Dane szczegółowe książki

SPIS TREŚCI
Wstęp (Zdzisław Dąbrowski) 9

CZĘŚĆ PIERWSZA
HISTORYCZNE PODMIOTY MYŚLI I PRAKTYKI OPIEKI NAD DZIECKIEM
(Franciszek Kulpiński) 15
1. Uwagi wstępne 17
2. Początki opieki w Polsce 18
2.1. Pierwsze instytucje opiekuńcze 18
2.2. Ks. Stanisław Konarski (1 700-1773) i jego Collegium Nobilium 20
2.3. Grzegorz Piramowicz (1 735-1801) 21
3. Wkład królowej Marii Ludwiki Gonzaga (1611-1667) w doskonalenie praktyki opiekuńczej 22
3.1. Zakon szarytek 22
3.2. Walka o los dziecka nieślubnego 23
3.3. Ks. Gabriel Piotr Boduen (1689-1768) i jego dzieło 24
4. Historia rodzinopodobnych zakładów opieki nad sierotami 25
5. Prekursorzy i reprezentanci pedagogiki opiekuńczej w Polsce 31
5.1. Stanisław Markiewicz (1839-1911) 31
5.2. Henryk Jordan (1842-1907) 32
5.3. Rada Główna Opiekuńcza (RGO) 33
5.4. Władysław Szenajch (1879-1964) 36
5.5. Ks. Wacław Bliziński (1870-1944) 38
5.6. Kazimierz Antoni Jeżewski (1877-1948) 41
5.7. Józef Czesław Babicki (1880-1952) 43
5.8. Wanda Szuman (1892-1986) 47
5.9. Helena (Orsza) Radlińska (1879-1954) 48
5.10. Maria Grzegorzewska (1888-1967) 50
5.11. Aleksander Kamiński (1903-1978) 52
5.12. Ryszard Wroczyński (1909-1987) 54
6. Zagraniczni przedstawiciele pedagogiki opiekuńczej 56
6.1. Jan Henryk Pestalozzi (1746-1 827) 56
6.2. Hans Christian ICofoed (1898-1952) 58
6.3. Celestyn Freinet (1 896-1966) 59
6.4. Aleksander S. Neill (1883-1973) 61
6.5. Stanislaw Szacki (1878-1934) 62
6.6. Antoni S. Makarenko (1888-1939) 64
6.7. Wasyl Suchomliński (1918-1970) 67
6.8. Jane Addams (1860-1935) - settlement 69
6.9. Mary Richmond (1861-1922) 71
6.10. Carl R. Rogers (1902-1987) 73
7. Wybitne polskie placówki i ich organizatorzy 75
7.1. Ks. Bronisław Markiewicz (1842-1912) 75
7.2. Kazimierz Lisiecki (1902-1976) 77
7.3. Janusz Korczak (1878-1942) 79
8. Opieka nad dzieckiem w Polsce po II wojnie światowej 83
8.1. Galped - gdańska akcja opiekuńczo-wychowawcza z lat 1960-1970 83
8.2. Ośrodki metodyczne 85
8.3. Współczesny system opieki nad dzieckiem i jego elementy 87

CZĘŚĆ DRUGA
WYBRANE ELEMENTY PEDAGOGIKI OPIEKUŃCZEJ (Zdzisław Dąbrowski) 99
1. Pojęciowy model pedagogiki opiekuńczej 101
2. Heterogeniczność i komplementarność treści pedagogiki opiekuńczej 102
3. Pedagogika opiekuńcza jako system wiedzy ogólnej i jej pochodne 103
4. Podstawowe funkcje pedagogiki opiekuńczej i związanych z nią metodyk 105
5. Pedagogika opiekuńcza a pedagogika ogólna, społeczna i specjalna 108
6. Zestawienie innych ogólnych określeń pedagogiki opiekuńczej 110
7. Ogólne pojęcie opieki międzyludzkiej 111
8. Opieka w najszerszym znaczeniu i jej składniki 115
9. Opieka a pomoc 119
10. Struktura opieki 122
10.1. Klasyfikacja potrzeb ludzkich 123
10.2. Potrzeby ponadpodmiotowe 124
10.3. Graficzne obrazy struktury funkcjonalnej opieki 127
11. Zakresy opieki międzyludzkiej 132
11.1. Zakres opieki według jej zróżnicowania pionowego 133
11.2. Zakres opieki według jej podmiotu i charakteru 134
11.3. Zakres opieki według jej przedmiotu 135
11.4. Zakres opieki według jej przejawów w ciągu życia jednostki 137
11.5. Zakres opieki według skali zaspokajania potrzeb podopiecznych 138
12. Kategorie opieki 140
12.1. Ogólne pojęcie „kategoria opieki” 140
12.2. Opieka jako kategoria rodzinna 141
12.3. Specyficzne walory opieki w normalnej rodzinie 142
12.4. Opieka jako kategoria społeczna 145
12.4.1. Opieka społeczna i uspołeczniająca 145
12.4.2. Opieka społeczna w świadomości ludzi 146
12.5. Opieka jako kategoria moralna 147
12.5.1. Geneza moralnych norm opieki 147
12.5.2. Opiekuńczość w etyce i teleologii 148
12.5.3. Moralny aspekt reguł i zasad sprawowania opieki 148
12.6. Opieka jako kategoria prawna 149
12.6.1. Geneza, źródła 149
12.6.2. Charakter opieki prawnej 151
12.7. Opieka jako kategoria wychowawcza 152
12.7.1. Opiekuńczy sens wychowania 152
12.7.2. Wychowawczy sens opieki 154
13. Opieka a wychowanie 156
13.1. Uwagi wstępne 156
13.2. Metodologiczne podstawy ustalania relacji między opieką a wychowaniem 157
13.3. Podstawowe swoistości opieki w porównaniu z wychowaniem 159
13.4. Podstawowe związki zachodzące między opieką a wychowaniem 163
13.4.1. Zaspokajanie fizjologicznych potrzeb podopiecznych warunkujące wychowanie 164
13.4.2. Zaspokajanie psychospołecznych potrzeb podopiecznych warunkujące wychowanie 165
13.4.3. Niezamierzone skutki wychowawcze sprawowanej opieki 165
13.4.4. Niezamierzone skutki opiekuńcze wychowania 166
13.4.5. Związek przeciwieństw w treściach i funkcjach opieki i wychowania 167
13.4.6. Waloryzowanie procesu opieki wartościami wychowania 168
13.4.7. Waloryzowanie procesu wychowania wartościami opieki 169
13.4.8. Stymulacja, animacja i modyfikacja potrzeb w procesie wychowania 170
13.4.9. Zbieżność potrzeb jednostki i wymagań społecznych 170
13.4.10. Związek opieki z wychowaniem poprzez ich wspólny przedmiot i spełniane funkcje 171
13.4.11. Związek opieki z wychowaniem poprzez ich wspólny podmiot 172
13.4.12. Podsumowanie 173
14. Podstawowe swoistości aksjologii opieki 174
14.1. Uwagi wstępne 174
14.2. Wartości opieki 175
14.3. Wnioski końcowe 180

CZĘŚĆ TRZECIA
TERMINOLOGIA PEDAGOGIKI OPIEKUŃCZEJ (Zdzisław Dąbrowski) 183
LITERATURA 209