Dane szczegółowe książki

Spis treści
Przedmowa 9
Rozdział I. Podwaliny 13
Przedmiot rozważań 13
Historia Niemiec przed ich powstaniem 13
Królestwo Franków 17
Kościół 18
Przestrzeń i warunki naturalne Europy Środkowej jako scena historii Niemiec ... 22
Preludium świata celtyckiego 28
Od prehistorii do historii 28
Społeczeństwo i kultura 29
Celtycka cywilizacja miejska 31
Powstawanie i przemiany ludów germańskich 36
Wpływ świata śródziemnomorskiego 36
Kultura materialna 38
Religijny świat Germanów 43
Powstanie społeczeństwa germańskiego 45
Imperium i ludy germańskie: konfrontacja i integracja 48
Późny okres Imperium Romanum 55
Zewnętrzna ekspansja aż po linię Renu i Dunaju: romanizacja jako
akulturacja 55
Formy i etapy panowania rzymskiego. Inwazje germańskie - kryzys cesarstwa - nowe militarne państwo rzymskie od czasów Dioklecjana
i Konstantyna Wielkiego 59
Przebudowa władztwa rzymskiego nad Renem i Dunajem - Trewir
rezydencją cesarską 69
Rozdział II. Frankowie: najeźdźcy założycielami królestwa 76
Frankijskie królestwo Merowingów (511-714) 76
Od królestwa wędrownego do władztwa regionalnego 76
Król Chlodwig I (zm. 511). Wojownik - chrześcijanin - założyciel królestwa.
Bez skrupułów ku zwycięstwu . . 80

Frankijska zasada podziału królestwa i jej skutki (511-614) 86
Król Dagobert I (629-639). Ekspansja polityczno-kulturalna królestwa Franków
na wschód od Renu 99
Upadek władzy królewskiej: walka majordomów o władzę - rosnąca potęga
wczesnych Karolingów 105
Ludy germańskie na prawym brzegu Renu i nad Dunajem - powstanie i integracja
z państwem Franków 110
Alemanowie i Bajuwarowie 110
Turyngowie, Sasi, Fryzowie 120
Powstawanie cywilizacji zachodniosłowiańskiej między Morzem Bałtyckim
a Alpami - konfrontacja i integracja misyjna 125
Naznaczony kryzysami wzrost potęgi wczesnych Karolingów do czasów
Karola Młota (687-714) 132
Rozdział III. Kościół jako filar pomostu łączącego epokę późnego antyku rzymskiego
i wczesnego średniowiecza europejskiego 141
Biskupstwa . 141
Początki i zmiany w okresie wędrówki ludów 141
Nowe początki w państwie Franków 151
Ograniczona rola papiestwa 153
Biskupi w strukturach państwa Franków 155
Monastycyzm jako siła odnowicielska 158
Korzenie późnoan tyczne 159
Siła misyjna monastycyzmu iryjskiego 160
Mnisi anglosascy w roli reformatorów na kontynencie 163
Reguła zachodniego monastycyzmu 164
Misja chrześcijańska jako podstawa jedności Europy 167
Misja i władza polityczna 167
Misja jako przyczyna kształtowania się europejskich kultur językowych 176
Rozdział IV. Społeczeństwo we wczesnych dziejach Europy: elementy antyczne
i nowe formy 180
Królestwo i władza arystokracji 180
„Rex Francorum”: podstawy i granice władzy królewskiej 180
Arystokracja wywodząca się z kręgów późnorzymskich i frankijskich jako
partner króla 188
Przestrzenny podział władzy królewskiej: hrabstwo i księstwo 192
Porządek prawny wywodzący się z tradycji późnoantycznej i germańskiej 195
„Prawa plemienne” państwa Franków 195
„Prawo plemienne” i realny ustrój stanowy - sprzeczne koncepcje 198
Pokój i wojna 199
Zasady życia społecznego 202
Własność ziemska w posiadaniu Kościoła i arystokracji - wieś - podstawy
społeczeństwa 202
Na marginesie porządku prawnego: niewolnicy i ubodzy 207
Od familia tworzącej społeczność władztwa ziemskiego do rodziny
europejskiej i 210
Kobiety w społeczeństwie 213
Problem żywności i głodu 216
Antyczna medycyna - szpital - medycyna klasztorna 218
Miasto i gospodarka: podstawy i rozwój 222
Zalążki i wczesne formy ustroju miejskiego nad Renem, Mozelą i Dunajem . . . 222
Handel: formy i szlaki 227
Kontynuacja i nowe początki rzemiosła, techniki i górnictwa 232
RozdziałV. Przełom i transfer kulturowy 238
Od kultury późnego antyku aż po kulturę cesarstwa frankijskiego 238
Dalsza obecność i oddziaływanie tradycji antyczno-chrześcijańskich
i antyczno-pogańskich 238
Chrześcijańskie standardy wykształcenia i wzorce antyczne: odrzucanie
i przejmowanie 246
Dalekosiężna sieć komunikacyjna Kościoła europejskiego: wędrówka
manuskryptów jako transfer kulturowy . 249
Kulturalne wzorce i nowe początki 256
Twórcy i dzieła 256
Legendy o świętych - nowy gatunek w literaturze 259
Początki chrześcijańskiego dziejopisarstwa 262
Sztuka: wzorce antyczne - wpływy iryjskie oraz anglosasko-germańskie 263
Spojrzenie wstecz i spojrzenie w przyszłość 265
Wybrana bibliografia 270
Tablica chronologiczna 282
Indeks nazwisk 284