Dane szczegółowe książki
Psychologia poznania / Maruszewski, Tomasz (1946-)
Autorzy
Tytuł
Psychologia poznania
Wydawnictwo
Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2001
Numer wydania
2 roz.
ISBN
8387957518
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
brak numeracji stron
Spis treści
pokaż spis treści
Wstęp 9
Rozdział 1. Problemy podstawowe 11
Dwa stówa na temat historii psychologii poznawczej 11
Szerokie i wąskie rozumienie procesów poznawczych 17
Czy istnieje paradygmat poznawczy 24
Czy istnieją specyficzne właściwości procesów poznawczych
występujących w interakcjach społecznych 28
Rozdział 2. Spostrzeganie 32
Problemy podstawowe 32
Fazy procesu spostrzegania 37
Spór o strukturę spostrzeżeń w psychologii klasycznej jako
wprowadzenie do analizy relacji między elementami sensorycznymi i percepcyjnymi 41
2.4. Spostrzeganie jako proces kategoryzacji percepcyjnej 50
Kategoryzacja sensoryczna - detektory cech i ich gatunkowe
zróżnicowanie. Specyficzność detektorów twarzy i ich roli w funkcjonowaniu
społecznym i emocjonalnym 50
Kategoryzacja w obrębie pamięci - schematy 53
Mechanizmy konfrontacji danych sensorycznych i pamięciowych
- koncepcja gotowości i obronności percepcyjnej 55
2.4.4. Cykl percepcyjny Neissera. Rola eksploracji w spostrzeganiu.
Konsekwencje utrwalenia schematów eksploracyjnych dla spostrzegania
- psychologia reklamy 62
2.5. Koncepcja ekologiczna spostrzegania 67
Percepcja bezpośrednia i percepcja pośrednia 67
Percepcja bezpośrednia świata zewnętrznego 70
Percepcja bezpośrednia świata wewnętrznego 72
Rozdział 3. Uwaga 76
Funkcje uwagi 76
Fizjologiczne mechanizmy uwagi 82
Podstawowe rodzaje zjawisk analizowanych w badaniach nad uwagą 85
6 PS/CHOIWA POZNANIA
Czujność 85
Przeszukiwanie 89
Procesy selekcji - teorie selekcji uwagowej 91
Teoria filtra uwagowego Broadbenta 91
Teoria wielu filtrów uwagowych Treisman 94
3.3.4. Alokacja zasobów uwagi - teoria zasobów uwagi 96
Dystraktory 103
Czynności automatyczne i kontrolowane 106
Refleksyjność i bezrefleksyjność 109
Rozdział 4. Pamięć 117
Pamięć jako zdolność i pamięć jako proces 117
Fazy procesu pamięciowego 121
Rodzaje procesów pamięciowych wyodrębnionych ze względu na różne kryteria 126
4.3.1. Kryterium czasu przechowania: pamięć ultrakrótka, krótkotrwała i trwata 126
Pamięć ultrakrótka (sensoryczna) 128
Pamięć krótkotrwała 134
Pamięć trwata 141
Dowody odrębności pamięci krótkotrwałej i trwałej 148
4.3.2. Klasyfikacja pamięci ze względu na format przechowywanych
informacji - pamięć semantyczna i pamięć epizodyczna 152
4.3.3. Podział ze względu na formy przechowania i mechanizmy wydobycia
- pamięć deklaratywna i niedeklaratywna 160
4.3.4. Podział ze względu na kryterium mechanizmów wydobycia
- pamięć jawna i pamięć ukryta 162
Rozdział 5. Procesy pamięciowe 164
5.1. Pamięć niedeklaratywna 164
Warunkowanie 164
Efekt torowania (priming) 168
Pamięć proceduralna 170
Habituacja i sensytyzacja 171
5.2. Pamięć deklaratywna 172
Pamięć semantyczna 172
Pamięć epizodyczna - organizacja informacji 179
5.3. Podstawowe mechanizmy pamięci 182
5.3.1. Mechanizmy zapamiętywania 182
Zapamiętywanie w pamięci operacyjnej 185
Zapamiętywanie w pamięci trwałej 189
5.3.2. Mechanizmy przechowania 195
Przechowanie w pamięci krótkotrwałej 195
Przechowanie w pamięci trwałej 197
5.3.3. Mechanizmy odtwarzania 202
SPIS TREŚCI 1
Rozdział 6. Pamięć autobiograficzna 211
Wprowadzenie - czym jest pamięć autobiograficzna 211
Metody badania pamięci autobiograficznej 217
Metoda swobodnych skojarzeń Galtona 217
Metoda kierowanych skojarzeń Crowitza i Schiffmana 218
Metoda pamiętników 218
Badania nad pamięcią specyficznych zdarzeń życiowych 222
Metody badania pamięci autobiograficznej - podsumowanie 223
Formy pamięci autobiograficznej 224
Organizacja informacji w pamięci autobiograficznej 229
Mechaniczne zapamiętywanie sekwencji zdarzeń 229
Zapamiętywanie kolejności poprzez odwołanie się do skali zewnętrznej 230
Kodowanie kolejności a hierarchiczna struktura pamięci autobiograficznej 233
Determinanty trwałości przechowania w pamięci autobiograficznej 236
Pamięć autobiograficzna a psychologia zeznań świadków 244
Rozdział 7. Wyobraźnia 252
Tradycyjne koncepcje wyobraźni 252
Teoria wyobraźni jako pole sporu o mechanizmy tworzenia reprezentacji 256
Stanowisko obrazowe 257
Stanowisko abstrakcyjne 261
Próby empirycznego rozstrzygnięcia problemu formy reprezentacji 263
Problem kodowania - jeden, dwa lub trzy rodzaje kodów 273
Rola kodu obrazowego w przebiegu innych procesów psychicznych 283
Wptyw wyobrażeń na pamięć 283
Wptyw wyobrażeń na proces rozwiązywania problemów 286
Wyobrażenia a procesy emocjonalne 289
Wykorzystanie wyobrażeń w procedurach psychokorekcyjnych
i psychoterapeutycznych 293
Rozdziat 8. Pojęcia 295
Czym są pojęcia 295
Pogląd klasyczny 302
Pogląd probabilistyczny 308
Pogląd egzemplarzowy 318
Pojęcia jako teorie naiwne 322
Pojęcia odnoszące się do stanów, zjawisk i procesów 328
Rozdziat 9. Myślenie i rozwiązywanie problemów 332
Czym jest myślenie? 332
Rola języka w myśleniu 335
Podstawowe rodzaje myślenia 341
9.3.1. Myślenie nieukierunkowane (autystyczne) ; 342
8 PSYCHOLDGIA POZNANIA
9.3.2. Myślenie ukierunkowane 343
Myślenie ukierunkowane w sytuacjach źle określonych 344
Myślenie ukierunkowane w sytuacjach dobrze określonych 349
Strategie rozwiązywania problemów 354
Charakterystyka operacji umysłowych 361
Rozumowanie dedukcyjne 362
Rozumowanie indukcyjne 367
Relacje między procesami myślowymi badanymi w laboratorium
a procesami występującymi w realnych sytuacjach życiowych 375
Rozdział 10. Procesy poznawcze i procesy emocjonalne 377
Dyskusja „emocje - poznanie" 377
Poznawcze teorie emocji 386
Rola emocji w procesach poznawczych 393
Zakończenie 400
Literatura cytowana 402
Indeks nazwisk 421
Indeks rzeczowy 425
Rozdział 1. Problemy podstawowe 11
Dwa stówa na temat historii psychologii poznawczej 11
Szerokie i wąskie rozumienie procesów poznawczych 17
Czy istnieje paradygmat poznawczy 24
Czy istnieją specyficzne właściwości procesów poznawczych
występujących w interakcjach społecznych 28
Rozdział 2. Spostrzeganie 32
Problemy podstawowe 32
Fazy procesu spostrzegania 37
Spór o strukturę spostrzeżeń w psychologii klasycznej jako
wprowadzenie do analizy relacji między elementami sensorycznymi i percepcyjnymi 41
2.4. Spostrzeganie jako proces kategoryzacji percepcyjnej 50
Kategoryzacja sensoryczna - detektory cech i ich gatunkowe
zróżnicowanie. Specyficzność detektorów twarzy i ich roli w funkcjonowaniu
społecznym i emocjonalnym 50
Kategoryzacja w obrębie pamięci - schematy 53
Mechanizmy konfrontacji danych sensorycznych i pamięciowych
- koncepcja gotowości i obronności percepcyjnej 55
2.4.4. Cykl percepcyjny Neissera. Rola eksploracji w spostrzeganiu.
Konsekwencje utrwalenia schematów eksploracyjnych dla spostrzegania
- psychologia reklamy 62
2.5. Koncepcja ekologiczna spostrzegania 67
Percepcja bezpośrednia i percepcja pośrednia 67
Percepcja bezpośrednia świata zewnętrznego 70
Percepcja bezpośrednia świata wewnętrznego 72
Rozdział 3. Uwaga 76
Funkcje uwagi 76
Fizjologiczne mechanizmy uwagi 82
Podstawowe rodzaje zjawisk analizowanych w badaniach nad uwagą 85
6 PS/CHOIWA POZNANIA
Czujność 85
Przeszukiwanie 89
Procesy selekcji - teorie selekcji uwagowej 91
Teoria filtra uwagowego Broadbenta 91
Teoria wielu filtrów uwagowych Treisman 94
3.3.4. Alokacja zasobów uwagi - teoria zasobów uwagi 96
Dystraktory 103
Czynności automatyczne i kontrolowane 106
Refleksyjność i bezrefleksyjność 109
Rozdział 4. Pamięć 117
Pamięć jako zdolność i pamięć jako proces 117
Fazy procesu pamięciowego 121
Rodzaje procesów pamięciowych wyodrębnionych ze względu na różne kryteria 126
4.3.1. Kryterium czasu przechowania: pamięć ultrakrótka, krótkotrwała i trwata 126
Pamięć ultrakrótka (sensoryczna) 128
Pamięć krótkotrwała 134
Pamięć trwata 141
Dowody odrębności pamięci krótkotrwałej i trwałej 148
4.3.2. Klasyfikacja pamięci ze względu na format przechowywanych
informacji - pamięć semantyczna i pamięć epizodyczna 152
4.3.3. Podział ze względu na formy przechowania i mechanizmy wydobycia
- pamięć deklaratywna i niedeklaratywna 160
4.3.4. Podział ze względu na kryterium mechanizmów wydobycia
- pamięć jawna i pamięć ukryta 162
Rozdział 5. Procesy pamięciowe 164
5.1. Pamięć niedeklaratywna 164
Warunkowanie 164
Efekt torowania (priming) 168
Pamięć proceduralna 170
Habituacja i sensytyzacja 171
5.2. Pamięć deklaratywna 172
Pamięć semantyczna 172
Pamięć epizodyczna - organizacja informacji 179
5.3. Podstawowe mechanizmy pamięci 182
5.3.1. Mechanizmy zapamiętywania 182
Zapamiętywanie w pamięci operacyjnej 185
Zapamiętywanie w pamięci trwałej 189
5.3.2. Mechanizmy przechowania 195
Przechowanie w pamięci krótkotrwałej 195
Przechowanie w pamięci trwałej 197
5.3.3. Mechanizmy odtwarzania 202
SPIS TREŚCI 1
Rozdział 6. Pamięć autobiograficzna 211
Wprowadzenie - czym jest pamięć autobiograficzna 211
Metody badania pamięci autobiograficznej 217
Metoda swobodnych skojarzeń Galtona 217
Metoda kierowanych skojarzeń Crowitza i Schiffmana 218
Metoda pamiętników 218
Badania nad pamięcią specyficznych zdarzeń życiowych 222
Metody badania pamięci autobiograficznej - podsumowanie 223
Formy pamięci autobiograficznej 224
Organizacja informacji w pamięci autobiograficznej 229
Mechaniczne zapamiętywanie sekwencji zdarzeń 229
Zapamiętywanie kolejności poprzez odwołanie się do skali zewnętrznej 230
Kodowanie kolejności a hierarchiczna struktura pamięci autobiograficznej 233
Determinanty trwałości przechowania w pamięci autobiograficznej 236
Pamięć autobiograficzna a psychologia zeznań świadków 244
Rozdział 7. Wyobraźnia 252
Tradycyjne koncepcje wyobraźni 252
Teoria wyobraźni jako pole sporu o mechanizmy tworzenia reprezentacji 256
Stanowisko obrazowe 257
Stanowisko abstrakcyjne 261
Próby empirycznego rozstrzygnięcia problemu formy reprezentacji 263
Problem kodowania - jeden, dwa lub trzy rodzaje kodów 273
Rola kodu obrazowego w przebiegu innych procesów psychicznych 283
Wptyw wyobrażeń na pamięć 283
Wptyw wyobrażeń na proces rozwiązywania problemów 286
Wyobrażenia a procesy emocjonalne 289
Wykorzystanie wyobrażeń w procedurach psychokorekcyjnych
i psychoterapeutycznych 293
Rozdziat 8. Pojęcia 295
Czym są pojęcia 295
Pogląd klasyczny 302
Pogląd probabilistyczny 308
Pogląd egzemplarzowy 318
Pojęcia jako teorie naiwne 322
Pojęcia odnoszące się do stanów, zjawisk i procesów 328
Rozdziat 9. Myślenie i rozwiązywanie problemów 332
Czym jest myślenie? 332
Rola języka w myśleniu 335
Podstawowe rodzaje myślenia 341
9.3.1. Myślenie nieukierunkowane (autystyczne) ; 342
8 PSYCHOLDGIA POZNANIA
9.3.2. Myślenie ukierunkowane 343
Myślenie ukierunkowane w sytuacjach źle określonych 344
Myślenie ukierunkowane w sytuacjach dobrze określonych 349
Strategie rozwiązywania problemów 354
Charakterystyka operacji umysłowych 361
Rozumowanie dedukcyjne 362
Rozumowanie indukcyjne 367
Relacje między procesami myślowymi badanymi w laboratorium
a procesami występującymi w realnych sytuacjach życiowych 375
Rozdział 10. Procesy poznawcze i procesy emocjonalne 377
Dyskusja „emocje - poznanie" 377
Poznawcze teorie emocji 386
Rola emocji w procesach poznawczych 393
Zakończenie 400
Literatura cytowana 402
Indeks nazwisk 421
Indeks rzeczowy 425