Dane szczegółowe książki
Potoczne koncepcje świata i natury ludzkiej: ich wpływ na poznanie i zachowanie / Lachowicz-Tabaczek, Kinga
Autorzy
Tytuł
Potoczne koncepcje świata i natury ludzkiej: ich wpływ na poznanie i zachowanie
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2004
Numer wydania
1
ISBN
83-89574-33-0
Hasła przedmiotowe
Nr tomu
5
Spis treści
pokaż spis treści
Spis treści
Wstęp 11
Podziękowania 14
Część pierwsza. Poznanie potoczne jako przedmiot badań psychologicznych 15
Rozdział 1. Naiwna interpretacja działania - wyjaśnianie przyczyn zdarzeń 22
Kategorie atrybucyjne 23
Reguły atrybucyjne 25
Czy przeciętny obserwator stosuje zasady i reguły atrybucji? 29
Czy naiwny badacz myśli w sposób jednowymiarowy? 31
Współczesne modele atrybucji 33
Czy atrybucja jest „umysłową koniecznością”? 36
Rozdział 2. Struktury wiedzy jako źródła potocznych sądów 38
Czy istnieją uniwersalne wymiary percepcji? 40
Reprezentacje pojęciowe - pojęcia klasyczne 44
Pojęcia naturalne - schematy i skrypty 45
Prototypowe teorie pojęć w kontekście współczesnych badań 47
Rozdział 3. Mechanizmy powstawania sądów potocznych - integrowanie wyników
procesu atrybucji i treści aktywizowanych schematów 52
Poznać nie znaczy zrozumieć - rola naiwnych teorii zdarzeń 54
Rozdział 4. Od poznania do metapoznania 61
Rozdział 5. Czym są potoczne teorie rzeczywistości? 69
Forma naiwnych teorii 72
Funkcje naiwnych koncepcji 73
Naiwne teorie jako metapoznawcze mechanizmy regulacyjne 81
Naiwne teorie jako metawiedza deklaratywna - ingerencja w strukturę narzędzi poznania 82
Naiwne teorie jako metawiedza proceduralna - ingerencja w proces poznania 85
Udział naiwnych teorii w metapoznawczym monitorowaniu 86
Udział naiwnych teorii w metapoznawczym kontrolowaniu 91
Źródła i mechanizmy powstawania naiwnych teorii rzeczywistości 95
Kulturowe uwarunkowania naiwnych teorii - ukryte przekazy społeczne 96
Wpływ sytuacji społecznych na powstawanie naiwnych koncepcji 98
Przemiany i wydarzenia społeczne 98
Bezpośredni wpływ społeczny 99
Aktywne tworzenie teorii przez podmiot 100
Uogólnianie pojedynczych doświadczeń 100
Nadawanie sensu przeżytym doświadczeniom 102
Integrowanie bieżących danych - analityczne tworzenie teorii wyjaśniających 103
Uzasadnianie własnego zachowania - dysonansowe tworzenie teorii wyjaśniających 103
Emocjonalne źródła naiwnych koncepcji 104
Podsumowanie 105
Część druga. Koncepcje cech jako przykład naiwnych koncepcji o fundamentalnym znaczeniu regulacyjnym 106
Rozdział 6. Odkrycia prowadzące do ustalenia znaczenia koncepcji cech w regulacji zachowań i sądów społecznych 108
Reakcje na porażki - bezradność lub konfrontacja 108
Reakcja na porażki jako efekt przyjętego celu działania 110
Cele związane z zadaniem a wykonanie - mechanizmy pośredniczące 112
Cele związane z zadaniem a koncepcje zdolności 113
Rozdział 7. Koncepcje zdolności a reakcje ludzi w sytuacjach zadaniowych 116
Rozdział 8. Koncepcje cech a reakcje na odrzucenie i wybór celów społecznych 119
Rozdział 9. Koncepcje zdolności i cech a percepcja i zachowania społeczne 122
Formułowanie sądów społecznych 122
Atrybucja przyczyn zachowań aktora 124
Podatność na błędy w percepcji 126
Intencje behawioralne 127
Zawartość treściowa i emocjonalna sądów 128
Rozdział 10. Źródła znaczenia regulacyjnego koncepcji cech 135
Koncepcje cech a potrzeby orientacyjne i potrzeby kontroli 142
Związki koncepcji cech z emocjami 149
Koncepcje cech a treść przeżywanych emocji 149
Rozdział 11. Emocjonalne i motywacyjne mechanizmy powstawania koncepcji cech 152
Funkcjonalność koncepcji cech wobec emocji - mechanizmy obronne czy zaradcze? 158
Rozdział 12. Temperamentalne i środowiskowe uwarunkowania koncepcji cech 163
Funkcjonalność koncepcji cech wobec dyspozycji temperamentalnych 171
Rozdział 13. Style regulacji percepcji i zachowań społecznych a koncepcje cech - modele funkcjonalne 174
Rozdział 14. Konsekwencje przyjmowania przekonań o stałości lub zmienności cech 177
Podejmowanie i unikanie ryzyka przez teoretyków stałości i zmienności 177
Unikanie porażek albo dążenie do rozwoju kompetencji 184
Wycofywanie się lub podejmowanie wyzwań 193
Asekuracja lub podejmowanie wyzwań w sytuacjach interpersonalnych 204
Asekuracja lub otwartość w reakcji na wpływ społeczny 205
Wycofywanie się lub podejmowanie wyzwań w relacji menedżer - podwładny 211
Style radzenia sobie ze stresem - unikanie lub konfrontacja 214
Mechanizmy formułowania sądów społecznych przez osoby o różnych koncepcjach cech 216
Analityczne lub kategorialne przetwarzanie informacji społecznych 220
Systematyczne lub heurystyczne przetwarzanie komunikatów perswazyjnych 224
Zakończenie 231
Bibliografia 238
Indeks nazwisk 255
Indeks rzeczowy 259
Wstęp 11
Podziękowania 14
Część pierwsza. Poznanie potoczne jako przedmiot badań psychologicznych 15
Rozdział 1. Naiwna interpretacja działania - wyjaśnianie przyczyn zdarzeń 22
Kategorie atrybucyjne 23
Reguły atrybucyjne 25
Czy przeciętny obserwator stosuje zasady i reguły atrybucji? 29
Czy naiwny badacz myśli w sposób jednowymiarowy? 31
Współczesne modele atrybucji 33
Czy atrybucja jest „umysłową koniecznością”? 36
Rozdział 2. Struktury wiedzy jako źródła potocznych sądów 38
Czy istnieją uniwersalne wymiary percepcji? 40
Reprezentacje pojęciowe - pojęcia klasyczne 44
Pojęcia naturalne - schematy i skrypty 45
Prototypowe teorie pojęć w kontekście współczesnych badań 47
Rozdział 3. Mechanizmy powstawania sądów potocznych - integrowanie wyników
procesu atrybucji i treści aktywizowanych schematów 52
Poznać nie znaczy zrozumieć - rola naiwnych teorii zdarzeń 54
Rozdział 4. Od poznania do metapoznania 61
Rozdział 5. Czym są potoczne teorie rzeczywistości? 69
Forma naiwnych teorii 72
Funkcje naiwnych koncepcji 73
Naiwne teorie jako metapoznawcze mechanizmy regulacyjne 81
Naiwne teorie jako metawiedza deklaratywna - ingerencja w strukturę narzędzi poznania 82
Naiwne teorie jako metawiedza proceduralna - ingerencja w proces poznania 85
Udział naiwnych teorii w metapoznawczym monitorowaniu 86
Udział naiwnych teorii w metapoznawczym kontrolowaniu 91
Źródła i mechanizmy powstawania naiwnych teorii rzeczywistości 95
Kulturowe uwarunkowania naiwnych teorii - ukryte przekazy społeczne 96
Wpływ sytuacji społecznych na powstawanie naiwnych koncepcji 98
Przemiany i wydarzenia społeczne 98
Bezpośredni wpływ społeczny 99
Aktywne tworzenie teorii przez podmiot 100
Uogólnianie pojedynczych doświadczeń 100
Nadawanie sensu przeżytym doświadczeniom 102
Integrowanie bieżących danych - analityczne tworzenie teorii wyjaśniających 103
Uzasadnianie własnego zachowania - dysonansowe tworzenie teorii wyjaśniających 103
Emocjonalne źródła naiwnych koncepcji 104
Podsumowanie 105
Część druga. Koncepcje cech jako przykład naiwnych koncepcji o fundamentalnym znaczeniu regulacyjnym 106
Rozdział 6. Odkrycia prowadzące do ustalenia znaczenia koncepcji cech w regulacji zachowań i sądów społecznych 108
Reakcje na porażki - bezradność lub konfrontacja 108
Reakcja na porażki jako efekt przyjętego celu działania 110
Cele związane z zadaniem a wykonanie - mechanizmy pośredniczące 112
Cele związane z zadaniem a koncepcje zdolności 113
Rozdział 7. Koncepcje zdolności a reakcje ludzi w sytuacjach zadaniowych 116
Rozdział 8. Koncepcje cech a reakcje na odrzucenie i wybór celów społecznych 119
Rozdział 9. Koncepcje zdolności i cech a percepcja i zachowania społeczne 122
Formułowanie sądów społecznych 122
Atrybucja przyczyn zachowań aktora 124
Podatność na błędy w percepcji 126
Intencje behawioralne 127
Zawartość treściowa i emocjonalna sądów 128
Rozdział 10. Źródła znaczenia regulacyjnego koncepcji cech 135
Koncepcje cech a potrzeby orientacyjne i potrzeby kontroli 142
Związki koncepcji cech z emocjami 149
Koncepcje cech a treść przeżywanych emocji 149
Rozdział 11. Emocjonalne i motywacyjne mechanizmy powstawania koncepcji cech 152
Funkcjonalność koncepcji cech wobec emocji - mechanizmy obronne czy zaradcze? 158
Rozdział 12. Temperamentalne i środowiskowe uwarunkowania koncepcji cech 163
Funkcjonalność koncepcji cech wobec dyspozycji temperamentalnych 171
Rozdział 13. Style regulacji percepcji i zachowań społecznych a koncepcje cech - modele funkcjonalne 174
Rozdział 14. Konsekwencje przyjmowania przekonań o stałości lub zmienności cech 177
Podejmowanie i unikanie ryzyka przez teoretyków stałości i zmienności 177
Unikanie porażek albo dążenie do rozwoju kompetencji 184
Wycofywanie się lub podejmowanie wyzwań 193
Asekuracja lub podejmowanie wyzwań w sytuacjach interpersonalnych 204
Asekuracja lub otwartość w reakcji na wpływ społeczny 205
Wycofywanie się lub podejmowanie wyzwań w relacji menedżer - podwładny 211
Style radzenia sobie ze stresem - unikanie lub konfrontacja 214
Mechanizmy formułowania sądów społecznych przez osoby o różnych koncepcjach cech 216
Analityczne lub kategorialne przetwarzanie informacji społecznych 220
Systematyczne lub heurystyczne przetwarzanie komunikatów perswazyjnych 224
Zakończenie 231
Bibliografia 238
Indeks nazwisk 255
Indeks rzeczowy 259