Dane szczegółowe książki
Ideologia i utopia / Mannheim, Karl (1893-1947); Miziński, Jan (1942-1992); Mizińska, Jadwiga (1945-)
Autorzy
Tytuł
Ideologia i utopia
Tytuł oryginału
Ideologie und Utopie
Wydawnictwo
Lublin: Wydawnictwo "Test", 1992
ISBN
83-7038-096-4
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
PRZEDMOWA DO WYDANIA POLSKIEGO II
PRZEDMOWA XV
PRZEDMOWA DO WYDANIA ANGIELSKIEGO XVII
ROZDZIAŁ I
POCZĄTEK PROBLEMU 1
1. Socjologiczne pojęcie myślenia 1
2. Współczesne kategorie myślenia 5
3. Źródło współczesnych sposobów obserwacji teoriopoznawczej,
psychologicznej i socjologicznej 11
4. Kontrola nieświadomości społecznej jako problem naszych
czasów 27
Przypisy 42
ROZDZIAŁ II
IDEOLOGIA A UTOPIA 45
2. Konieczność wyjaśnienia pojęć 49
3. Historia zmian znaczeniowych pojęcia ideologii 52
4. Problem „fałszywej świadomości" 58
5. Powstanie dialektycznie nowej sytuacji poprzez ekspansję
pojęcia ideologii 62
6. Przejście wolnego od wartościowania
pojęcia ideologii w pojęcie wartościujące 70
7. Charakterystyka dwóch typów rozstrzygnięć ontycznych,
mogących stać za wolnymod wartościowania pojęciemi
ideologii 72
8. Ponowne pojawienie się „fałszywej świadomości" 75
9. W teorii ideologii i utopii poszukuje się rzeczywistości ... 78
Przypisy 85
ROZDZIAŁ III
CZY MOŻLIWA JEST POLITYKA JAKO NAUKA (PROBLEM TEORII I PRAKTYKI)
1. Dlaczego nie istniały dotąd nauki polityczne? 89
2. Co ma się na myśli, pytając: czy polityka jako nauka
jest możliwa? 91
Gdzież więc leży cały problem? 92
4. Udowodnienie tezy, że samo poznanie
jest uwarunkowane politycznie i społecznie 96
5. Czym jest realna dialektyka? 102
6. Problem syntezy 117
7. Problem reprezentanta syntezy 122
8. O specyfice wiedzy politycznej 131
9. O możliwości przekazywania wiedzy politycznej ........ 137
10. Trzy drogi socjologii wiedzy 148
Przypisy 154
ROZDZIAŁ IV
IDEOLOGIA I UTOPIA 159
1. Próba wyjaśnienia fenomenów podstawowych: utopia,
ideologia a problem rzeczywistości 159
ZMIANY POSTACI ŚWIADOMOŚCI UTOPIJNEJ
I ICH ETAPY W HISTORII NOWOŻYTNEJ 174
1. Pierwsza postać świadomości utopijnej:
orgiastyczny chiliazm anabaptystów 174
2. Druga postać świadomości utopijnej:
idea liberalno-humanitarna 179
3. Trzecia postać świadomości utopijnej:
idea konserwatywna 186
4. Druga postać świadomości utopijnej: idea
liberalno-humanitarna 193
5. Konstelacja obecna 199
Przypisy 210
ROZDZIAŁ V
SOCJOLOGIA WIEDZY 215
1. Istota i zakres socjologii wiedzy
a) Definicja i podział socjologii wiedzy 215
b) Socjologia wiedzy a nauka o ideologiach 216
2. Dwie części socjologii wiedzy 217
Socjologia wiedzy jako teoria bytowego uwarunkowania
wiedzy 217
Nauka o faktyczności uwarunkowania bytowego 218
Procesy społeczne kierujące procesem poznawczym 218
Specjalny rodzaj spotkań obecny w socjologii wiedzy 228
Zjawisko dyskutowania jako przesłanka socjologii wiedzy ... 230
Dystansowanie to może następować przez 230
Fenomen kontekstowania (Relationieren) 230
Fenomen partykularyzacji 233
B. Teoriopoznawcze konsekwencje socjologii wiedzy 233
CZĘŚĆ KRYTYCZNA 237
Teoria poznania a nauki szczegółowe 237
1. Wykazanie partykularności dominującego założenia
teoriopoznawczego 239
2. Pozytywna rola socjologii wiedzy 240
Dalsze konsekwencje problemu socjologii wiedzy
dla teorii poznania 242
Odkrycie elementu aktywnego tkwiącego w poznawaniu .... 243
Element konstytutywno-perspektywistyczny
w określonych wynikach poznania 244
Problematyczność w konstrukcji sfery, „obowiązywanie
samego w sobie" (Gelten an sich) 245
Dwie drogi teorii poznania 247
Problemy techniczne badań historyczno-socjologicznych
w dziedzinie socjologii wiedzy 251
Krótki przegląd historii socjologii wiedzy 255
PRZEDMOWA XV
PRZEDMOWA DO WYDANIA ANGIELSKIEGO XVII
ROZDZIAŁ I
POCZĄTEK PROBLEMU 1
1. Socjologiczne pojęcie myślenia 1
2. Współczesne kategorie myślenia 5
3. Źródło współczesnych sposobów obserwacji teoriopoznawczej,
psychologicznej i socjologicznej 11
4. Kontrola nieświadomości społecznej jako problem naszych
czasów 27
Przypisy 42
ROZDZIAŁ II
IDEOLOGIA A UTOPIA 45
2. Konieczność wyjaśnienia pojęć 49
3. Historia zmian znaczeniowych pojęcia ideologii 52
4. Problem „fałszywej świadomości" 58
5. Powstanie dialektycznie nowej sytuacji poprzez ekspansję
pojęcia ideologii 62
6. Przejście wolnego od wartościowania
pojęcia ideologii w pojęcie wartościujące 70
7. Charakterystyka dwóch typów rozstrzygnięć ontycznych,
mogących stać za wolnymod wartościowania pojęciemi
ideologii 72
8. Ponowne pojawienie się „fałszywej świadomości" 75
9. W teorii ideologii i utopii poszukuje się rzeczywistości ... 78
Przypisy 85
ROZDZIAŁ III
CZY MOŻLIWA JEST POLITYKA JAKO NAUKA (PROBLEM TEORII I PRAKTYKI)
1. Dlaczego nie istniały dotąd nauki polityczne? 89
2. Co ma się na myśli, pytając: czy polityka jako nauka
jest możliwa? 91
Gdzież więc leży cały problem? 92
4. Udowodnienie tezy, że samo poznanie
jest uwarunkowane politycznie i społecznie 96
5. Czym jest realna dialektyka? 102
6. Problem syntezy 117
7. Problem reprezentanta syntezy 122
8. O specyfice wiedzy politycznej 131
9. O możliwości przekazywania wiedzy politycznej ........ 137
10. Trzy drogi socjologii wiedzy 148
Przypisy 154
ROZDZIAŁ IV
IDEOLOGIA I UTOPIA 159
1. Próba wyjaśnienia fenomenów podstawowych: utopia,
ideologia a problem rzeczywistości 159
ZMIANY POSTACI ŚWIADOMOŚCI UTOPIJNEJ
I ICH ETAPY W HISTORII NOWOŻYTNEJ 174
1. Pierwsza postać świadomości utopijnej:
orgiastyczny chiliazm anabaptystów 174
2. Druga postać świadomości utopijnej:
idea liberalno-humanitarna 179
3. Trzecia postać świadomości utopijnej:
idea konserwatywna 186
4. Druga postać świadomości utopijnej: idea
liberalno-humanitarna 193
5. Konstelacja obecna 199
Przypisy 210
ROZDZIAŁ V
SOCJOLOGIA WIEDZY 215
1. Istota i zakres socjologii wiedzy
a) Definicja i podział socjologii wiedzy 215
b) Socjologia wiedzy a nauka o ideologiach 216
2. Dwie części socjologii wiedzy 217
Socjologia wiedzy jako teoria bytowego uwarunkowania
wiedzy 217
Nauka o faktyczności uwarunkowania bytowego 218
Procesy społeczne kierujące procesem poznawczym 218
Specjalny rodzaj spotkań obecny w socjologii wiedzy 228
Zjawisko dyskutowania jako przesłanka socjologii wiedzy ... 230
Dystansowanie to może następować przez 230
Fenomen kontekstowania (Relationieren) 230
Fenomen partykularyzacji 233
B. Teoriopoznawcze konsekwencje socjologii wiedzy 233
CZĘŚĆ KRYTYCZNA 237
Teoria poznania a nauki szczegółowe 237
1. Wykazanie partykularności dominującego założenia
teoriopoznawczego 239
2. Pozytywna rola socjologii wiedzy 240
Dalsze konsekwencje problemu socjologii wiedzy
dla teorii poznania 242
Odkrycie elementu aktywnego tkwiącego w poznawaniu .... 243
Element konstytutywno-perspektywistyczny
w określonych wynikach poznania 244
Problematyczność w konstrukcji sfery, „obowiązywanie
samego w sobie" (Gelten an sich) 245
Dwie drogi teorii poznania 247
Problemy techniczne badań historyczno-socjologicznych
w dziedzinie socjologii wiedzy 251
Krótki przegląd historii socjologii wiedzy 255