Dane szczegółowe książki
Tworzenie pojęć w Naukach humanistycznych / Pawłoski, Tadeusz (1924-1996)
Autorzy
Tytuł
Tworzenie pojęć w Naukach humanistycznych
Serie wydawnicze
Wydawnictwo
Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986
Numer wydania
2
ISBN
83-01-06339-4
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Plik zawiera automatycznie wygenerowany spis treści. Liczba stron 228
Spis treści
pokaż spis treści
Słowo wstępne 5
Rozdział 1. Definicja, jej odmiany oraz formalne warunki jej poprawności 9
1.1. Postać definicji i jej części składowe 9
1.2. Definicje sprawozdawcze, projektujące i regulujące 14
1.3. Definicje słownikowe i semantyczne 20
1.4. Błędy definicji i warunki jej poprawności 20
1.5. Metody budowania definicji sprawozdawczych 29
Rozdział 2. O wadliwościach języka i o definicjach jako środku ich usuwania 35
2.1. Wieloznaczność 35
2.2. Błędy i nieporozumienia powstające na tle wieloznaczności 46
2.3. Nieostrość 50
Rozdział 3. Warunki naukowej użyteczności definicji 54
3.1. Uwagi wstępne 54
3.2. Warunki użyteczności definicji w naukach nomologicznych 58
3.3. Warunki użyteczności definicji w naukach nienomologicznych 64
Rozdział 4. Definicje cząstkowe 78
4.1. Uwagi wstępne — Definicje pełne a definicje cząstkowe 78
4.2. Argumentacja Carnapa 80
4.3. Rodzaje definicji cząstkowych 83
4.4. Pewne metodologiczne różnice między definicjami pełnymi i cząstkowymi 86
4.5. Zastosowania definicji cząstkowych w naukach humanistycznych 88
Rozdział 5. Eksplikacja 97
5.1. Składniki eksplikacji 99
5.2. Warunki, jakie winno spełniać explicatum 102
5.3. Eksplikacja a inne metody określania pojęć 111
5.4. Zastosowania 113
Rozdział 6. Pojęcia mające rodziny znaczeń i problem ich definicji 121
6.1. Struktura logiczna pojęć mających rodzinę znaczeń 123
6.2. Powstawanie i rozwój pojęć mających rodziny znaczeń 136
Rozdział 7. Definicje perswazyjne 149
7.1. Perswazyjna funkcja języka 149
7.2. Definicje perswazyjne, których celem jest zmiana zakresu definiendum 152
7.3. Definicje perswazyjne, których celem jest zmiana skojarzeń emocjonalnych wiązanych z definiendum 154
7.4. Definicje perswazyjne, których celem jest zastąpienie używanego dotąd terminu przez inny termin o odmiennym ładunku emocjonalnym 157
7.5. Argumentacja perswazyjna 159
7.6. Niektóre problemy metodologiczne 160
Rozdział 8. Pojęcia typologiczne 168
8.1. Uwagi wstępne 168
8.2. Uporządkowania 169
8.3. Istota pojęć typologicznych i ich rodzaje 175
8.4. Naukowa użyteczność pojęć typologicznych 180
Rozdział 9. Pojęcie wskaźnika w naukach społecznych 181
9.1. Pojęcie wskaźnika 182
9.2. Związek wskaźnika z indicatum 187
9.3. Przykłady wskaźników rzeczowych 189
9.4. Przykłady wskaźników definicyjnych 192
9.5. Przeniesienie wskaźników stosowanych w jednej grupie społecznej do innej grupy 199
9.6. Znaczenie wskaźników dla nauk społecznych 201
Rozdział 10. O pojęciach i metodach nauk społecznych 204
10.1. Model nauk społecznych 204
10.2. Wyjaśnianie i przewidywanie 206
10.3. Zastosowanie matematyki i pomiaru 210
10.4. Zastosowanie wskaźnika 211
10.5. Nowe metody i sposoby podejścia 211
Bibliografia 214
Indeks osób 218
Indeks rzeczowy 221
Rozdział 1. Definicja, jej odmiany oraz formalne warunki jej poprawności 9
1.1. Postać definicji i jej części składowe 9
1.2. Definicje sprawozdawcze, projektujące i regulujące 14
1.3. Definicje słownikowe i semantyczne 20
1.4. Błędy definicji i warunki jej poprawności 20
1.5. Metody budowania definicji sprawozdawczych 29
Rozdział 2. O wadliwościach języka i o definicjach jako środku ich usuwania 35
2.1. Wieloznaczność 35
2.2. Błędy i nieporozumienia powstające na tle wieloznaczności 46
2.3. Nieostrość 50
Rozdział 3. Warunki naukowej użyteczności definicji 54
3.1. Uwagi wstępne 54
3.2. Warunki użyteczności definicji w naukach nomologicznych 58
3.3. Warunki użyteczności definicji w naukach nienomologicznych 64
Rozdział 4. Definicje cząstkowe 78
4.1. Uwagi wstępne — Definicje pełne a definicje cząstkowe 78
4.2. Argumentacja Carnapa 80
4.3. Rodzaje definicji cząstkowych 83
4.4. Pewne metodologiczne różnice między definicjami pełnymi i cząstkowymi 86
4.5. Zastosowania definicji cząstkowych w naukach humanistycznych 88
Rozdział 5. Eksplikacja 97
5.1. Składniki eksplikacji 99
5.2. Warunki, jakie winno spełniać explicatum 102
5.3. Eksplikacja a inne metody określania pojęć 111
5.4. Zastosowania 113
Rozdział 6. Pojęcia mające rodziny znaczeń i problem ich definicji 121
6.1. Struktura logiczna pojęć mających rodzinę znaczeń 123
6.2. Powstawanie i rozwój pojęć mających rodziny znaczeń 136
Rozdział 7. Definicje perswazyjne 149
7.1. Perswazyjna funkcja języka 149
7.2. Definicje perswazyjne, których celem jest zmiana zakresu definiendum 152
7.3. Definicje perswazyjne, których celem jest zmiana skojarzeń emocjonalnych wiązanych z definiendum 154
7.4. Definicje perswazyjne, których celem jest zastąpienie używanego dotąd terminu przez inny termin o odmiennym ładunku emocjonalnym 157
7.5. Argumentacja perswazyjna 159
7.6. Niektóre problemy metodologiczne 160
Rozdział 8. Pojęcia typologiczne 168
8.1. Uwagi wstępne 168
8.2. Uporządkowania 169
8.3. Istota pojęć typologicznych i ich rodzaje 175
8.4. Naukowa użyteczność pojęć typologicznych 180
Rozdział 9. Pojęcie wskaźnika w naukach społecznych 181
9.1. Pojęcie wskaźnika 182
9.2. Związek wskaźnika z indicatum 187
9.3. Przykłady wskaźników rzeczowych 189
9.4. Przykłady wskaźników definicyjnych 192
9.5. Przeniesienie wskaźników stosowanych w jednej grupie społecznej do innej grupy 199
9.6. Znaczenie wskaźników dla nauk społecznych 201
Rozdział 10. O pojęciach i metodach nauk społecznych 204
10.1. Model nauk społecznych 204
10.2. Wyjaśnianie i przewidywanie 206
10.3. Zastosowanie matematyki i pomiaru 210
10.4. Zastosowanie wskaźnika 211
10.5. Nowe metody i sposoby podejścia 211
Bibliografia 214
Indeks osób 218
Indeks rzeczowy 221