Dane szczegółowe książki
Astronomia matematyczna w nauce greckiej: metodologiczne studium historyczno-przyrodnicze / Roskal, Zenon Eugeniusz
Autorzy
Tytuł
Astronomia matematyczna w nauce greckiej: metodologiczne studium historyczno-przyrodnicze
Wydawnictwo
Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 2002
ISBN
8322808135
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Rozprawa habilitacyjna
Spis treści
pokaż spis treści
1. Wstęp 12
2. Geneza matematycznej astronomii 43
2.1. Rudymenty astronomii matematycznej u presokratyków 49
2.1.1. Astronomiczna teoria zaćmień Słońca w wersji Talesa 50
2.1.2. Instrumenty naukowe w praktyce astronomicznej presokratyków 67
2.1.3. Geometryzacja presokratejskich modeli kosmologicznych 79
2.2. Elementy astronomii matematycznej w astronomii Eudoksosa-Kallipposa 94
2.2.1. Matematyczne aspekty astronomicznego modelu Eudoksosa 99
2.2.2. Komputacyjne możliwości modelu sfer homocentrycznych 106
2.3. Źródła astronomii matematycznej w astronomii Hipparcha-Ptolemeusza 111
2.3.1. Geometryczno-komputacyjne modele Hipparcha-Ptolemeusza 118
2.3.2. Recepcja astronomii babilońskiej w pracach Hipparcha-Ptolemeusza 125
3. Astronomia w strukturze nauki greckiej 148
3.1. Astronomia w platońskiej koncepcji wiedzy naukowej 155
3.1.1. Astronomia a etyka i polityka w Rzeczpospolitej 160
3.1.2. Astronomia i kosmologia w Timajosie 168
3.2. Astronomia w strukturze nauk teoretycznych Arystotelesa 176
3.2.1. Arystotelesowa koncepcja poznania naukowego 178
3.2.2. Astronomia a filozofia przyrody (meteorologia i kosmologia) 190
3.2.3. Astronomia a matematyka (optyka i harmonika) 198
3.2.4. Astronomia a metafizyka (teologia) 203
3.3. Astronomia w teorii wiedzy naukowej Ptolemeusza 204
3.3.1. Filozoficzne uwarunkowania koncepcji astronomii matematycznej 206
3.3.2. Astronomia teoretyczna versus astronomia stosowana 212
4. Funkcje astronomii greckiej 214
4.1. Deskryptywna a eksplanatywna funkcja greckiej astronomii 215
4.1.1. Metodologiczno-epistemologiczne kategorie opisu i wyjaśniania 219
4.1.2. Instrumentalistyczne versus realistyczne interpretacje modelu epicykliczno-deferencjalnego Ptolemeusza 224
4.1.3. Deskrypcyjne versus eksplanacyjne interpretacje modelu sfer homocentrycznych Eudoksosa 232
4.2. Funkcja diagnostyczna i prognostyczna a instrumentalno-techniczna 238
4.2.1. Metrologiczne aspekty funkcji diagnostycznej 238
4.2.2. Prognostyczna funkcja ptolemejskich modeli ruchu Księżyca 246
4.2.3. Praktyczne zastosowania greckich teorii astronomicznych 254
5. Zakończenie 268
6. Summary 274
7. Wykazy skrótów 276
7.1. Wykaz skrótów nazw wydawnictw ciągłych 276
7.2. Wykaz skrótów nazw oficyn wydawniczych 286
8. Bibliografia 293
9. Indeks starożytnych autorów 343
2. Geneza matematycznej astronomii 43
2.1. Rudymenty astronomii matematycznej u presokratyków 49
2.1.1. Astronomiczna teoria zaćmień Słońca w wersji Talesa 50
2.1.2. Instrumenty naukowe w praktyce astronomicznej presokratyków 67
2.1.3. Geometryzacja presokratejskich modeli kosmologicznych 79
2.2. Elementy astronomii matematycznej w astronomii Eudoksosa-Kallipposa 94
2.2.1. Matematyczne aspekty astronomicznego modelu Eudoksosa 99
2.2.2. Komputacyjne możliwości modelu sfer homocentrycznych 106
2.3. Źródła astronomii matematycznej w astronomii Hipparcha-Ptolemeusza 111
2.3.1. Geometryczno-komputacyjne modele Hipparcha-Ptolemeusza 118
2.3.2. Recepcja astronomii babilońskiej w pracach Hipparcha-Ptolemeusza 125
3. Astronomia w strukturze nauki greckiej 148
3.1. Astronomia w platońskiej koncepcji wiedzy naukowej 155
3.1.1. Astronomia a etyka i polityka w Rzeczpospolitej 160
3.1.2. Astronomia i kosmologia w Timajosie 168
3.2. Astronomia w strukturze nauk teoretycznych Arystotelesa 176
3.2.1. Arystotelesowa koncepcja poznania naukowego 178
3.2.2. Astronomia a filozofia przyrody (meteorologia i kosmologia) 190
3.2.3. Astronomia a matematyka (optyka i harmonika) 198
3.2.4. Astronomia a metafizyka (teologia) 203
3.3. Astronomia w teorii wiedzy naukowej Ptolemeusza 204
3.3.1. Filozoficzne uwarunkowania koncepcji astronomii matematycznej 206
3.3.2. Astronomia teoretyczna versus astronomia stosowana 212
4. Funkcje astronomii greckiej 214
4.1. Deskryptywna a eksplanatywna funkcja greckiej astronomii 215
4.1.1. Metodologiczno-epistemologiczne kategorie opisu i wyjaśniania 219
4.1.2. Instrumentalistyczne versus realistyczne interpretacje modelu epicykliczno-deferencjalnego Ptolemeusza 224
4.1.3. Deskrypcyjne versus eksplanacyjne interpretacje modelu sfer homocentrycznych Eudoksosa 232
4.2. Funkcja diagnostyczna i prognostyczna a instrumentalno-techniczna 238
4.2.1. Metrologiczne aspekty funkcji diagnostycznej 238
4.2.2. Prognostyczna funkcja ptolemejskich modeli ruchu Księżyca 246
4.2.3. Praktyczne zastosowania greckich teorii astronomicznych 254
5. Zakończenie 268
6. Summary 274
7. Wykazy skrótów 276
7.1. Wykaz skrótów nazw wydawnictw ciągłych 276
7.2. Wykaz skrótów nazw oficyn wydawniczych 286
8. Bibliografia 293
9. Indeks starożytnych autorów 343