Dane szczegółowe książki
Wyznania protestanckie i sekty religijne w Polsce współczesnej / Grelewski, Stefan (1898-1941)
Tytuł
Wyznania protestanckie i sekty religijne w Polsce współczesnej
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Lublin: TNKUL, 1937
Numer wydania
1
Nr tomu
19
Spis treści
pokaż spis treści
Część I. Zarys stanu prawnego wyznań religijnych w Polsce … 1
Zarys stanu prawnego wyznań religijnych w Polsce … 1
Rozdział I. Pogląd na stan prawny wyznań w Polsce ze stanowiska prawa konstytucyjnego … 1
Rozdział II. Położenie prawne wyznań w Polsce … 9
1. Wyznania uznane … 9
A. Wyznania, których stosunek do państwa został ustawowo uregulowany … 9
a) Kościół Katolicki … 9
b) Wyznanie mojżeszowe … 17
c) Wschodni Kościół Staroobrzędowy nie posiadający hierarchji … 23
B. Wyznania uznane z nieuregulowanym stosunkiem do państwa … 26
a) Autokefaliczny Kościół Prawosławny w Polsce … 26
b) Kościół Ewangelicko-Augsburski (patrz: wstęp i ustawa regulująca stosunek do państwa) … 37, 771
c) Kościół Ewangelicko-Reformowany z konsystorzem w Warszawie … 44
d) Kościół Ewangelicko-Reformowany z konsystorzem w Wilnie … 47
e) Kościół Ewangelicko-Unijny w Polsce … 50
f) Kościół Ewangelicko-Unijny na Polskim Górnym Śląsku … 71
g) Kościół Ewangelicko-Luterski w województwach zachodnich … 79
h) Kościół Ewangelicki Augsburskiego i Helweckiego Wyznania w województwach południowych … 83
i) Wyznanie starokatolickie … 89
j) Wyznanie marjawickie … 94
k) Wyznanie mahometańskie (patrz: wstęp i ustawa regulująca stosunek do państwa) … 100, 771, 788
1. Wyznanie karaimskie (patrz: wstąp i ustawa regulująca stosunek do państwa) … 102, 780, 798
2. Wyznania nie uznane … 102
A. Wyznania tolerowane na zasadzie specjalnych przepisów tolerancyjnych … 106
B. Wyznania nie uznane, tolerowane bezpośrednio na mocy art. 111 i 112 konstytucji … 114
Rozdział III. Prawna strona stosunków międzynarodowych … 120
1. Zmiana wyznania: a) B. zabór pruski, b) b. zabór austrjacki, c) b. zabór rosyjski … 126
2. Nauka religji … 136
3. Cmentarze … 143
Rozdział IV. Wyznaniowy charakter prawa małżeńskiego i aktów stanu cywilnego … 148
Rozdział V. Stan prawny bezwyznaniowości w Polsce … 160
Część II. Wyznania protestanckie w Polsce współczesnej … 166
Wyznania protestanckie w Polsce współczesnej … 166
Rozdział I. Zasadnicze podstawy protestantyzmu … 166
Rozdział II. Liturgja w zborach protestanckich … 189
1. Kościół jako budynek … 189
2. Ewangelickie główne nabożeństwa w niedzielę i święta … 190
3. Udzielanie sakramentów … 192
4. Nabożeństwa kalwińskie … 196
Rozdział III. Ogólna charakterystyka protestantyzmu w Polsce przedrozbiorowej i ewangelicka mniejszość niemiecka w Polsce współczesnej … 198
1. Mniejszość niemiecka w Wielkopolsce i na Pomorzu … 202
2. Mniejszość górnośląska … 205
3. Mniejszość niemiecka na Śląsku Cieszyńskim … 206
4. Mniejszość niemiecka w Małopolsce … 206
5. Niemcy na terenie b. Kongresówki i Kresach Wschodnich … 207
Rozdział IV. Kościół Ewangelicko-Augsburski … 209
1. Wstęp … 209
2. Życie religijne … 212
3. Działalność naukowa … 215
4. Szkolnictwo … 217
5. Praca charytatywna i kulturalno-oświatowa … 221
6. Ustrój wewnętrzny zborów ewangelicko-augsburskich: a) Stanowisko pastorów, urzędników i służby kościelnej, b) superintendenci, c) superintendenci generalni, d) konsystorz i sąd konsystorski wyznanie ewangelicko-augsburskie, e) synody i ich kompetencja, f) kolegja kościelne i dozory cmentarne, g) nowe projekty ustroju zborów ewangelicko-augsburskich w Polsce … 226
7. Statystyka zborów ewangelicko-augsburskich: Konsystorz, sąd konsystorski, super intendentury: warszawska, kaliska, piotrkowska, płocka, północno-wschodnia, śląska, poznańsko-pomorska, (patrz: zmiany str. 838) senjorat wojskowy … 236
Rozdział V. Kościoły ewangelicko-reformowane … 246
1. Zbory ewangelicko - reformowane z konsystorzem w Warszawie i ich statystyka … 247
a) Gmina anglikańska i jej akces do zborów ewangelicko-reformowanych … 251
b) Ukraińskie Ewangelicko-Reformowane zbory w Małopolsce Wschodniej … 252
2. Kościół Ewangelicko-Reformowany z konsystorzem w Wilnie … 256
Rozdział VI. Kościół Ewangelicki Augsburskiego i Helweckiego wyznania w Małopolsce Wschodniej … 259
1. Wiadomości wstępne … 259
2. Życie religijne … 262
3. Szkolnictwo … 265
4. Działalność dobroczynna … 267
5. Ustrój wewnętrzny … 269
6. Ukraiński ruch luterski … 273
7. Statystyka zborów ewangelickich augsburskiego i helweckiego wyznania: senjorat zachodni, średni, wschodni, ewangelicko-helwecki … 276
Rozdział VII. Kościół Ewangelicko-Unijny … 281
I. Kościół Ewangelicko-Unijny w Wielkopolsce i na Pomorzu … 281
1. Wiadomości wstępne … 281
2. Życie religijne … 286
3. Nauczanie religijne: a) Kształcenie i wychowanie duchownych, b) nauczanie religijne w szkołach … 292
4. Działalność wydawnictwa … 301
5. Praca kulturalno-oświatowa wśród młodzieży pozaszkolnej: a) młodzież męska, b) młodzież żeńska … 304
6. Działalność charytatywna … 306
7. Wewnętrzny ustrój Kościoła Ewangelicko-Unijnego … 311
A. Rola czynnika pośrednio państwowego w zarządzie zborów ewangelicko-unijnych: a) Naczelna Rada Ewangelicka, b) konsystorze prowincjonalne, c) generalny Superintendent i superintendenci … 312
B. Władze kościelno-autonomiczne i zakres ich działania w życiu zborowem: a) Gmina kościelna i jej przedstawicielstwo, b) synod obwodowy, c) synod prowicjonalny, d) synod generalny … 317
C. Patronat, patron i duchowni oraz ich rola w zarządzie zborowym: a) patron, b) duchowni i ich pomocnicy … 321
8. Statystyka zborów ewangelicko-unijnych. Superintendentury: Międzychód - Szamotuły, Bojanów - Krotoszyn, Leszno, Oborniki - Chodzież, Poznań I, Poznań II, Ostrzeszów, Śrem, Wolsztyn - Nowy Tomyśl, Bydgoszcz I, Bydgoszcz II, Wieleń, Czarnków, Gniezno, Inowrocław, Łobżenica, Mogilno, Wągrowiec, Wąbrzeźno, Tczew - Starogard, Chełmno, Chojnice, Kartuzy, Wejherowo, Świecie, Toruń, Działdowo … 326
II. Kościół Ewangelicko - Unijny na Polskim Górnym Śląsku … 333
Rozdział VIII. Kościół Ewangelicko-Luterski (staroluterski) w Polsce … 342
Rozdział IX. Ewangelickie organizacje międzywyznaniowe oraz pozostające pod wpływami protestanckiemi … 348
1. Bracia morawscy-herrnhuci … 349
2. Ewangelicki ruch społecznościowy albo gromadkowski … 366
a) Wiadomości wstępne … 366
b) Społeczność chrześcijańsko-ewangelicka w b. zaborze pruskim … 373
c) Społeczność ewangelicka na terenie b. zaboru rosyjskiego i Śląska Cieszyńskiego … 373
3. (Y. M. C. A. i Y. W. C. A.) Young Men's Christian Association i Young Women's Christian Association … 382
4. Misje ewangelickie wśród Żydów … 397
5. Brytyjskie i zagraniczne Towarzystwo Biblijne … 403
Rozdział X. Wzajemna współpraca wyznań protestanckich w Polsce współczesnej … 405
Część III. Sekty religijne w Polsce współczesnej … 417
Wiadomości wstępne … 417
Rozdział I. Sekty katolicyzujące w Polsce … 419
1. Sekta niemieckich katolików albo kościół niemiecko-apostolski … 419
2. Kościół starokatolicki: a) wstęp, b) starokatolicka gmina w Katowicach, c) starokatolicka grupa na terenie województw centralnych, d) starokatolickie gminy wyznaniowe na terenie województwa krakowskiego … 422
3. Marjawici: a) początki organizacyjne aż do oderwania się od Kościoła Katolickiego, b) oderwanie się marjawitów od Kościoła Katolickiego i uznanie ze strony władz rosyjskich, c) zasady religijne i obrzędy liturgiczne marjawitów, d) marjawici w chwili obecnej, organizacja i stan liczebny … 434
4. Kościół narodowy i jego odłamy: a) wstęp, b) kościół narodowy grupa Fr. Hodura, c) grupa M. W. Farona - kościół starokatolicki, d) grupa marjawicka kościoła narodowego, e) grupa protestancka: Polskonarodowy kościół reformowany, f) grupa S. Zacharjasiewicza, g) grupa A. Huszny: Polsko-narodowy kościół prawosławny … 470
5. Liberalny Kościół Katolicki … 501
Rozdział II. Sekty protestanckie … 503
1. Sekty protestanckie o charakterze baptystycznym … 503
A. Mennonici: a) powstanie i historja, b) zasady wyznaniowe i obrzędy liturgiczne, c) mennonici w Polsce … 503
B. Baptyści: a) historja, b) zasady i obrzędy religijne c) baptyści w Polsce współczesnej: Unja zborów baptystów języka niemieckiego, Związek Zborów Słowiańskich baptystów … 513
C. Kościół Boży … 536
D. Ewangeliczni chrześcijanie i pokrewne im odłamy: a) wstęp, b) Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce, c) Europejska Misja Chrześcijańska w Polsce, d) Zjednoczenie Kościołów Chrystusowych wyznania ewangelicznego w Polsce e) Ewangeliczni chrześcijanie i baptyści skupieni przy Stowarzyszeniu Pomocy Ewangelicznych Chrześcijan, f) niemieccy ewangeliczni chrześcijanie, g) ewangelickie wydawnictwo misyjne … 539
2. Anglo-amerykańskie sekty pijetystyczne w Polsce … 560
A. Kwakrzy, chrześcijańskie stowarzyszenie przyjaciół … 561
B. Metodyści … 566
C. Związek Wyznaniowy Społeczność Ewangelicka … 581
D. Zielonoświątkowcy: a) wstęp, b) zielonoświątkowcy w Wielkopolsce i na Pomorzu, c) śląsko-cieszyńska grupa zielonoświątkowców, d) zielonoświątkowcy na terenie województw centralnych i wschodnich, d) grupa D. Harasiewicza, e) grupa Karpa Babija … 585
3. Sekty chilijastyczno-judaistyczne … 599
A. Darbyści: a) J. N. Darby i jego dzieło, b) Chrześcijanie-dyssydenci, c) Zrzeszenie religijne zwolenników nauki pierwszych chrześcijan, d) Chrześcijanie ewangeliczni wolni … 600
B. Gminy katolicko-apostolskie czyli irwingjanie … 606
C. Gminy nowo-apostolskie czyli neo-irwingjanie … 613
D. Adwentyści … 621
E. Międzynarodowe Stowarzyszenie Pisma Św.: a) Zjednoczenie badaczy Pisma św. w Polsce, b) wolni badacze Pisma Św., c) świecki ruch misyjny Epifanii, d) komitet obrony nauk wiernego sługi, e) zgromadzenie wyznawców Chrystusa, f) luźne odłamy badaczy, g) polscy badacze Pisma św. … 635
F. Mormoni, kościół Jezusa Chrystusa świętych ostatecznych dni … 668
4. Drobne sekty protestanckie … 684
A. Wolny Kościół ewangelicko-luterskiej nieodmiennej konfesji augsburskiej … 685
B. Kościół wolno-reformowany … 688
C. Ewangeliczni chrześcijanie w duchu apostolskim … 690
D. Chrześcijanie w duchu czyli malewańcy … 691
Rozdział III. Sekty prawosławne … 693
1. Wschodni Kościół staroobrzędowy … 695
A. Wschodni kościół staroobrzędowy nie posiadający hierarchji duchownej w Polsce … 704
B. Staroobrzędowcy popowcy … 709
Rozdział IV. Zrzeszenia, propagujące specjalne poglądy na religję i świat … 710
1. Wiedza chrześcijańska … 711
2. Mazdaznizm … 718
3. Teozofja i pokrewne jej kierunki … 722
A. Teozofja … 722
B. Antropozof ja … 737
4. Okultyzm i powstałe na jego tle organizacje … 749
A. Spirytyzm … 752
B. Metampsychika … 754
5. Organizacje antyreligijne w Polsce współczesnej … 762
A. Masonerja … 762
B. Rotary Club … 765
C Ruch wolnomyślicielski … 767
Uzupełnienie … 771
Ustawa o stosunku Państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 771
Ustawa o stosunku do Państwa Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 780
Rozporządzenie Rady Ministrów o uznaniu Statutu Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 787
Statut Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 788
Rozporządzenie Rady Ministrów o uznaniu Statutu Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 798
Statut Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 798
Dekret Prezydenta Rzeczpospolitej o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej … 805
Rozporządzenie Rady Ministrów o uznaniu Zasadniczego Prawa Wewnętrznego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej … 817
Zasadnicze Prawo Wewnętrzne Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej … 818
Wykaz diecezji, parafji oraz ustalonych stanowisk duchownych w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Rzeczypospolitej Polskiej … 838
Spis alfabetyczny ważniejszych rzeczy, nazwisk i miejscowości … 843
Wykaz ważniejszych zauważonych błędów … 851
Zarys stanu prawnego wyznań religijnych w Polsce … 1
Rozdział I. Pogląd na stan prawny wyznań w Polsce ze stanowiska prawa konstytucyjnego … 1
Rozdział II. Położenie prawne wyznań w Polsce … 9
1. Wyznania uznane … 9
A. Wyznania, których stosunek do państwa został ustawowo uregulowany … 9
a) Kościół Katolicki … 9
b) Wyznanie mojżeszowe … 17
c) Wschodni Kościół Staroobrzędowy nie posiadający hierarchji … 23
B. Wyznania uznane z nieuregulowanym stosunkiem do państwa … 26
a) Autokefaliczny Kościół Prawosławny w Polsce … 26
b) Kościół Ewangelicko-Augsburski (patrz: wstęp i ustawa regulująca stosunek do państwa) … 37, 771
c) Kościół Ewangelicko-Reformowany z konsystorzem w Warszawie … 44
d) Kościół Ewangelicko-Reformowany z konsystorzem w Wilnie … 47
e) Kościół Ewangelicko-Unijny w Polsce … 50
f) Kościół Ewangelicko-Unijny na Polskim Górnym Śląsku … 71
g) Kościół Ewangelicko-Luterski w województwach zachodnich … 79
h) Kościół Ewangelicki Augsburskiego i Helweckiego Wyznania w województwach południowych … 83
i) Wyznanie starokatolickie … 89
j) Wyznanie marjawickie … 94
k) Wyznanie mahometańskie (patrz: wstęp i ustawa regulująca stosunek do państwa) … 100, 771, 788
1. Wyznanie karaimskie (patrz: wstąp i ustawa regulująca stosunek do państwa) … 102, 780, 798
2. Wyznania nie uznane … 102
A. Wyznania tolerowane na zasadzie specjalnych przepisów tolerancyjnych … 106
B. Wyznania nie uznane, tolerowane bezpośrednio na mocy art. 111 i 112 konstytucji … 114
Rozdział III. Prawna strona stosunków międzynarodowych … 120
1. Zmiana wyznania: a) B. zabór pruski, b) b. zabór austrjacki, c) b. zabór rosyjski … 126
2. Nauka religji … 136
3. Cmentarze … 143
Rozdział IV. Wyznaniowy charakter prawa małżeńskiego i aktów stanu cywilnego … 148
Rozdział V. Stan prawny bezwyznaniowości w Polsce … 160
Część II. Wyznania protestanckie w Polsce współczesnej … 166
Wyznania protestanckie w Polsce współczesnej … 166
Rozdział I. Zasadnicze podstawy protestantyzmu … 166
Rozdział II. Liturgja w zborach protestanckich … 189
1. Kościół jako budynek … 189
2. Ewangelickie główne nabożeństwa w niedzielę i święta … 190
3. Udzielanie sakramentów … 192
4. Nabożeństwa kalwińskie … 196
Rozdział III. Ogólna charakterystyka protestantyzmu w Polsce przedrozbiorowej i ewangelicka mniejszość niemiecka w Polsce współczesnej … 198
1. Mniejszość niemiecka w Wielkopolsce i na Pomorzu … 202
2. Mniejszość górnośląska … 205
3. Mniejszość niemiecka na Śląsku Cieszyńskim … 206
4. Mniejszość niemiecka w Małopolsce … 206
5. Niemcy na terenie b. Kongresówki i Kresach Wschodnich … 207
Rozdział IV. Kościół Ewangelicko-Augsburski … 209
1. Wstęp … 209
2. Życie religijne … 212
3. Działalność naukowa … 215
4. Szkolnictwo … 217
5. Praca charytatywna i kulturalno-oświatowa … 221
6. Ustrój wewnętrzny zborów ewangelicko-augsburskich: a) Stanowisko pastorów, urzędników i służby kościelnej, b) superintendenci, c) superintendenci generalni, d) konsystorz i sąd konsystorski wyznanie ewangelicko-augsburskie, e) synody i ich kompetencja, f) kolegja kościelne i dozory cmentarne, g) nowe projekty ustroju zborów ewangelicko-augsburskich w Polsce … 226
7. Statystyka zborów ewangelicko-augsburskich: Konsystorz, sąd konsystorski, super intendentury: warszawska, kaliska, piotrkowska, płocka, północno-wschodnia, śląska, poznańsko-pomorska, (patrz: zmiany str. 838) senjorat wojskowy … 236
Rozdział V. Kościoły ewangelicko-reformowane … 246
1. Zbory ewangelicko - reformowane z konsystorzem w Warszawie i ich statystyka … 247
a) Gmina anglikańska i jej akces do zborów ewangelicko-reformowanych … 251
b) Ukraińskie Ewangelicko-Reformowane zbory w Małopolsce Wschodniej … 252
2. Kościół Ewangelicko-Reformowany z konsystorzem w Wilnie … 256
Rozdział VI. Kościół Ewangelicki Augsburskiego i Helweckiego wyznania w Małopolsce Wschodniej … 259
1. Wiadomości wstępne … 259
2. Życie religijne … 262
3. Szkolnictwo … 265
4. Działalność dobroczynna … 267
5. Ustrój wewnętrzny … 269
6. Ukraiński ruch luterski … 273
7. Statystyka zborów ewangelickich augsburskiego i helweckiego wyznania: senjorat zachodni, średni, wschodni, ewangelicko-helwecki … 276
Rozdział VII. Kościół Ewangelicko-Unijny … 281
I. Kościół Ewangelicko-Unijny w Wielkopolsce i na Pomorzu … 281
1. Wiadomości wstępne … 281
2. Życie religijne … 286
3. Nauczanie religijne: a) Kształcenie i wychowanie duchownych, b) nauczanie religijne w szkołach … 292
4. Działalność wydawnictwa … 301
5. Praca kulturalno-oświatowa wśród młodzieży pozaszkolnej: a) młodzież męska, b) młodzież żeńska … 304
6. Działalność charytatywna … 306
7. Wewnętrzny ustrój Kościoła Ewangelicko-Unijnego … 311
A. Rola czynnika pośrednio państwowego w zarządzie zborów ewangelicko-unijnych: a) Naczelna Rada Ewangelicka, b) konsystorze prowincjonalne, c) generalny Superintendent i superintendenci … 312
B. Władze kościelno-autonomiczne i zakres ich działania w życiu zborowem: a) Gmina kościelna i jej przedstawicielstwo, b) synod obwodowy, c) synod prowicjonalny, d) synod generalny … 317
C. Patronat, patron i duchowni oraz ich rola w zarządzie zborowym: a) patron, b) duchowni i ich pomocnicy … 321
8. Statystyka zborów ewangelicko-unijnych. Superintendentury: Międzychód - Szamotuły, Bojanów - Krotoszyn, Leszno, Oborniki - Chodzież, Poznań I, Poznań II, Ostrzeszów, Śrem, Wolsztyn - Nowy Tomyśl, Bydgoszcz I, Bydgoszcz II, Wieleń, Czarnków, Gniezno, Inowrocław, Łobżenica, Mogilno, Wągrowiec, Wąbrzeźno, Tczew - Starogard, Chełmno, Chojnice, Kartuzy, Wejherowo, Świecie, Toruń, Działdowo … 326
II. Kościół Ewangelicko - Unijny na Polskim Górnym Śląsku … 333
Rozdział VIII. Kościół Ewangelicko-Luterski (staroluterski) w Polsce … 342
Rozdział IX. Ewangelickie organizacje międzywyznaniowe oraz pozostające pod wpływami protestanckiemi … 348
1. Bracia morawscy-herrnhuci … 349
2. Ewangelicki ruch społecznościowy albo gromadkowski … 366
a) Wiadomości wstępne … 366
b) Społeczność chrześcijańsko-ewangelicka w b. zaborze pruskim … 373
c) Społeczność ewangelicka na terenie b. zaboru rosyjskiego i Śląska Cieszyńskiego … 373
3. (Y. M. C. A. i Y. W. C. A.) Young Men's Christian Association i Young Women's Christian Association … 382
4. Misje ewangelickie wśród Żydów … 397
5. Brytyjskie i zagraniczne Towarzystwo Biblijne … 403
Rozdział X. Wzajemna współpraca wyznań protestanckich w Polsce współczesnej … 405
Część III. Sekty religijne w Polsce współczesnej … 417
Wiadomości wstępne … 417
Rozdział I. Sekty katolicyzujące w Polsce … 419
1. Sekta niemieckich katolików albo kościół niemiecko-apostolski … 419
2. Kościół starokatolicki: a) wstęp, b) starokatolicka gmina w Katowicach, c) starokatolicka grupa na terenie województw centralnych, d) starokatolickie gminy wyznaniowe na terenie województwa krakowskiego … 422
3. Marjawici: a) początki organizacyjne aż do oderwania się od Kościoła Katolickiego, b) oderwanie się marjawitów od Kościoła Katolickiego i uznanie ze strony władz rosyjskich, c) zasady religijne i obrzędy liturgiczne marjawitów, d) marjawici w chwili obecnej, organizacja i stan liczebny … 434
4. Kościół narodowy i jego odłamy: a) wstęp, b) kościół narodowy grupa Fr. Hodura, c) grupa M. W. Farona - kościół starokatolicki, d) grupa marjawicka kościoła narodowego, e) grupa protestancka: Polskonarodowy kościół reformowany, f) grupa S. Zacharjasiewicza, g) grupa A. Huszny: Polsko-narodowy kościół prawosławny … 470
5. Liberalny Kościół Katolicki … 501
Rozdział II. Sekty protestanckie … 503
1. Sekty protestanckie o charakterze baptystycznym … 503
A. Mennonici: a) powstanie i historja, b) zasady wyznaniowe i obrzędy liturgiczne, c) mennonici w Polsce … 503
B. Baptyści: a) historja, b) zasady i obrzędy religijne c) baptyści w Polsce współczesnej: Unja zborów baptystów języka niemieckiego, Związek Zborów Słowiańskich baptystów … 513
C. Kościół Boży … 536
D. Ewangeliczni chrześcijanie i pokrewne im odłamy: a) wstęp, b) Związek Słowiańskich Zborów Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce, c) Europejska Misja Chrześcijańska w Polsce, d) Zjednoczenie Kościołów Chrystusowych wyznania ewangelicznego w Polsce e) Ewangeliczni chrześcijanie i baptyści skupieni przy Stowarzyszeniu Pomocy Ewangelicznych Chrześcijan, f) niemieccy ewangeliczni chrześcijanie, g) ewangelickie wydawnictwo misyjne … 539
2. Anglo-amerykańskie sekty pijetystyczne w Polsce … 560
A. Kwakrzy, chrześcijańskie stowarzyszenie przyjaciół … 561
B. Metodyści … 566
C. Związek Wyznaniowy Społeczność Ewangelicka … 581
D. Zielonoświątkowcy: a) wstęp, b) zielonoświątkowcy w Wielkopolsce i na Pomorzu, c) śląsko-cieszyńska grupa zielonoświątkowców, d) zielonoświątkowcy na terenie województw centralnych i wschodnich, d) grupa D. Harasiewicza, e) grupa Karpa Babija … 585
3. Sekty chilijastyczno-judaistyczne … 599
A. Darbyści: a) J. N. Darby i jego dzieło, b) Chrześcijanie-dyssydenci, c) Zrzeszenie religijne zwolenników nauki pierwszych chrześcijan, d) Chrześcijanie ewangeliczni wolni … 600
B. Gminy katolicko-apostolskie czyli irwingjanie … 606
C. Gminy nowo-apostolskie czyli neo-irwingjanie … 613
D. Adwentyści … 621
E. Międzynarodowe Stowarzyszenie Pisma Św.: a) Zjednoczenie badaczy Pisma św. w Polsce, b) wolni badacze Pisma Św., c) świecki ruch misyjny Epifanii, d) komitet obrony nauk wiernego sługi, e) zgromadzenie wyznawców Chrystusa, f) luźne odłamy badaczy, g) polscy badacze Pisma św. … 635
F. Mormoni, kościół Jezusa Chrystusa świętych ostatecznych dni … 668
4. Drobne sekty protestanckie … 684
A. Wolny Kościół ewangelicko-luterskiej nieodmiennej konfesji augsburskiej … 685
B. Kościół wolno-reformowany … 688
C. Ewangeliczni chrześcijanie w duchu apostolskim … 690
D. Chrześcijanie w duchu czyli malewańcy … 691
Rozdział III. Sekty prawosławne … 693
1. Wschodni Kościół staroobrzędowy … 695
A. Wschodni kościół staroobrzędowy nie posiadający hierarchji duchownej w Polsce … 704
B. Staroobrzędowcy popowcy … 709
Rozdział IV. Zrzeszenia, propagujące specjalne poglądy na religję i świat … 710
1. Wiedza chrześcijańska … 711
2. Mazdaznizm … 718
3. Teozofja i pokrewne jej kierunki … 722
A. Teozofja … 722
B. Antropozof ja … 737
4. Okultyzm i powstałe na jego tle organizacje … 749
A. Spirytyzm … 752
B. Metampsychika … 754
5. Organizacje antyreligijne w Polsce współczesnej … 762
A. Masonerja … 762
B. Rotary Club … 765
C Ruch wolnomyślicielski … 767
Uzupełnienie … 771
Ustawa o stosunku Państwa do Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 771
Ustawa o stosunku do Państwa Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 780
Rozporządzenie Rady Ministrów o uznaniu Statutu Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 787
Statut Muzułmańskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 788
Rozporządzenie Rady Ministrów o uznaniu Statutu Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 798
Statut Karaimskiego Związku Religijnego w Rzeczypospolitej Polskiej … 798
Dekret Prezydenta Rzeczpospolitej o stosunku Państwa do Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej … 805
Rozporządzenie Rady Ministrów o uznaniu Zasadniczego Prawa Wewnętrznego Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej … 817
Zasadnicze Prawo Wewnętrzne Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej … 818
Wykaz diecezji, parafji oraz ustalonych stanowisk duchownych w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Rzeczypospolitej Polskiej … 838
Spis alfabetyczny ważniejszych rzeczy, nazwisk i miejscowości … 843
Wykaz ważniejszych zauważonych błędów … 851