Dane szczegółowe książki
Prototypowy obraz świata w rysunku dziecka / Stasiakiewicz, Maria; P
Autorzy
Tytuł
Prototypowy obraz świata w rysunku dziecka
Wydawnictwo
Toruń ; Poznań: "Edytor", 2000
ISBN
83-87284-13-0
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Plik zawiera automatycznie wygenerowany spis treści
Spis treści
pokaż spis treści
Wprowadzenie 5
1. Wybrane zagadnienia poznawczej reprezentacji rzeczywistości 9
1.1. Współczesne ujęcia problematyki reprezentacji poznawczej jako ogólny teoretyczny kontekst koncepcji kategorialnego charakteru rysunku dziecka 9
1.2. Prototypowość a pojęciowa reprezentacja rzeczywistości 13
1.3. Przyjęte w pracy rozumienie terminów: pojęcie, kategoria i kategoryzacja 24
1.4. Prototyp i jego funkcje w procesie kategoryzacji. Pojęcie referencji prototypowej 25
2. Problem genezy i struktury prototypu w perspektywie wybranych koncepcji psychologii rozwojowej, językoznawstwa i teorii sztuki 28
2.1. Prototypowość w perspektywie psychologii rozwojowej 28
2.1.1. Badania nad rozwojem systemów reprezentacji w niemowlęctwie — zagadnienie doświadczeniowej bazy prototypów jako schematów kategoryzacji obiektów środowiska naturalnego 28
2.1.2. Wzorzec kategorialny a model wewnętrzny jako podstawa rysunku dziecka na przykładzie koncepcji Luąueta, Luręat, Szumana i Arnheima 41
2.2. Pojęcie jako gestalt doświadczeniowy. Koncepcja Lakoffa i Johnsona 50
2.3. Prototypowy charakter gestów w toku komunikacji werbalnej. Próby analizy komunikacji niewerbalnej metodami lingwistycznymi 55
2.4. Elementy prototypowe w języku sztuk plastycznych. Zasada ikonografii uniwersalnej A. Argentona 60
3. Aktywność rysunkowa dziecka w perspektywie prototypowości — próba syntezy 67
3.1. Przyjęte w pracy rozumienie aktywności rysunkowej 67
3.2. Rysunek jako wzorzec kategorii o nieoznaczonych granicach wyrażony w medium wizualnym 71
3.3. Doświadczeniowe źródła semantycznej wartości kształtu linii i jej lokalizacji w przestrzeni rysunku dziecka 74
4. Badania własne 81
4.1. Podstawowe założenia i cele badań własnych 81
4.2. Problemy, hipotezy, zmienne 85
4.2.1. Zmienne 85
4.2.2. Problemy i hipotezy 87
4.3. Metoda i badania 89
4.3.1. Osoby badane 89
4.3.2. Materiał bodźcowy 90
4.3.3. Opis procedury badawczej 90
4.3.4. Kryteria opisu wyników i wstępna analiza danych 91
4.4. Wyniki badań — analiza jakościowa i ilościowa 98
4.4.1. Kategorialny charakter rysunku dziecka. Prototypowość bodźców użytych w badaniach 98
4.4.2. Wpływ cechy kształtu bodźca na jego semantyzację 107
4.4.3. Wpływ cechy lokalizacji bodźca na jego semantyzację 108
4.5. Analiza jakościowa wybranych rysunków dzieci 113
4.5.1. Jakościowe wskaźniki prototypowości bodźców zastosowanych w badaniach 115
4.5.2. Formalno-treściowe zróżnicowanie semantycznych referencji bodźców eksperymentalnych 120
4.5.3. Wpływ cechy lokalizacji bodźca na rodzaj tworzonych referencji semantycznych. Semantyczna waloryzacja płaszczyzny 122
4.5.4. Walory artystyczno-estetyczne rysunków 123
4.6. Dyskusja. Możliwe kierunki dalszych badań 128
5. Implikacje edukacyjne przeprowadzonych badań 131
5.1. Miejsce aktywności rysunkowej dziecka ujmowanej jako forma aktywności semiotycznej w systemie edukacyjnym 131
5.2. Wykorzystanie prototypu w programach kształtowania kompetencji artystyczno-poznawczych dziecka 135
5.3. Uwagi końcowe 138
Bibliografia 141
Załączniki 152
1. Wybrane zagadnienia poznawczej reprezentacji rzeczywistości 9
1.1. Współczesne ujęcia problematyki reprezentacji poznawczej jako ogólny teoretyczny kontekst koncepcji kategorialnego charakteru rysunku dziecka 9
1.2. Prototypowość a pojęciowa reprezentacja rzeczywistości 13
1.3. Przyjęte w pracy rozumienie terminów: pojęcie, kategoria i kategoryzacja 24
1.4. Prototyp i jego funkcje w procesie kategoryzacji. Pojęcie referencji prototypowej 25
2. Problem genezy i struktury prototypu w perspektywie wybranych koncepcji psychologii rozwojowej, językoznawstwa i teorii sztuki 28
2.1. Prototypowość w perspektywie psychologii rozwojowej 28
2.1.1. Badania nad rozwojem systemów reprezentacji w niemowlęctwie — zagadnienie doświadczeniowej bazy prototypów jako schematów kategoryzacji obiektów środowiska naturalnego 28
2.1.2. Wzorzec kategorialny a model wewnętrzny jako podstawa rysunku dziecka na przykładzie koncepcji Luąueta, Luręat, Szumana i Arnheima 41
2.2. Pojęcie jako gestalt doświadczeniowy. Koncepcja Lakoffa i Johnsona 50
2.3. Prototypowy charakter gestów w toku komunikacji werbalnej. Próby analizy komunikacji niewerbalnej metodami lingwistycznymi 55
2.4. Elementy prototypowe w języku sztuk plastycznych. Zasada ikonografii uniwersalnej A. Argentona 60
3. Aktywność rysunkowa dziecka w perspektywie prototypowości — próba syntezy 67
3.1. Przyjęte w pracy rozumienie aktywności rysunkowej 67
3.2. Rysunek jako wzorzec kategorii o nieoznaczonych granicach wyrażony w medium wizualnym 71
3.3. Doświadczeniowe źródła semantycznej wartości kształtu linii i jej lokalizacji w przestrzeni rysunku dziecka 74
4. Badania własne 81
4.1. Podstawowe założenia i cele badań własnych 81
4.2. Problemy, hipotezy, zmienne 85
4.2.1. Zmienne 85
4.2.2. Problemy i hipotezy 87
4.3. Metoda i badania 89
4.3.1. Osoby badane 89
4.3.2. Materiał bodźcowy 90
4.3.3. Opis procedury badawczej 90
4.3.4. Kryteria opisu wyników i wstępna analiza danych 91
4.4. Wyniki badań — analiza jakościowa i ilościowa 98
4.4.1. Kategorialny charakter rysunku dziecka. Prototypowość bodźców użytych w badaniach 98
4.4.2. Wpływ cechy kształtu bodźca na jego semantyzację 107
4.4.3. Wpływ cechy lokalizacji bodźca na jego semantyzację 108
4.5. Analiza jakościowa wybranych rysunków dzieci 113
4.5.1. Jakościowe wskaźniki prototypowości bodźców zastosowanych w badaniach 115
4.5.2. Formalno-treściowe zróżnicowanie semantycznych referencji bodźców eksperymentalnych 120
4.5.3. Wpływ cechy lokalizacji bodźca na rodzaj tworzonych referencji semantycznych. Semantyczna waloryzacja płaszczyzny 122
4.5.4. Walory artystyczno-estetyczne rysunków 123
4.6. Dyskusja. Możliwe kierunki dalszych badań 128
5. Implikacje edukacyjne przeprowadzonych badań 131
5.1. Miejsce aktywności rysunkowej dziecka ujmowanej jako forma aktywności semiotycznej w systemie edukacyjnym 131
5.2. Wykorzystanie prototypu w programach kształtowania kompetencji artystyczno-poznawczych dziecka 135
5.3. Uwagi końcowe 138
Bibliografia 141
Załączniki 152