej w epoce jej hegemonii; wymiary wewnętrzne i międzycywilizacyjne 185
Poza „cywilizacyjną skamieliną" i „ludem pariasów": międzycywilizacyjne wymiary średniowiecznej cywilizacji żydowskiej - obszary kulturowe i polityczne 192
Wewnętrzna dynamika średniowiecznej cywilizacji żydowskiej 199
Sfera publiczna w społeczeństwach islamskich* 204
Problematyka społeczeństwa obywatelskiego i sfery publicznej w ujęciu porównawczym 204
Sfera publiczna i społeczeństwo obywatelskie w społeczeństwach islamskich 217
Mit orientalnego despotyzmu 227
Sekty i dynamika polityczna społeczeństw islamskich 230
Utopie a dynamika cywilizacji 242
Struktura społeczna, kultura I ludzka sprawczość 256
Etyka protestancka i nowoczesność 256
Wielość cywilizacji osiowych i historii powszechnych 262
Konsekwencje analityczne 279
Porównawcza analiza nowoczesności 284
Nowoczesność jako odrębna cywilizacja i nowoczesności zwielokrotnione - zarys problematyki 285
Nowoczesności zwielokrotnione i globalizacja - poza państwo narodowe i państwo rewolucyjne 310
Przejścia i transformacje wątków protestu w dyskursie nowoczesności i rewolucyjnej wyobraźni 312
Dynamika historycznych cywilizacji osiowych i nieosiowych 322
Europa Zachodnia i Środkowa 322
Indie 330
Chiny 339
Japonia 348
Kilka uwag końcowych 352
Część III Nowoczesności zwielokrotnione 357
Nowoczesności zwielokrotnione: podstawowe problemy i kategorie* 359
Wstęp. Teorie modernizacji i interpretacja dzisiejszego świata: nowoczesności zwielokrotnione 359
Kulturowy program nowoczesności 369
Antynomie I napięcia w obrębie kulturowego i politycznego programu nowoczesności 374
Strukturalne i kulturowe wymiary nowoczesnych porządków instytucjonalnych - nowe spojrzenie 382
Ekspansja nowoczesności i rozwój systemów międzynarodowych 384
Ekspansja nowoczesności i rozwój nowoczesności zwielokrotnionych 386
Obietnice nowoczesności a rozwój jej destrukcyjnych sił 393
U źródeł nowoczesności zwielokrotnionych: cywilizacje na kontynencie amerykańskim 396
Japonia i wielość kulturowych programów nowoczesności 422
Religijne przesłanki nowoczesności w Japonii i Stanach Zjednoczonych 444
Protest i nowoczesność 445
Specyfika protestu w Stanach Zjednoczonych 447
Protest i amerykańska wizja 450
Komponent utopijny w ruchoeh protestu w Stanach Zjednoczonych 452
Ruchy protestu w Stanach Zjednoczonych 453
Ruchy protestu w Japonii - krótkie porównanie z Europą 454
Ruchy protestu w Japonii i konstrukcja przestrzeni społecznych i kulturowych 457
Dwoisty wpływ ruchów protestu w Japonii 459
Protest w Stanach Zjednoczonych i w Japonii - wskazówki porównawcze 459
Protest i składniki pierwotne tożsamości zbiorowych w nowoczesnych społeczeństwach - Japonia 462
Więzi cywilne w konstrukcji zbiorowej tożsamości w Japonii 466
Konstrukcja zbiorowej tożsamości w Stanach Zjednoczonych - ideologia polityczna 467
„Nowość" w konstrukcji amerykańskiej tożsamości zbiorowej 472
Religia obywatelska w Stanach Zjednoczonych 473
Stany Zjednoczone i Japonia na tle Europy 475
Konkluzja 476
Ruchy protestu w społeczeństwach nowoczesnych 477
O jakobińskim komponencie ruchów fundamentalistycznych 507
Współczesna rekonstrukcja dziedziny religijnej: poza „końcem historii" i „zderzeniem cywilizacji" 524
Nowoczesności zwielokrotnione w epoce globalizacji 552
Transformacja modelu państwa narodowego i rewolucyjnego 568
Ruchy fundamentalistyczne i religijno-wspólnotowe 575
Zwroty i transformacje wątków protestu w dyskursie nowoczesności i w imaginarium rewolucyjnym 581
Nota bibliograficzna 588
Indeks osób 591
Indeks rzeczowy 616
Eliezer Ben-Rafael i Yitzhak Sternberg Eisenstadt o zmianie społecznej**1 19
Część I Analiza cywilizacji 30
Wymiar cywilizacyjny w analizie socjologicznej 32
Cywilizacja jako połączenie mitologicznych lub kosmologicznych wizji z definicjq, konstrukcją i regulacją głównych obszarów społecznego życia i interakcji 33
Cywilizacje Epoki Osi: rekonstrukcja świata i krystalizacja odrębnych kompleksów cywilizacyjnych 35
Niezależne elity jako nosiciele wizji cywilizacyjnych: zmiana, protest i herezje 38
Ekspansja cywilizacji osiowych 41
Wielość cywilizacji osiowych i wielość historii świata 42
Wewnętrzna transformacja cywilizacji osiowej: wtórne przełomy i krystalizacja cywilizacji nowoczesnej 45
Kulturowy i polityczny program nowoczesności: przesłanki i antynomie 47
Krystalizacja i ekspansja nowoczesności 50
Nieustannie zmieniające się nowoczesności zwielokrotnione 51
Uwagi końcowe: sprawczość, struktura i kultura w perspektywie cywilizacyjnej 55
Programy kulturowe, budowanie tożsamości zbiorowych i nieustająca rekonstrukcja pierwotności 58
I. Uwagi analityczne 58
II. Wskazówki porównawcze: program kulturowy i konstrukcja zbiorowych tożsamości w społeczeństwach przednowoczesnych 74
Kilka uwag porównawczych 74
IIl. Konstrukcja tożsamości zbiorowych i granic w społeczeństwach nowoczesnych: kulturowy i polityczny program nowoczesności 90
IV. Scena współczesna - poza hegemonią państwa narodowego i rewolucyjnego 110
Część II Cywilizacje osiowe 119
Epoka Osi: wyłonienie się wizji transcendentalnych i pojawienie się klerków* 121
I. Wprowadzenie 121
1. Epoka Osi i wyłonienie się wizji transcendentalnych 121
2. Natura rewolucji osiowych 122
II. Pojawienie się intelektualistów i klerków oraz przebudowa świata 125
3. Pojawienie się intelektualistów i transformacja elit 125
4. Instytucjonalizacja wizji transcendentalnej i nowe urządzenie świata 127
5. Struktura prawomocności społecznych centrów, tradycji i władzy politycznej 127
6. Autonomia i odrębność tradycji wysokich i niskich 129
7. Tworzenie porządku politycznego 130
8. Tworzenie hierarchii społecznych 131
9. Nowe poziomy konfliktu społecznego 132
III. Wzór nowej dynamiki cywilizacyjnej 133
10. Wielość wizji i wzrost refleksyjności 133
11. U źródeł solidarności organicznej 135
12. Intelektualiści i klerkowie jako członkowie panujących koalicji i ruchów protestu oraz jako nosiciele konfliktów i zmiany 136
13. Nowe ideologiczne ujęcia zmiany społecznej 139
IV. Wskazówki dla badań porównawczych 139
14. Wielość historii powszechnych 139
Między kulturą a polityką: źródła i formy polityki ideologicznej* 143
Żydowskie doświadczenie historyczne w ramach porównawczej historii powszechnej 176
Wprowadzenie 176
Krystalizacjo formy halaehieznej - cywilizacyjny kontekst żydowskiego doświadczenia historycznego 177
Sekty i herezje u zorania i u kresu panowania lormy halachicznej; potencjalne wyzwania dla formy halachicznej w epoce jej hegemonii; wymiary wewnętrzne i międzycywilizacyjne 185
Poza „cywilizacyjną skamieliną" i „ludem pariasów": międzycywilizacyjne wymiary średniowiecznej cywilizacji żydowskiej - obszary kulturowe i polityczne 192
Wewnętrzna dynamika średniowiecznej cywilizacji żydowskiej 199
Sfera publiczna w społeczeństwach islamskich* 204
Problematyka społeczeństwa obywatelskiego i sfery publicznej w ujęciu porównawczym 204
Sfera publiczna i społeczeństwo obywatelskie w społeczeństwach islamskich 217
Mit orientalnego despotyzmu 227
Sekty i dynamika polityczna społeczeństw islamskich 230
Utopie a dynamika cywilizacji 242
Struktura społeczna, kultura I ludzka sprawczość 256
Etyka protestancka i nowoczesność 256
Wielość cywilizacji osiowych i historii powszechnych 262
Konsekwencje analityczne 279
Porównawcza analiza nowoczesności 284
Nowoczesność jako odrębna cywilizacja i nowoczesności zwielokrotnione - zarys problematyki 285
Nowoczesności zwielokrotnione i globalizacja - poza państwo narodowe i państwo rewolucyjne 310
Przejścia i transformacje wątków protestu w dyskursie nowoczesności i rewolucyjnej wyobraźni 312
Dynamika historycznych cywilizacji osiowych i nieosiowych 322
Europa Zachodnia i Środkowa 322
Indie 330
Chiny 339
Japonia 348
Kilka uwag końcowych 352
Część III Nowoczesności zwielokrotnione 357
Nowoczesności zwielokrotnione: podstawowe problemy i kategorie* 359
Wstęp. Teorie modernizacji i interpretacja dzisiejszego świata: nowoczesności zwielokrotnione 359
Kulturowy program nowoczesności 369
Antynomie I napięcia w obrębie kulturowego i politycznego programu nowoczesności 374
Strukturalne i kulturowe wymiary nowoczesnych porządków instytucjonalnych - nowe spojrzenie 382
Ekspansja nowoczesności i rozwój systemów międzynarodowych 384
Ekspansja nowoczesności i rozwój nowoczesności zwielokrotnionych 386
Obietnice nowoczesności a rozwój jej destrukcyjnych sił 393
U źródeł nowoczesności zwielokrotnionych: cywilizacje na kontynencie amerykańskim 396
Japonia i wielość kulturowych programów nowoczesności 422
Religijne przesłanki nowoczesności w Japonii i Stanach Zjednoczonych 444
Protest i nowoczesność 445
Specyfika protestu w Stanach Zjednoczonych 447
Protest i amerykańska wizja 450
Komponent utopijny w ruchoeh protestu w Stanach Zjednoczonych 452
Ruchy protestu w Stanach Zjednoczonych 453
Ruchy protestu w Japonii - krótkie porównanie z Europą 454
Ruchy protestu w Japonii i konstrukcja przestrzeni społecznych i kulturowych 457
Dwoisty wpływ ruchów protestu w Japonii 459
Protest w Stanach Zjednoczonych i w Japonii - wskazówki porównawcze 459
Protest i składniki pierwotne tożsamości zbiorowych w nowoczesnych społeczeństwach - Japonia 462
Więzi cywilne w konstrukcji zbiorowej tożsamości w Japonii 466
Konstrukcja zbiorowej tożsamości w Stanach Zjednoczonych - ideologia polityczna 467
„Nowość" w konstrukcji amerykańskiej tożsamości zbiorowej 472
Religia obywatelska w Stanach Zjednoczonych 473
Stany Zjednoczone i Japonia na tle Europy 475
Konkluzja 476
Ruchy protestu w społeczeństwach nowoczesnych 477
O jakobińskim komponencie ruchów fundamentalistycznych 507
Współczesna rekonstrukcja dziedziny religijnej: poza „końcem historii" i „zderzeniem cywilizacji" 524
Nowoczesności zwielokrotnione w epoce globalizacji 552
Transformacja modelu państwa narodowego i rewolucyjnego 568
Ruchy fundamentalistyczne i religijno-wspólnotowe 575
Zwroty i transformacje wątków protestu w dyskursie nowoczesności i w imaginarium rewolucyjnym 581
Nota bibliograficzna 588
Indeks osób 591
Indeks rzeczowy 616