Dane szczegółowe książki
Wstęp do nauki polskiego prawa podatkowego / Modzelewski, Witold (1956-); Baran, Kinga
Tytuł
Wstęp do nauki polskiego prawa podatkowego
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Instytut Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy, 2010
Numer wydania
9
ISBN
9788389496959
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wykaz ważniejszych skrótów … 9
Wprowadzenie … 11
1. Geneza pracy … 11
2. Przeznaczenie pracy … 13
3. Konstrukcja poszczególnych rozdziałów … 13
4. Siódme wydanie … 13
5. Drugi tom … 14
Rozdział I. Teoretyczno-prawne cechy podatków … 15
1. Podatki - twór prawa podatkowego … 15
2. Niezbędne cechy podatku … 15
Rozdział II. Źródła podatków, przerzucalność podatków, podatki bezpośrednie i pośrednie … 20
1. Źródła podatków … 20
2. Ciężar podatku, przerzucalność podatków - istota problemu … 21
3. Podatki pośrednie i bezpośrednie … 22
4. Relacje między podatkiem pośrednim i bezpośrednim … 23
Rozdział III. Zadania (funkcje) podatków … 24
1. Zasadnicze zadanie podatków - funkcja fiskalna … 24
2. Pozafiskalne (uboczne) zadania podatków - mieszanina wierzeń, przesądów i bezradności … 25
3. Psucie podatków … 26
4. Patologie prawa podatkowego … 26
5. Świadomość podatkowa … 28
Rozdział IV. Zasady podatkowe … 31
1. Zasady podatkowe - istota problemu … 31
2. Teoretyczne zasady podatkowe … 31
3. Teoretyczne zasady tworzenia i stosowania prawa podatkowego … 33
Rozdział V. Prawo podatkowe i jego interpretacje … 38
1. Prawo podatkowe jako część prawa finansowego … 38
2. Struktura prawa podatkowego … 39
3. Konstytucyjne problemy podatkowe … 39
4. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania … 40
5. Trzy nurty (doktryny) interpretacji prawa podatkowego … 41
6. Podmioty powiązane - porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych … 42
7. Urzędowa interpretacja prawa podatkowego Ministra Finansów … 47
8. Rola polskiej judykatury podatkowej … 55
9. Rola Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości … 56
10. Zasady interpretacji przepisów prawa podatkowego … 56
11. Interpretacja contra legem w prawie podatkowym … 57
12. Pozorne problemy prawa podatkowego - niedostrzegana przyczyna jego słabości … 58
13. Unikanie prawa podatkowego … 60
Rozdział VI. Kształtowanie się współczesnego prawa podatkowego w Polsce - rys najnowszej historii. Perspektywy zmian … 64
1. Zagadnienia wstępne - niedokończony proces … 64
2. Etapy reformy polskiego prawa podatkowego … 65
3. Brakujące elementy … 73
4. Dostosowanie polskiego prawa podatkowego do wymogów Unii Europejskiej w 2004 r … 74
Rozdział VII. Niezbędne elementy konstrukcji podatku … 78
1. Istota problemu … 78
2. Podmiotowość prawnopodatkowa … 78
3. Podatnik jako podmiot, na którym ciąży obowiązek podatkowy … 79
4. Podatnik indywidualny a podatnik grupowy … 80
5. Pojęcie płatnika … 80
6. Przymusowy charakter instytucji płatnika … 81
7. Płatnik w prawie polskim … 81
8. Pojęcie inkasenta … 82
9. Inkasent w prawie polskim … 82
10. Przedmiot podatku - istota problemu … 83
11. Przedmiot opodatkowania - wstępna klasyfikacja … 83
12. Podstawowe kategorie finansowoprawne będące przedmiotem opodatkowania … 84
13. Podstawa opodatkowania - istota pojęcia … 88
14. Wielkość podstawy opodatkowania … 88
15. Podstawa opodatkowania w prawie polskim … 89
16. Stawki podatkowe - istota problemu … 90
17. Rodzaje stawek … 91
18. Stawki podatkowe w prawie polskim … 92
19. Szczególny problem związany z konstrukcją stawek podatkowych - stopa pośrednia … 92
20. Terminy i zasady płatności … 92
Rozdział VIII. Fakultatywne elementy konstrukcji prawnej podatku … 95
1. Istota problemu … 95
2. Okres podatkowy … 95
3. Rok podatkowy jako typowy okres podatkowy … 96
4. Okres podatkowy w prawie polskim … 96
5. Ewidencja podatkowa … 97
6. Rodzaje ewidencji podatkowej … 97
7. Podmioty zobowiązane do prowadzenia ewidencji podatkowej … 98
8. Ulgi podatkowe - istota problemu … 98
9. Rodzaje ulg podatkowych … 99
10. Utrata prawa do ulgi … 100
11. Zwolnienie przedmiotowe … 100
12. Banderolowanie wyrobów i inne szczególne oznaczenie czynności podlegających opodatkowaniu lub faktu zapłaty podatku (zaliczka) … 101
13. Rodzaje oznaczeń podatkowych … 101
14. Zwrot podatku … 101
Rozdział IX. Rodzaje podatków … 103
1. Istota problemu - wielość możliwych klasyfikacji … 103
2. Klasyfikacja przedmiotowa podatków … 104
3. Klasyfikacja podatków z perspektywy dochodów poszczególnych budżetów … 106
4. Zawodność i zmienność pozostałych klasyfikacji podatków … 106
Rozdział X. Obowiązek podatkowy … 107
1. Istota problemu … 107
2. Ustawowy charakter obowiązku podatkowego … 107
3. Domniemanie powszechnej znajomości obowiązków podatkowych … 108
4. Skutki braku powstania obowiązku podatkowego … 109
Rozdział XI. Zobowiązanie podatkowe … 110
1. Istota problemu - indywidualny charakter … 110
2. Powstanie zobowiązania podatkowego … 111
3. Decyzje określające zobowiązanie (zaległość podatkową) … 113
4. Treść zobowiązania podatkowego … 113
5. Modyfikacja treści zobowiązania podatkowego, w tym również zaległości podatkowej … 116
6. Rola deklaracji podatkowej … 116
7. Wygasanie zobowiązań podatkowych … 121
8. Zaległości podatkowe - istota problemu … 124
9. Odsetki za zwłokę … 125
10. Pomoc publiczna … 129
Rozdział XII. Prawna identyfikacja podatników … 132
1. Istota problemu … 132
2. Identyfikacja podatników w prawie polskim … 133
3. Identyfikacja podatników dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych … 134
Rozdział XIII. Uproszczone formy opodatkowania … 136
1. Scalanie podatków - istota problemu … 136
2. Ryczałty podatkowe - istota problemu … 136
3. Cechy ryczałtów … 136
4. Scalenie podatków w prawie polskim … 137
5. Ryczałt w prawie polskim … 137
Rozdział XIV. Nadpłata … 139
1. Istota problemu … 139
2. Klasyfikacja nadpłat … 139
3. Obowiązek zwrotu nadpłaty … 140
4. Stwierdzenie nadpłaty … 142
Rozdział XV. Sankcje prawnopodatkowe … 144
1. Istota problemu … 144
2. Rodzaje sankcji … 144
Rozdział XVI. Wprowadzenie do podatków obrotowych … 147
1. Zarys historyczny … 147
2. Istota podatków obrotowych … 148
3. Rodzaje podatków obrotowych … 149
4. Ciężar podatku, przerzucalność podatków obrotowych … 152
5. Przedmiot opodatkowania … 154
6. Podstawa opodatkowania … 158
7. Stawki podatkowe … 160
8. Okres podatkowy … 162
Rozdział XVII. Wprowadzenie do podatków dochodowych … 163
1. Podatek dochodowy … 163
2. Przychody … 165
3. Koszty uzyskania przychodów … 167
4. Strata … 168
5. Rok podatkowy … 169
6. Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy … 169
7. Ulgi podatkowe … 170
8. Zaliczki w podatkach dochodowych … 171
9. Kumulacja i jej rodzaje … 171
10. Podstawa opodatkowania … 172
11. Stawki podatkowe … 172
12. Ewidencje podatkowe … 173
Rozdział XVIII. Podatki majątkowe … 175
1. Zarys historyczny … 176
2. Podatki majątkowe - istota … 177
3. Modele podatków od nieruchomości … 179
4. Modele podatków przemysłowych … 190
5. Modele nadzwyczajnych jednorazowych podatków majątkowych … 191
6. Modele podatków od spadków i innych nadzwyczajnych przyrostów majątkowych (darowizn) … 192
7. Ewidencja do celów podatków obciążających władanie nieruchomościami … 194
8. Ewidencja gruntów, budynków i budowli jako przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości … 196
Rozdział XIX. Wpływ prawa Unii Europejskiej na polskie prawo podatkowe … 201
1. Pojęcie prawa Unii Europejskiej … 201
2. Prawo Unii Europejskiej w dziedzinie podatków … 203
3. Zakres harmonizacji polskiego prawa podatkowego z prawem Unii Europejskiej … 204
4. Stosowanie prawa Unii Europejskiej w polskim prawie podatkowym … 206
5. Harmonizacja podatku od wartości dodanej (VAT) … 206
Załącznik … 209
Przegląd orzecznictwa dotyczącego podstawowych problemów prawa podatkowego … 211
Wprowadzenie … 11
1. Geneza pracy … 11
2. Przeznaczenie pracy … 13
3. Konstrukcja poszczególnych rozdziałów … 13
4. Siódme wydanie … 13
5. Drugi tom … 14
Rozdział I. Teoretyczno-prawne cechy podatków … 15
1. Podatki - twór prawa podatkowego … 15
2. Niezbędne cechy podatku … 15
Rozdział II. Źródła podatków, przerzucalność podatków, podatki bezpośrednie i pośrednie … 20
1. Źródła podatków … 20
2. Ciężar podatku, przerzucalność podatków - istota problemu … 21
3. Podatki pośrednie i bezpośrednie … 22
4. Relacje między podatkiem pośrednim i bezpośrednim … 23
Rozdział III. Zadania (funkcje) podatków … 24
1. Zasadnicze zadanie podatków - funkcja fiskalna … 24
2. Pozafiskalne (uboczne) zadania podatków - mieszanina wierzeń, przesądów i bezradności … 25
3. Psucie podatków … 26
4. Patologie prawa podatkowego … 26
5. Świadomość podatkowa … 28
Rozdział IV. Zasady podatkowe … 31
1. Zasady podatkowe - istota problemu … 31
2. Teoretyczne zasady podatkowe … 31
3. Teoretyczne zasady tworzenia i stosowania prawa podatkowego … 33
Rozdział V. Prawo podatkowe i jego interpretacje … 38
1. Prawo podatkowe jako część prawa finansowego … 38
2. Struktura prawa podatkowego … 39
3. Konstytucyjne problemy podatkowe … 39
4. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania … 40
5. Trzy nurty (doktryny) interpretacji prawa podatkowego … 41
6. Podmioty powiązane - porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych … 42
7. Urzędowa interpretacja prawa podatkowego Ministra Finansów … 47
8. Rola polskiej judykatury podatkowej … 55
9. Rola Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości … 56
10. Zasady interpretacji przepisów prawa podatkowego … 56
11. Interpretacja contra legem w prawie podatkowym … 57
12. Pozorne problemy prawa podatkowego - niedostrzegana przyczyna jego słabości … 58
13. Unikanie prawa podatkowego … 60
Rozdział VI. Kształtowanie się współczesnego prawa podatkowego w Polsce - rys najnowszej historii. Perspektywy zmian … 64
1. Zagadnienia wstępne - niedokończony proces … 64
2. Etapy reformy polskiego prawa podatkowego … 65
3. Brakujące elementy … 73
4. Dostosowanie polskiego prawa podatkowego do wymogów Unii Europejskiej w 2004 r … 74
Rozdział VII. Niezbędne elementy konstrukcji podatku … 78
1. Istota problemu … 78
2. Podmiotowość prawnopodatkowa … 78
3. Podatnik jako podmiot, na którym ciąży obowiązek podatkowy … 79
4. Podatnik indywidualny a podatnik grupowy … 80
5. Pojęcie płatnika … 80
6. Przymusowy charakter instytucji płatnika … 81
7. Płatnik w prawie polskim … 81
8. Pojęcie inkasenta … 82
9. Inkasent w prawie polskim … 82
10. Przedmiot podatku - istota problemu … 83
11. Przedmiot opodatkowania - wstępna klasyfikacja … 83
12. Podstawowe kategorie finansowoprawne będące przedmiotem opodatkowania … 84
13. Podstawa opodatkowania - istota pojęcia … 88
14. Wielkość podstawy opodatkowania … 88
15. Podstawa opodatkowania w prawie polskim … 89
16. Stawki podatkowe - istota problemu … 90
17. Rodzaje stawek … 91
18. Stawki podatkowe w prawie polskim … 92
19. Szczególny problem związany z konstrukcją stawek podatkowych - stopa pośrednia … 92
20. Terminy i zasady płatności … 92
Rozdział VIII. Fakultatywne elementy konstrukcji prawnej podatku … 95
1. Istota problemu … 95
2. Okres podatkowy … 95
3. Rok podatkowy jako typowy okres podatkowy … 96
4. Okres podatkowy w prawie polskim … 96
5. Ewidencja podatkowa … 97
6. Rodzaje ewidencji podatkowej … 97
7. Podmioty zobowiązane do prowadzenia ewidencji podatkowej … 98
8. Ulgi podatkowe - istota problemu … 98
9. Rodzaje ulg podatkowych … 99
10. Utrata prawa do ulgi … 100
11. Zwolnienie przedmiotowe … 100
12. Banderolowanie wyrobów i inne szczególne oznaczenie czynności podlegających opodatkowaniu lub faktu zapłaty podatku (zaliczka) … 101
13. Rodzaje oznaczeń podatkowych … 101
14. Zwrot podatku … 101
Rozdział IX. Rodzaje podatków … 103
1. Istota problemu - wielość możliwych klasyfikacji … 103
2. Klasyfikacja przedmiotowa podatków … 104
3. Klasyfikacja podatków z perspektywy dochodów poszczególnych budżetów … 106
4. Zawodność i zmienność pozostałych klasyfikacji podatków … 106
Rozdział X. Obowiązek podatkowy … 107
1. Istota problemu … 107
2. Ustawowy charakter obowiązku podatkowego … 107
3. Domniemanie powszechnej znajomości obowiązków podatkowych … 108
4. Skutki braku powstania obowiązku podatkowego … 109
Rozdział XI. Zobowiązanie podatkowe … 110
1. Istota problemu - indywidualny charakter … 110
2. Powstanie zobowiązania podatkowego … 111
3. Decyzje określające zobowiązanie (zaległość podatkową) … 113
4. Treść zobowiązania podatkowego … 113
5. Modyfikacja treści zobowiązania podatkowego, w tym również zaległości podatkowej … 116
6. Rola deklaracji podatkowej … 116
7. Wygasanie zobowiązań podatkowych … 121
8. Zaległości podatkowe - istota problemu … 124
9. Odsetki za zwłokę … 125
10. Pomoc publiczna … 129
Rozdział XII. Prawna identyfikacja podatników … 132
1. Istota problemu … 132
2. Identyfikacja podatników w prawie polskim … 133
3. Identyfikacja podatników dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych … 134
Rozdział XIII. Uproszczone formy opodatkowania … 136
1. Scalanie podatków - istota problemu … 136
2. Ryczałty podatkowe - istota problemu … 136
3. Cechy ryczałtów … 136
4. Scalenie podatków w prawie polskim … 137
5. Ryczałt w prawie polskim … 137
Rozdział XIV. Nadpłata … 139
1. Istota problemu … 139
2. Klasyfikacja nadpłat … 139
3. Obowiązek zwrotu nadpłaty … 140
4. Stwierdzenie nadpłaty … 142
Rozdział XV. Sankcje prawnopodatkowe … 144
1. Istota problemu … 144
2. Rodzaje sankcji … 144
Rozdział XVI. Wprowadzenie do podatków obrotowych … 147
1. Zarys historyczny … 147
2. Istota podatków obrotowych … 148
3. Rodzaje podatków obrotowych … 149
4. Ciężar podatku, przerzucalność podatków obrotowych … 152
5. Przedmiot opodatkowania … 154
6. Podstawa opodatkowania … 158
7. Stawki podatkowe … 160
8. Okres podatkowy … 162
Rozdział XVII. Wprowadzenie do podatków dochodowych … 163
1. Podatek dochodowy … 163
2. Przychody … 165
3. Koszty uzyskania przychodów … 167
4. Strata … 168
5. Rok podatkowy … 169
6. Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy … 169
7. Ulgi podatkowe … 170
8. Zaliczki w podatkach dochodowych … 171
9. Kumulacja i jej rodzaje … 171
10. Podstawa opodatkowania … 172
11. Stawki podatkowe … 172
12. Ewidencje podatkowe … 173
Rozdział XVIII. Podatki majątkowe … 175
1. Zarys historyczny … 176
2. Podatki majątkowe - istota … 177
3. Modele podatków od nieruchomości … 179
4. Modele podatków przemysłowych … 190
5. Modele nadzwyczajnych jednorazowych podatków majątkowych … 191
6. Modele podatków od spadków i innych nadzwyczajnych przyrostów majątkowych (darowizn) … 192
7. Ewidencja do celów podatków obciążających władanie nieruchomościami … 194
8. Ewidencja gruntów, budynków i budowli jako przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości … 196
Rozdział XIX. Wpływ prawa Unii Europejskiej na polskie prawo podatkowe … 201
1. Pojęcie prawa Unii Europejskiej … 201
2. Prawo Unii Europejskiej w dziedzinie podatków … 203
3. Zakres harmonizacji polskiego prawa podatkowego z prawem Unii Europejskiej … 204
4. Stosowanie prawa Unii Europejskiej w polskim prawie podatkowym … 206
5. Harmonizacja podatku od wartości dodanej (VAT) … 206
Załącznik … 209
Przegląd orzecznictwa dotyczącego podstawowych problemów prawa podatkowego … 211