Dane szczegółowe książki
Historia erotyzmu / Bataille, George (1897-1962)
Autorzy
Tytuł
Historia erotyzmu
Tytuł oryginału
L'histoire de l'érotisme
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Aletheia, 208
ISBN
9788361182122
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Opis fizyczny 254 s. ; 20 cm.;
Spis treści
pokaż spis treści
Słowo wstępne 8
I 8
II 10
III 12
IV 14
Część pierwsza WPROWADZENIE 18
Erotyzm a odbicie wszechświata w duchu 20
1. Podstawowa wzajemna nieprzystawalność świata erotyzmu i świata myśli 20
2. Światy erotyzmu i myśli uzupełniają się; bez ich zgody pełnia jest nieosiągalna 23
Część druga ZAKAZ KAZIRODZTWA 26
I Problem kazirodztwa 28
1. Opozycja między „ erotyzmem " człowieka a „ seksualnością " zwierząt 28
2. Zakaz kazirodztwa 31
3. Odpowiedzi nauki na zagadkę kazirodztwa 33
4. Rozróżnienia między tym, co zakazane, a tym, co dozwolone, są nie do utrzymania z moralnego punktu widzenia 37
II Odpowiedź Lévi-Straussa 44
1. Reguły egzogamii, dar z kobiet i ich rozdział 44
2. Rozmaite, pozornie arbitralne formy zakazu sprzyjają wymianie poprzez dar 50
3. Perypetie erotyzmu traktowane jako historia 55
III Przejście od zwierzęcia do człowieka 60
1. Granice teorii Lévi-Straussa a przejście od zwierzęcia do człowieka 60
2. Swoistość ludzka 62
3. Zmienność reguł dotyczących kazirodztwa a ogólna zmienność przedmiotów zakazu seksualnego 64
4. Esencja człowieczeństwa zawiera się w zakazie kazirodztwa i w darze z kobiet, będącym tegoż zakazu konsekwencją 67
Część trzecia NATURALNE PRZEDMIOTY ZAKAZÓW 72
I Seksualność a wydaliny 74
1. Negacja natury 74
2. Krew menstrualna 77
3. Odchody 80
II Zakazy dotyczące czystości a samostwarzanie się człowieka 84
1. Związki między stopniem ucywilizowania, rasą zamożnością bądź pozycją społeczną a zakazami dotyczącymi czystości 84
2. Czy pierwszy przedmiot wstrętu nie miał charakteru seksualnego? 88
3. O tym, że przejście od zwierzęcia do człowieka należy ujmować w perspektywie całościowej 91
4. Rozstrzygające znaczenie pierwszego kroku 93
5. Erotyzm to w zasadzie -już w pierwszej fazie skandal polegający na „odwróceniu przymierzy" 96
III Śmierć 102
1. Śmierć i zgnilizna 102
2. Wstydzimy się, że życie otrzymaliśmy od zgnilizny; śmierć, która na powrót nas w nią wtrąca, jest nie mniej nikczemna niż narodziny 104
3. Poznanie śmierci 105
4. O pierwotnym sensie pewnego zespołu dynamicznego 108
5. W ostatecznym rachunku śmierć to najbardziej zbytkowna forma życia 109
Część czwarta TRANSGRESJE 114
I Święto, czyli przekraczanie zakazów 116
1. Śmierć króla, święto i przekraczanie zakazów 116
2. Święto jest nie tylko powrotem do „ wymiocin " 117
3. Próba zanegowania zwierzęcości nie powiodła się 119
4. Święta nie wyzwala zwyczajna zwierzęcość, lecz pierwiastek boski 120
5. Zanegowanie świata zwykłego i boskiego (sakralnego) 122
II Kompleks Fedry 126
1. Związek między przerażeniem a pożądaniem 126
2. Urok związany ze zwłokami w stanie rozkładu 129
3. Tajemnica pożądania 132
III Pełne grozy pragnienie straty i samozatraty 136
1. Radość domaga się od nas zużywania zasobów energii 136
2. Literatura a trwoga, ofiara a przerażenie 140
3. Życie „na wysokości śmierci " stało się fundamentem bogactw nagromadzonych przez religie i sztukę 143
IV Przedmiot pragnienia a całość rzeczywistości 148
1. Przedmiot pragnienia to wszechświat albo całość bytu 148
2. Naukowe wyobrażenie natury a całościowość nieokreślona, zarazem okropna i godna pożądania 155
Część piąta HlSTORIA EROTYZMU 162
I Małżeństwo 164
1. Erotyzm rozwinął się z niedozwolonej seksualności 164
2. Podejrzany charakter małżeństwa 166
3. Małżeństwo a przyzwyczajenie 169
II Mieszanie się bez hamulców, czyli orgia 172
1. Orgia rytualna 172
2. Sabat 175
3. Związek miedzy erotyzmem a ziem 177
4. Erotyzm, czyli boskość zła, przeciwko Bogu dobra 180
III Przedmiot pożądania 184
1. Od rozhukania do wyraźnie erotycznego sensu przedmiotu 184
2. Przedmiot pożądania a prostytutka 188
3. Sensem pożądania, jest rozkosz natychmiastowa 191
4. Prostytucja a gnuśność 194
IV Nagość 200
1. Obsceniczność a nagość 200
2. Ogólny przebieg historii erotyzmu 201
3. Powracam znów do rozważań o małżeństwie 202
4. 203
5. Świadomy akt seksualny 204
6. 205
Część szósta ZŁOŻONE FORMY EROTYZMU 206
I Miłość indywidualna 208
1. Ahistoryczny charakter miłości indywidualnej 208
2. Zasadnicza sprzeczność między miłością indywidualną a państwem 210
3. Od stowarzyszenia konsumentów (kochankowie) do stowarzyszenia nabywców (małżonkowie) 216
4. Miłość indywidualna a literatura 218
II Miłość boska 222
1. Dwa ukierunkowania ekstremalnego erotyzmu: sadyzm, czyli erotyzm bez ograniczeń, i miłość boska 222
2. Od Pieśni nad Pieśniami do Boga wielkich mistyków - pozbawionego formy i atrybutów 224
III Erotyzm bez granic 228
1. Przydatność Boga, granicy doświadczenia mistycznego 228
2. O konieczności poddania się aż do końca przynajmniej w myśli - uwodzicielskiemu czarowi 229
3. Rozkosz a zbrodnia 232
4. Apatia, negacja innych i siebie samego oraz „suwerenność" 235
5. Moment doskonałości, czyli tożsamość teopatii i apatii 238
Część siódma ZAKOŃCZENIE 244
I 8
II 10
III 12
IV 14
Część pierwsza WPROWADZENIE 18
Erotyzm a odbicie wszechświata w duchu 20
1. Podstawowa wzajemna nieprzystawalność świata erotyzmu i świata myśli 20
2. Światy erotyzmu i myśli uzupełniają się; bez ich zgody pełnia jest nieosiągalna 23
Część druga ZAKAZ KAZIRODZTWA 26
I Problem kazirodztwa 28
1. Opozycja między „ erotyzmem " człowieka a „ seksualnością " zwierząt 28
2. Zakaz kazirodztwa 31
3. Odpowiedzi nauki na zagadkę kazirodztwa 33
4. Rozróżnienia między tym, co zakazane, a tym, co dozwolone, są nie do utrzymania z moralnego punktu widzenia 37
II Odpowiedź Lévi-Straussa 44
1. Reguły egzogamii, dar z kobiet i ich rozdział 44
2. Rozmaite, pozornie arbitralne formy zakazu sprzyjają wymianie poprzez dar 50
3. Perypetie erotyzmu traktowane jako historia 55
III Przejście od zwierzęcia do człowieka 60
1. Granice teorii Lévi-Straussa a przejście od zwierzęcia do człowieka 60
2. Swoistość ludzka 62
3. Zmienność reguł dotyczących kazirodztwa a ogólna zmienność przedmiotów zakazu seksualnego 64
4. Esencja człowieczeństwa zawiera się w zakazie kazirodztwa i w darze z kobiet, będącym tegoż zakazu konsekwencją 67
Część trzecia NATURALNE PRZEDMIOTY ZAKAZÓW 72
I Seksualność a wydaliny 74
1. Negacja natury 74
2. Krew menstrualna 77
3. Odchody 80
II Zakazy dotyczące czystości a samostwarzanie się człowieka 84
1. Związki między stopniem ucywilizowania, rasą zamożnością bądź pozycją społeczną a zakazami dotyczącymi czystości 84
2. Czy pierwszy przedmiot wstrętu nie miał charakteru seksualnego? 88
3. O tym, że przejście od zwierzęcia do człowieka należy ujmować w perspektywie całościowej 91
4. Rozstrzygające znaczenie pierwszego kroku 93
5. Erotyzm to w zasadzie -już w pierwszej fazie skandal polegający na „odwróceniu przymierzy" 96
III Śmierć 102
1. Śmierć i zgnilizna 102
2. Wstydzimy się, że życie otrzymaliśmy od zgnilizny; śmierć, która na powrót nas w nią wtrąca, jest nie mniej nikczemna niż narodziny 104
3. Poznanie śmierci 105
4. O pierwotnym sensie pewnego zespołu dynamicznego 108
5. W ostatecznym rachunku śmierć to najbardziej zbytkowna forma życia 109
Część czwarta TRANSGRESJE 114
I Święto, czyli przekraczanie zakazów 116
1. Śmierć króla, święto i przekraczanie zakazów 116
2. Święto jest nie tylko powrotem do „ wymiocin " 117
3. Próba zanegowania zwierzęcości nie powiodła się 119
4. Święta nie wyzwala zwyczajna zwierzęcość, lecz pierwiastek boski 120
5. Zanegowanie świata zwykłego i boskiego (sakralnego) 122
II Kompleks Fedry 126
1. Związek między przerażeniem a pożądaniem 126
2. Urok związany ze zwłokami w stanie rozkładu 129
3. Tajemnica pożądania 132
III Pełne grozy pragnienie straty i samozatraty 136
1. Radość domaga się od nas zużywania zasobów energii 136
2. Literatura a trwoga, ofiara a przerażenie 140
3. Życie „na wysokości śmierci " stało się fundamentem bogactw nagromadzonych przez religie i sztukę 143
IV Przedmiot pragnienia a całość rzeczywistości 148
1. Przedmiot pragnienia to wszechświat albo całość bytu 148
2. Naukowe wyobrażenie natury a całościowość nieokreślona, zarazem okropna i godna pożądania 155
Część piąta HlSTORIA EROTYZMU 162
I Małżeństwo 164
1. Erotyzm rozwinął się z niedozwolonej seksualności 164
2. Podejrzany charakter małżeństwa 166
3. Małżeństwo a przyzwyczajenie 169
II Mieszanie się bez hamulców, czyli orgia 172
1. Orgia rytualna 172
2. Sabat 175
3. Związek miedzy erotyzmem a ziem 177
4. Erotyzm, czyli boskość zła, przeciwko Bogu dobra 180
III Przedmiot pożądania 184
1. Od rozhukania do wyraźnie erotycznego sensu przedmiotu 184
2. Przedmiot pożądania a prostytutka 188
3. Sensem pożądania, jest rozkosz natychmiastowa 191
4. Prostytucja a gnuśność 194
IV Nagość 200
1. Obsceniczność a nagość 200
2. Ogólny przebieg historii erotyzmu 201
3. Powracam znów do rozważań o małżeństwie 202
4. 203
5. Świadomy akt seksualny 204
6. 205
Część szósta ZŁOŻONE FORMY EROTYZMU 206
I Miłość indywidualna 208
1. Ahistoryczny charakter miłości indywidualnej 208
2. Zasadnicza sprzeczność między miłością indywidualną a państwem 210
3. Od stowarzyszenia konsumentów (kochankowie) do stowarzyszenia nabywców (małżonkowie) 216
4. Miłość indywidualna a literatura 218
II Miłość boska 222
1. Dwa ukierunkowania ekstremalnego erotyzmu: sadyzm, czyli erotyzm bez ograniczeń, i miłość boska 222
2. Od Pieśni nad Pieśniami do Boga wielkich mistyków - pozbawionego formy i atrybutów 224
III Erotyzm bez granic 228
1. Przydatność Boga, granicy doświadczenia mistycznego 228
2. O konieczności poddania się aż do końca przynajmniej w myśli - uwodzicielskiemu czarowi 229
3. Rozkosz a zbrodnia 232
4. Apatia, negacja innych i siebie samego oraz „suwerenność" 235
5. Moment doskonałości, czyli tożsamość teopatii i apatii 238
Część siódma ZAKOŃCZENIE 244