Dane szczegółowe książki
Zachowanie się zwierząt: zarys problematyki / Kaleta, Tadeusz (1953)
Autorzy
Tytuł
Zachowanie się zwierząt: zarys problematyki
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo SGGW, 2007
Numer wydania
2 popr.
ISBN
9788372448873
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Słowo wstępne 7
1. Pojęcia podstawowe 9
2. Wokół behawioru 16
2.1. Zachowanie się jako wynik doboru naturalnego i innych zmian 16
2.2. Organizacja behawioru zwierząt w przestrzeni i w czasie 22
2.3. Regulacyjne funkcje zachowania się 26
2.4. Behawior a przestrzeń psychologiczna 28
3. Charakterystyka zachowania się zwierząt 30
3.1. Zachowanie utrzymujące zwierzę przy życiu 30
3.2. Ogólny wzorzec aktywności dobowej 30
3.3. Odpoczynek i poruszanie się 32
3.4. Orientacja i nawigacja 37
3.5. Zdobywanie pokarmu i zachowanie antydrapieżnicze 38
3.6. Zachowania wydalnicze i komfortowe 52
3.7. Zachowania społeczne, agonistyczne i terytorialne 54
3.7.1. Cechy społeczności zwierzęcej 54
3.7.2. Rodzaje społeczeństw 57
3.7.3. Sposoby komunikowania się w grupie 58
Komunikacja wizualna 62
Komunikacja chemiczna 62
Komunikacja głosowa 63
Komunikacja dotykowa 63
Łączenie sygnałów 63
3.7.4. Tendencje afiliacyjne i separacyjne 66
3.7.5. Hierarchia 67
3.7.6. Zachowania agonistyczne 69
3.7.7. Zachowanie terytorialne 72
3.7.8. Zachowanie rozrodcze 74
Rozmnażanie aseksualne 74
Rozmnażanie seksualne 76
Odchów potomstwa 82
Dzieciobójstwo 87
3.8. Interakcje międzygatunkowe 89
3.9. Eksploracja i zabawa 94
3.10. Zachowanie oparte na rozumowaniu 95
3.10.1. Wprowadzenie 95
3.10.2. Zagadnienie inteligencji 96
3.10.3. Podejście kognitywne 101
Papugi 103
Delfiny i inne walenie 103
Naczelne 105
1. "Inteligencja społeczna" 105
2. Posługiwanie się narzędziami (przyborami) 106
3. Język 106
3.11. Zachowanie chorobowe 110
4. Behawior a przystosowanie do otoczenia 112
1. Powiększanie i zmniejszanie powierzchni ciała 114
2. Eksponowanie ciała 114
3. Użycie osłony 115
4. Zmiana barwy 115
5. Zmiana położenia sierści/piór 116
6. Ziajanie 116
7. Taplanie się w błocie 116
8. Ograniczone wydalanie moczu 116
9. Termoregulacja socjalna 116
10. Pobieranie pokarmu 117
1. Temperatura 118
2. Zasolenie 118
3. Tlen 118
4. Światło 118
5. Pływy morza 119
5. Pomyłki i trudności w badaniu zachowania się zwierząt 121
6. Kształtowanie zachowania przez geny i środowisko 124
6.1. Problem genotyp - środowisko 124
6.2. Genetyka behawioru i relacja geny - zachowanie się 125
6.3. Wpływ genów na zachowanie się 126
6.4. Ontogeneza behawioru 131
6.5. Przykładowe zachowanie się - śpiew ptaków 137
7. Nauka o behawiorze - etologia 139
7.1. Początki 139
7.2. Klasyczny okres etologii - podstawowe koncepcje 142
Popęd 144
Instynkt i koordynacja wrodzona 147
Bodziec kluczowy 149
Prawo heterogenicznego sumowania bodźców 151
Wrodzony mechanizm wyzwalający 151
Energia specyficznego działania 151
Całościowy obraz zachowania instynktowego 152
Model instynktu według N. Tinbergena 153
7.3. Późniejsze zmiany 153
8. Wykorzystanie etologii w praktyce 156
1. Środowisko naturalne 156
2. Uprawy i las 157
3. Miasto 158
4. Ogród zoologiczny 159
5. Cyrk 159
6. Laboratorium 160
7. Dom i gospodarstwo rolne 165
8. Człowiek 167
9. Inne szkoły badań zachowania się zwierząt 168
9.1. Ekologia behawioralna 168
9.2. Behawioryzm 170
9.3. Kognitywizm 177
10. Obserwacje zachowania się zwierząt 178
10.1. Uwagi metodyczne 178
Wybór gatunku 178
Harmonogram obserwacji 178
Technika obserwacji 179
Uzyskane dane 180
10.2. Kwestie etyczne związane z badaniami behawioru zwierząt 181
Literatura 183
Appendix. Słownik najważniejszych pojęć dotyczących zachowania się ssaków i pokrewnych terminów 198
1. Pojęcia podstawowe 9
2. Wokół behawioru 16
2.1. Zachowanie się jako wynik doboru naturalnego i innych zmian 16
2.2. Organizacja behawioru zwierząt w przestrzeni i w czasie 22
2.3. Regulacyjne funkcje zachowania się 26
2.4. Behawior a przestrzeń psychologiczna 28
3. Charakterystyka zachowania się zwierząt 30
3.1. Zachowanie utrzymujące zwierzę przy życiu 30
3.2. Ogólny wzorzec aktywności dobowej 30
3.3. Odpoczynek i poruszanie się 32
3.4. Orientacja i nawigacja 37
3.5. Zdobywanie pokarmu i zachowanie antydrapieżnicze 38
3.6. Zachowania wydalnicze i komfortowe 52
3.7. Zachowania społeczne, agonistyczne i terytorialne 54
3.7.1. Cechy społeczności zwierzęcej 54
3.7.2. Rodzaje społeczeństw 57
3.7.3. Sposoby komunikowania się w grupie 58
Komunikacja wizualna 62
Komunikacja chemiczna 62
Komunikacja głosowa 63
Komunikacja dotykowa 63
Łączenie sygnałów 63
3.7.4. Tendencje afiliacyjne i separacyjne 66
3.7.5. Hierarchia 67
3.7.6. Zachowania agonistyczne 69
3.7.7. Zachowanie terytorialne 72
3.7.8. Zachowanie rozrodcze 74
Rozmnażanie aseksualne 74
Rozmnażanie seksualne 76
Odchów potomstwa 82
Dzieciobójstwo 87
3.8. Interakcje międzygatunkowe 89
3.9. Eksploracja i zabawa 94
3.10. Zachowanie oparte na rozumowaniu 95
3.10.1. Wprowadzenie 95
3.10.2. Zagadnienie inteligencji 96
3.10.3. Podejście kognitywne 101
Papugi 103
Delfiny i inne walenie 103
Naczelne 105
1. "Inteligencja społeczna" 105
2. Posługiwanie się narzędziami (przyborami) 106
3. Język 106
3.11. Zachowanie chorobowe 110
4. Behawior a przystosowanie do otoczenia 112
1. Powiększanie i zmniejszanie powierzchni ciała 114
2. Eksponowanie ciała 114
3. Użycie osłony 115
4. Zmiana barwy 115
5. Zmiana położenia sierści/piór 116
6. Ziajanie 116
7. Taplanie się w błocie 116
8. Ograniczone wydalanie moczu 116
9. Termoregulacja socjalna 116
10. Pobieranie pokarmu 117
1. Temperatura 118
2. Zasolenie 118
3. Tlen 118
4. Światło 118
5. Pływy morza 119
5. Pomyłki i trudności w badaniu zachowania się zwierząt 121
6. Kształtowanie zachowania przez geny i środowisko 124
6.1. Problem genotyp - środowisko 124
6.2. Genetyka behawioru i relacja geny - zachowanie się 125
6.3. Wpływ genów na zachowanie się 126
6.4. Ontogeneza behawioru 131
6.5. Przykładowe zachowanie się - śpiew ptaków 137
7. Nauka o behawiorze - etologia 139
7.1. Początki 139
7.2. Klasyczny okres etologii - podstawowe koncepcje 142
Popęd 144
Instynkt i koordynacja wrodzona 147
Bodziec kluczowy 149
Prawo heterogenicznego sumowania bodźców 151
Wrodzony mechanizm wyzwalający 151
Energia specyficznego działania 151
Całościowy obraz zachowania instynktowego 152
Model instynktu według N. Tinbergena 153
7.3. Późniejsze zmiany 153
8. Wykorzystanie etologii w praktyce 156
1. Środowisko naturalne 156
2. Uprawy i las 157
3. Miasto 158
4. Ogród zoologiczny 159
5. Cyrk 159
6. Laboratorium 160
7. Dom i gospodarstwo rolne 165
8. Człowiek 167
9. Inne szkoły badań zachowania się zwierząt 168
9.1. Ekologia behawioralna 168
9.2. Behawioryzm 170
9.3. Kognitywizm 177
10. Obserwacje zachowania się zwierząt 178
10.1. Uwagi metodyczne 178
Wybór gatunku 178
Harmonogram obserwacji 178
Technika obserwacji 179
Uzyskane dane 180
10.2. Kwestie etyczne związane z badaniami behawioru zwierząt 181
Literatura 183
Appendix. Słownik najważniejszych pojęć dotyczących zachowania się ssaków i pokrewnych terminów 198