Dane szczegółowe książki
Agresja: studium semantyczno-pragmatyczne / Taras, Bożena
Autorzy
Tytuł
Agresja: studium semantyczno-pragmatyczne
Wydawnictwo
Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2013
ISBN
9788373388666
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Stron: 315.
Spis treści
pokaż spis treści
Spis treści
ZAGADNIENIA WSTĘPNE 11
0.1. UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH 11
0.1.1. CYWILIZACJA WOJNY V. CYWILIZACJA POKOJU 11
0.1.2. POCZĄTEK TRZECIEGO TYSIĄCLECIA - CZARNA SERIA ATAKÓW 12
0.1.3. CZŁOWIEK W ŚWIECIE WARTOŚCI 15
0.1.4. AGRESJA A WIĘZI RODZINNO-TOWARZYSKIE 16
0.2. PROBLEMATYKA I METODOLOGIA BADAŃ 19
0.2.1. SEMANTYCZNO-PRAGMATYCZNY CHARAKTER PRACY 19
0.2.2. PRZEDMIOT I ŹRÓDŁA BADAŃ 21
Część pierwsza
AGRESJA W JĘZYKOZNAWSTWIE I NAUKACH POKREWNYCH
Rozdział 1
CHARAKTERYSTYKA PSYCHOLOGICZNO-SOCJOLOGICZNA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH 29
1.1. AGRESJA JAKO PRZEDMIOT BADAŃ 29
1.2. NATURA I PRZYCZYNY AGRESJI^28 30
1.3. PROBLEM ZNACZENIA SŁOWA AGRESJA 33
1.3.1. UJĘCIE PSYCHOSPOŁECZNE: AGRESJA JAKO ZACHOWANIE 33
1.3.2. KOMPETENTNA AGRESJA WYCHOWAWCZA 34
1.3.3. STRATEGIA KONSTRUKTYWNEGO UKIERUNKOWANIA NATURALNEJ AGRESJI (AGRESJA POZYTYWNA) 36
1.4. TERMINY POKREWNE: AGRESYWNOŚĆ, PRZEMOC 37
1.5. PODSUMOWANIE 40
Rozdział 2
BADANIA NAD AGRESJĄ WE WSPÓŁCZESNYM JĘZYKOZNAWSTWIE POLSKIM 41
2.1. ANALIZA POJĘCIA AGRESJA (AGRESYWNY, AGRESYWNOŚĆ) 41
2.2. AGRESJA JAKO OKREŚLONY SPOSÓB DZIAŁANIA JĘZYKOWEGO 50
2.3. FORMY AGRESJI JĘZYKOWEJ 52
2.4. WYKŁADNIKI AGRESJI JĘZYKOWEJ 53
Część druga
AGRESJA Z PERSPEKTYWY SEMANTYKI
Rozdział 3
WYBRANE ZAGADNIENIA ANALIZY SEMANTYCZNEJ 59
3.1. KONCEPCJE ZNACZENIA W MYŚLI FILOZOFICZNEJ I BADANIACH LINGWISTYCZNYCH 59
3.2. JĘZYKOZNAWSTWO KOGNITYWNE 60
3.3. OBRAZOWANIE 61
3.4. ELEMENTARNE JEDNOSTKI SEMANTYCZNE 65
3.5. SŁOWNICTWO JAKO KLUCZ DO ZROZUMIENIA KULTURY 66
3.6. GNIEW I ZŁOŚĆ - POLSKIE POJĘCIA KULTUROWE 69
Rozdział 4
ZNACZENIE POJĘCIA A GRESJA WE WSPÓŁCZESNYM JĘZYKU POLSKIM 72
4.1. ROZUMIENIE POJĘCIA ZNACZENIE 72
4.2. WYRAZ AGRESJA W ŹRÓDŁACH LEKSYKOGRAFICZNYCH 73
4.2.1. POCHODZENIE SŁOWA AGRESJA 73
4.2.2. ZNACZENIE SŁOWA AGRESJA - CECHY KONOTACYJNE 75
4.2.2.1. Zakres znaczeniowy pojęcia agresja 75
4.2.2.2. Pragmatyczno-komunikacyjne aspekty leksemu agresja 77
4.2.2.3. Zmiany semantyczne leksemu agresja 81
4.3. POJĘCIE A GRESJIW JĘZYKU WSPÓŁCZESNYCH UŻYTKOWNIKÓW POLSZCZYZNY 84
4.3.1. ZNACZENIE POJĘCIA AGRESJA W JĘZYKU STUDENTÓW 85
4.3.1.1. Konceptualizacje pojęcia agresja 86
4.3.1.2. Pragmatyczno-komunikacyjne kategorie pojęcia agresja 103
4.3.1.3. Ocena aksjologiczna pojęcia agresja 111
4.3.1.4. Podsumowanie 115
4.3.2. ZNACZENIE POJĘCIA AGRESJA W JĘZYKU WIĘŹNIÓW 116
4.3.2.1. Konceptualizacje pojęcia agresja 116
4.3.2.2. Pragmatyczno-komunikacyjne kategorie pojęcia agresja 123
4.3.2.3. Ocena aksjologiczna pojęcia agresja 132
4.3.2.4. Podsumowanie 134
4.3.3. ZNACZENIE POJĘCIA AGRESJA W JĘZYKU MŁODZIEŻY SZKOLNEJ 134
4.3.3.1. Konceptualizacje pojęcia agresja (explicite) 135
4.3.3.2. Konceptualizacje pojęcia agresja (implicite) 137
4.3.3.3. Pragmatyczno-komunikacyjne kategorie pojęcia agresja 142
4.3.3.4. Ocena aksjologiczna pojęcia agresja 147
4.3.3.5. Podsumowanie 149
ANALIZA SEMANTYCZNA AGRESJI -WNIOSKI I PROPOZYCJA DEFINICJI 150
Część trzecia
AGRESJA W ŚWIETLE PRAGMA LINGWISTYKI
Rozdział 5
PRAGMALINGWISTYCZNE PERSPEKTYWY ANALIZY 157
Rozdział 6
AGRESJA I TOŻSAMOŚĆ 162
6.1. PODMIOTOWY CHARAKTER TOŻSAMOŚCI JA 162
6.2. ZACHOWANIA AGRESYWNE A DYSFUNKCJA MÓZGU 165
6.3. ANONIMOWOŚĆ TOŻSAMOŚCI JA W PRZESTRZENI WIRTUALNEJ 167
6.4. AGRESYWNE ZACHOWANIA JĘZYKOWE INTERNAUTÓW 169
6.5. PODSUMOWANIE 175
Rozdział 7
AKTY AGRESJI A TABU KOMUNIKACYJNE. GRANICE POPRAWNOŚCI POLITYCZNEJ 177
7.1. CYGAN CZY ROM, CYGAŃSKI CZY ROMSKI -JĘZYKOWE ROZTERKI POPRAWNOŚCI POLITYCZNEJ 178
7.2. INWEKTYWY POLITYCZNE ODWOŁUJĄCE SIĘ DO STEREOTYPÓW 189
7.3. SPOŁECZNE, KULTUROWE I RELIGIJNE WYZNACZNIKI POPRAWNOŚCI POLITYCZNEJ 194
7.4. WOLNOŚĆ SŁOWA - AKT WYBORU DOBRA 196
Rozdział 8
KŁAMSTWO, MANIPULACJA, WULGARYZACJA. KOMUNIKACYJNE STRATEGIE AGRESJI 202
8.1. STRATEGIE KŁAMLIWEGO ZACHOWANIA WERBALNEGO I NIEWERBALNEGO 202
8.2. MANIPULOWANIE WIZERUNKIEM 213
8.2.1. STRATEGIA MANIPULACYJNA W AKCIE KOMUNIKACJI 213
8.2.2. WYBRANE ASPEKTY ZNACZENIA I UŻYCIA WYRAZU MANIPULACJA 214
8.2.3. MANIPULACJA V. PERSWAZJA 215
8.2.4. STRATEGIE MANIPULACYJNE 217
8.2.5. MANIPULACJA WE WSPÓŁCZESNYM DYSKURSIE POLITYCZNYM 220
8.2.5.1. Model współczesnej kampanii wyborczej - kampania pozytywna czy kampania negatywna 223
8.2.5.2. Element marketingu politycznego: telewizyjny spot reklamowo-wyborczy Mordo ty moja 224
8.2.5.3. Pojedynek na spoty jako sposób walki politycznej w parlamentarnej kampanii wyborczej 2007 229
8.2.5.4. Metoda działań politycznych - manipulowanie wizerunkiem przeciwnika i świadomością odbiorcy 232
8.2.5.5. Model semiotyczny przekazu reklamowo-wyborczego 238
8.2.5.6. Intertekstualność w cyklu Mordo ty moja 241
8.2.5.7. Podsumowanie 247
8.3. WULGARYZACJA ZACHOWAŃ JĘZYKOWYCH I KULTUROWYCH 249
8.3.1. POJĘCIE WULGARNOŚCI 251
8.3.2. WULGARNOŚĆ A DEMOKRATYZACJA, MARKETYZACJA I TECHNOLOGIZACJA ZACHOWAŃ JĘZYKOWO-KULTUROWYCH 252
8.3.3. WULGARNOŚĆ WYRAŻONA V. WULGARNOŚĆ ODCZYTANA 257
8.3.4. PRZECIWDZIAŁANIE ZJAWISKU WULGARYZACJI W JĘZYKU I KULTURZE 261
ANALIZA PRAGMALINGWISTYCZNA AGRESJI - ZAKOŃCZENIE 263
UWAGI KOŃCOWE 265
LITERATURA 269
INDEKS PRZEDMIOTOWY 293
INDEKS SEMANTYCZNY 307
SUMMARY 311
ZAGADNIENIA WSTĘPNE 11
0.1. UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH 11
0.1.1. CYWILIZACJA WOJNY V. CYWILIZACJA POKOJU 11
0.1.2. POCZĄTEK TRZECIEGO TYSIĄCLECIA - CZARNA SERIA ATAKÓW 12
0.1.3. CZŁOWIEK W ŚWIECIE WARTOŚCI 15
0.1.4. AGRESJA A WIĘZI RODZINNO-TOWARZYSKIE 16
0.2. PROBLEMATYKA I METODOLOGIA BADAŃ 19
0.2.1. SEMANTYCZNO-PRAGMATYCZNY CHARAKTER PRACY 19
0.2.2. PRZEDMIOT I ŹRÓDŁA BADAŃ 21
Część pierwsza
AGRESJA W JĘZYKOZNAWSTWIE I NAUKACH POKREWNYCH
Rozdział 1
CHARAKTERYSTYKA PSYCHOLOGICZNO-SOCJOLOGICZNA ZACHOWAŃ AGRESYWNYCH 29
1.1. AGRESJA JAKO PRZEDMIOT BADAŃ 29
1.2. NATURA I PRZYCZYNY AGRESJI^28 30
1.3. PROBLEM ZNACZENIA SŁOWA AGRESJA 33
1.3.1. UJĘCIE PSYCHOSPOŁECZNE: AGRESJA JAKO ZACHOWANIE 33
1.3.2. KOMPETENTNA AGRESJA WYCHOWAWCZA 34
1.3.3. STRATEGIA KONSTRUKTYWNEGO UKIERUNKOWANIA NATURALNEJ AGRESJI (AGRESJA POZYTYWNA) 36
1.4. TERMINY POKREWNE: AGRESYWNOŚĆ, PRZEMOC 37
1.5. PODSUMOWANIE 40
Rozdział 2
BADANIA NAD AGRESJĄ WE WSPÓŁCZESNYM JĘZYKOZNAWSTWIE POLSKIM 41
2.1. ANALIZA POJĘCIA AGRESJA (AGRESYWNY, AGRESYWNOŚĆ) 41
2.2. AGRESJA JAKO OKREŚLONY SPOSÓB DZIAŁANIA JĘZYKOWEGO 50
2.3. FORMY AGRESJI JĘZYKOWEJ 52
2.4. WYKŁADNIKI AGRESJI JĘZYKOWEJ 53
Część druga
AGRESJA Z PERSPEKTYWY SEMANTYKI
Rozdział 3
WYBRANE ZAGADNIENIA ANALIZY SEMANTYCZNEJ 59
3.1. KONCEPCJE ZNACZENIA W MYŚLI FILOZOFICZNEJ I BADANIACH LINGWISTYCZNYCH 59
3.2. JĘZYKOZNAWSTWO KOGNITYWNE 60
3.3. OBRAZOWANIE 61
3.4. ELEMENTARNE JEDNOSTKI SEMANTYCZNE 65
3.5. SŁOWNICTWO JAKO KLUCZ DO ZROZUMIENIA KULTURY 66
3.6. GNIEW I ZŁOŚĆ - POLSKIE POJĘCIA KULTUROWE 69
Rozdział 4
ZNACZENIE POJĘCIA A GRESJA WE WSPÓŁCZESNYM JĘZYKU POLSKIM 72
4.1. ROZUMIENIE POJĘCIA ZNACZENIE 72
4.2. WYRAZ AGRESJA W ŹRÓDŁACH LEKSYKOGRAFICZNYCH 73
4.2.1. POCHODZENIE SŁOWA AGRESJA 73
4.2.2. ZNACZENIE SŁOWA AGRESJA - CECHY KONOTACYJNE 75
4.2.2.1. Zakres znaczeniowy pojęcia agresja 75
4.2.2.2. Pragmatyczno-komunikacyjne aspekty leksemu agresja 77
4.2.2.3. Zmiany semantyczne leksemu agresja 81
4.3. POJĘCIE A GRESJIW JĘZYKU WSPÓŁCZESNYCH UŻYTKOWNIKÓW POLSZCZYZNY 84
4.3.1. ZNACZENIE POJĘCIA AGRESJA W JĘZYKU STUDENTÓW 85
4.3.1.1. Konceptualizacje pojęcia agresja 86
4.3.1.2. Pragmatyczno-komunikacyjne kategorie pojęcia agresja 103
4.3.1.3. Ocena aksjologiczna pojęcia agresja 111
4.3.1.4. Podsumowanie 115
4.3.2. ZNACZENIE POJĘCIA AGRESJA W JĘZYKU WIĘŹNIÓW 116
4.3.2.1. Konceptualizacje pojęcia agresja 116
4.3.2.2. Pragmatyczno-komunikacyjne kategorie pojęcia agresja 123
4.3.2.3. Ocena aksjologiczna pojęcia agresja 132
4.3.2.4. Podsumowanie 134
4.3.3. ZNACZENIE POJĘCIA AGRESJA W JĘZYKU MŁODZIEŻY SZKOLNEJ 134
4.3.3.1. Konceptualizacje pojęcia agresja (explicite) 135
4.3.3.2. Konceptualizacje pojęcia agresja (implicite) 137
4.3.3.3. Pragmatyczno-komunikacyjne kategorie pojęcia agresja 142
4.3.3.4. Ocena aksjologiczna pojęcia agresja 147
4.3.3.5. Podsumowanie 149
ANALIZA SEMANTYCZNA AGRESJI -WNIOSKI I PROPOZYCJA DEFINICJI 150
Część trzecia
AGRESJA W ŚWIETLE PRAGMA LINGWISTYKI
Rozdział 5
PRAGMALINGWISTYCZNE PERSPEKTYWY ANALIZY 157
Rozdział 6
AGRESJA I TOŻSAMOŚĆ 162
6.1. PODMIOTOWY CHARAKTER TOŻSAMOŚCI JA 162
6.2. ZACHOWANIA AGRESYWNE A DYSFUNKCJA MÓZGU 165
6.3. ANONIMOWOŚĆ TOŻSAMOŚCI JA W PRZESTRZENI WIRTUALNEJ 167
6.4. AGRESYWNE ZACHOWANIA JĘZYKOWE INTERNAUTÓW 169
6.5. PODSUMOWANIE 175
Rozdział 7
AKTY AGRESJI A TABU KOMUNIKACYJNE. GRANICE POPRAWNOŚCI POLITYCZNEJ 177
7.1. CYGAN CZY ROM, CYGAŃSKI CZY ROMSKI -JĘZYKOWE ROZTERKI POPRAWNOŚCI POLITYCZNEJ 178
7.2. INWEKTYWY POLITYCZNE ODWOŁUJĄCE SIĘ DO STEREOTYPÓW 189
7.3. SPOŁECZNE, KULTUROWE I RELIGIJNE WYZNACZNIKI POPRAWNOŚCI POLITYCZNEJ 194
7.4. WOLNOŚĆ SŁOWA - AKT WYBORU DOBRA 196
Rozdział 8
KŁAMSTWO, MANIPULACJA, WULGARYZACJA. KOMUNIKACYJNE STRATEGIE AGRESJI 202
8.1. STRATEGIE KŁAMLIWEGO ZACHOWANIA WERBALNEGO I NIEWERBALNEGO 202
8.2. MANIPULOWANIE WIZERUNKIEM 213
8.2.1. STRATEGIA MANIPULACYJNA W AKCIE KOMUNIKACJI 213
8.2.2. WYBRANE ASPEKTY ZNACZENIA I UŻYCIA WYRAZU MANIPULACJA 214
8.2.3. MANIPULACJA V. PERSWAZJA 215
8.2.4. STRATEGIE MANIPULACYJNE 217
8.2.5. MANIPULACJA WE WSPÓŁCZESNYM DYSKURSIE POLITYCZNYM 220
8.2.5.1. Model współczesnej kampanii wyborczej - kampania pozytywna czy kampania negatywna 223
8.2.5.2. Element marketingu politycznego: telewizyjny spot reklamowo-wyborczy Mordo ty moja 224
8.2.5.3. Pojedynek na spoty jako sposób walki politycznej w parlamentarnej kampanii wyborczej 2007 229
8.2.5.4. Metoda działań politycznych - manipulowanie wizerunkiem przeciwnika i świadomością odbiorcy 232
8.2.5.5. Model semiotyczny przekazu reklamowo-wyborczego 238
8.2.5.6. Intertekstualność w cyklu Mordo ty moja 241
8.2.5.7. Podsumowanie 247
8.3. WULGARYZACJA ZACHOWAŃ JĘZYKOWYCH I KULTUROWYCH 249
8.3.1. POJĘCIE WULGARNOŚCI 251
8.3.2. WULGARNOŚĆ A DEMOKRATYZACJA, MARKETYZACJA I TECHNOLOGIZACJA ZACHOWAŃ JĘZYKOWO-KULTUROWYCH 252
8.3.3. WULGARNOŚĆ WYRAŻONA V. WULGARNOŚĆ ODCZYTANA 257
8.3.4. PRZECIWDZIAŁANIE ZJAWISKU WULGARYZACJI W JĘZYKU I KULTURZE 261
ANALIZA PRAGMALINGWISTYCZNA AGRESJI - ZAKOŃCZENIE 263
UWAGI KOŃCOWE 265
LITERATURA 269
INDEKS PRZEDMIOTOWY 293
INDEKS SEMANTYCZNY 307
SUMMARY 311