Dane szczegółowe książki

PRZEDMOWA
(Frangois Ewald i Alessandro Fontana) str. 13
Wykład z 6 STYCZNIA 1982 (część pierwsza) str. 21
Przypomnienie ogólnej problematyki: podmiotowość i prawda. - Nowy teoretyczny punkt wyjścia: troska o siebie. - Interpretacje delfickie-go zalecenia „poznaj samego siebie". ~ Sokrates jako człowiek troski: analiza trzech fragmentów Obrony Sokratesa. - Troska o siebie jako reguła życia filozoficznego i starożytnej moralności. - Troska o siebie w pierwszych tekstach chrześcijańskich. - Troska o siebie jako ogólna postawa, stosunek do siebie i zbiór praktyk. - Przyczyny nowożytnego odrzucenia troski o siebie na korzyść poznania siebie: moralność nowoczesna, moment kartezjański. - Gnostycki wyjątek. - Filozofia i duchowość.
Wykład z 6 STYCZNIA 1982 (część druga) str. 41
Konfliktowa obecność wymagań duchowości: nauka i teologia przed Kartezjuszern; filozofia klasyczna i nowożytna; marksizm i psychoanaliza. ~ Analiza pewnej lacedemońskiej sentencji: troska o siebie jako statusowy przywilej. - Pierwsza analiza Platońskiego Alkibiadesa - Polityczne roszczenia Alkibiadesa i Sokratejska interwencja. - Wykształcenie Alkibiadesa w porównaniu z wykształceniem młodych Spartan i książąt perskich.
- Kontekst pierwszego pojawienia się w Alkibiadesie wymogu troski o siebie: roszczenie polityczne; krytyczny wiek; brak wiedzy politycznej. - Nieustalona natura Siebie i jej implikacja polityczna.
Wykład z 13 STYCZNIA 1982 (część pierwsza) str. 57
Kontekst pojawienia się sokratejskiego imperatywu troski o siebie: polityczne kompetencje młodzieńców z dobrych rodzin; granice (szkolnej i erotycznej) ateńskiej pedagogii; niewiedza, która nie wie o sobie samej.
- Praktyki przekształcania Siebie w Grecji archaicznej. - Przygotowanie do snu i techniki próby na gruncie pitagoreizmu. - Techniki Siebie w Platońskim Fedonie. - Ich doniosłe znaczenie w filozofii hellenistycznej. - Kwestia bytu Siebie, o które należy się troszczyć, w Alkibiadesie.
- Określenie Siebie jako duszy. - Określenie duszy jako podmiotu działania. - Troska o siebie i jej związki z dietetyką, ekonomiką i erotyką.
- Konieczność posiadania nauczyciela troski.
Wykład z 13 STYCZNIA 1982 (część druga) str. 77
Alkibiades: określenie troski o siebie jako poznania siebie (rywalizacja między tymi dwoma nakazami w dziele Platona). - Metafora oka: zasada widzenia i żywioł tego, co boskie. - Zakończenie dialogu: troska o sprawiedliwość. - Problem autentyczności dialogu i jego ogólne odniesienie do platonizmu. - Troska o siebie z Alkibiadesa i jej związek z działaniem politycznym; pedagogiką; erotyką chłopców. - Alkibides: antycypacja losu troski o siebie na gruncie platonizmu. - Neoplatońskie kontynuacje Alkibiadesa - Paradoks platonizmu.
Wykład z 20 STYCZNIA 1982 (część pierwsza) str. 93
Troska o siebie od Alkibiadesa do pierwszych stuleci naszej ery: ogólna ewolucja. - Badania leksykalne nad epimeleia. - Konstelacja formuł.
- Uogólnienie troski o siebie: zasada koekstensywności z całością egzystencji. - Lektura tekstów: Epikur, Muzoniusz Rufus, Seneka, Epiktet, Filon z Aleksandrii, Lukian. - Etyczne konsekwencje tego uogólnienia: troska o siebie jako oś kształtowania i korygowania; zbliżenie praktyki lekarskiej i filozoficznej (wspólne pojęcia, cel terapeutyczny).
Wykład z 20 STYCZNIA 1 982 (część druga) str. 115
Przywilej starości (pozytywny cel i idealny punkt egzystencji). - Uogólnienie zasady troski o siebie (jej uniwersalny zasięg) i wyłonienie się zjawiska sektowości. -Jego rozpiętość społeczna: od ludowych środowisk kulturalnych do arystokratycznych sieci przyjaźni w Rzymie. - Dwa inne przykłady: kręgi epikurejskie i grupa Terapeutów. - Odrzucenie paradygmatu prawa. - Strukturalna zasada podwójnej artykulacji: uniwersalność wezwania i rzadkość wyboru. - Forma zbawienia.
Wykład z 27 STYCZNIA 1982 (część pierwsza) str. 131
Przypomnienie ogólnych cech praktyk Siebie w I-II wieku. - Kwestia Innego: trzy typy nauczania w dialogach Platońskich. - Okres hellenistyczny i rzymski: uczenie się podmiotowości. - Analiza stultitia u Seneki. - Figura filozofa jako nauczyciela podmiotowości. - Helleńska forma instytucjonalna: szkoła epikurejska i stoickie zebranie. - Rzymska forma instytucjonalna: prywatny doradca w sprawach egzystencji.
Wykład z 27 STYCZNIA 1982 (część druga) str. 153
Zawodowa filozofia w I-II wieku i jej wybory polityczne. - Eufrates w Listach Pliniusza: antycynik. - Filozofia poza szkołą jako praktyka społeczna: przykład Seneki. - Korespondencja między Frontonem a Markiem Aureliuszem: systematyzacja dietetyki, ekonomiki i erotyki w ramach kierowania życiem. - Rachunek sumienia.
Wykład z 3 LUTEGO 1982 (część pierwsza) str. 171
Neoplatońskie komentarze do Alkibiadesa: Proklos i Olimpiodor. - Neoplatońskie oddzielenie tego, co polityczne, od tego, co katarktyczne. - Badanie związku między troską o siebie a troską o innych u Platona: celowość; wzajemność; istotowa implikacj.
- Sytuacja w I-II wieku: autofinalizacja Siebie. - Konsekwencje: filozoficzna sztuka życia zgodnie z zasadą nawrócenia; rozwój kultury Siebie. - Religijne znaczenie idei zbawienia. - Znaczenia soteria i salus.
Wykład z 3 LUTEGO J 982 (część druga) str. 189
Pytania od słuchaczy dotyczące podmiotowości i prawdy. - Troska o siebie i troska o innych: odwrócenie relacji. - Epikurejska koncepcja przyjaźni. - Stoicka koncepcja człowieka jako istoty wspólnotowej.
- Fałszywy wyjątek Księcia.
Wykład z 10 LUTEGO 1982 (część pierwsza) str. 207
Przypomnienie podwójnego odłączenia troski o siebie: od pedagogii i działania politycznego. - Metafory autofinalizacji Siebie. -Wynalezienie pewnego schematu praktycznego: zwrot ku sobie. - Platońska epistrophe i jej związek ze zwrotem ku sobie. - Chrześcijańska metanoja i jej związek ze zwrotem ku sobie. - Klasyczny grecki sens metanol - Obrona trzeciej drogi, między platońską epistrophe a chrześcijańską metanoja. - Odwrócenie spojrzenia: krytyka ciekawości. - Koncentracja atletyczna.
Wykład z 10 LUTEGO 1982 (część druga) str. 227
Ogólna rama teoretyczna: werydykcja i upodmiotowienie. - Wiedza o świecie i praktyka Siebie u cyników: przykład Demetriusza. - Jego charakterystyka wiedzy użytecznej. - Wiedza ethopoietyczna. - Wiedza fizjologiczna u Epikura. - Parezja epikurejskiego fizjologa.
Wykład z 17 LUTEGO 1982 (część pierwsza) str. 243
Nawrócenie na siebie jako najwyższa forma troski o siebie. - Metafora nawigacji. - Technika sterowania okrętem jako paradygmat urządzania.
- Idea etyki powrotu do siebie: jej odrzucenie przez chrześcijaństwo
i daremne próby epoki nowoczesnej. - Urządzanie i stosunek do siebie przeciw polityce i podmiotowi prawa.
- Zwrot ku sobie poza zasadą poznania siebie. — Dwa zaciemniające modele: platońskie przypomnienie i chrześcijańska egzegeza. - Model ukryty: hellenistyczne nawrócenie na siebie. - Wiedza o świecie i wiedza o sobie w myśli stoickiej. - Przykład Seneki: krytyka kultury w Listach moralnych do Lucyliusza,- ruch spojrzenia w Zagadnieniach przyrodniczych.
Wykład z 17 LUTEGO 1982 (część druga) str. 265
Zakończenie analizy przedmowy do trzeciej części Zagadnień przyrodniczych. - Analiza przedmowy do części pierwszej. - Ruch poznającej duszy u Seneki: opis; ogólna charakterystyka; rezultat. - Wnioski: zasadniczy splot poznania siebie i poznania świata; wyzwalający efekt wiedzy o świecie; niesprowadzalność do modelu platońskiego. - Pikujące spojrzenie.
Wykład z 24 LUTEGO 1982 (część pierwsza) str. 281
Duchowa modalizacja wiedzy u Marka Aureliusza: praca analizy przedstawień; definiować i opisywać; widzieć i nazywać; oceniać i wypróbowywać; dostępować wielkości duszy. - Przykłady ćwiczeń duchowych u Epikteta. - Chrześcijańska egzegeza i stoicka analiza przedstawień.
- Powrót do Marka Aureliusza: ćwiczenia z rozkładania przedmiotu
w czasie; ćwiczenia z rozkładania przedmiotu na jego składniki materialne; ćwiczenia z redukcyjnego opisu przedmiotu. - Pojęciowa struktura wiedzy duchowej. - Postać Fausta.
Wykład z 24 LUTEGO 1982 (część druga) str. 305
Cnota i jej związek z askesis. - Brak odniesienia do obiektywnego poznania podmiotu w mathesis. - Brak odniesienia do prawa w askesis.
- Ceł i środek askesis. - Charakterystyka paraskeue: mędrzec jako za
paśnik wydarzenia. Treść paraskeue: dyskurs-działanie. - Sposób ist
nienia tego dyskursu: prokheiron. - Askesis jako praktyka wcielania
prawdo-mówności przez podmiot.
Wykład z 3 MARCA 1982 (część pierwsza) str. 319
Pojęciowe oddzielenie ascety chrześcijańskiej od ascezy filozoficznej.
- Praktyki upodmiotowienia- waga ćwiczenia się w słuchaniu. - Dwuznaczna natura słuchania: między biernością a aktywnością: O słuchaniu wystąpień Plutarcha; 108. list Seneki; Diatryba II, 23. Epikteta.
- Słuchanie i brak techne. ~ Ascetyczne reguły słuchania: milczenie; precyzyjna gestykulacja i Ogólna postawa dobrego słuchacza; uwaga (skupienie na tym, do czego odnosi się dyskurs, i jego upodmiotowienie przez natychmiastowe zapamiętanie).
Wykład z 3 MARCA 1982 (cześć druga) str. 343
Praktyczne zasady dobrego czytania i określenie jego celu: medytacja.
- Starożytny sens melete/rfieditatio jako gry myśłi z podmiotem. - Pi
sanie jako fizyczne ćwiczenie się we wcielaniu dyskursów. - Wymiana
listów jako krąg upodmiotowienia/werydykcji. - Sztuka mówienia w duchowości chrześcijańskiej: farmy prawdziwego dyskursu przewodnika; wyznanie ucznia; prawdo-mówność w odniesieniu do siebie jako warunek zbawienia. - Grecko-rzymska praktyka kierowania: konstytucja podmiotu prawdy dzięki skupionemu milczeniu po stronie kierowanego;obowiązek parezji w dyskursie nauczyciela.
Wykład z 10 MARCA 1982 (część pierwsza) str. 359
Parezja jako postawa etyczna i techniczna procedura w dyskursie nauczyciela. - Przeciwnicy parezji: pochlebstwo i retoryka. - Znaczenie wątku pochlebstwa i gniewu w nowej ekonomii władzy. - Przykład: przedmowa do czwartej ksi0 Zagadnień przyrodniczych Seneki (sprawowanie władzy, stosunek do siebie, niebezpieczeństwo pochlebstwa).
- Krucha mądrość Księcia- - Aspekty opozycji parezja/retoryka: oddzielenie prawdy od kłamstwa; status techniki; efekty upodmiotowienia.
- Pozytywna konceptualizacja parezji: Peri parresias Filodemosa.
Wykład z 10 MARCA 1982 (część druga) str. 383
Dalszy ciąg analizy parezji: Traktat o namiętnościach duszy Galena.
- Charakterystyka libertas u Seneki: odrzucenie przesadnej ludowej
elokwencji; przejrzystość i rygor; wcielenie użytecznych dyskursów;
sztuka przypuszczeń. - Struktura libertas: skuteczne przekazywanie
myśli i zobowiązanie podmiotu przez jego dyskurs. - Pedagogia i psychagogia: ich związki i ewolucja w filozofii grecko-rzymskiej oraz na
gruncie chrześcijaństwa.
Wykład z 17 MARCA 1982 (część pierwsza) str. 399
Uzupełniające uwagi na temat roli reguły milczenia w pitagoreizmie.
- Definicja „ascetyki". - Bilans historyczno-etnologicznych badań nad
ascetyką grecką. - Przypomnienie Alkibiadesa: redukcja ascetyki do
formy poznania siebie jako odbicia tego, co boskie. - Ascetyką w I-II
wieku: podwójne oderwanie (odpowiednio: od zasady poznania siebie
i zasady samorozpoznania w tym, co boskie). - Wyjaśnienie kariery hellenistycznej i rzymskiej ascetyki na gruncie chrześcijaństwa: odrzucenie
gnozy. - Dzieło życia. - Techniki egzystencji, ukazanie dwóch wymiarów: ćwiczenie w myśli; zachowanie w realnej sytuacji. - Ćwiczenia ze
wstrzemięźliwości: ciało atletyczne u Platona i ciało wytrzymałe u Muzoniusza Rufusa. - Praktyka prób i jej cechy.
Wykład z 17 MARCA 1982 (część druga) str. 423
Zycie jako próba. - O opatrzności Seneki: próba egzystencji i jej funkcja selekcyjna. - Epiktet i fiłozof-zwiadowca. - Transfiguracja nieszczęść: od starożytnego stoicyzmu do Epikteta. - Próba w greckiej tragedii.
- Uwagi na temat obojętności hellenistycznego kształtowania egzystencji dla chrześcijańskich dogmatów dotyczących nieśmiertelności i zbawienia. - Sztuka życia i troska o siebie: odwrócenie relacji. – Oznaka tego odwrócenia: wątek dziewictwa w romansie greckim.
Wykład z 24 MARCA 1982 (część pierwsza) str. 439
Przypomnienie ustaleń z poprzedniego wykładu. Ujęcie siebie przez Siebie w Alkibiadesie Platona oraz w filozoficznych tekstach z I-II wieku; studium porównawcze. - Trzy wielkie zachodnie formy ręfleksyjności: przypomnienie, medytacja, metoda. - Złudzenie współczesnej zachodniej historiografii filozoficznej. - Dwie serie medytacyjne: sprawdzian treści prawdy; próba podmiotu prawdy. - Greckie odrzucenie projekcji w przyszłość: prymat pamięci; ontologiczno-etyczna pustka przyszłości.
- Stoickie ćwiczenie z domniemywania nieszczęść jako przygotowanie.
- Kolejne stopnie próby domniemywania nieszczęść: możliwe, pewne, nieuchronne. - Domniemywanie nieszczęść jako tamowanie przyszłości i redukcja rzeczywistości.
Wykład z 24 MARCA 1982 (część druga) str. 461
Medytacja nad śmiercią: spojrzenie przecinające i retrospektywne.
- Rachunek sumienia u Seneki i Epikteta. - Asceza filozoficzna. - Biotechnika, wypróbowywanie siebie, uprzedmiotowienie świata: wyzwania zachodniej filozofii.
PRZYPISY str. 473
STRESZCZENIE (Michel Foucault) str. 543
UMIEJSCOWIENIE WYKŁADÓW (Frćderic Gros) str. 561
INDEKS NAZWISK str. 613
INDEKS POJĘĆ str. 623