Dane szczegółowe książki

Przedmowa 23
Wprowadzenie 26
Rozdział I. Cywilizacja latynoamerykańska zarys problematyki 26
Ameryka Łacińska - kontrowersje terminologiczne 26
"Kultura" czy "cywilizacja"? Europocentryczne postrzeganie świata 27
Źródła cywilizacji latynoamerykańskiej 32
Wspólnota w wartościach 34
Wspólnota wyobrażona czy stale wyobrażana? 38
Cywilizacja latynoamerykańska - czy istnieje? 44
Rozdział II. Przyroda i jej wizje 47
Nowy świat w oczach odkrywców. Między zachwytem a strachem 48
Oczami konkwistadorów. Bezwzględny podbój 54
Oczami kolonizatorów i kolonistów. Eksploatacja zasobów przyrody 59
Oczami badaczy. Wspaniały, nieprawdopodobnie piękny, urzekający świat 66
Oczami nam współczesnych 72
Rozdział III. Krótkie dzieje Ameryki Łacińskiej 77
Ameryka kolonialna i spotkanie odmiennych cywilizacji 77
Kształtowanie się niepodległej Ameryki Łacińskiej 84
Ameryka Łacińska na rozdrożu - kryzys i groźba totalitaryzmu 92
Współczesna Ameryka Łacińska i jej miejsce w świecie 98
Rozdział IV. Ku filozofii interkulturowej. Ewolucja latynoamerykańskiej myśli filozoficznej 101
Problemy badań nad filozofią latynoamerykańską 101
Prekolumbijskie i kolonialne antecedensy 104
Od Oświecenia po Pozytywizm 112
Przełom antypozytywistyczny i jego konsekwencje 118
Od filozofii meksykańskości do interkulturalizmu 122
Spotkanie dwóch światów 127
Rozdział V. Prekolumbijskie cywilizacje Mezoameryki 127
Metropolie i piramidy - kilka słów o architekturze Mezoameryki 127
"Ludzie-bogowie" - o podróżach w zaświaty i rytuałach ofiarniczych 133
Rozpasani Huaxtekowie - o moralności indiańskiej 138
Kalendarze i księgi - osiągnięcia intelektualne 142
Orły i jaguary - o wojnach i podbojach 144
Rozdział VI. Prekolumbijskie cywilizacje Andów Środkowych 148
Źródła cywilizacji andyjskiej 149
Bogowie Andów, ich świątynie, wyrocznie i ofiary 154
Wojna, władcy, imperia 160
Rozdział VII. Odkrycie i podbój Ameryki - interpretacja i reinterpretacja 166
Kolumb i jego "pomyłki" 167
Cortés i wizerunek barbarzyńskiej cywilizacji 169
Las Casas i wizerunek idealnego chrześcijanina 172
Diaz del Castillo i obrona konkwisty jako wojny sprawiedliwej 172
Cabeza de Vaca i społeczność indiańska widziana od wewnątrz 175
Ercilla i literacki wizerunek Indianina 178
Inka Garcilaso i idealizacja państwa Inków 180
Powrót konkwisty we współczesnej powieści historycznej 184
Konkwista a tożsamość latynoamerykańska 186
Rozdział VIII. Tradycje indiańskiego oporu wobec Hiszpanów w Wicekrólestwie Peru (XVI-XVIII W.) 187
Opór zbrojny i walka z akulturacją w okresie konkwisty 187
Indianie w procesach wczesnokolonialnej transformacji społeczno-gospodarczej 192
Indiańskie odrodzenie w XVIII w. 194
Rozdział IX. Zmagania ewangelizacyjne w Ameryce Łacińskiej okresu kolonialnego 207
Powielane stereotypy 207
Misje patronackie 208
Uwarunkowania geopolityczne 210
Etapy ewangelizacji 212
Tradycja synodalna 216
Wioski indiańskie 218
Kwalifikacje językowe 220
Problematyka idololatrii 224
Szkolnictwo i sztuka 224
Podsumowanie 226
Rozdział X. Redukcje jezuickie i muzyka baroku misyjnego 228
Początki redukcji w Chuquitani i Moxos 228
Muzyka jako środek ewangelizacji 231
Redukcje po wypędzeniu jezuitów 237
Nowe brzmienie starej muzyki 239
Kultura baroku misyjnego 241
Festiwal muzyki baroku misyjnego 244
Społeczeństwo 245
Rozdział XI. Ameryka indiańska 245
"Indianin" - czyli kto? 245
Elementy lokalnej indiańskiej organizacji społecznej 248
Wspólnota indiańska 248
Lokalna władza i system Cargos 250
Ruchy indiańskie 252
Meksykańscy zapatyści 254
Boliwijscy cocaleros 260
Ruchy indiańskie w Ekwadorze 261
Przeciwko "archaicznej utopii" 262
Podsumowanie 266
Rozdział XII. Ameryka kreolska i metyska 267
Kształtowanie się Ameryki kreolskiej i metyskiej 267
Stopniowe przebudzenie Ameryki 268
Współczesna mapa Ameryki kreolskiej i metyskiej 274
Aktywizacja polityczna 280
Współistnienie (czy rywalizacja) obu kultur? 282
Rozdział XIII. Czarne ameryki 286
Dziedzictwo niewolnictwa 286
Współcześni Afrolatynoamerykanie 292
Badania afrolatynoamerykanistyczne 302
Rozdział XIV. Inne ameryki? 308
Latynoamerykańskie Stany Zjednoczone 308
Latynoamerykańska Europa 311
Ameryka europejska - Europejczycy w Ameryce Łacińskiej 317
Azjaci w Ameryce Łacińskiej 319
Rozdział XV. Migracje ludności 321
Migracje międzynarodowe 321
Migracje wewnętrzne 330
Mobilność przestrzenna mieszkańców Ameryki Łacińskiej - podsumowanie 337
Rozdział XVI. Miasto i wieś w Ameryce Łacińskiej 340
Specyfika Ameryki Łacińskiej 340
Miasto 341
Makro- i bicefalia miast latynoamerykańskich 345
Decentralizacja w Ameryce Łacińskiej 349
Problemy społeczne miast 351
Zanieczyszczenie środowiska naturalnego 353
Wieś 353
Reformy rolne i ich konsekwencje 353
Brazylijski Ruch Robotników Rolnych bez Ziemi 356
Obszary wiejskie w Ameryce Łacińskiej - nowe tendencje 356
Rolnictwo ekologiczne 362
Turystyka na obszarach wiejskich 364
Podsumowanie 364
Rozdział XVII. Nierówności społeczne w Ameryce Łacińskiej 367
Ameryka Łacińska jako region nierówności społecznych 367
Wymiary nierówności i ich źródła 369
Rasa 369
Pochodzenie 370
Płeć 372
Konsekwencje nierówności 374
Szersze spojrzenie na badanie nierówności 380
Interpretacja zróżnicowania kulturowego 380
Kultura ubóstwa w Ameryce Łacińskiej 382
Subiektywne odczucie nierówności 386
Ruchy społeczne 388
Podsumowanie 391
Rozdział XVIII. "Złoty wiek" chrześcijaństwa w Ameryce Łacińskiej 392
Kościół katolicki 392
Kościoły protestanckie 401
Problem hermeneutyki historii chrześcijaństwa w Ameryce Łacińskiej 407
Podsumowanie 411
Rozdział XIX. O co chodzi teologom wyzwolenia? 412
Twórcy i przedstawiciele teologii wyzwolenia 412
Zróżnicowanie wewnętrzne 412
Istota teologii wyzwolenia 413
Reakcja latynoamerykańskiego Kościoła katolickiego 415
Opcja na rzecz ubogich 417
Nowe poszukiwania teologii wyzwolenia 423
Krytyka teologii wyzwolenia 427
Czy teologia wyzwolenia ma przyszłość? 429
Przeciw niesprawiedliwościom 429
Nowe wyzwania 431
Rozdział XX. Synkretyzm religijny 434
Religijna akulturacja w społecznościach indiańskich w okresie kolonialnym 435
Akulturacja po powstaniu państw narodowych 439
Synkretyzm religijny w Meksyku, Gwatemali i krajach andyjskich 443
Wielki Tydzień u Indian Rarámuri w Meksyku 444
Wielki Tydzień i święto Maximona u Indian Tzutujil w Gwatemali 446
Święto Zmarłych u Indian Aymara w Boliwii 448
Kult wizerunków i bohaterów ludowych 450
Podsumowanie 452
Rozdział XXI. Synkretyczne religie afrykańskie w Ameryce Łacińskiej 453
Afrykańskie korzenie 453
Religie synkretyczne 458
Religie neoafrykańskie 458
Vodou 459
Santería 462
Szango 464
Candomblé 464
Umbanda 466
Kulty przodków 468
Kumina 468
Convince 468
Taniec kromanti 468
Taniec Wielkiego Bębna 470
Kele 470
Kult przodków w Belize 470
Ruchy odnowy religijnej 470
Ruch Odnowy Syjonu 470
Duchowi baptyści - szoutersi 472
Szakersi 472
Religijno-polityczny ruch rastafarianów 472
Religie synkretyczne w Surinamie 474
Winti 474
Marroni 474
Podsumowanie 476
Rozdział XXII. Kobiecość, męskość, seksualność. Płeć kulturowa (gender) w badaniach dotyczących Ameryki Łacińskiej 477
Co to jest gender? Charakterystyka współczesnych badań nad płcią kulturową 479
(Re)konstrukcja kulturowych ideologii płci: marianismo 485
(Re)konstrukcja kulturowych ideologii płci: machismo 496
Podsumowanie 503
Gospodarka i polityka 507
Rozdział XXIII. Gospodarcze aspekty cywilizacji latynoamerykańskiej 507
Formowanie systemu gospodarczego niepodległych państw 507
Wzrost oparty na eksporcie surowcowym 508
Industrializacja poprzez substytucję importu 514
Ograniczenia wzrostu oparte na substytucji importu 518
Kryzys zadłużeniowy i liberalizacja gospodarek 525
Rozdział XXIV. Koncepcja narodu w Ameryce Łacińskiej 531
Metysaż - klucz do budowy jedności i tożsamości narodowej 531
Oligarchizm vs nacjonalizm 536
"Ujarzmianie" własnej przestrzeni 540
Polityka symboliczna i edukacja 544
Naród latynoamerykański? 548
Podsumowanie 550
Rozdział XXV. Elity latynoamerykańskie 553
Elitarny projekt polityczny 553
Konfrontacja i konsensus elit 558
Kompleks Europy 566
Odmienności 568
Elity w dobie globalizacji 570
Podsumowanie 574
Rozdział XXVI. Kultura polityczna Ameryki Łacińskiej 575
Postrzeganie kultury politycznej 575
Dziedzictwo iberoamerykańskie 578
Latynoamerykańska kultura obywatelska 586
Podsumowanie 594
Rozdział XXVII. Oblicza społecznego radykalizmu w Ameryce Łacińskiej 597
Epoka walk partyzanckich 597
Przejście do demokracji 598
Rozczarowanie demokracją parlamentarną 598
Superbarrio - obrońca biednych 600
W poszukiwaniu pogłębionej demokracji 602
Argentinazo 604
Fora społeczne 606
Porto Alegre 607
Socjalizm XXI wieku? 610
Podsumowanie 616
Rozdział XXVIII. Rola wojska w systemie politycznym Ameryki Łacińskiej 617
Wojsko i powstanie niepodległych państw w Ameryce Łacińskiej 617
Era caudillos i kształtowanie się systemu politycznego w Ameryce Łacińskiej 618
Wojsko i problemy modernizacji Ameryki Łacińskiej 623
Wojsko i państwa stanu wyjątkowego 632
Zmiany w systemie politycznym Ameryki Łacińskiej i zmierzch roli wojska 639
Kultura 640
Rozdział XXIX. Nowa Romania - sytuacja językowa w Ameryce hiszpańsko- i portugalskojęzycznej 640
Nowa Romania 640
Elementy indiańskie 641
Podział Ameryki na strefy dialektalne 641
Języki kreolskie 644
Element afrykański 645
Języki w kontakcie 647
Ameryka portugalskojęzyczna 649
Ameryka hiszpańskojęzyczna 653
Status hiszpańskiego i portugalskiego w Ameryce 659
Rozdział XXX. Literatura latynoamerykańska 662
Co należy rozumieć przez literaturę latynoamerykańską? 662
Między Scyllą epigonizmu i Charybdą egzotyki 662
Poszukiwanie "naszego wyrazu" w dobie. Romantyzmu 665
Dwa oblicza regionalizmu 667
Imperatywy pisarza latynoamerykańskiego 669
Modernistyczne i awangardowe przełamywanie tradycji 671
Antyrealistyczny zwrot latynoamerykańskiej literatury nowoczesnej 675
Borgesowska rewolucja 675
Intelektualizm "nowej prozy" 678
Różnorodność antyprzedstawieniowych form 682
Fantazja i krytyka rzeczywistości społecznej 684
Realizm magiczny - oryginalna forma ekspresji czy kulturowy stereotyp? 686
Współczesna literatura (nie)latynoamerykańska 690
Rozdział XXXI. Sztuka w Ameryce Łacińskiej 693
Przykłady sztuki prekolumbijskiej 693
Sztuka okresu kolonialnego na przykładzie Peru, Boliwii i Meksyku 702
Współczesna sztuka rękodzielnicza w Ameryce Łacińskiej 706
Sztuka artystów meksykańskich w pierwszej połowie XX w. 710
Odbiór współczesnej sztuki artystów latynoamerykańskich w świecie 712
Rozdział XXXII. Muzyka latynoamerykańska 717
Vallenato 717
Cumbia 718
Samba i baiäo 720
Bossa nova 722
Tropicalismo 722
Son 722
Mambo, cza-cza i rumba 724
Jazz latino 726
Salsa 726
Nueva trova i Nueva canción 728
Tango 730
Serenada i ranchera 732
Merengue i bachata 732
Reggae 734
Reggaeton 735
Rock latynoamerykański 737
Pop 739
Rozdział XXXIII. Film i telenowela latynoamerykańska 742
Kino w Ameryce Łacińskiej 742
Początki filmu latynoamerykańskiego 742
Dźwięk 745
Nowe kino latynoamerykańskie 749
Argentyna 751
Brazylia 753
Kuba 755
Chile 757
Boliwia i Peru 759
Meksyk 760
Inne kraje 761
Współczesność 761
Telenowela - latynoski produkt masowy 763
Historia telenoweli 765
Telenowela w krajach Ameryki Łacińskiej 766
Twórcy telenoweli 769
Telenowela a rzeczywistość Ameryki Łacińskiej 771
Rozdział XXXIV. Kuchnia latynoamerykańska 774
Rola jedzenia w życiu człowieka 774
Uwarunkowania rozwoju sztuki kulinarnej 775
Proces tworzenia się kuchni latynoamerykańskiej 777
Najważniejsze składniki i dania kuchni latynoamerykańskiej 783
Napoje w kuchni latynoamerykańskiej 791
Podsumowanie 797
Rozdział XXXV. Fenomen futbolu latynoamerykańskiego 800
Trochę historii 801
Piłka nożna i polityka 804
"Jezus broni Brazylii" 811
Kibic - dodatkowy zawodnik w grze 813
Podsumowanie 815
Zamiast zakończenia. Hybrydyzacja tożsamości i kultury 820
Hybrydyzacja kulturowa w Ameryce Łacińskiej 821
Współczesne przemiany tożsamościowe w Ameryce Łacińskiej 823
Ilustracje 827
Artesanía 827
Fiesta 831
Gospodarka, inicjatywy lokalne, turystyka 834
Medycyna 836
Podsumowanie 839
Bibliografia 842
Indeks nazwisk 885
Spis tabel i diagramów 931
Ilustracje (strony nienumerowane) 932