Dane szczegółowe książki

WSTĘP
CZĘŚĆ PIERWSZA - EMOCJE
ROZDZIAŁ I
CZYM SĄ EMOCJE - U PODSTAW OKREŚLENIA PRZEDMIOTU ROZWAŻAŃ 19
Problem rozumienia pojęcia emocji 19
Emocje jako zjawiska o charakterze interakcyjnym 24
ROZDZIAŁ II
ZRÓŻNICOWANIE EMOCJI I ICH WŁAŚCIWOŚCI 31
ICategorie czy wymiary emocji 31
Emocje pierwotne i wtórne 37
Podstawowe kategorie i poziomy analizy emocji 45
Właściwości i funkcje emocji 51
O zróżnicowanych sposobach analizy właściwości i funkcji emocji 51
Prawa emocji 54
Zasady psychologii emocji 58
ROZDZIAŁ III
PREDYSPOZYCJE I PROCESY EMOCJONALNE W INTERPRETACJI TEORII KLASYCZNYCH 62
U źródeł kontrowersji - zmiany cielesne podstawą wzbudzania emocji 62
Propozycja W. Jamesa, C. G. Langego i M. A.Wegnera 62
Postawa motoryczna źródłem emocji - teoria N. Buli 65
Wzgórze jako struktura odpowiadająca za procesy emocjonalne
- analizy W. Cannona 66
Poznanie i ocena podstawą emocji 69
Przebieg procesów emocjonalnych według teorii M. Arnold 69
Predyspozycje emocjonalne w interpretacji M. Arnold 72
Percepcyjno-motywacyjna teoria R. W. Leepera 75
Ekspresja emocji jako podstawa adaptacji 76

Podsumowanie: podstawowe modele emocji 78
ROZDZIAŁ IV
POZIOM PREDYSPOZYCJI EMOCJONALNYCH - EMOCJE W PERSPEKTYWIE BIOLOGICZNEJ 81
Układy struktur neuronalnych jako podstawa emocji 82
LI. Krąg emocjonalny w interpretacji J. W. Papeza 82
Koncepcja mózgu trzewnego P. D. MacLeana 85
Rola ciała migdałowatego w kształtowaniu emocji
- zręby teorii J. LeDoux 87
Neurofizjologiczne mechanizmy zróżnicowanych kategorii emocji 89
2.1. Neuroendokrynologiczna propozycja J. P. Henry'ego 90
Neurofizjologiczne mechanizmy ekspresji emocji 95
3.1. Neurofizjologiczne podstawy ekspresji zróżnicowanych
kategorii emocji w interpretacji S. S-. Tomlcinsa . 97;
Mechanizmy neurofizjologiczne emocji i motywacji
znaczenie systemów pobudzania i hamowania 103
System nagród i kar według J. A. Graya 104:
Poziom aktywacji w interpretacji D. B. Lindsleya 106
Interpretacja mechanizmów neurofizjologicznych emocji
i motywacji przez K. H. Pribrama 109
Podsumowanie 111
ROZDZIAŁ V
EKSPRESJA JAKO PODSTAWA DYSPOZYCJI I STANÓW EMOCJONALNYCH - EMOCJE W PERSPEKTYWIE OBSERWATORA 115
Dowody na znaczenie ekspresji 115
1.1. Analizy empiryczne i teoretyczne P. Ekmana 115
1.2. Eksperymenty nad doświadczaniem emocji pod wpływem
ekspresji motorycznej 122
Podstawowe teorie ekspresywne 124
Ekspresja zasadniczym komponentem emocji - teoria S.S. Tomkinsa 125
Psychoewolucyjna teoria R. Plutchika....... 127
Wielofunkcyjna rola ekspresji emocji w życiu człowieka
refleksje podsumowujące 130
ROZDZIAŁ VI
PRÓBY ROZSTRZYGNIĘCIA DYLEMATU „POZNANIE - EMOCJE" - EMOCJE W PERSPEKTYWIE PODMIOTU 133
Próba integracji peryferalnego i poznawczego modelu emocji
w interpretacji S. Schachtera 134
Próby wyjaśnienia relacji „poznanie ~ emocje" przez zróżnicowanie na poziomy,
systemy i sposoby przetwarzania informacji 138
2.1. System uczuć i myśli w interpretacji R. Zajonca 138
Czteropozioma teoria emocji C.Izarda 141
Sposoby przetwarzania informacji jako podstawa procesów emocjonalnych... 144
Poziomy przetwarzania informacji a właściwości sytuacji 148
Atrybucyjna teoria emocji B.Weinera 149
Jednoczesność i nierożdzielność procesów poznawczych oraz emocji 151
Poznawczo-motywącyjno-relacyjna teoria emocji R. Lazarusa 156
Podsumowanie 164
ROZDZIAŁ VII
WYMIAR DOŚWIADCZANIA I ŚWIADOMOŚCI JAKO DYSPOZYCJA I WYZNACZNIK PRZEBIEGU PROCESU EMOCJONALNEGO - EMOCJE W PERSPEKTYWIE PODMIOTU 166
Mechanizmy tworzenia doświadczenia emocjonalnego
- perceptualno-motoryczna teoria H. Leventhala 167
Świadomość i doświadczanie emocji - perspektywa poznawcza 172
Doświadczanie emocji w interpretacji fenomenologicznej 178
Doświadczanie jako komponenta emocji - uwagi ogólne 181
ROZDZIAŁ VIII
SOCJOKULTUROWE INTERPRETACJE EMOCJI - EMOCJE W PERSPEKTYWIE SPOŁECZNEJ 185
Znaczenie kontekstu społeczno-kulturowego w kształtowaniu emocji 185
Kultura jako podstawa rozwoju umysłowości i interpretacji emocji 187
Społeczno-kulturowe teorie i modele interpretacji emocji 190
Emocje a relacje społeczne - propozycja Th. Kempera 197
Uwagi ogólne 199
ROZDZIAŁ IX
O NIEKTÓRYCH SPOSOBACH BADANIA EMOCJI 201
Możliwości pomiaru emocji - uwagi ogólne 201
Sposoby pomiaru komponentu doświadczania i świadomości emocji 202
Doświadczanie i świadomość emocji - pomiar na skali nominalnej 202
Doświadczanie i świadomość emocji - pomiar na skali porządkowej i interwałowej 203
Doświadczanie i świadomość emocji - pomiar na sali bezwzględnej 206
Wybrane techniki pomiaru doświadczania i świadomości emocji 207
Profil Emocji R. Piutchika i H. Keliermana 207
Skale nastrojów 207
Metody badania poszczególnych stanów emocjonalnych idyspozycji emocjonalnych 210
Niektóre projekcyjne metody badań stanów i dyspozycji emocjonalnych....211
Psychofizjologiczne wskaźniki emocji 212
Behawioralne metody pomiaru emocji 216
CZĘŚĆ DRUGA - MOTYWACJA
ROZDZIAŁ X
POJMOWANIE, KRYTERIA I SPOSOBY ANALIZY MOTYWACJI 221
Pojęcie motywacji i jej cechy 221
Źródła i rodzaje motywacji 224
Perspektywy spojrzenia na człowieka jako kryteria zróżnicowania motywacji...224
Motywacja jako system hierarchicznie uporządkowanych elementów 228
Wyznaczniki motywacji jako kategorie motywów 230
Modele motywacji jako kryteria podziału motywów 231
Analiza motywacji w kategoriach predyspozycji
dyspozycji - stanu - procesu ....235
PREDYSPOZYCJE I DYSPOZYCJE JAKO WYZNACZNIKI STANÓW I PROCESÓW MOTYWACYJNYCH
ROZDZIAŁ XI
OD INSTYNKTU DO POTRZEBY REALIZACJI SIEBIE SAMEGO 239
Instynkty jako podstawa motywacji 239
Teoria instynktów W. McDougalla 240
Psychoanalityczna interpretacja instynktów 242
Instynkt w ujęciu etologicznym 244
Ograniczenia analizy motywacji w kategoriach instynktu 245
Popęd jako forma dyspozycji motywacyjnej 247
Przywiązanie u podstaw rozwoju dyspozycji motywacyjnych
interpretacja J. Bowlby'ego 250
Dążenie do realizacji siebie jako dyspozycja motywacyjna 255
Hierarchiczna teoria potrzeb A. Masłowa
- dążenie do realizacji siebie jako podstawa motywacji 257
Potrzeby podstawowe jako predyspozycje motywacyjne
w interpretacji Ch. Bühler 261
Zbieżność tendencji do realizacji jako podstawowy motyw
w interpretacji C. Rogersa 265
Podsumowanie 267
ROZDZIAŁ XII
POTRZEBA AKTYWACJI I STYMULACJI JAKO DYSPOZYCJA MOTYWACYJNA 269
Poziom energetyczny wskaźnikiem emocji i motywacji 270
Analiza dążenia do optymalnego poziomu aktywacji 271
D. E. Berlyne'a próba modyfikacji teorii D. Hebba 274
Rola zapotrzebowanie na stymulację 278
Teoria sensorystazy D. Schultza 278
Koncepcja poszukiwania doznań M. Zuckermana 279
Skala Poszukiwania Doznań - wersja skrócona..... 281
Predyspozycje i dyspozycje do stymulacji 282
5.1. Temperament jako dyspozycja motywacyjna 283
Emocje a dążenie do stymulacji i aktywacji - teoria odwrócenia M. Aptera 284
Podsumowanie ; 288
ROZDZIAŁ XIII
DĄŻENIE DO RÓWNOWAGI JAKO PODSTAWA UAKTYWNIENIA
STANÓW I PROCESÓW MOTYWACYJNYCH 290
Homeostaza jako wyznacznik stanu i procesu motywacji 291
Koncepcja homeostazy nerwowo-mięśniowej L. Freemana 292
Poziomy adaptacji w ujęciu H. Helsona 293
Model homeostatyczny w teorii osobowości K. Lewina 294
Mechanizmy dążenia do równowagi poznawczej 296
Dysonans poznawczy jako stan zakłócenia równowagi 296
Współczesne interpretacje dysonansu poznawczego 299
Rozbieżność informacyjna źródłem motywacji 301
Dążenie do równowagi emocjonalnej jako podstawa motywacji 303
Znaczenie rozbieżności emocjonalnej - propozycja H. Peak 303
Teoria przeciwstawnych procesów R. Solomona 304
Mechanizmy i rodzaje regulacji - na przykładzie dążenia do realizacji celów 307
Samoregulacja jako mechanizm dążenie do równowagi 310
Sprzężenie zwrotne jako mechanizm motywacyjny 310
Hierarchiczny model samoregulacji 311
Podsumowanie 314
ROZDZIAŁ XIV
ROZWÓJ DYSPOZYCJI MOTYWACYJNYCH
- MECHANIZMY KSZTAŁTOWANIA MOTYWACJI WTÓRNEJ 317
Motywacja wtórna lub nabyta - tradycja behawioralna 317
Motywacja wtórna w interpretacji S. Freuda 320
Mechanizm autonomii funkcjonalnej 321
Kanalizacja jako podstawa motywacji wtórnej - interpretacja G. Murphy'ego 322
Podsumowanie 324
MECHANIZMY WZBUDZANIA STANÓW I PROCESÓW MOTYWACYJNYCH
ROZDZIAŁ XV
INTERAKCJA MIĘDZY PREDYSPOZYCJAMI MOTYWACYJNYMI A AFEKTAMI JAKO PODSTAWA MOTYWACYJI 325
Prekursorzy teorii hedonistycznych i podnietowych 325
Hedonistyczna koncepcja motywacji P. Younga 328
Podnietowa teoria motywacji D. C. McClellanda 331
Podsumowanie 341
ROZDZIAŁ XVI
MECHANIZMY WZBUDZANIA MOTYWACJI - TEORIE
„WARTOŚĆ - OCZEKIWANIE" 342
Teoria J. W. Atlcinsona jako podstawa analizy motywacji w kategoriach
„wartość - oczekiwanie" 342
Czynniki wzbudzające stan i proces motywacyjny - rola kompetencji
i oczekiwania własnej skuteczności 345
Poziom lub mistrzostwo wykonania jako czynniki wyjaśniające dążenie
do osiągnięć 351;
Procesy atrybucji i ich uwarunkowania jako źródła motywacji 352
Wartościowanie i antycypacja jako samodzielne motywy 357:
O wariantach teorii „wartość - oczekiwanie" 360
Podsumowanie 363
ROZDZIAŁ XVII
EMOCJE A DYSPOZYCJE I STANY MOTYWACYJNE 365
Emocje a popędy 366
Emocje jako czynniki wyznaczające stany motywacyjne 372
Uczucia moralne a motywacja 376
3.1. Empatia u podłoża rozwoju motywów moralnych 379
Podsumowanie 381
ROZDZIAŁ XVIII
FRUSTRACJE, KONFLIKTY, KRYZYSY JAKO STANY
EMOCJONALNO-MOTYWACYJNE 383
Frustracja a motywacja 383
Konflikty motywacyjne .- 385
Kryzysy jako źródło motywacji 387
Mechanizmy obronne jako motywy 393;
KU FUNDAMENTALNYM ŹRÓDŁOM MOTYWACJI LUDZKIEJ ROZDZIAŁ XIX
WARTOŚCI I ZNACZENIA JAKO PODSTAWA ROZWOJU DYSPOZYCJI MOTYWACYJNYCH. OD WARTOŚCI NARZUCANYCH KU WARTOŚCIOM
WYBIERANYM 400
Potrzeby źródłem wartości 402
Interpretacja w kategoriach socjobiologicznych - na przykładzie
teorii G. E. Pugha 402
Wartości a potrzeby - ogólne zależności 404
Mechanizmy nadawania znaczeń 405
Mechanizmy nadawania znaczeń w interpretacji psychologii egzystencjalnej
L. Binswangera 407
Poszukiwanie sensu jako podstawa motywacji 409
Świadomość znaczenia zdarzeń jako źródło motywacji 411
Wartościowanie i motywy w ujęciu H. Hermansa 412
Spójność wartości jako podstawowy motyw 416
Motywy jako następstwo utrwalenia wzorców uporządkowania
społecznego - propozycja A. P. Fiske 418
„Ja" centrum i wyznacznikiem wartości 423
Podsumowanie 426
ROZDZIAŁ XX
„JA" FUNDAMENTEM I ŹRÓDŁEM MOTYWACJI LUDZKIEJ 427
Rola ,ja" we wzbudzaniu motywacji - uwagi wstępne 427
Rodzaj interakcji jako podstawa angażowania i rozwoju ,ja" 429
Prezentacja siebie i dążenie do uzyskania tożsamości a rozwój ,ja" 430
Formy zaangażowania „ja" a rozwój dyspozycji motywacyjnych
w ujęciu A. G. Greenwaida 434
Potrzeba wartości siebie jako motyw 436
Posiadanie znaczenia jako podstawa motywacji 437
Potrzeba utrzymania obrazu samego siebie jako wskaźnik wartości siebie 442
Stany uczuciowe związane z samym sobą jako źródła motywacji 445
Rozbieżność w ramach struktury , ja" jako stan motywacyjny 445
Koncentracja świadomości na „ja" jako stan motywacyjny 448
Niezadowolenie z siebie jako stan motywacyjny 449
Teoria rozbieżności „ja" E.T.Higginsa 452
Podsumowanie 455
KU SPEŁNIANIU SIEBIE JAKO OSOBY 457
Podmiot jako sprawca -wybrane sposoby analizy w psychologii 459
Właściwości, ja" jako źródło podmiotowości 459
Potrzeby psychiczne jako źródło podmiotowości 462
Zbieżność ,ja" z celami jako podstawa sprawczości zachowań 467
Intencjonalność i sprawczość według teorii dynamicznych umiejętności 467
U źródeł motywacji egocentrycznej 471
Rozważania o możliwych mechanizmach zmiany charakteru motywacji 473
Atrybuty osoby jako predyspozycje motywacyjne 477
Dążenie do realizacji atrybutów osobowych jako cel rozwoju 480
Podsumowanie 487
ZAKOŃCZENIE
ROZDZIAŁ XXII
ROZWÓJ EMOCJONALNY I ROZWÓJ W ZAKRESIE MOTYWACJI 488
Rozwój emocji i motywacji jako układ sprzężony z całościowym
rozwojem psychicznym człowieka 488
Tło rozwojowe emocji i motywacji 488
Interakcje tworzące przestrzeń życiową jako podstawa rozwoju 489
Rozwój jako rezultat zmiany komponentów emocji i motywacji 490
Właściwości, ja" jako podstawa rozwoju emocji i motywacji 493
Specyfika rozwoju emocji i motywacji w różnych okresach życia 497
Ogólne zasady rozwoju emocji i motywacji - podsumowanie 504
ROZDZIAŁ XXI
O ŹRÓDŁACH PODMIOTOWOŚCI - OD MOTYWACJI EGOCENTRYCZNEJ
BIBLIOGRAFIA 509