Dane szczegółowe książki
Pamięć, historia, zapomnienie / Ricoeur, Paul (1913-2005)
Autorzy
Tytuł
Pamięć, historia, zapomnienie
Tytuł oryginału
Le mémoire, l'histoire, l'oubli 2000
Wydawnictwo
Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2006
ISBN
8324206108
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Opis fizyczny 689, [7] s., [2] k. tabl. : il. ; 21 cm.
Spis treści
pokaż spis treści
Słowo wstępne 8
Część pierwsza O pamięci i przypomnieniu 12
1. Pamięć i wyobraźnia 16
Uwaga wstępna 16
I. Dziedzictwo greckie 18
1. PLATON: TERAŹNIEJSZE PRZEDSTAWIENIE RZECZY NIEOBECNEJ 19
2. ARYSTOTELES: „PAMIĘĆ OBRACA SIĘ WOKÓŁ PRZESZŁOŚCI „ 28
II. Zarys fenomenologii pamięci 38
III. Pamięć i obraz 65
2. Ćwiczenie pamięci: używanie i nadużywanie 81
Uwaga wstępna 81
I. Nadużycia pamięci sztucznej: ekscesy 83
II. Nadużycia pamięci naturalnej: blokady pamięci, manipulacje; pamięć
sterowana 96
1. POZIOM PATOLOGICZNO-TERAPEUTYCZNY: PAMIĘĆ ZABLOKOWANA 97
2. POZIOM PRAKTYCZNY: PAMIĘĆ MANIPULOWANA 113
3. POZIOM ETYCZNO-POLITYCZNY: PAMIĘĆ ZOBOWIĄZANA 121
3. Pamięć indywidualna, pamięć zbiorowa 129
Uwaga wstępna 129
I. Tradycja wzroku wewnętrznego 132
1. AUGUSTYN 132
2. JOHN LOCKE 140
3. HUSSERL 151
II. Wzrok Zewnętrzny: Maurice Halb wachs 167
III. Trzy podmioty atrybucyjne wspomnienia: ja, zbiorowość, bliscy 173
Część druga Historia, epistemologia 185
WSTĘP Historia: lek czy trucizna 198
1. Faza dokumentalna: pamięć zarchiwizowana 204
Uwaga wstępna 204
I. Przestrzeń zamieszkiwana 205
II. Czas historyczny 216
III. Świadectwo 227
IV. Archiwum 237
V. Dowód dokumentalny 255
2. Wyjaśnianie/rozumienie 264
Uwaga wstępna 264
I. Awans historii mentalności 271
II. Rzecznicy ścisłości: Michel Foucault, Michel de Certeau, Norbert Elias 286
III. Skale i ich zmienność 301
IV. Od idei mentalności do idei reprezentacji 314
1. SKALA SKUTECZNOŚCI LUB PRZYMUSOWOŚCI 317
2. SKALA STOPNI LEGITYMIZACJI 322
3. SKALA NIEILOŚCIOWYCH ASPEKTÓW CZASÓW SPOŁECZNYCH 325
V. DlALEKTYKA REPREZENTACJI 331
3. Historyk i reprezentacja 343
Uwaga wstępna 343
I. Reprezentacja i narracja 348
II. Reprezentacja i retoryka 365
III. Reprezentacja i historyk. Prestiż obrazu 386
IV. Zastąpienie 407
Część trzecia Kondycja historyczna 424
Wstęp Brzemię historii i ahistoryczność 430
1. Krytyczna filozofia historii 438
Uwaga wstępna 438
I. Die Geschichte selber - „sama historia „ 441
II. „Nasza" nowoczesność 455
III. Historyk i sędzia 471
IV. Interpretacja w historii 495
2. Historia i czas 508
Uwaga wstępna 508
I. Czasowość 518
1. BYCIE KU ŚMIERCI 518
2. ŚMIERĆ W HISTORII 530
II. HlSTORYCZNOŚĆ 541
1. TRAJEKTORIA TERMINU GESCHICHTLICHKEIT 542
2. HISTORYCZNOŚĆ A HISTORIOGRAFIA 553
III. Bycie „w" czasie 560
1. DROGA NIEAUTENTYCZNOŚCI 560
2. BYCIE-W-CZASIE I DIALEKTYKA PAMIĘCI I HISTORII**61 563
IV. Niesamowitość Historii 575
1. MAURICE HALB WACHS: PAMIĘĆ ROZTRZASKANA PRZEZ HISTORIĘ 576
2. YERUSHALMI: „NIEDOGODNOŚCI HISTORIOGRAFII „ 581
3. PIERRE NORA: NIEZWYKŁE MIEJSCA PAMIĘCI 586
3. Zapomnienie 600
Uwaga wstępna 600
I. Zapomnienie i zacieranie śladów 607
II. Zapomnienie i trwałość śladów 617
III. Zapomnienie przywołania: użycie i nadużycie 641
1. ZAPOMNIENIE I PAMIĘĆ ZABLOKOWANA 642
2. ZAPOMNIENIE I PAMIĘĆ ZMANIPULOWANA 646
3. NAKAZ ZAPOMNIENIA: AMNESTIA 652
Zakończenie Trudne wybaczenie 657
I. Równanie Wybaczenia 661
1. GŁĘBOKOŚĆ: WINA 661
2. WYSOKOŚĆ: WYBACZENIE 669
II. Odyseja ducha wybaczenia: poprzez instytucje 674
1. WINA KRYMINALNA A NIEPRZEDAWNIANIE 675
2. WINA POLITYCZNA 683
3. WINA MORALNA 684
III. Odyseja ducha wybaczenia: etap wymiany 687
1. EKONOMIA DARU 690
2. DAR I WYBACZENIE 694
IV. Powrót do siebie 700
1. WYBACZENIE I OBIETNICA 700
2. UWOLNIĆ PODMIOT OD JEGO CZYNU 711
V. Domknięcie marszruty: rekapitulacja 717
1. PAMIĘĆ FORTUNNA 718
2. HISTORIA NIEFORTUNNA? 721
3. WYBACZENIE I ZAPOMNIENIE 725
Indeks nazwisk 734
Indeks pojęć 754
Część pierwsza O pamięci i przypomnieniu 12
1. Pamięć i wyobraźnia 16
Uwaga wstępna 16
I. Dziedzictwo greckie 18
1. PLATON: TERAŹNIEJSZE PRZEDSTAWIENIE RZECZY NIEOBECNEJ 19
2. ARYSTOTELES: „PAMIĘĆ OBRACA SIĘ WOKÓŁ PRZESZŁOŚCI „ 28
II. Zarys fenomenologii pamięci 38
III. Pamięć i obraz 65
2. Ćwiczenie pamięci: używanie i nadużywanie 81
Uwaga wstępna 81
I. Nadużycia pamięci sztucznej: ekscesy 83
II. Nadużycia pamięci naturalnej: blokady pamięci, manipulacje; pamięć
sterowana 96
1. POZIOM PATOLOGICZNO-TERAPEUTYCZNY: PAMIĘĆ ZABLOKOWANA 97
2. POZIOM PRAKTYCZNY: PAMIĘĆ MANIPULOWANA 113
3. POZIOM ETYCZNO-POLITYCZNY: PAMIĘĆ ZOBOWIĄZANA 121
3. Pamięć indywidualna, pamięć zbiorowa 129
Uwaga wstępna 129
I. Tradycja wzroku wewnętrznego 132
1. AUGUSTYN 132
2. JOHN LOCKE 140
3. HUSSERL 151
II. Wzrok Zewnętrzny: Maurice Halb wachs 167
III. Trzy podmioty atrybucyjne wspomnienia: ja, zbiorowość, bliscy 173
Część druga Historia, epistemologia 185
WSTĘP Historia: lek czy trucizna 198
1. Faza dokumentalna: pamięć zarchiwizowana 204
Uwaga wstępna 204
I. Przestrzeń zamieszkiwana 205
II. Czas historyczny 216
III. Świadectwo 227
IV. Archiwum 237
V. Dowód dokumentalny 255
2. Wyjaśnianie/rozumienie 264
Uwaga wstępna 264
I. Awans historii mentalności 271
II. Rzecznicy ścisłości: Michel Foucault, Michel de Certeau, Norbert Elias 286
III. Skale i ich zmienność 301
IV. Od idei mentalności do idei reprezentacji 314
1. SKALA SKUTECZNOŚCI LUB PRZYMUSOWOŚCI 317
2. SKALA STOPNI LEGITYMIZACJI 322
3. SKALA NIEILOŚCIOWYCH ASPEKTÓW CZASÓW SPOŁECZNYCH 325
V. DlALEKTYKA REPREZENTACJI 331
3. Historyk i reprezentacja 343
Uwaga wstępna 343
I. Reprezentacja i narracja 348
II. Reprezentacja i retoryka 365
III. Reprezentacja i historyk. Prestiż obrazu 386
IV. Zastąpienie 407
Część trzecia Kondycja historyczna 424
Wstęp Brzemię historii i ahistoryczność 430
1. Krytyczna filozofia historii 438
Uwaga wstępna 438
I. Die Geschichte selber - „sama historia „ 441
II. „Nasza" nowoczesność 455
III. Historyk i sędzia 471
IV. Interpretacja w historii 495
2. Historia i czas 508
Uwaga wstępna 508
I. Czasowość 518
1. BYCIE KU ŚMIERCI 518
2. ŚMIERĆ W HISTORII 530
II. HlSTORYCZNOŚĆ 541
1. TRAJEKTORIA TERMINU GESCHICHTLICHKEIT 542
2. HISTORYCZNOŚĆ A HISTORIOGRAFIA 553
III. Bycie „w" czasie 560
1. DROGA NIEAUTENTYCZNOŚCI 560
2. BYCIE-W-CZASIE I DIALEKTYKA PAMIĘCI I HISTORII**61 563
IV. Niesamowitość Historii 575
1. MAURICE HALB WACHS: PAMIĘĆ ROZTRZASKANA PRZEZ HISTORIĘ 576
2. YERUSHALMI: „NIEDOGODNOŚCI HISTORIOGRAFII „ 581
3. PIERRE NORA: NIEZWYKŁE MIEJSCA PAMIĘCI 586
3. Zapomnienie 600
Uwaga wstępna 600
I. Zapomnienie i zacieranie śladów 607
II. Zapomnienie i trwałość śladów 617
III. Zapomnienie przywołania: użycie i nadużycie 641
1. ZAPOMNIENIE I PAMIĘĆ ZABLOKOWANA 642
2. ZAPOMNIENIE I PAMIĘĆ ZMANIPULOWANA 646
3. NAKAZ ZAPOMNIENIA: AMNESTIA 652
Zakończenie Trudne wybaczenie 657
I. Równanie Wybaczenia 661
1. GŁĘBOKOŚĆ: WINA 661
2. WYSOKOŚĆ: WYBACZENIE 669
II. Odyseja ducha wybaczenia: poprzez instytucje 674
1. WINA KRYMINALNA A NIEPRZEDAWNIANIE 675
2. WINA POLITYCZNA 683
3. WINA MORALNA 684
III. Odyseja ducha wybaczenia: etap wymiany 687
1. EKONOMIA DARU 690
2. DAR I WYBACZENIE 694
IV. Powrót do siebie 700
1. WYBACZENIE I OBIETNICA 700
2. UWOLNIĆ PODMIOT OD JEGO CZYNU 711
V. Domknięcie marszruty: rekapitulacja 717
1. PAMIĘĆ FORTUNNA 718
2. HISTORIA NIEFORTUNNA? 721
3. WYBACZENIE I ZAPOMNIENIE 725
Indeks nazwisk 734
Indeks pojęć 754